Η αναζήτηση του Θεού και μια εκ βαθέων εξομολόγηση...

Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ

MΕ ΤΙ λόγια ν’ αρχίσω τον θρήνο μου;
Ποιάν από τις θλιβερές μου σκέψεις να διατυπώσω πρώτη; Όλες τους είναι εξίσου βαριές. Ή καθεμιά, όταν έρχεται στον νου μου, μου φαίνεται πώς είναι ή πιο βαριά. Ή καθεμιά, όταν τρυπά και διαπερνά την καρδιά μου, μου φαίνεται πώς είναι ή πιο οδυνηρή. Στο στήθος μου στριμώχνονται οι στεναγμοί. Πασχίζουν να βγουν έξω, ξεπερνώντας ό ένας τον άλλο, μα κάνουν πάλι πίσω, προξενώντας μου μεγάλη ταραχή.

Να γυρίσω τον νου μου στις μέρες πού πέρασαν; Είναι μια αλυσίδα από πλάνες, μια αλυσίδα από αμαρτίες, μια αλυσίδα από πτώσεις! Να κοιτάξω μπροστά, στο κομμάτι της ζωής πού ακόμα μου ανήκει, στο στάδιο του επίγειου ταξιδιού μου; Φρίκη με κυριεύει! Τη φρίκη την προκαλεί ή αδυναμία μου, πού μου την αποδεικνύουν αναρίθμητες εμπειρίες. Να παρατηρήσω την ψυχή μου; Δεν θα δω τίποτα το παρήγορο σ’ αυτήν. Όλη είναι πληγωμένη από την αμαρτία. Δεν υπάρχει αμάρτημα πού να μην το έχει κάνει, δεν υπάρχει παράβαση πού να μην την έχει σημαδέψει!

Αχ, σώμα μου, φτωχό μου σώμα!
Αισθάνομαι τη δυσοσμία της φθοράς σου. «Αυτό πού είναι φθαρτό δεν μπορεί να κληρονομήσει την αφθαρσία». Ό προορισμός σου είναι, μετά τον θάνατο, ή φυλακή του τάφου-και μετά την ανάσταση, ή φυλακή του άδη! Τί περιμένει την ψυχή μου μετά τον χωρισμό της από το σώμα; Καλά θα ήταν, αν βρισκόταν κοντά της ένας άγγελος ειρηνικός και φωτεινός, πού θα την έπαιρνε και θα την ανέβαζε στα παραδεισένια σκηνώματα. Αλλά γιατί να την επισκεφθεί άγγελος; Ποιάν αρετή θα βρει σ’ αυτήν, ποιάν εργασία αντάξια των κατοίκων του ουρανού; Όχι! Μάλλον θα την περικυκλώσουν στρατιές από ζοφερούς δαίμονες, αγγέλους πεσμένους, πού θα της μοιάζουν στην πτώση, στις αμαρτωλές τάσεις, στο αντίθεο θέλημα. Θα την αρπάξουν και θα την τραβήξουν στη δική τους κατοικία της παντοτινής και απόλυτης θλίψεως, του αιώνιου σκοταδιού, της άσβεστης φωτιάς, των αδιάκοπων βασάνων, των ατέλειωτων στεναγμών.

Ο ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΩΝ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΡΧΟΝΤΟΓΙΓΑΝΤΑΣ ΑΓΙΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ:

του π. Αθαν. Μυτηλιναιου.

       α) Η απόδοση τιμής προς τον Χρυσορρήμονα Πατέρα της Εκκλησίας μας

β)Ερμηνεία της προτάσεως της Θείας Λειτουργίας του Ιερού Χρυσοστόμου: «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε»

[εκφωνήθηκε στις 13-11-2000]       

    Σήμερα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία μας τιμά και γιορτάζει τη μνήμη του μεγάλου διδασκάλου της, του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Ό,τι να πει κανείς ή να εγκωμιάσει, πάντα θα έμενε φτωχό μπροστά σε μία τόσο μεγάλη μορφή του λόγου της εκκλησιαστικής διακονίας και της αγιότητος που ήτο ο Ιερός Χρυσόστομος. Αλλ΄έστω και ελλιπώς, κάτι θα μπορούσαμε να πούμε.

    Η Εκκλησία μας τον χαρακτηρίζει με πολλά επίθετα, τα οποία και σας απαριθμώ:  «χρυσήλατον σάλπιγγα» -δηλαδή μία σάλπιγγα χρυσή-, «θεόπνευστον ὄργανον»,  «δογμάτων πέλαγος ἀνεξάντλητον», «Ἐκκλησίας  στήριγμα», «νοῦν οὐράνιον», «σοφίας βυθόν», «κρατῆρα πάγχρυσον», «ἀστέρα ἄδυτον», «μετανοίας κήρυκα», «πιστῶν ὑπογραμμόν», «μαρτύρων ἐφάμιλλον», «ἀγγέλων ἰσοστάσιον», «ἐνδιαίτημα Γραφῶν», και, τέλος, «Χρυσόστομον». Έτσι βλέπομε ότι ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αγαπητοί μου, στάθηκε μια πάρα πολύ μεγάλη μορφή.

   Ο άγιος Ιωάννης εγεννήθη στη Μεγάλη Αντιόχεια της Συρίας το 354 από γονείς επισήμους. Ο πατέρας του ήταν ανώτερος αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού, που όμως ενωρίτατα απέθανεν και άφησε τον μικρόν Ιωάννην, ορφανόν, στη φροντίδα της μητέρας του, Ανθούσης, που ήταν τότε μόλις είκοσι ετών, η μητέρα του, είκοσι ετών…Και οι δύο οι γονείς του ήσαν Χριστιανοί. Μεγάλη όμως φροντίδα μορφώσεως ανέλαβε η μητέρα του. Σε ηλικία 18 ετών ο Ιερός Χρυσόστομος, ο οποίος Ιωάννης ελέγετο, το «Χρυσόστομος» είναι επίθετο όπως ήδη σας είπα, εγκατέλειψε τις ρητορικές του σπουδές - δηλαδή θα λέγαμε ό,τι ακριβώς θα σπούδαζε κανείς για δικηγόρος- και άρχισε την παρακολούθηση θεολογικών μαθημάτων, όπου και εβαπτίσθη. Τότε εβαπτίζοντο σε μεγάλην ηλικίαν.

