377 Ορθόδοξοι Αρχιερείς απέρριψαν το «Κολυμπάρι»

Από 29ης Νοεμβρίου ως και 2ας Δεκεμβρίου η Εκκλησία της Ρωσίας προέβη εις μεγαλειώδεις εορτασμούς δια τα 100 έτη από την επανασύστασιν του Πατριαρχείου Μόσχας.

Είχε προηγηθή σειρά προσωπικών επαφών του στενωτέρου συν­εργάτου του Πατριάρχου Μόσχας του Μητροπολίτου Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίωνος με τους περισσοτέρους Προκαθημένους των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Η Εκκλησία της Ρωσίας με την κίνησιν αυτήν είχε προδηλώσει ότι η συγκέντρωσις εις την Μόσχαν δεν θα ήτο απλώς εορτίου χαρακτήρος. Ο «Ο.Τ.» είχεν αντιληφθή το σχέδιον προ διμήνου δια τούτο και το απεκάλυψεν εγκαίρως με το άρθρον «Το «αντικολυμβάριον» προετοιμάζει το Πατριαρχείον της Μόσχας;» (φ. 2182/ 06.10.2017 / σ. 8).  Πρα­γματι εις την κορύφωσιν των εορτασμών κατά την τελευταίαν ημέραν συνελθούσης της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ρωσίας επεκυρώθη μεταξύ άλλων απόφασις κατά του «Κολυμβαρίου» παρόντων των Προκαθημένων –η των αντιπροσώπων των- των Ορθοδόξων Εκκλησιών, πλην του Κωνσταντινουπόλεως και του Αθηνών, οι οποίοι εδέχθησαν άνευ αντιδράσεων αυτήν!

Παρόντες ήσαν: οι Πατριάρχαι: Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, Σερβίας, Ρουμανίας, οι Αρχιεπίσκοποι: Κύπρου, Τιράνων και πάσης Αλβανίας, ο Μητροπολίτης Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας, ο Μητροπολίτης Τσεχίας και Σλοβακίας, ο Αρχηγός της αντιπροσωπίας της Εκκλησίας της Γεωργίας Μητροπολίτης Αχαλτσίχης, ο Αρχηγός της αντιπροσωπίας της Εκκλησίας της Βουλγαρίας Μητροπολίτης Λοφτζού, ο Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας, και οι Ρώσοι Μητροπολίται Προκαθήμενοι, ο πάσης Αμερικής και Καναδά, όπως και ο Τόκιο και πάσης Ιαπωνίας.

Εις το επίσημον ανακοινωθέν οι παρόντες Προκαθήμενοι όχι τυχαίως χαρακτηρίζονται «το Προεδρείο» και ευρίσκονται διατεταγμένοι όπως και εις το Κολυμβάριον. Ο Πατριάρχης Κύριλλος ετόνισε μάλιστα με έμφασιν ότι η Ιεραρχία του αποτελείται από 377 Αρχιερείς, πλήθος που συντρίβει τον αριθμόν 157 των δέκα Τοπικών Εκκλησιών που συνεκεντρώθησαν εις το Κολυμβάριον. Ο κ. Κύριλλος εφρόντισεν επίσης να επισυνάξη τα διεσκορπισμένα, δηλ. να ενδιαφερθή δια τας χειμαζομένας Εκκλησίας και να τας φέρη εις επαφήν π.χ. Αντιοχείας – Ιεροσολύμων, κάτι δια το οποίον είχον αδιαφορήσει πλήρως εις το Κολυμβάριον.

Ενδεικτικόν και αποδεικτικόν των προθέσεων του ατύπου «αντικολυμβαρίου» ήτο ότι εις τας αποφάσεις περιελαμβάνοντο και όμοια θέματα με εκείνα που είχον συζητηθή και εις την Κρήτην.

Πρώτον, ενεκρίθη κείμενον «Περί κανονικών πτυχών του Εκκλησιαστικού Γάμου» και εδόθη και εντολή εφαρμογής των διατάξεών του.

 Δεύτερον, ενεκρίθη ολόκληρος ενότης με θέμα «Η Αποστολή της Εκκλησίας στο σύγχρονο κόσμο», το οποίον δίδει έμφασιν εις την ιεραποστολήν και ρητώς αναφέρει ότι εις αυτήν «εντάσσεται η καταπολέμηση της αιρετικής και της νεοειδωλολατρικής απειλής», κάτι το οποίον είχεν αποσιωπηθή εις την σύναξιν της Κρήτης.

