Ομολογία

29 Ιουν Πέτρου-Παύλου Β΄ Κο 11,21-12,9

Τα καυχήματα του Παύλου

του αρχιμανδρίτου Αθανασίου Σιαμάκη

Ο απόστολος Παύλος, όπως έχουμε πη και άλλοτε, αντιμετώπιζε διαρκώς σε όλες τις ανά τα έθνη περιοδείες του το πρόβλημα της συκοφαντίας. Κακότροποι αιρετικοί, που έκαναν τάχα τον κήρυκα, αλλ’ ήταν στην πραγματικότητα εχθροί του Χριστού και του Παύλου, παρακολουθούσαν σε ποιες πόλεις κήρυττε ο Απόστολος, και πήγαιναν εκεί εν απουσία του και τον συκοφαντούσαν ότι τάχα δεν είναι απόστολος, αλλ’ είναι ένας φιλόδοξος γυρολόγος και απατεώνας, που κάνει τον απόστολο.

Καταλαβαίνετε τη λύπη του αποστόλου, όταν μάθαινε όλ’ αυτά. Δεν στενοχωριόταν τόσο για τον εαυτό του, όσο για το ότι οι Χριστιανοί κλονίζονταν στην πίστη. Έτσι αναγκαζόταν να γράψει Επιστολές και να εξηγήσει πως έχει το πράγμα. Με τέτοιες και άλλες αφορμές έγραψε και τις δύο προς Κορινθίους Επιστολές. Από τη δεύτερη προς Κορινθίους είναι και η περικοπή που ακούγεται στις 29 Ιουνίου, ημέρα τιμής των.

Ο Απόστολος, παρ’ όλο που δεν ήθελε, αναγκάζεται στην απολογία του να μιλήσει για τον εαυτό του, την καταγωγή του, τους προγόνους του, το επάγγελμά του, τους κόπους του, τους αγώνες, τους κινδύνους, τους διωγμούς, και όλα τα άλλα παθήματά του, που τα θεωρεί καυχήματά του. Λέει· Για όποιο προσόν καυχιέται κάποιος από αυτούς, που με κατηγορούν, με αφροσύνη το λέω, καυχιέμαι κι εγώ. Εβραίοι είναι αυτοί; Και εγώ. Ισραηλίτες είναι; Και εγώ. Απόγονοι του Αβραάμ είναι; Και εγώ. Διάκονοι του Χριστού είναι; Αν είναι, μιλάω σαν άμυαλος, αλλ’ εγώ είμαι παραπάνω απ’ αυτούς.

Στους κόπους κατέβαλα περισσότερους απ’ αυτούς, στα χτυπήματα δάρθηκα με υπερβολή, στις φυλακές ρίχτηκα περισσότερο, σε κίνδυνο θανάτου έπεσα πολλές φορές, από τους Ιουδαίους πέντε φορές δέχτηκα από 39 μαστιγώσεις, τρεις φορές ξυλοκοπήθηκα, μια φορά λιθοβολήθηκα, τρεις φορές ναυάγησα σε θαλάσσια ταξίδια, ένα ημερονύχτιο είχα την αίσθηση ότι βρίσκομαι στο βυθό της θάλασσας, συχνά ταξίδευα πεζοπορώντας.

Διέτρεξα κινδύνους από ποτάμια, από ληστάς, από ομοεθνείς, από ψευδαδέλφους, κινδύνευσα στην πόλη, στην ερημιά, στη θάλασσα. Εργάστηκα με κόπο και μόχθο, συχνά άγρυπνος χωρίς να κλείσω μάτι, με πείνα και με δίψα, συχνά με έλλειψη τροφών, με ψύχος και έλλειψη ρούχων. Πέρα από τα άλλα με συνθλίβει η καθημερινή δίωξή μου και με βαρύνει η φροντίδα για όλες τις εκκλησίες. Ποιος αρρωσταίνει και δεν αρρωσταίνω κι εγώ μαζί του; Ποιος σκανδαλίζεται και δεν με καίει η πτώση του; Αν θα πρέπει να καυχηθώ για κάποια πράγματα, αυτά είναι τα παθήματά μου. Σας φαίνονται υπερβολικά; Αλλ’ ο Θεός και Πατέρας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που είναι δοξασμένος στους αιώνες, μπροστά στον οποίο σας μιλώ με πλήρη ευθύνη, γνωρίζει ότι δεν λέω ψέματα. Θα σας πω τώρα αμέσως και μια περιπέτεια καθώς και μια προσωπική μου αποκάλυψη.

Μόνο που την περιπέτεια, αγαπητοί μου, δεν θ’ αφήσουμε να μας την περιγράψει ο ίδιος ο Απόστολος, διότι είναι πολύ σύντομος, αλλά θα την περιγράψουμε εμείς, αντλώντας περισσότερες λεπτομέρειες από το μαθητή του Λουκά, συγγραφέα των Πράξεων. Λέει λοιπόν στις Πράξεις ο Λουκάς ότι μετά το όραμα και την επιστροφή του στο Χριστό ο Παύλος ευρισκόμενος στη Δαμασκό για αρκετές μέρες, από διώκτης των Χριστιανών βρέθηκε κήρυκας του Χριστού. Πήγαινε κάθε Σάββατο στη συναγωγή και μιλούσε στους Ιουδαίους ότι ο Ιησούς είναι Γιος του Θεού. Και όλοι απορούσαν καθώς τον άκουγαν , και έλεγαν. Δεν είναι αυτός που στην Ιερουσαλήμ καταδίωκε και συλλάμβανε όσους επικαλούνταν πίστη στο όνομα του Χριστού; Δεν ήρθε κι εδώ στη Δαμασκό γι αυτό το σκοπό, για να πιάσει τους Χριστιανούς και τους οδηγήσει στους αρχιερείς δεμένους;

Η θαυμαστή μεταστροφή του Παύλου και το δυνατό κήρυγμά του είχε μεγάλη απήχηση στις ψυχές των ανθρώπων. Αυτό όμως ανησύχησε τους εχθρούς του Χριστού, οι οποίοι κατάφεραν να πείσουν το διοικητή της πόλεως, που ήταν εκπρόσωπος του βασιλιά Αρέτα, να βάλει φρουρά στις πύλες της Δαμασκού, για να τον συλλάβουν και τον θανατώσουν.