 Μεταφρασι του μακαριστου Ομολογητου Θεολογου Νικολαου Σωτηροπουλου

Εκείνες δε τις ημέρες έρχεται ο Ιωάννης ο Βαπτιστής και κηρύττει στην έρημο της Ιουδαίας, 2 και λέγει: «Μετανοείτε, διότι πλησιάζει η βασιλεία των ουρανών». 3 Αυτός δε είναι εκείνος, για τον οποίο μίλησε ο προφήτης Ησαΐας λέγοντας: Φωνή ενός, που φωνάζει δυνατά στην έρημο, Ετοιμάσατε την οδό για να διαβή ο Κύριος, ισιάξετε τους δρόμους του για να περάση. 4 Φορούσε δε ο Ιωάννης ένδυμα από τρίχες καμήλας και ζώνη δερμάτινη γύρω από τη μέση του, η δε τροφή του ήταν ακρίδες και μέλι από άγρια μελίσσια. 5 Τότε έβγαιναν και πήγαιναν προς αυτόν οι κάτοικοι των Ιεροσολύμων και όλης της Ιουδαίας και όλων των περιχώρων του Ιορδάνη, 6 και βαπτίζονταν απ’ αυτόν στον Ιορδάνη, εξομολογούμενοι (συγχρόνως) τις αμαρτίες τους. 7 Όταν δε είδε πολλούς από τους Φαρισαίους και τους Σαδδουκαίους να έρχωνται για το βάπτισμά του, είπε σ’ αυτούς: «Τέκνα γεννημένα από οχιές, ποιος σας είπε, ότι θα ξεφύγετε από την μέλλουσα οργή; 8 Κάνετε λοιπόν έργα, που είναι καρπός μετανοίας, 9 και μη σας αρέση νά λέτε για τους εαυτούς σας, Πατέρα έχουμε τον Αβραάμ. Διότι σας λέγω, ότι ο Θεός δύναται απ’ αυτούς τους λίθους ν’ αναστήση τέκνα στον Αβραάμ. 10 Ήδη δε και το τσεκούρι είναι κοντά στη ρίζα των δένδρων· και κάθε δένδρο, που δεν κάνει καρπό καλό, κόβεται σύρριζα και ρίχνεται στη φωτιά. 11 Εγώ μεν σας βαπτίζω με νερό, για να σας δημιουργηθή αίσθημα μετανοίας· αλλ’ εκείνος, ο οποίος έρχεται μετά από μένα, είναι ισχυρότερός μου. Αυτού δεν είμαι άξιος νά

βαστάξω τά υποδήματα. Αυτός θα σας βαπτίση με Πνεύμα Άγιο καί με φωτιά. 12 Το φτυάρι του είναι στο χέρι του, και θα καθαρίση τελείως το αλώνι του, και θα συνάξη το σιτάρι του στην αποθήκη, το δε άχυρο θα κατακαίη με φωτιά, που δεν θά σβήνη.

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

 

Η πολύτροπη φιλανθρωπία του Θεού και η οικονομία Του για τον άνθρωπο, αφού έκανε τον Βασίλειο γνωστό με πολλά περιστατικά που μεσολάβησαν και τον ανέδειξαν όλο και λαμπρότερο, τον προβάλλει ως φάρο της Εκκλησίας περίοπτο και περιλάλητο, αφού τον συγκατέλεξε στην ιερή τάξη των πρεσβυτέρων και από μία πόλη, την Καισάρεια, τον έκανε πυρσό όλης της οικουμένης. Με ποιον τρόπο; Δεν έφτιαξε εκ του προχείρου το αξίωμα, ούτε την ίδια ώρα τον έλουσε και τον έκανε σοφό, όπως γίνεται σήμερα με τους πολλούς που επιθυμούν τις πρωτοστασίες· τον έκανε άξιο της τιμής με την τάξη και τον νόμο της πνευματικής προόδου.

Δεν επαινώ την αταξία και την ακοσμία μας, κάποτε και αυτών που προεδρεύουν στην Εκκλησία. Δεν θα τολμήσω να τους κατηγορήσω όλους. Εξάλλου δεν είναι και δίκαιο. Επαινώ τον ναυτικό νόμο που στον κυβερνήτη του πλοίου δίνει πρώτα το κουπί, από αυτό τον φέρει στην πλώρη και τους εμπιστεύεται την ανίχνευση της πορείας και τέλος τον καθίζει στο τιμόνι, έπειτα από πολύ σχίσιμο των κυμάτων και πολλή εξέταση των ανέμων. Το ίδιο γίνεται και στα στρατιωτικά. Στρατιώτης, ταξίαρχος, στρατηγός. Αυτή είναι η άριστη σειρά και η ωφελιμότατη για τους αρχόμενους.

Πολύ μεγάλη αξία θα είχε εάν επικρατούσε και σε μας παρόμοια τάξη. Τώρα όμως κινδυνεύει η αγιότατη ανάμεσα σε όλα τάξη, να είναι η περισσότερο καταγέλαστη από όλες τις τάξεις μας· διότι η πρωτοστασία δεν κερδίζεται περισσότερο από την αρετή παρά από αθέμιτες ενέργειες. Και οι θρόνοι περιέρχονται όχι στους πιο άξιους, αλλά σε όσους έχουν περισσότερη δύναμη. Συγκαταλέγεται στους προφήτες ο Σαμουήλ, που βλέπει το μέλλον, αλλά και ο Σαούλ, ο αποδιοπομπαίος. Κατατάσσεται στους Βασιλείς ο Ροβοάμ του Σολομώντος, αλλά και ο Ιεροβοάμ, ο δούλος και αποστάτης. Ιατρός δεν γίνεται κανείς ούτε ζωγράφος, που δεν μελέτησε πρώτα τη φύση κάθε ασθένειας ή δεν ανέμειξε πολλά χρώματα, και δεν σχεδίασε μορφές. Ο προκαθήμενος όμως βρίσκεται εύκολα, χωρίς να κοπιάσει, αποκτά αμέσως αξία, σπείρεται και φυτρώνει, όπως στον μύθο γίνεται με τους γίγαντες. Πλαστουργούμε αυθημερόν τους αγίους και ορίζουμε να γίνουν σοφοί αυτοί που δεν έχουν τίποτε διδαχτεί, ούτε έχουν προσφέρει καμία υπηρεσία πριν λάβουν τον βαθμό εκτός από το ότι τον επιθυμούσαν. Και ο ένας υπομένει τη χαμηλή θέση και στέκεται με ταπεινοφροσύνη, ενώ είναι άξιος για την υψηλή, επειδή έχει μελετήσει πολύ τα θεία λόγια και έθεσε πολλούς νόμους για την υποταγή της σαρκός· ενώ ό άλλος κάθεται στην πρώτη θέση με σοβαροφάνεια, σηκώνει το φρύδι κατά των μεγαλυτέρων του και δεν αισθάνεται τρόμο για τον θρόνο ούτε τον καταλαμβάνει φρίκη, βλέποντας τον ικανό χαμηλά. Αλλά λαμβάνοντας τη δύναμη νομίζει συνάμα σοφότερο τον εαυτό του. Πέφτει βέβαια έξω και η εξουσία του έχει αφαιρέσει την ικανότητα να σκέφτεται.

Δεν ήταν έτσι ο πολύς και μέγας Βασίλειος. Όπως σε όλα τα άλλα, έτσι και στην ορθή εκτίμηση αυτών έγινε παράδειγμα για τους πολλούς. Είχε το διακόνημα να διαβάζει τα ιερά βιβλία στον λαό, αυτός που ήταν ο εξηγητής τους, χωρίς να απαξιώσει και αυτήν ακόμη την εκκλησιαστική τάξη και όμοια στους θρόνους των πρεσβυτέρων και των επισκόπων δοξολογεί τον Θεό. Δεν είχε κλέψει την εξουσία, ούτε την είχε αρπάξει, ούτε κυνήγησε την τιμή, αλλά κυνηγήθηκε από την τιμή, ούτε δέχτηκε ανθρώπινη χάρη αλλά τη θεία χάρη από τον Θεό.

