Νύφες-παιδιά στη Τουρκία

Νύφες-παιδιά στη Τουρκία

Νύφες-παιδιά στη Τουρκία

του Burak Bekdil 1 Αυγούστου 2018 Μετάφραση του πρωτότυπου κειμένου: Child Brides in Turkey

-Το 40% των ανήλικων κοριτσιών στη Τουρκία αναγκάζονται να παντρευτούν, σύμφωνα με το Τούρκικο Φιλανθρωπικό Ταμείο.

-Τον Ιανουάριο του 2018, ένα κυβερνητικό όργανο υπό τη δικαιοδοσία του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε πως, σύμφωνα με τον Ισλαμικό νόμο, κορίτσια από την ηλικία των 9 ετών και αγόρια από την ηλικία των 12 ετών θα μπορούσαν να παντρευτούν.

-«Χαμηλό μορφωτικό επίπεδο» σημαίνει σχεδόν όλη την Τουρκία: Η μέση εκπαίδευση στη χώρα είναι μόλις 6,5 χρόνια.

-Στην Τουρκία μπορείς να κακοποιήσεις ένα παιδί 13 χρονών και να περπατάς ελεύθερος, αλλά δεν επιτρέπεται να κοροϊδέψεις τον πρόεδρο.

Που θα ήθελες να βρίσκεται η κόρη σου στα 13 της; Στο σχολείο, ή στο κρεβάτι με έναν μεγαλύτερο άντρα; Η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση είναι αυτονόητη για τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Στις Ισλαμικές κοινωνίες, ωστόσο – συμπεριλαμβανομένης της μη Αραβικής και θεωρητικά λαϊκής Τουρκίας -- η απάντηση είναι αβέβαιη. Συνήθως σε τέτοια κράτη, η αστυνομική εξουσία της κυβέρνησης δεν πολεμά την πατριαρχική παράδοση· αντιθέτως, την υποστηρίζει.

Ο πρώην πρόεδρος της Τουρκίας, Αμπντουλάχ Γκιουλ, πρώην σύμμαχος του εν ενεργεία ισλαμιστή ηγέτη Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και συνιδρυτής του κόμματος που κυβέρνησε την Τουρκία από το 2002, ήταν 30 χρονών όταν παντρεύτηκε τη σύζυγό του Hayrünnisa που ήταν 15. Ο Γκιουλ, που προτάθηκε για την προεδρία από τον Ερντογάν, ήταν ο πρώτος Ισλαμιστής πρόεδρος της Τουρκίας.

Πρόεδρος της Τουρκίας από το 2007 έως το 2014, ο Αμπντουλάχ Γκιουλ (αριστερά), ήταν 30 ετών όταν παντρεύτηκε τη σύζυγό του Hayrünnisa (δεξιά) όταν ήταν 15 χρονών. (Φωτογραφία από το γραφείο τύπου του ΝΑΤΟ μέσω της Getty Images)

Οι συντηρητικοί Τούρκοι, αντί να αμφισβητήσουν το γάμο του Γκιουλ με ένα παιδί, επιδοκίμασαν την άνοδό του στην προεδρία. Αυτός ο συγγραφέας δέχτηκε προσωπικές - όχι ιδιαίτερα ευγενικές - προειδοποιήσεις από ανώτερους πολιτικούς για να μην αναφέρει το θέμα της στήλης του σε άλλη εφημερίδα.

Σύμφωνα με το Τούρκικο Φιλανθρωπικό Ταμείο (TPF), το 40% των ανήλικων κοριτσιών στη Τουρκία αναγκάζονται να παντρευτούν. Το TPF διαπίστωσε ότι ο εθνικός μέσος όρος στη Τουρκία των γυναικών που εγκαταλείπουν το σχολείο από το λύκειο ανέρχεται στο 56%. Ανακάλυψε ακόμη πως οι γάμοι σε νεαρή ηλικία συναντώνται σε οικογένειες με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. «Χαμηλό μορφωτικό επίπεδο» σημαίνει σχεδόν όλη την Τουρκία: Η μέση εκπαίδευση στη χώρα είναι μόλις 6,5 χρόνια. Σε 45 τουρκικές επαρχίες, το ποσοστό εκπαίδευσης είναι χαμηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο.

Η Ισλαμική διακυβέρνηση στην κάποτε λαϊκή χώρα έχει εντείνει το πρόβλημα των ανήλικων νυφών αντί να το καταπολεμήσει. Τον Νοέμβριο του 2017, ο πρόεδρος Ερντογάν υπέγραψε τον νόμο για τους μουφτήδες, ο οποίος επιτρέπει σε εγκεκριμένους από το κράτος κληρικούς (ή απλώς ιμάμηδες) να διεξάγουν τελετές γάμου «παρά τις ανησυχίες της κοινωνίας των πολιτών ότι αυτό θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στους παιδικούς γάμους.»

Τον Ιανουάριο του 2018, η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων (Diyanet) -- ένα κυβερνητικό όργανο υπό τη δικαιοδοσία του Ερντογάν -- πρότεινε πως, σύμφωνα με τον Ισλαμικό νόμο, κορίτσια από την ηλικία των 9 ετών και αγόρια από την ηλικία των 12 ετών θα μπορούσαν να παντρευτούν. Η Diyanet είναι υπεύθυνη για τη διοίκηση των θρησκευτικών ιδρυμάτων στην Τουρκία. Η ιστοσελίδα της επιβεβαίωσε πως, σύμφωνα με τον Ισλαμικό νόμο, όποιος είχε μπει στην ηλικία της «εφηβείας» είχε το δικαίωμα να παντρευτεί. Αυτός ο «φετφάς» οδήγησε το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης, ένα λαϊκό γκρουπ, να διενεργήσει έρευνα όσον αφορά τους παιδικούς γάμους.