 Τρίτον, εις το ίδιον πλαίσιον έλαβε θετικήν, και όχι αρνητικήν ως εις το Κολυμβάριον, θέσιν έναντι των ΜΜΕ: «Για την προαγωγή της οργανωτικής και τεχνικής υποδομής της εργασίας στον τομέα των Μέσων Ενημερώσεως, είναι απαραίτητο να επικεντρώσουμε τις βασικές μας προσπάθειες στο περιεχόμενο της ενημερωτικής δράσεως».

 Τέταρτον, ενέκρινε την έκδοσιν τριών κειμένων «1) Οι αρχές της Ορθοδόξου διδασκαλίας, 2) Οι αρχές της κανονικής τάξεως και λειτουργικού βίου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, 3) Οι αρχές της Ορθοδόξου ηθικής διδασκαλίας», τα οποία ευρίσκουν παράλληλον θεματολογίαν εις τα κείμενα του Κολυμβαρίου.

 Πέμπτον, κατήγγειλε την ουνίαν όχι βάσει των κειμένων της Κρήτης, αλλά βάσει της συμφωνίας της Αβάνας μεταξύ του Μόσχας Κυρίλλου και του Πάπα.

Έκτον, εξέδωσε «μήνυμα», αντικαθιστών εκείνο του Κολυμβαρίου, όπου γράφεται ότι: «Οι ημέρες της Ιεράς Σύνοδου της Ιεραρχίας μας έδωσαν χαρά επικοινωνίας και συναναστροφής με τους Προκαθημένους… Αυτή η ορατή απόδειξη της ενότητας της Ορθοδοξίας έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα, όταν πολλοί χριστιανοί υφίστανται διώξεις λόγω πίστεως και χρειάζονται την ένθερμη προσευχή μας και έμπρακτη συμπαράσταση».

Έβδομον, χαρακτηρίζει τους μη Ορθοδόξους χριστιανούς ως «χριστιανικές ομολογίες» και όχι Εκκλησίας. Όγδοον, η απόφασις δια το Κολυμβάριον είναι καταπέλτης καθώς αρνείται τον διαφημιζόμενον ως Πανορθόδοξον χαρακτήρα αυτού, καταγγέλλει την παραβίασιν της αρχής της ομοφωνίας, υπογραμμίζει ότι αι διατυπώσεις εις τα κείμενα είναι διφορούμεναι και θεωρεί ότι αι αποφάσεις δεν δεσμεύουν απολύτως κανένα. Παραθέτομεν τον επίμαχον απόσπασμα:

«Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας επιδοκιμάζει την εξωτερική δράση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, την οποία επιτελούν ο Αγιώτατος Πατριάρχης και η Διαρκής Ιερά Σύνοδος με συνδρομή του Συνοδικού Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων, και η οποία αποβλέπει κυρίως στην εδραίωση της ενότητας της Αγίας Εκκλησίας, την προαγωγή των αδελφικών σχέσεων με τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες καθώς και την κοινή με τις λοιπές χριστιανικές ομολογίες προστασία των ηθικών χριστιανικών αξιών…

Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας εγκρίνει την αξιολόγηση της γενομένης από 18ης έως 26ης Ιουνίου 2016 στην Κρήτη Συνόδου Προκαθημένων και Ιεραρχών των δέκα κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, η οποία περιλαμβάνεται στην απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συν­όδου από 15ης Ιουλίου 2016 (Πρακτικά 48). Η εν λόγω Σύνοδος δεν δύναται να θεωρείται Πανορθόδοξη ούτε και οι αποφάσεις της ως δεσμευτικές για όλο το Ορθόδοξο πλήρωμα, επειδή η μη εξασφάλιση της σύμφωνης γνώμης των ορισμένων κατά τόπους Αυτοκεφάλων Εκκλησιών για τη σύγκλησή της στις προκαθορισμένες ημερομηνίες παραβίασε την αρχή της ομοφωνίας.