Η φροντίδα και η διοίκηση τώρα της Εκκλησίας από τον Βασίλειο είχαν πολλά γνωρίσματα· αυτά ήσαν παρρησία και προς τους άλλους άρχοντες και προς τους ισχυρούς της πόλεως, συμβιβασμοί που δεν γίνονταν εκ μέρους τους έπειτα από φιλονικία, αλλά διαμορφώνονταν από τη φωνή του, χρησιμοποιώντας ως νόμο τον τρόπο του, προστασία εκείνων που είχαν ανάγκη, πνευματική περισσότερο αλλά και σωματική όχι λιγότερο-διότι και τούτο οδηγεί στην ψυχή, υποδουλώνοντας με την αγάπη- διατροφή των φτωχών, φιλοξενία, φροντίδα των παρθένων, νομοθεσία για μοναχούς, γραπτή και άγραφη, καθορισμός ευχών, σεμνή εμφάνιση από το βήμα και πολλά άλλα- με τα οποία ο αληθινός άνθρωπος του Θεού, που είναι ταγμένος στην παράταξη του Θεού, μπορεί να ωφελήσει τον λαό.

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΤΟΜΗΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 

Κατά τον Λόγο στην Περιτομήν …κτλ (PG 97, 913-929)
Του Αγίου Ανδρέου, Αρχιεπισκόπου Κρήτης του Ιεροσολυμίτου

«Και όταν συμπληρώθηκαν οι ο κ τ ώ μ έ ρ ε ς για να γίνει
η π ε ρ ι τ ο μ ή του παιδιού, ο ν ο μ ά σ τ η κ ε Ι η σ ο ύ ς, όπως είχε ήδη ονομαστεί από τους αγγέλους πριν ακόμη συλληφθεί στην κοιλιά της μητέρας του» (Λουκάς 2:21).

«Χριστού περιτμηθέντος, ετμήθη νόμος
Και του νόμου τμηθέντος, εισήχθη χάρις»

1. Προοίμιο: Η 1η Ιανουαρίου είναι η Δεσποτική Γιορτή της Περιτομής του Χριστού πού γιορτάζει ένα γεγονός που έγινε οκτώ μέρες μετά την κατά σάρκα γέννησή του και κατά το οποίο πήρε το όνομά του Ιησούς (=Σωτήρας). Η Γιορτή αυτή συνδέει την Δεσποτική Γιορτή των Χριστουγέννων δηλ. των Γενεθλίων του Χριστού (25 Δεκεμβρίου) με την Δεσποτική Γιορτή των Θεοφανείων ή Φώτων δηλ. της Βαπτίσεως του Χριστού (6 Ιανουαρίου), και αποτελεί μαζί τους την λεγόμενη εορταστική περίοδο του Δωδεκαημέρου.

Αρχικά οι τρεις αυτές Δεσποτικές Γιορτές του Δωδεκαημέρου συμπεριλαμβάνονταν σε μία και αρχαία γιορτή, την Γιορτή των Θεοφανείων (6 Ιανουαρίου), της οποίας κεντρικό θέμα ήταν η αποκάλυψη του Τριαδικού Θεού στο πρόσωπο του Κυρίου Ιησού Χριστού. Η επιλογή της ημερομηνίας 6 Ιανουαρίου για την Γιορτή αυτή φαίνεται ότι οφειλόταν στο ότι ήταν ήδη ημέρα γιορτής στο παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο ως ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου (ίσης ημέρας και νύχτας) από την οποία άρχιζε να μεγαλώνει η ημέρα και να μικραίνει η νύχτα.

Οι ρωμαίοι ειδωλολάτρες γιόρταζαν τα γενέθλια του αήττητου ορατού ήλιου ως του θεού του φωτός πού στηρίζει την φυσική ζωή στον κόσμο. Οι Χριστιανοί αντιμετώπισαν αυτήν την πρόσκληση γιορτάζοντας τον ερχομό του Χριστού στον κόσμο και προβάλλοντας τον Χριστό σαν τον ήλιο της δικαιοσύνης που μεταδίδει το άκτιστο θείο Φως του ενός Θεού «εν Τριάδι» και φωτίζει κάθε άνθρωπο που έρχεται στον κόσμο. Αργότερα επικράτησε η 25η Δεκεμβρίου ως η ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου και της γιορτής των γενεθλίων του ορατού ήλιου.

Η απάντηση των χριστιανών στη νέα αυτή ειδωλολατρική πρόκληση ήταν η μεταφορά της Γιορτής της Γεννήσεως του Χριστού στην ημερομηνία αυτή,[1] ενώ η 6η Ιανουαρίου παρέμεινε πλέον ως η Γιορτή της Βαπτίσεως του Χριστού. Η Γιορτή της Περιτομής του Χριστού ακολούθησε λογικά την Γιορτή των Χριστουγέννων οκτώ μέρες μετά.
Ο Λόγος περί της Περιτομής του Χριστού του μεγάλου πατρός της Εκκλησίας αγίου Ανδρέου Κρήτης (660-740), γνωστού από το υμνολογικό και κηρυγματικό έργο του, που ακολουθεί, μας εξηγεί την ιδιαίτερη σημασία της Δεσποτικής αυτής Γιορτής, η οποία εντάσσεται μέσα στο όλο έργο της αποκάλυψης του Θεού και της σωτηρίας μας που επιτέλεσε ο ενσαρκωθείς Υιός και Λόγος του Θεού, ο Κύριος και Λυτρωτής μας Ιησούς Χριστός. Επειδή ο Λόγος αυτός είναι εννοιολογικά πάρα πολύ πυκνός, τον παρουσιάζουμε αναλυτικότερα και επεξηγηματικά στην παρούσα μεταγλώττιση.
2. Οι Δεσποτικές Γιορτές και τα Γεγονότα του Βίου του Χριστού: Αρχίζει ο άγιος Ανδρέας με την επισήμανση ότι «είναι καλό και θεάρεστο να δοξάζουμε τον Θεό και να γιορτάζουμε για όλα όσα έκανε ο Σωτήρας μας Χριστός γιατί τα έκανε σαν Θεάνθρωπος και όχι σαν απλός άνθρωπος». Όλα όσα έκανε ο Χριστός, λέει ο άγιος, «αποτελούν εκπληκτικά θαύματα, γιατί έχουν θεανθρωπική βάση και θεανθρωπικό χαρακτήρα.

Γι αυτό είναι και μοναδικά και σωτήρια. Και δεν θα μπορούσαν τα γεγονότα αυτά να ήσαν διαφορετικά! Γιατί ο Χριστός είναι Θεός αληθινός που έγινε και άνθρωπος αληθινός». Τα έκανε αυτά γιατί ήθελε «να φανερωθεί στους ανθρώπους που είχαν αποξενωθεί από αυτόν και τον αγνοούσαν, και να υπομείνει σαν άνθρωπος αληθινός όλα τα ανθρώπινα ώστε να εκτελέσει όλα τα παραγγέλματα του θείου νόμου που είχαν δοθεί από τον Θεό στον άνθρωπο, με απώτερο σκοπό να δώσει αντί για αυτά άλλα καλλίτερα και τελειότερα (αντιδώσειεν)».

Το ρήμα «αντιδίδω» που χρησιμοποιείται εδώ από τον άγιο Ανδρέα Κρήτης, χαρακτηρίζει όλο το έργο (την κατά σάρκα οικονομία) του Χριστού που είναι μια σωτήρια αντίδοση. Με την ενανθρώπησή του πήρε ο Θεός όλα όσα έχουμε και τα αντάλλαξε όλα με άλλα δικά του που είναι γεμάτα με χάρη και αλήθεια.

