Ομολογία

 

Ουκρανία: Οι ειδικοί του ΟΗΕ προειδοποιούν για διώξεις και νόμο 3894

Εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ εξέφρασαν πρόσφατα τη σοβαρή ανησυχία για τις αναφορές περί συνεχιζόμενων διώξεων κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία.

«Ανησυχούμε ότι το ζήτημα των φερόμενων εκκλησιαστικών και κανονικών δεσμών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με το Πατριαρχείο Μόσχας – που βρίσκεται υπό δικαστικό έλεγχο – περιορίζει το πεδίο άσκησης της ελευθερίας της λατρείας και θρησκευτικής έκφρασης», ανέφεραν οι ειδικοί.

Επίσης, πρόσθεσαν ότι «τα στοιχεία αυτά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας, όπως κατοχυρώνεται από τα διεθνή πρότυπα».

Οι ειδικοί εξέφρασαν την ανησυχία τους και για την απόφαση της ουκρανικής κυβέρνησης να ανακαλέσει, για λόγους εθνικής ασφάλειας, την υπηκοότητα του Μητροπολίτη Ονουφρίου, τον Ιούλιο του 2025.

Στις 30 Σεπτεμβρίου 2025, ένα διοικητικό δικαστήριο εξέτασε την αγωγή που κατέθεσε η Ουκρανική Κρατική Υπηρεσία Εθνοπολιτικής και Ελευθερίας Συνείδησης (DESS), με την οποία ζητούσε τη διάλυση της Μητρόπολης Κιέβου λόγω της φερόμενης σύνδεσής της με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.

«Η ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας δεν υπόκειται σε παρεκκλίσεις, ακόμη και σε περιόδους ένοπλης σύγκρουσης», δήλωσαν οι εμπειρογνώμονες, υπενθυμίζοντας το Άρθρο 18 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR) και το Γενικό Σχόλιο υπ’ αριθ. 22.

«Επιπλέον, η εθνική ασφάλεια δεν συνιστά λόγο περιορισμού της έκφρασης αυτής της ελευθερίας» - προσθέτουν οι ειδικοί του ΟΗΕ.

Οι ειδικοί προειδοποίησαν ότι οι αόριστες ή ιδεολογικά καθοδηγούμενες δικαιολογίες για τη διάλυση θρησκευτικών οργανώσεων – όπως οι κατηγορίες εξτρεμισμού βάσει ασαφών διατάξεων ή οι αναφορές στις έννοιες του “Ρωσικού Κόσμου” ή της “φιλορωσικής ένταξης” – είναι ασυμβίβαστες με την αρχή του κράτους δικαίου και ενέχουν τον κίνδυνο ποινικοποίησης της ελευθερίας της σκέψης, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων.

Τέτοιες πρακτικές, τόνισαν, υπονομεύουν και τις ελευθερίες του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι.

Παράλληλα, διατύπωσαν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τον Νόμο 3894-IX, ο οποίος επιτρέπει στις αρχές να διαλύουν θρησκευτικές οργανώσεις που διατηρούν δεσμούς με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.

«Εξισώνοντας τη θρησκευτική ένταξη με απειλές κατά της εθνικής ασφάλειας, ο νόμος αυτός θεσπίζει ένα πλαίσιο κρατικού ελέγχου ασύμβατο με τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσαν.

Σε άλλο σημείο προσθέτουν: «Η νομοθεσία περί εθνικής ασφάλειας και καταπολέμησης του εξτρεμισμού δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται για τον αδικαιολόγητο περιορισμό της νόμιμης θρησκευτικής δραστηριότητας».

Οι εμπειρογνώμονες επισήμαναν επίσης τις συνεχιζόμενες δικαστικές διώξεις εναντίον ανώτερων ιεραρχών της Ουκρανικής Εκκλησίας, κληρικών και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων οι Μητροπολίτες Αρσένιος, Παύλος, Θεοδόσιος, Λογγίνος, ο π. Γεβχέν Κοσέλνικ, ο δημοσιογράφος Ντμίτρο Σκβόρτσοφ και η δικηγόρος Σβιτλάνα Νοβίτσκα.

«Οι διώξεις αυτές φαίνεται να συνιστούν συλλογική τιμωρία εναντίον μελών της Ουκρανικής Εκκλησίας και όσων τα υπερασπίζονται», ανέφεραν.

Τέλος, προέτρεψαν την κυβέρνηση της Ουκρανίας να επανεξετάσει τον Νόμο 3894 και να παύσει τις δικαστικές και διοικητικές διαδικασίες κατά κληρικών, υπερασπιστών και δημοσιογράφων.

«Είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τις ουκρανικές αρχές ώστε να διασφαλιστεί ο πλήρης σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακόμη και σε καιρό πολέμου», κατέληξαν.

Οι ειδικοί βρίσκονται ήδη σε επαφή με τις ουκρανικές αρχές για το συγκεκριμένο ζήτημα.

* Οι ειδικοί:

Γιώργος Κατρούγκαλος, Ανεξάρτητος Εμπειρογνώμονας για την προώθηση μιας δημοκρατικής και δίκαιης διεθνούς τάξης ·

Ναζίλα Γκάνα, Ειδική Εισηγήτρια για την ελευθερία θρησκείας ή πεποιθήσεων ·

Νικολά Λεβράτ, Ειδικός Εισηγητής για θέματα μειονοτήτων ·

Μπεν Σαούλ, Ειδικός Εισηγητής για την προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών κατά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ·

Τζίνα Ρομέρο, Ειδική Εισηγήτρια για τα Δικαιώματα της Ελευθερίας του Συνέρχεσθαι Ειρηνικά και του Συνεταιρίζεσθαι