Ταυτόχρονα πρέπει να δεχθούμε ότι η Σύνοδος στην Κρήτη αποτελεί σημαντικό σταθμό στην ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Η ανάλυση των κειμένων της εν Κρήτη Συνόδου, την οποία, κατόπιν εντολής της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, διενέργησε η Συνοδική Βιβλική Θεολογική Επιτροπή, απέδειξε ότι ορισμένα εξ αυτών περιλαμβάνουν ασαφείς και διφορούμενες διατυπώσεις, κάτι το οποίο δεν επιτρέπει να τα θεωρούμε ως υποδειγματική έκφραση των αληθειών της Ορθοδόξου πίστεως και της Παραδόσεως της Εκκλησίας. Αυτό αφορά ιδιαίτερα το κείμενο «Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον», το οποίο δεν υπέγραψαν 2/3 των μελών της αντιπροσωπίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Σερβίας και οι μεμονωμένοι Ιεράρχες ορισμένων άλλων κατά τόπους Εκκλησιών, οι οποίες μετείχαν των εργασιών της εν Κρήτη Συνόδου, κάτι το οποίο επιμαρτυρεί τη μεγάλη διχογνωμία ως προς το κείμενο αυτό ακόμη και στους μετασχόντας της εν Κρήτη Συνόδου.
Οι Συνοδικοί διαπιστώνουν μία διφορούμενη στάση έναντι της γενομένης εν Κρήτη Συνόδου μέσα στην οικογένεια των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, τονίζοντας, μεταξύ άλλων, τα σχόλια των Ιερών Συνόδων των Πατριαρχείων Αντιοχείας (από 27ης Ιουνίου 2016), Βουλγαρίας (από 15ης Νοεμβρίου 2016) και Γεωργίας (από 22ης Δεκεμβρίου 2016), όπου εκφράζεται η κριτική στάση έναντι της εν Κρήτη Συνόδου. Στις ουσιαστικές παρατηρήσεις επί των κειμένων της εν Κρήτη Συνόδου και επί της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων σε αυτή, ακόμη προχώρησαν Ιεράρχες και άλλων κατά τόπους Εκκλησιών, η Ιερά Κοινότητα και οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους».

Η απουσία του Φαναρίου το εζημίωσε

Ο Πατριάρχης Κων/λεως δεν παρευρέθη, αλλά απέστειλε χαιρετισμόν, εις τον οποίον εχαρακτήρισε το γεγονός ως «συνάντησιν της Μόσχας», υποτιμητικός χαρακτηρισμός, ο οποίος έχει αποδοθή και δια το Κολυμβάριον, θέλων προφανώς να προλάβη άλλους συνειρμούς, που γεννά η παρουσία σχεδόν όλων των Προκαθημένων εκεί. Εις την συνέχειαν του μικρού χαιρετισμού αναφέρεται δύο φοράς εις την Εκκλησίαν της Κων/λεως ως «Μητέρας Εκκλησίας» της Ρωσίας παραλείπων τον όρον «αδελφή»: «η Μήτηρ Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως δεν θα παύση ποτέ να δέηται… την ευλογίαν της καθ’ ημάς Μητρός Εκκλησίας…».

Ο Πατριάρχης της Μόσχας απήντησε με νόημα: «…θα ήθελα να του ευχηθώ δυνάμεις, καλή υγεία και συναντίληψη του Θεού στη διαποίμανση της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως και στην άσκηση  της ιδιαιτέρας διακονίας, η οποία συνδέεται προς τη συνεργασία με όλες τις υπόλοιπες Ορθόδοξες Εκκλησίες…». Ως γίνεται αντιληπτόν η έμφασις δίδεται εις την τοπικήν Επισκοπήν Κων/λεως, ενώ δεν γίνεται ουδεμία αναφορά εις το υποτιθέμενον «πρωτείον» που διεκδικεί ο Πατριάρχης, παρά μόνον γενικώς και αορίστως εις «ιδιαιτέραν διακονίαν», το περιεχόμενον της οποίας δεν είναι καθόλου «ιδιαίτερον», αλλά δικαίωμα κάθε Προκαθημένου και Εκκλησίας.

Ενώ το Πατριαρχείον Κων/λεως τα τελευταία έτη ισχυρίζεται εσφαλμένα ότι είναι «Κέντρον της Ορθοδοξίας» και δια τούτο διακονία του είναι δήθεν η ενότης της Ορθοδοξίας, κατά την ομιλίαν του ο Πατριάρχης Μόσχας μετέθεσεν ορθώς την ευθύνην αυτήν εις το πλήρωμα της Εκκλησίας λέγων «Ευχόμεθα και προσευχόμεθα ο Θεός να κρατήσει όλες τις Εκκλησίες μας ενωμένες, ώστε παρά τις εξωτερικές και πάρα πολύ περίπλοκες περιστάσεις, το πλήρωμα της Εκκλησίας να έχει επίγνωση της ανάγκης να διαφυλάττει ως κόρην οφθαλμού την ενότητα της Εκκλησίας».