Το ήθελε και το έκανε αυτό από φιλανθρωπία, γιατί έτσι μόνο θα αποκαθιστούσε τον άνθρωπο στην πραγματική και φυσική του κατάσταση, όπως τον είχε αρχικά πλάσσει ο ίδιος ως Θεός αληθινός.

Η ενανθρώπιση του Θεού ήταν το αντίδοτο του Θεού στην αποστασία του ανθρώπου που τον έκανε τον άνθρωπο να χάσει το δρόμο του και αποξενωθεί από τη θεία χάρη. Έγινε άνθρωπος ο Θεός για να θεοποιήσει τους ανθρώπους με την θεανθρώπινη υπόσταση του.
3. Η Δεσποτική Γιορτή της Περιτομής του Χριστού: Η περιτομή που υπέστη ο Χριστός οκτώ μέρες μετά την κατά σάρκα γέννηση του και την άσπορη προέλευσή του από την Παρθένο Μαρία φανερώνει αυτήν την αντίδοση που οδηγεί στη θέωση του ανθρώπου. Το γιορτάζουμε αυτό το γεγονός με ιδιαίτερη γιορτή επειδή αποτελεί πραγματικά, όπως λέει ο Άγιος Ανδρέας, «μέγιστο θαύμα».

Γιατί; Γιατί με αυτό ο Θεάνθρωπος Χριστός «όχι μόνον εκπλήρωσε τον νόμο, αλλά και φανέρωσε ταυτόχρονα και την υπέρβασή του, αποκαλύπτοντας τις πραγματικές διαστάσεις της σωτηρίας μας».

Στον Λόγο του αυτό, μας δίνει ο άγιος Ανδρέας Κρήτης με ένα τρόπο συνοπτικό αυτές τις διαστάσεις της σωτηρίας που μας προσφέρει ο ενσαρκωμένος Θεός.
4. Τι Σημαίνει η Περιτομή του Χριστού: Άνθρωπος Αληθινός αν και Θεός Αληθινός. Με το να υποστεί την περιτομή και να πάρει ένα συγκεκριμένο ανθρώπινο όνομα, σύμφωνα με το ιουδαϊκό πλαίσιο μέσα στο οποίο γεννήθηκε, απόδειξε ο Χριστός ότι ήταν πραγματικός άνθρωπος, αν και προϋπήρχε ως αληθινός Θεός, άπειρος και ασύγκριτος όπως ήταν πάντοτε.

Έγινε άνθρωπος μέσα σε ένα συγκεκριμένο χώρο-χρονικό και θρησκευτικό ανθρωπολογικό πλαίσιο και ακολούθησε την πορεία και τις προδιαγραφές της ανθρώπινης φύσης και της σχέσης της με τον Δημιουργό της Θεό. Η περιτομή του, λέει ο άγιος Ανδρέας, «φανερώνει ότι δεν είναι πλέον μόνον Υιός Θεού αλλά και Υιός της Παρθένου.

Είναι και παραμένει Υιός Θεού κατά κυριολεξία, όπως και ο Πατήρ είναι Πατήρ κατά κυριολεξία επειδή γεννάει τον Υιό, και το Πνεύμα το Άγιο είναι Πνεύμα κατά κυριολεξία επειδή εκπορεύεται από τον Πατέρα, και έτσι τα τρία αυτά θεία πρόσωπα, ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα, είναι ένας Θεός και υπάρχει σ’ αυτά η (μία) θεότητα». Ο Χριστός όμως «είναι και Υιός της Παρθένου και ακριβώς για αυτό το λόγο είναι και καταληπτός και προσιτός σε μας τους ανθρώπους».

Η ενανθρώπησής του δεν σημαίνει ότι έπαψε να είναι Θεός. Σημαίνει μάλλον ότι «έγινε και άνθρωπός μας, αυθεντικός, αληθινός, τέλειος άνθρωπος, τον οποίον μπορούμε τώρα να πλησιάζουμε με θάρρος όχι μόνον σαν Δεσπότη και Κτίστη αλλά και Σωτήρα μας γιατί είναι ένα μαζί μας. Πήρε την φύση μας, ακολούθησε την αληθινή πορεία της και την οδήγησε στην τελείωσή της.

Και τώρα μας την προσφέρει σαν ανταλλαγή και αντίδοτο για να γίνουμε και εμείς άνθρωποι αληθινοί, αυθεντικοί και τέλειοι όπως είναι εκείνος». Έτσι ακριβώς τον παρουσιάζει ο Λουκάς στην ευαγγελική αφήγησή του, την οποία αναφέρει ρητά ο άγιος Ανδρέας Κρήτης γιατί θέλει να δείξει αυτό το θεανθρώπινο θαύμα που παρουσιάζει ο Χριστός, δηλ. την ενανθρώπηση του Θεού και την θεοποίηση του ανθρώπου εν Χριστώ.
5. Η Γέννηση και η Περιτομή του Χριστού στο κατά Λουκά Ευαγγέλιο: «Και συνέβη, αμέσως μετά την αναχώρηση των αγγέλων στους ουρανούς, να πουν οι άνθρωποι, δηλ. οι ποιμένες, μεταξύ τους, ας πάμε μέχρι την Βηθλεέμ για να δούμε τι είναι αυτό το γεγονός για το οποίο ακούσαμε, και το οποίο μας γνωστοποίησε ο Κύριος. Έσπευσαν λοιπόν και ήρθαν, και βρήκαν την Μαριάμ και τον Ιωσήφ, και το βρέφος που βρισκόταν μέσα στην φάτνη.

Βλέποντάς το λοιπόν, κατάλαβαν τη σημασία που είχαν τα λόγια πού τους ειπώθηκαν σχετικά με το παιδί αυτό. Αλλά και όλοι οι άλλοι που άκουσαν έμειναν έκθαμβοι από όσα τους ανακοίνωσαν οι ποιμένες. Η Μαριάμ όμως συγκρατούσε τα λόγια αυτά μέσα της γιατί τα είχε βάλλει βαθιά στην καρδιά της. Γύρισαν λοιπόν οι ποιμένες στον τόπο τους δοξάζοντας και υμνολογώντας τον Θεό για όλα όσα άκουσαν και είδαν, όπως τους είχε ειπωθεί από πριν. Και όταν συμπληρώθηκαν οι ο κ τ ώ μ έ ρ ε ς για να γίνει η π ε ρ ι τ ο μ ή του παιδιού, ο ν ο μ ά σ τ η κ ε Ι η σ ο ύ ς, όπως είχε ήδη ονομαστεί από τους αγγέλους πριν ακόμη συλληφθεί στην κοιλιά της μητέρας του»![2]

Ο συγκλονιστικός διάλογος του Μεγάλου Βασιλείου με τον Άρχοντα Μόδεστο

 

Το κείμενο που ακολουθεί λέει τα πάντα για το ήθος και το φρόνημα του αγίου Βασιλείου. 

Και από τον διάλογο που ακολουθεί μεταξύ του Μεγάλου Βασιλείου και του πανίσχυρου μετά τον αυτοκράτορα άρχοντα Μοδέστου, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί η Εκκλησία ονόμασε τον Άγιο Βασίλειο, «ΜΕΓΑ»!