Αλλ’ ο Θεός είχε άλλο πρόγραμμα για τον Παύλο. Τον ειδοποίησε λοιπόν, άγνωστο πως , για την ενέδρα, και οι Χριστιανοί βρήκαν τρόπο να τον φυγαδεύσουν. Τον έβαλαν μέσα σ’ ένα χοντρό ψάθινο καλάθι με στέρεη βάση από κάτω , και από ένα παράθυρο του τείχους τον κατέβασαν με σχοινιά, κι έτσι ξέφυγε από τα χέρια της φρουράς.

Και ξαναρχόμαστε στον Απόστολο· Θα μας ιστορήσει μια πρωτάκουστη και μεγαλειώδη αποκάλυψη, την αρπαγή του στον ουρανό, που τον αξίωσε ο Θεός να βιώσει. Αλλ’ επειδή πρέπει να μιλήσει για το πρόσωπό του, και αυτό έρχεται σε αντίθεση με την ταπεινοφροσύνη του, την ιστορεί με χίλιες προφυλάξεις, σε τρίτο πρόσωπο (σα να συνέβη σε άλλον, άγνωστό του, κι όχι σ’ αυτόν), με τρόπο απρόσωπο και ταπεινό, για να μην πουν ότι περιαυτολογεί. Λέει λοιπόν.

Ξέρω έναν άνθρωπο (εννοεί τον εαυτό του), που πριν από 14 χρόνια αρπάχτηκε στον τρίτο ουρανό. Δεν ξέρω αν εκείνη την ώρα ήταν με το σώμα του ή έξω από το σώμα του, επαναλαμβάνω, δεν ξέρω, ο Θεός το ξέρει αυτό. Ξέρω ότι ο άνθρωπος αυτός, όπως ήταν, μέσα ή έξω από το σώμα του, επαναλαμβάνω, δεν ξέρω, ο Θεός το ξέρει, αρπάχτηκε στον παράδεισο. Και άκουσε εκεί λόγια που άνθρωπος δεν μπορεί να τα πη. Γι’ αυτόν τον άνθρωπο, που θα έλεγα ότι ήταν ένας άλλος Παύλος, θα καυχηθώ, αλλά για τον εαυτό μου δεν θα καυχηθώ, παρά μόνο για τα παθήματά μου. Κι αν θελήσω βέβαια να καυχηθώ για τον εαυτό μου, για τους κόπους μου δηλαδή και για το έργο μου, δεν θα μιλήσω ανόητα και απερίσκεπτα· διότι θα πω την αλήθεια. Μιλάω όμως γι’ αυτά με αυτοσυγκράτηση και φειδώ, για να μη με φανταστεί κανένας παραπάνω από ό,τι βλέπει και ακούει να λέω εδώ για τον εαυτό μου.

Και για να μη με κυριεύσει η έπαρση λόγω των υπερβολικών αποκαλύψεων που αξιώθηκα να δω, μου δόθηκε ένας άνθρωπος αντιρρησίας και επαναστάτης που αντιστρατεύεται συνεχώς στο έργο μου, από τον οποίο δεν μπορώ ν’ απαλλαγώ. Τον αισθάνομαι σαν ένα μυτερό ξύλινο αγκάθι να τρυπάει το σώμα μου. Μου δόθηκε κατά παραχώρηση Θεού, για να μου δίνει ταπεινωτικές σβερκιές, ώστε να μην υπερηφανεύομαι. Γι’ αυτόν τον αντάρτη άνθρωπο, που με βασανίζει, τρεις φορές παρακάλεσα τον Κύριο ν’ απομακρυνθεί από κοντά μου, αλλ’ ο Κύριος μου είπε· Σου φτάνει η χάρη μου, Παύλε. Διότι η δύναμή μου τότε φαίνεται πιο τέλεια, όταν ο άνθρωπος είναι αδύναμος και πετυχαίνει μεγάλα με τη δική μου δύναμη. Με μεγάλη μου ευχαρίστηση θα καυχηθώ λοιπόν περισσότερο για τις αδυναμίες μου, για να εγκατασταθεί μέσα μου η δύναμη του Χριστού, και μέσω εμού του αδύναμου να δοξάζεται ο Χριστός.

Πολλά σχόλια θα μπορούσαν να γίνουν, αλλά τ’ αφήνω στον καθένα σας, για να μην κάνω κατάχρηση του χρόνου σας. Υπογραμμίζω μόνο ότι οι εκπρόσωποι και κήρυκες του Χριστού τότε είναι αληθινοί, όταν η ζωή τους έχει να επιδείξει, όχι πλούτη και χλιδή και κοσμική εξουσία, , αλλά περιπέτειες σαν αυτές του αποστόλου Παύλου, έστω και σε πολύ μικρότερο βαθμό. Και μια παρατήρηση του Ιωάννου του Χρυσοστόμου· Βλέπεις, λέει, πουθενά δεν καυχάται για τα σημεία και τα θαύματα που έκανε, αλλά καυχάται για τις δοκιμασίες και τα παθήματά του.