Εις αυτά να προσθέσωμεν ότι η παρουσία των Ρώσων Προκαθημένων της Ιαπωνίας και της Αμερικής, ο οποίος μάλιστα εδήλωσεν ότι «Ήλθα από τη μακρινή Βόρεια Αμερική με μία μικρή συνοδεία, η οποία εκπροσωπεί την Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αμερική» και κατωχύρωσε την δικαιοδοσίαν λέγων ότι ο μακαριστός Τύχων εθεώρει ότι «στο μέλλον η ενωμένη Ορθόδοξη Εκκλησία στο Νέο Κόσμο θα περιελάμβανε κοινότητες με Άραβες, Έλληνες και Σέρβους Επισκόπους ως επικεφαλής των και οι οποίες θα υπήγοντο σε μία Αρχιεπισκοπή υπό τον Ρώσο Ορθόδοξο Αρχιεπίσκοπο. Υπάρχουν ακόμη γραπτές μαρτυρίες ότι ο Αρχιεπίσκοπος Τύχων έβλεπε στο Νέο Κόσμο μία αυτοκέφαλο Εκκλησία στο μέλλον», φανερώνει ότι η Εκκλησία της Ρωσίας αψηφά τας αποφάσεις του Κολυμβαρίου αλλά και τα «πρωτεία» του Κωνσταντινουπόλεως.

Η συμβολική κίνησις του δευτέρου τη τάξει Πατριαρχείου

Εις αυτά ήλθε να προστεθή και μία ιδιαιτέρα πράξις του Πατριάρχου Αλεξανδρείας Θεοδώρου Β , ο οποίος εις τας φιλοφρονήσεις του Μόσχας αντιπροσέφερεν ως δώρον το ωμοφόριον του πλέον προβεβλημένου Πατριάρχου Αλεξανδρείας Μελετίου Πηγά, το οποίον έφερε την ώραν που υπέγραφε την ιστορικήν πράξιν της αποδόσεως εις την Ρωσικήν Εκκλησίαν της Πατριαρχικής τιμής και αξίας το 1593. Πως να ερμηνευθή η παράδοσις αυτή αν όχι ως ένδειξις πλήρους εμπιστοσύνης; Πως θα ερμηνευθή, αν συνυπολογίσωμεν ότι ο Μελέτιος Πηγάς διετέλεσεν «επιτηρητής» του «Οικουμενικού Θρόνου»;

Υπό την αιγίδα της Ρωσίας το Πατριαρχείον Ιεροσολύμων

Άλλο ένα Πατριαρχείον που έχει ανάγκην την προστασίαν της Ρωσίας είναι το των Ιεροσολύμων. Δια να κερδίση τον Πατριάρχην ο κ. Κύριλλος εις την αντιφώνησίν του προς τον κ. Θεόφιλον, αφού ανεφέρθη εις τον ρόλον προστάτου των Αγίων Προσκυνημάτων, που διεδραμάτιζεν η Ρωσία τον 19ον αιώνα, συνεπλήρωσε και τα εξής, εκφράζων τας προθέσεις και σχέδια του Πατριαρχείου: «Και σήμερα όταν η Ρώσια έπαυσε πλέον να κυβερνάται από αθέους,  θεωρώ ότι ο ρόλος της Ρωσίας μπορεί να είναι ουσιαστικός, ακόμη και στην προστασία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και του προσκυνηματικού καθεστώτος. Είναι γεγονός ότι μυριάδες προσκυνητές από τη Ρωσία και την Ουκρανία μεταβαίνουν στα Πανάγια Προσκυνήματα, κάτι το οποίο αποτελεί απτό σημάδι υποστήριξης προς το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων».