Η συνομιλία του με τον Μόδεστο έχει ως εξής

ΜΟΔΕΣΤΟΣ: « Πως σκέφτηκες σύ, Βασίλειε – δεν τον ονόμασε επίσκοπο – και τολμάς να αντιστέκεσαι ενάντια στην εξουσία και να φέρεσαι μόνος συ με τόση αυθάδεια;

Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: Γιατί μου κάνεις τέτοια ερώτηση; Ποια είναι η απείθεια και η υπεροψία μου; Γιατί ακόμα δεν μπορώ να καταλάβω.

ΜΟΔΕΣΤΟΣ: Γιατί δεν ακολουθείς την θρησκεία του αυτοκράτορα, ενώ όλοι πιά οι άλλοι υποτάχτηκαν και νικήθηκαν;

Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: Δεν είναι αρεστά αυτό στο δικό μου Βασιλιά. Ούτε ανέχομαι να προσκυνώ το Χριστό σαν κάποιο κτίσμα, όπως τον θεωρείτε σεις οι αιρετικοί, αφού εγώ είμαι κτίσμα του Θεού.

ΜΟΔΕΣΤΟΣ: Και μάς πώς μάς θεωρείς; Δεν είμαστε τίποτε ημείς, που διατάζουμε αυτά; Πώς λοιπόν; Δεν θεωρείς μεγάλο και τιμητικό το να ταχθής με το μέρος μας και να έχης φίλους και συντρόφους;

Ο Άγιος που τρέμουν οι Λατίνοι!

 

 Στο Παρίσι υπάρχει μέχρι και αντιπαλαμική Σχολή δυσφημούντες τον Άγιο και την διδασκαλία του

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ήταν δεινός θεολόγος και διαπρεπέστατος ρήτορας και φιλόσοφος. Δεν γνωρίζουμε το χρόνο και τον τόπο της γέννησής του. 

(Ο Σ. Ευστρατιάδης όμως, στο αγιολόγιο του, αναφέρει ότι ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε το 1296 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη, από τον Κωνσταντίνο τον Συγκλητικό και την ευσεβέστατη Καλλονή). Ξέρουμε όμως, ότι κατά το πρώτο μισό του 14ου αιώνα μ.Χ. ήταν στην αυτοκρατορική αυλή της Κωνσταντινούπολης, απ' οπού και αποσύρθηκε στο Άγιο Όρος χάρη ησυχότερης ζωής, και αφιερώθηκε στην ηθική του τελειοποίηση και σε διάφορες μελέτες.
Το 1335 μ.Χ. με τους δύο αποδεικτικούς λόγους του «Περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος», ήλθε σε σύγκρουση με τον Βαρλαάμ τον Καλαβρό, ο οποίος δίδασκε πως ο άνθρωπος δεν μπορεί να γνωρίσει το Θεό, κι ακόμα περισσότερο δεν μπορεί να ενωθεί μαζί Του. Κατά τα λεγόμενα του Βαρλαάμ, ο Θεός είναι «κλειστός στον εαυτό του» και δεν μπορεί να ενωθεί με τους ανθρώπους. Επομένως, οι «ησυχαστές», οι μοναχοί δηλαδή εκείνοι που έλεγαν ότι μπορεί ο άνθρωπος, αν έχει καθαρή καρδιά και αν συγκεντρωθεί στην «καρδιακή προσευχή» (το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ Θεού, ελέησόν με»), να ενωθεί με το Θεό και να φωτισθεί και να δει το Άκτιστο φως, ασχέτως της μόρφωσής του, δεν ήταν Ορθόδοξοι αλλά «μεσσαλιανιστές» και «ομφαλόψυχοι». Μετά από αυτές τις τοποθετήσεις του Βαρλαάμ, ο Παλαμάς εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη από όπου και άρχισε τον αγώνα «υπέρ των Ιερώς ησυχαζόντων», δηλ. αυτών που ασκούσαν τον ησυχασμό, συγγράφοντας μάλιστα και τους ομώνυμους λόγους του. Το ζητούμενο της πάλης αυτής ήταν κυρίως το μεθεκτικόν ή αμέθεκτον της θείας ουσίας. Ο Γρηγόριος, οπλισμένος με μεγάλη πολυμάθεια και ισχυρή κριτική για θέματα αγίων Γραφών, διέκρινε μεταξύ θείας ουσίας αμεθέκτου και θείας ενεργείας μεθεκτής. Και αυτό το στήριξε σύμφωνα με το πνεύμα των Πατέρων και η Εκκλησία επικύρωσε την ερμηνεία του με τέσσερις Συνόδους. Στην τελευταία, που έγινε στην Κωνσταντινούπολη το 1351 μ.Χ., ήταν και ο ίδιος ο Παλαμάς. Αλλά ο Γρηγόριος έγραψε πολλά και διάφορα θεολογικά έργα, περίπου 60.
Αργότερα ο Πατριάρχης Ισίδωρος, τον εξέλεξε αρχικά επίσκοπο Θεσσαλονίκης. Λόγω όμως των τότε ζητημάτων, αποχώρησε πρόσκαιρα στη Λήμνο. Αλλά κατόπιν ανέλαβε τα καθήκοντα του. Πέθανε το 1360 μ.Χ. και τιμήθηκε αμέσως σαν Άγιος. Ο Πατριάρχης Φιλόθεος, έγραψε το 1376 μ.Χ. εγκωμιαστικό λόγο στο Γρηγόριο Παλαμά, μαζί και ακολουθία και όρισε την εκκλησιαστική μνήμη του στη Β' Κυριακή της Μ. Τεσσαρακοστής.
Το τίμιο σώμα του, μετά από την εκταφή, υπήρξε άφθαρτο, δηλαδή δέν σάπισε, αλλά ευωδίαζε και θαυματουργούσε. Στούς λατίνους όμως, τους υποτελείς του Πάπα, ήταν χονδρό αγκάθι η ενθύμιση του Αγίου και μάλιστα ολόσωμου. Γι αυτό πολλες φορές τον συκοφαντούσαν λέγοντας, πως για τα αμαρτήματά του έμεινε «άλυωτος», δέν δέχθηκε από απέχθεια η γη να τον διαλύσει «στα εξ ων συνετέθη»! Τον 19ο αιώνα μ.Χ. ο ναός του Αγίου καταστράφηκε από φωτιά και το τίμιο σκήνωμά του κάηκε αφήνοντας μόνον τα οστά ανέπαφα!

 EXOYME ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΘΕΟ,

 ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ;;;;

Απανταει, ο ιερος Χρυσοστομος.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ως Πρεσβύτερος ακόμη, είχε εκφωνήσει 8 ειδικές ομιλίες προς το ποίμνιο της Αντιόχειας με αποκλειστικό σκοπό να το προστατεύσει από τον Ιουδαϊσμό.

Οι Ιουδαίοι στην κοσμοπολίτικη Αντιόχεια είχαν πολύ έντονη παρουσία, έχοντας δύο εντυπωσιακές Συναγωγές.

Το πρόβλημα ήταν ότι μία μερίδα πολλών χριστιανών, από κακή συνήθεια, λάμβανε μέρος στις εκδηλώσεις μερικών από τις εορτές των Ιουδαίων: στην εορτή των Σαλπίγγων, (ή του Νέου Έτους), την εορτή των Νηστειών και της Σκηνοπηγίας.