Η άφιξη περίπου τριών εκατομμυρίων Σύριων προσφύγων στην Τουρκία μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου στη γειτονική χώρα έχει χειροτερεύσει τα πράγματα. Για παράδειγμα, ένας κοινωνικός λειτουργός στο Εκπαιδευτικό και Ερευνητικό Νοσοκομείο Kanuni Sultan Süleyman στην περιοχή Küçükçekmece της Κωνσταντινούπολης αποκάλυψε ότι το νοσοκομείο περίθαλψε 115 έγκυες ανήλικες κοπέλες, συμπεριλαμβανομένων 39 συριακής εθνικότητας, μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου και 9ης Μαΐου 2017. Ο κοινωνικός λειτουργός διαμαρτυρήθηκε στις εισαγγελικές αρχές ότι το νοσοκομείο προσπάθησε να καλύψει τις εγκυμοσύνες και δεν ενημέρωσε τις αρχές, όπως απαιτεί ο νόμος για την ιατρική περίθαλψη όλων των εγκύων κοριτσιών ηλικίας κάτω των 18 ετών στην Τουρκία. Τέτοια παραδείγματα είναι μόνο η «κορυφή του παγόβουνου», σύμφωνα με τον Canan Güllü, επικεφαλή της Τουρκικής Ομοσπονδίας Γυναικών.

Μια πρόσφατη περίπτωση παιδικής κακοποίησης που σχετίζεται με πρόσφυγες από τη Συρία προκαλεί ντροπή όχι μόνο για την τουρκική πολιτική κουλτούρα που τροφοδοτεί αυτό το πρόβλημα αλλά και για την τουρκική δικαστική εξουσία:

Η Fatma C., παιδί πρόσφυγας συριακής καταγωγής έφτασε στην Άγκυρα, την πρωτεύουσα της Τουρκίας, με την οικογένειά της πριν τέσσερα χρόνια. Το 2017, σύμφωνα με μία κατηγορία, αναγκάστηκε στην ηλικία των 13 να παντρευτεί τον συγγενή της Abdulkerim J. Ο γάμος δεν ήταν πολιτικός αλλά θρησκευτικός (που έγινε νόμιμος υπό το Ισλάμ από έναν ιμάμη). Η Fatma C. έμεινε έγκυος και μεταφέρθηκε σε ένα τοπικό κέντρο υγείας και επειδή ήταν ανήλικη, οι αρχές ενημέρωσαν τις αρχές επιβολής του νόμου.

Οι εισαγγελείς αποφάσισαν ότι ο σύζυγος της κοπέλας και η μητέρα της, Emani B., θα έπρεπε να δικαστούν για τον εξαναγκασμό ενός ανήλικου κοριτσιού σε γάμο. Και έτσι έγινε. Ωστόσο, ένα δικαστήριο στην Άγκυρα κατά την πρώτη ακρόαση της υπόθεσης τους, τους απάλλαξε από τις κατηγορίες. Οι κατηγορούμενοι ισχυρίστηκαν ότι δεν γνώριζαν τον τουρκικό νόμο περί γάμου και ότι η κοπέλα είχε παντρευτεί «με βάση το δίκαιο της Συρίας». Ένας ασυνήθιστα ανεκτικός τούρκος εισαγγελέας έκρινε ότι «ο γάμος δεν πραγματοποιήθηκε με σκοπό τη διάπραξη αδικήματος.»

«Είναι παγκόσμιος κανόνας ότι η μη γνώση του νόμου δεν αποτελεί δικαιολογία όταν κάποιος διαπράττει αδίκημα», δήλωσε ο Ceren Kalay Eken, μέλος του δικηγορικού συλλόγου της Άγκυρας. «Το κατάλληλο μέρος για ένα 13χρονο κορίτσι είναι το παγκάκι του σχολείου και όχι πάνω από τη κούνια.»

Είναι εκπληκτικό το πόσο ελαστική και ανεκτική είναι η τουρκική επιβολή του νόμου όταν οι παραβάτες ενεργούν από κίνητρα που προέρχονται από αυστηρές ισλαμικές αξίες και παραδόσεις. Περίπου τον ίδιο καιρό, που οι κακοποιοί της ανήλικης νύφης αθωώθηκαν κατά τη πρώτη ακρόασή τους, ένα άλλο δικαστήριο της Άγκυρας συνέλαβε τέσσερις φοιτητές επειδή παρουσίασαν στην τελετή αποφοίτησής τους ένα πλακάτ, που το δικαστήριο θεώρησε προσβλητικό προς τον Πρόεδρο Ερντογάν. Στην Τουρκία μπορείς να κακοποιήσεις ένα παιδί 13 χρονών και να περπατάς ελεύθερος, αλλά δεν επιτρέπεται να κοροϊδέψεις τον πρόεδρο.

Ο Burak Bekdil, ένας από τους κορυφαίους δημοσιογράφους της Τουρκίας, πρόσφατα απολύθηκε από την κορυφαία εφημερίδα της Τουρκίας μετά από 29 χρόνια, διότι έγραφε τι συνέβαινε στην Τουρκία για το Gatestone. Είναι Μέλος του Middle East Forum.