Οι δεσμοί μετά των άλλων Εκκλησιών

Η προσέγγισις με τας υπολοίπους Εκκλησίας ήτο δεδομένη. Ο Πατριάρχης Αντιοχείας ανεφέρθη εις την υποστήριξιν του Πατριαρχείου ήδη από τας αρχάς του 20ου αιώνος, την σημερινήν στελέχωσίν του από Ρώσους κληρικούς, την ανοικοδόμησιν ι. ναών,  ενώ δεν παρέλειψε να σημειώση ότι ο πρώτος Αντιοχειανός Μητροπολίτης της Αμερικής εχειροτονήθη από τον μακάριον Τύχωνα. Ο Πατριάρχης Σερβίας επιθυμών να εξάρη την πανορθόδοξον σημασίαν της επανασυστάσεως του Πατριαρχείου Μόσχας απέδωσε την ύπαρξιν του ιδικού του Πατριαρχείου εις αυτήν: «Ούτε δύο χρόνια πέρασαν από την επανασύσταση του Πατριαρχείου στη Ρωσία, όταν η Σερβική Εκκλησία επανενώθηκε εντός των ευρυτέρων ορίων διαδόσεως του Σερβικού Ορθοδόξου λαού, ενώ το 1920 επανίδρυσε και το ένδοξο στο διάβα των αιώνων και τίμιο Πατριαρχείο της». Ο Πατριάρχης Βουλγαρίας εις μήνυμά του ηυχήθη «να σας περιβάλλει συνέχεια με σεβασμό και  αγάπη όλη η Ορθοδοξία, προκειμένου να συνεχίσετε να διαδραματίζετε  το σπουδαίο εκείνο ρόλο, τον οποίο πάντοτε διαδραματίζατε στην ιστορία και την πορεία της Αγίας Ορθοδοξίας!». Ο Μητροπολίτης Τσεχίας υπέμνησεν ότι «το άκρως σπουδαίο γεγονός είχε σημασία όχι μόνο για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας, αλλά και για την ανά την Οικουμένη Ορθοδοξία, συμπεριλαμβανομένης και της Τοπικής μας Εκκλησίας» με τον κ. Κύριλλον να συμπληρώνη ότι «η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας ήταν εκείνη, η οποία αναγκάσθηκε εν πολλοίς να αναλάβει την ευθύνη διαφυλάξεως της Ορθοδοξίας στις Τσεχικές Γαίες και τη Σλοβακία».

Η πολιτική ανάμειξις

Έχων την αμέριστον υποστήριξιν όλων ο Πατριάρχης Μόσχας μαζί με τους Προκαθημένους μετέβη την 4ην Δεκεμβρίου προς συνάντησιν του Προέδρου της Ρωσίας κ. Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο κ. Πούτιν θα ήτο βεβαίως ενήμερος ότι το «Κολυμβάριον» το ωργάνωσαν αι ΗΠΑ καθώς χρήματα, έμψυχον δυναμικόν αλλά και η CIA ήταν παρόντα (ενδεικτικά βλ. «Η CIA καθοδηγεί την Σύνοδον της Κρήτης;», «Ο.Τ.» φ. 2118/ 27.05.2016). Κατά την συνάντησιν εδήλωσεν ότι η παρούσα συγκέντρωσις: «δίδει έμφασι στην ενότητα του Ορθοδόξου κόσμου, που είναι σημαντική τόσο η ίδια όσο και εξ επόψεως του γεγονότος ότι όλοι εκπροσωπείτε τις Εκκλησίες που διαδραματίζουν εξέχοντα ρόλο στη ζωή των χωρών σας, στη ζωή της κοινωνίας».

Παρών βεβαίως και ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων. Είναι απλώς σύμπτωσις ότι τέσσερις ημέρες μετά ο Πρόεδρος των ΗΠΑ κ. Τραμπ ανεκοίνωσεν ότι αναγνωρίζει ως πρωτεύουσα του Ισραήλ την Ιερουσαλήμ και ότι θα μεταφέρη εκεί την πρεσβείαν;

Έκκλησις προς όλους τους Ορθοδόξους

Τελικώς ηθελημένως η ασυνειδήτως η Ρωσία διέσωσε το κύρος της Ορθοδοξίας θέτουσα την τελεσίδικον σφραγίδα εις το Κολυμβάριον, το οποίον επισήμως απερρίφθη όχι μόνον από το πλήρωμα της Εκκλησίας, όχι μόνον από τας Εκκλησίας Ρωσίας, Σερβίας, Βουλγαρίας, Γεωργίας αλλά και από τους παρισταμένους Προκαθημένους όλων των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Μεγάλην νίκην κατήγαγον όλοι όσοι ηγωνίσθησαν από κάθε μετερίζι, δια να καταδικασθή η υποτιθεμένη «Συν­οδος» που διήρεσε τους Ορθοδόξους. Ο νέος ορίζων που διανοίγεται ενώπιόν μας είναι η ενημέρωσις των πιστών δια την οικουμενιστικήν θεολογίαν, η οποία έχει αλλοιώσει το φρόνημα των Ορθοδόξων. Εις αυτό οφείλομεν από κοινού να συγκροτήσωμεν ενιαίον αδιάσπαστον μέτωπον.