Μία άλλη μερίδα, όχι μόνο παρακολουθούσε από επιπολαιότητα τα θεάματα κατά τις εορτές αυτές, αλλά προχωρούσε περισσότερο: δεν γιόρταζε το Άγιο Πάσχα όπως είχε καθορισθεί από την Αγία Α’ Οικουμενική Σύνοδο, αλλά γιόρταζε και νήστευε κατά παλαιάν συνήθειαν μαζί με τους Ιουδαίους σταθερά την 14η του μηνός Νισάν, δηλαδή την ημέρα της εαρινής Πανσέληνου.

Επίσης, αυτοί οι Χριστιανοί «ζητούσαν [ιαματικές] θαυματουργίες από τους ραβίνους με τα φυλακτά και τις τελετές πού αυτοί ενεργούσαν», τιμούσαν την Συναγωγή και προσέφευγαν εις αυτήν, άλλοτε για να δώσουν όρκους και άλλοτε για δικαστικές υποθέσεις, προτιμώντας τους Ιουδαίους δικαστές, παρά τούς εθνικούς.

Ο Άγιος Φιλούμενος ωμολόγουσε την Πίστιν του εις τους αλλοθρήκους. 

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

   Συνομιλώντας πριν πολλά χρόνια με κάποιον, που ως Αγιοταφίτης Ιερομόναχος είχε συλλειτουργήσει με τον Άγιο Φιλούμενο του Φρέατος του Ιακώβ, ζήτησα να μάθω κάτι για τον Άγιο.  Αυτή η συνομιλία είχε γίνει πολύ πριν την αγιοκατάταξη του Αγίου Φιλουμένου του Κυπρίου.

   Για  τον Άγιο Φιλούμενο γνώριζα μόνο  εκείνα που είχαν γραφεί στον Τύπο το έτος 1979 για το μαρτύριό του.  Ζητώντας λοιπόν  να μάθω περισσότερα για τον Άγιο Φιλούμενο, ο συνομιλητής μου απάντησε με απλότητα τα εξής :  «Ήταν πολύ ταπεινός άνθρωπος… Να όταν  έλεγε για παράδειγμα στα ειρηνικά το ‘’Ειρήνη πάσι’’, τό έλεγε μου είπε πολύ απλά, χωρίς το μουσικό ηχόχρωμα και χαμηλόφωνα». Το τόνισε ιδιαιτέρως, «Ήταν πολύ ταπεινός». 

 ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΝΝΑΔΙΟΥ ΤΟΥ ΣΧΟΛΑΡΙΟΥ

Άρθρο της Ελένης Παπασταματάκη

25 Αυγούστου «Μνήμη του εν αγίοις πατρός ημών Γενναδίω Σχολαρίω, τον μείζωνα εν πατριάρχαις γνωρισθέντα και στερρώς υπέρ της πατρώας δόξης αγωνισθέντα»

Ο Πατριάρχης Γεννάδιος ήταν ο μείζων των Οικουμενικών Πατριαρχών μετά την Άλωση, η σημαντικότερη μορφή στα ελληνικά γράμματα, ισάξιος του Μεγάλου Φωτίου, που βρέθηκε να έχει καίρια θέση και να διαδραματίζει ύψιστο ρόλο σε δύο εποχές.

Στην μία εποχή πριν την Άλωση, ήταν ο πνευματικός οδηγός των Ορθοδόξων, κατά την άλλη εποχή, μετά την πτώση της Βασιλεύουσας, είναι αυτή η προσωπικότητα που στηρίζει και κατευθύνει το γένος των Ελλήνων. Χαρακτηριστικό περιστατικό του βίου του είναι ότι συμμετείχε στη Σύνοδο Φερράρας -Φλωρεντίας ως λαϊκός, αλλά και ότι στάθηκε δίπλα στον πνευματικό του πατέρα Άγιο Μάρκο τον Ευγενικό.

«Στην ομάδα του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού ανήκει ο Γεννάδιος Σχολάριος, όχι ως ένας απλός οπαδός ή σημαντικό μέλος. Είναι η ενσάρκωση του ίδιου του Ευγενικού, η απαράλλακτη εικόνα του, γι’ αυτό και τον επέλεξε επισήμως λίγο πριν αποθάνει ως συνεχιστή των αγώνων του. Πίστευε μάλιστα και δικαιώθηκε, ότι ο Γεννάδιος θα διεξήγαγε επιτυχέστερα τον αγώνα, λόγω των πολλών και αναμφισβήτητων προσόντων του, της μεγάλης πολιτικής και διοικητικής εμπειρίας, και της δυνατότητας να επηρεάζει τον αυτοκράτορα ως ανώτατος αξιωματούχος και σύμβουλος.» γράφει ο Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης στο άρθρο του «Η Άλωση της Πόλης κατά τον Γεννάδιο Σχολάριο».

Η εμμονή του στην Ορθόδοξη πίστη και η αμετακίνητη στάση του στο θέμα της ενώσεως Ορθόδοξων και Λατίνων, καθώς και η αντίθεση του στα καταστροφικά σχέδια των ισχυρών της εποχής ήταν αυτά που οδήγησαν διαφόρους αρχαιοελληνολάτρες κυρίως να σπιλώσουν το όνομά του και να τον δυσφημήσουν. Ο Ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης συνετέλεσε ώστε να αποκατασταθεί η μεγάλη αυτή μορφή της Ορθοδόξου Εκκλησίας με το σπουδαίο έργο του που φέρει τον τίτλο «Γεννάδιος Β΄ Σχολάριος – Βίος -Συγγράμματα- Διδασκαλία».

Το Συναξάρι του Αγίου Ταρασίου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως.

• 
  
  

Άρθρο της Ελένης Παπασταματάκη

Δεν έπαυσε ο άγιος αυτός Πατριάρχης ούτε μία ημέρα να στερεώνει τους πιστούς στα ορθά δόγματα…

Στις 25 του μηνός Φεβρουαρίου τιμούμε τη μνήμη του Αγίου Ταρασίου, ο οποίος ευρισκόμενος στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης ως Αρχιεπίσκοπος, διατράνωσε την Ορθοδοξία σε μια ταραγμένη περίοδο για την Εκκλησία!

Οι γονείς του Ταρασίου ήταν ευγενείς, πατρίκιοι. Η μητέρα του καθώς ήταν ευλαβής γυναίκα, τον ανέθρεψε εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Πολύ σύντομα λόγω της σεμνότητας του χαρακτήρα του και της ευλάβειάς του, κέρδισε τον σεβασμό όλων. Σπούδασε τη θύραθεν σοφία αποταμιεύοντας ό,τι ήταν ωφέλιμο. Οι γνώσεις αλλά και το ακέραιο και σώφρον του χαρακτήρα του, τον έκαναν μυστικοσύμβουλο του βασιλιά.

Περισσότερο όμως σπούδαζε και μελετούσε νύχτα και μέρα την Αγία Γραφή και τα διδάγματα των Πατέρων και ανυψώνονταν ο νους του προς αναζήτηση του Θεού. Έφτασε σε πνευματική τελείωση και ας ήταν ακόμα στις τάξεις των λαϊκών! Ετοιμαζόταν κατά αυτόν τον τρόπο για τον δρόμο που θα ακολουθούσε κατά το θέλημα του Θεού, χωρίς ο ίδιος να το έχει ποτέ σκεφτεί.

Εκείνα τα χρόνια, Πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη ήταν ο Παύλος ο Δ΄ ο Κύπριος, ο οποίος είχε υπογράψει και είχε αποδεχτεί την αίρεση της Εικονομαχίας. Αυτός μη αντέχοντας πλέον την πολυχρόνιο κακοδοξία που είχε επικρατήσει και μη μπορώντας να αλλάξει κάτι, αποσύρθηκε σε μοναστήρι. Από εκεί υπέδειξε στους βασιλείς τον αντικαταστάτη του στον Επισκοπικό θρόνο, ο οποίος ήταν άνδρας θαυμάσιος και πάνσοφος, ικανός να στερεώσει και πάλι την Ορθοδοξία. Αυτός δεν ήταν άλλος από τον Ταράσιο.

 H «Eκκλησία της Σουηδίας» ανακοίνωσε την τοποθέτηση τής Eva Brunne, η οποία έχει δηλώσει ανοιχτά ότι είναι λεσβία, στην επισκοπική θέση της Στοκχόλμης. H λουθηρανική «Εκκλησία της Σουηδίας» μετέχει στο Παγκόσμιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «Εκκλησιών» . Eκεί η κυρία (ή μήπως «η κύριος» ;  )  Brunne θα  συμπροσεύχεται και θα διαλέγεται, ως ίση προς ίσους,  με τους ημετέρους διαδόχους τού Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Φωτίου του Μεγάλου και Γρηγορίου τού Παλαμά.

Στην ιστορία αυτή , βλέπω επιβεβαίωση του οράματος του αγίου Ιωάννη της Κροστανδης.

« ...;Προχωρήσαμε περισσότερο και πήγαμε σε μια μεγάλη εκκλησία. 

Ήθελα να κάνω το σημείο του σταυρού, αλλά ο γέροντας με συμβούλευσε: «Δεν είναι ανάγκη να κάνεις το σταυρό σου, επειδή αυτό το μέρος είναι το βδέλυγμα της ερημώσεως».
Η εκκλησία ήταν σκοτεινή και καταθλιπτική. 

Στην Αγία Τράπεζα ήταν ένα αστέρι και ένα Ευαγγέλιο με αστέρια. 

Κεριά καμωμένα από πίσσα καιγόντουσαν και έτριζαν σαν καυσόξυλα. 

Το δισκοπότηρο στεκόταν εκεί, καλυμμένο με μια απαίσια βρωμιά.

Υπήρχε κι ένα πρόσφορο με αστέρια. 

Ένας ιερέας στεκόταν μπροστά από την Αγία Τράπεζα με ένα πρόσωπο κατάμαυρο σαν πίσσα, και μια γυναίκα βρισκόταν κάτω από την Αγία Τράπεζα, καλυμμένη με κόκκινα και με ένα αστέρι στα χείλη της, και ούρλιαζε και γελούσε σε όλη την εκκλησία λέγοντας: "Είμαι ελεύθερη!"

Σκέφτηκα:"Θεέ μου, πόσο τρομερό!".
Οι άνθρωποι, σαν τρελοί, άρχισαν να τρέχουν γύρω από την Αγία Τράπεζα, φωνάζοντας, σφυρίζοντας και χειροκροτώντας. 

Μετά, άρχισαν να τραγουδούν άσεμνα τραγούδια. Ξαφνικά, ένας κεραυνός άστραψε, ένα φοβερό αστροπελέκι αντήχησε, η γη σείσθηκε και η εκκλησία κατέρρευσε, στέλνοντας τη γυναίκα, τους ανθρώπους, τον παπά και τους υπόλοιπους στην άβυσσο. Σκέφτηκα: "Θεέ μου,πόσο τρομερό, σώσε μας!".
Ο γέροντας είδε αυτό που είχε γίνει, όπως κι εγώ. 

Τον ρώτησα: "Πάτερ, πείτε μου, ποια είναι η σημασία αυτής της φοβερής εκκλησίας"; 

Αποκρίθηκε: "Αυτοί είναι οι κοσμικοί άνθρωποι, οι αιρετικοί, οι οποίοι εγκατέλειψαν την μία Αγία, Καθολική (όπως λέει και το Σύμβολο της Πίστεως), και Αποστολική Εκκλησία και αναγνώρισαν την πρόσφατη νεωτερίζουσα εκκλησία την οποία ο Θεός δεν έχει ευλογήσει. 

Σ' αυτή την εκκλησία δεν νηστεύουν, δεν παρακολουθούν ακολουθίες και δεν λαμβάνουν τη Θεία Κοινωνία"! 

Φοβήθηκα και είπα: "Ο Θεός μας ελεεί, μα καταριέται αυτούς με θάνατο"! Ο γέροντας με διέκοψε και είπε: "Μη θρηνείς, μόνο προσεύχου".

Από το Όραμα του αγ.Ιωάννου της Κρονστάνδης.Ο γέροντας είναι ο αγ.Σεραφείμ του Σάρωφ.

ΑΓΙΟΣ ΦΛΑΒΙΑΝΟΣ 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕ

ΩΣ

Λ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου

          Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας έδωσαν μεγάλους αγώνες για να διασωθεί η σώζουσα ορθόδοξη πίστη της Εκκλησίας μας. Μόνο που αυτός ο αγώνας τους είχε μεγάλο κόστος για τους ίδιους. Ένας από αυτούς υπήρξε ο άγιος Φλαβιανός αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος προέταξε την ορθόδοξη πίστη και ήρθε σε σύγκρουση με την πολιτική εξουσία.

      Έζησε τον 5^ο αιώνα και ήταν πρεσβύτερος της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος διακρίνονταν για την πίστη του, την ευσέβειά του και τις αρετές του. Τον Ιούλιο του 448 κοιμήθηκε ο αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως άγιος Πρόκλος (434-448). Για τη θέση του προτάθηκε ο Φλαβιανός, ο οποίος κατείχε το αξίωμα του σκευοφύλακα της Μεγάλης Εκκλησίας. Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Β΄ (408-450), τη στιγμή της χειροτονίας του, υποκινούμενος από κάποιον άθλιο κόλακα, τον ευνούχο Χρυσάφιο, ζήτησε από τον Φλαβιανό μια ποσότητα χρυσού, ως αντάλλαγμα για την επιλογή του στο θρόνο της Βασιλεύουσας. Ο ακέραιος Φλαβιανός, προκειμένου να ντροπιάσει τον άθλιο Χρυσάφιο και να τον εκθέσει στα μάτια του αυτοκράτορα, έδωσε εντολή να σταλούν στον Θεοδόσιο τα λειτουργικά σκεύη της Μεγάλης Εκκλησίας! Με τη συμβολική αυτή πράξη του ο Φλαβιανός ήθελε επίσης να στηλιτεύσει την μάστιγα της σιμωνίας, δηλαδή την κατάληψη υψηλών εκκλησιαστικών θέσεων, με εξαγορά! 

EXOYME ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΘΕΟ,

 ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ;;;;

Απανταει, ο ιερος Χρυσοστομος.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ως Πρεσβύτερος ακόμη, είχε εκφωνήσει 8 ειδικές ομιλίες προς το ποίμνιο της Αντιόχειας με αποκλειστικό σκοπό να το προστατεύσει από τον Ιουδαϊσμό.

Οι Ιουδαίοι στην κοσμοπολίτικη Αντιόχεια είχαν πολύ έντονη παρουσία, έχοντας δύο εντυπωσιακές Συναγωγές.

Το πρόβλημα ήταν ότι μία μερίδα πολλών χριστιανών, από κακή συνήθεια, λάμβανε μέρος στις εκδηλώσεις μερικών από τις εορτές των Ιουδαίων: στην εορτή των Σαλπίγγων, (ή του Νέου Έτους), την εορτή των Νηστειών και της Σκηνοπηγίας.

Μία άλλη μερίδα, όχι μόνο παρακολουθούσε από επιπολαιότητα τα θεάματα κατά τις εορτές αυτές, αλλά προχωρούσε περισσότερο: δεν γιόρταζε το Άγιο Πάσχα όπως είχε καθορισθεί από την Αγία Α’ Οικουμενική Σύνοδο, αλλά γιόρταζε και νήστευε κατά παλαιάν συνήθειαν μαζί με τους Ιουδαίους σταθερά την 14η του μηνός Νισάν, δηλαδή την ημέρα της εαρινής Πανσέληνου.

Επίσης, αυτοί οι Χριστιανοί «ζητούσαν [ιαματικές] θαυματουργίες από τους ραβίνους με τα φυλακτά και τις τελετές πού αυτοί ενεργούσαν», τιμούσαν την Συναγωγή και προσέφευγαν εις αυτήν, άλλοτε για να δώσουν όρκους και άλλοτε για δικαστικές υποθέσεις, προτιμώντας τους Ιουδαίους δικαστές, παρά τούς εθνικούς.

Χειροτονήθηκε άραγε ο Άγιος 

Μελέτιος Αντιοχείας (12 Φεβρ)  από 

Αρειανούς;

Περί άλλου ενός ψευδούς 

παραλληλισμού στο ζήτημα των 

χειροτονιών της  Αυτοκέφαλης \

Εκκλησίας της Ουκρανίας

Του επισκόπου Μπελογκόροντ Σιλβέστρου, πρυτάνεως της Θεολογικής Ακαδημίας και της Ιερατικής Σχολής Κιέβου

 

Κατά τη διεξαγωγή της πολεμικής σχετικά με τους κανόνες επανεντάξεως στην Εκκλησία προσώπων, τα οποία είχαν χειροτονηθεί σε σχισματικές κοινότητες, μονίμως γίνονται παραπομπές σε ποικίλα ιστορικά προηγούμενα. Οι υπερασπιστές ειδικότερα της θέσεως του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, το οποίο δέχθηκε σε κοινωνία τα μέλη της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Πατριαρχείου Κιέβου (ΟΟΕΠΚ) και της Ουκρανικής Αυτοκεφάλου Ορθοδόξου Εκκλησίας (ΟΑΟΕ) χωρίς αναχειροτόνησή τους, παραθέτουν παραδείγματα εισδοχής στην Εκκλησία προσώπων στον οικείο αυτών βαθμό, τα οποία δεν είχαν απλώς χειροτονηθεί από σχισματικούς, αλλά ακόμη και από αιρετικούς. Εντούτοις, κατά κανόνα, έπειτα από επιμελέστερη προσέγγιση αυτά τα παραδείγματα αποδεικνύεται ότι απέχουν μακράν από το να είναι αδιαμφισβήτητα.

Στο άρθρο αυτό θα στρέψουμε την προσοχή μας μόνον σε ένα από αυτού του είδους τα παραδείγματα, διότι οι παραπομπές σε αυτό απαντώνται αρκετά συχνά. Εννοούμε τη χειροτονία του Αγίου Μελετίου, ο οποίος ανήλθε στον θρόνο της Αντιοχείας το 360.

Στη βιβλιογραφία μπορεί κανείς να βρει ισχυρισμούς ότι χειροτονήθηκε από Αρειανούς. Αυτό πρεσβεύουν τόσο αρχαίοι εκκλησιαστικοί συγγραφείς, όσο και σύγχρονοι μελετητές. Λόγου χάριν ο Σωκράτης ο Σχολαστικός στην «Εκκλησιαστική ιστορία» του αναφέρει ότι στην Αντιόχεια οι οπαδοί της ομολογίας της Νίκαιας θεωρούσαν ότι «ἐκ τῆς Ἀρειανῆς ψήφου τὴν χειροτονίαν Μελέτιος εἶχε λαβών» (Τομ. Β΄, κεφ. μδ΄).

Ο Άγιος Επιφάνιος Κύπρου έγραφε ότι «Μελίτιος μὲν γὰρ ὁ ἐν Ἀντιοχείᾳ κατασταθεὶς ὑπὸ τῶν περὶ Ἀκάκιον [Καισαρείας]» (Πανάριον. 73, 28) .

Πολύ πρόσφατα τα ίδια έγραψαν ο επίσκοπος Κύριλλος Κατερέλος (νυν μητροπολίτης Κρήνης του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως)  και ο γέροντας του Ιβηριτικού Κελλίου Αγίας Άννης Καρυών στο Άγιον Όρος αρχιμανδρίτης Αντίπας . Όπως είναι γνωστό, ο Μελέτιος ήταν περιβεβλημένος εν ζωή ακόμη από ιδιαίτερο σεβασμό τόσο στην Αντιόχεια, όσο και στην Κωνσταντινούπολη. Και το 381 προήδρευσε μάλιστα των εργασιών της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου. Πώς συμβιβάζονται αυτά τα γεγονότα με τις κατηγορίες περί αρειανισμού; Να επισημανθεί ότι οι απαντήσεις επί του ερωτήματος αυτού έχουν ήδη δοθεί από ορισμένους ορθοδόξους συγγραφείς , ωστόσο θα προσπαθήσουμε προσεκτικότερα να εξετάσουμε αυτή την υπόθεση της εκκλησιαστικής ιστορίας.

 Η πορεία του βίου του Μελετίου πριν την εκλογή στον θρόνο της Αντιοχείας

 

Ἄγγελος ἐξ ἀνθρώπων, ἀνεδείχθης ὦ Πάτερ, ἐκ γῆς πρὸς τὰ οὐράνια φθάσας· διὸ σὺν ἀσωμάτοις χοροῖς, ἁμιλλώμενόν σε θεωρῶν, Ὅσιε, ἐξίσταμαι καὶ πόθῳ σοι κραυγάζω εὐλαβῶς τοιαῦτα.
Χαῖρε, δι' οὗ Τριὰς προσκυνεῖται.
Χαῖρε, δι' οὗ Θεὸς ἀνυμνεῖται.
Χαῖρε, Ὀρθοδόξων κανὼν ὁ εὐθύτατος.
Χαῖρε, ἀνομοῦντας ἐλέγχων στερρότατα.
Χαῖρε, ὕψος ταπεινώσεως δυσανάβατον πολλοῖς.
Χαῖρε, βάθος διακρίσεως δυσθεώρητον θνητοῖς.
Χαῖρε, ὅτι ἐγένου τοῦ Θεοῦ θεῖος θύτης.
Χαῖρε, ὅτι προσάγεις τῷ Θεῷ σεσῳσμένους.
Χαῖρε, Θεοῦ Μαρτύρων ὁμόσκηνε.
Χαῖρε, σεπτῶν Ὁσίων συνόμιλε.
Χαῖρε, δι' οὗ δυσσεβεῖς καθαιροῦνται.
Χαῖρε, δι' οὗ πιστοὶ βεβαιοῦνται.
Χαῖρε, πάντιμε Φώτιε.

(Απο την ακολουθία του Αγίου)