Ομολογία

Ονούφριος: ''Το Συνοδικό πολίτευμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας απειλείται''

Στις 11 Νοεμβρίου 2021 ο Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Ονούφριος προήδρευσε των εργασιών του διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου «Η συνοδικότητα της Εκκλησίας: θεολογικές, κανονικές και ιστορικές διαστάσεις», το οποίο διεξήχθη στην αίθουσα τελετών της Λαύρας Κοιμήσεως της Θεοτόκου των Σπηλαίων του Κιέβου.

Στο χαιρετιστήριο μήνυμά του προς τους συνέδρους ο Μητροπολίτης Ονούφριος ειδικότερα υπενθύμισε ότι το συνοδικό πολίτευμα της Εκκλησίας είναι ένα από τα θεμέλια της ορθοδόξου εκκλησιολογίας και από τους αποστολικούς χρόνους όλες οι διαμάχες, που προέκυπταν στην Εκκλησία, αντιμετωπίζονταν συνοδικώς.

«Ειδικά στις Οικουμενικές Συνόδους διατυπώθηκαν οι αρχές της πίστεώς μας και καταδικάσθηκαν οι αιρέσεις. Στις Οικουμενικές και Τοπικές Συνόδους διαμορφώθηκε το σώμα του κανονικού δικαίου της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Οι όροι των Συνόδων είναι εκείνο το θεμέλιο επί του οποίου βασίζεται γερά η Εκκλησία. Και τουναντίον, όταν εκλείπει εντός της το συνοδικό πνεύμα, τούτο οδηγεί στην παρακμή και σε άλλα πεδία της εκκλησιαστικής ζωής», επεσήμανε ο Μητροπολίτης Ονούφριος.

«Η διαφύλαξη και η προστασία του συνοδικού πολιτεύματος της Εκκλησίας ήταν πάντοτε σημαντικός στόχος της εκκλησιαστικής κοινότητας», ανέφερε ο Προκαθήμενος της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και πρόσθεσε: «Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι όσοι αγωνίσθηκαν κατά της Εκκλησίας είτε ήθελαν να την καθυποτάξουν στην εξουσία τους, προπαντός προσπαθούσαν να περιορίσουν την ελευθερία της στη σύγκληση και τη διεξαγωγή Συνόδων. Η πρεσβύτερη ιεραρχία θυμάται ακόμη τα χρόνια της κρατικής αθεΐας, όταν οι Αρχές επί δεκαετίες δεν επέτρεπαν να διεξαχθούν οι εκκλησιαστικές Σύνοδοι. Ακόμη και στις περιπτώσεις, που κατέστη δυνατό να διεξαχθούν οι Σύνοδοι, οι Αρχές προσπαθούσαν να θέσουν υπό αυστηρό έλεγχο τις εργασίες τους. Και αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Διότι οι Σύνοδοι αποτελούν ιδιαίτερη έκφραση της εσωτερικής δυνάμεως της Εκκλησίας, της ελευθερίας της στο Άγιο Πνεύμα».

Κατά τον Μητροπολίτη Ονούφριο, μια από τις κύριες απειλές, η οποία σχεδόν πάντοτε κατέτρεχε το συνοδικό πολίτευμα της Εκκλησίας, είναι οι απόπειρες εξυψώσεως του κύρους επιμέρους Ιεραρχών υπεράνω του κύρους των Συνόδων.

«Ακριβώς αυτή την οδό ακολούθησε ο ρωμαιοκαθολικισμός, θεσπίζοντας το παπικό πρωτείο στην Οικουμενική Εκκλησία. Εν τούτοις, στην Ανατολή ουδέποτε δεν συμφώνησαν να αναγνωρίσουν το πρωτείο οποιουδήποτε ιεράρχη σε βάρος των εκκλησιαστικών Συνόδων. Για την ανατολική θεολογία το προβάδισμα των εκκλησιαστικών συνόδων ήταν πάντοτε αδιαμφισβήτητο», υπογράμμισε ο Μακαριώτατος.

Ο Μητροπολίτης Ονούφριος επίσης δήλωσε ότι στη σύγχρονη πραγματικότητα το συνοδικό πολίτευμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας βρέθηκε να απειλείται εξαιτίας των δηλώσεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου περί «ειδικών δικαίων».

«Δυστυχώς, διαπιστώνουμε σήμερα ότι και στην Ορθόδοξη Εκκλησία το συνοδικό πολίτευμα αντιμετωπίζει μια απειλή. Η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως ολοένα και ηχηρότερα μιλά περί των ειδικών δικαίων του και επιχειρεί να επιλύει μονομερώς τα σημαντικότερα ζητήματα της εκκλησιαστικής ζωής. Η αντίληψη ακριβώς της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως περί του ειδικού του καθεστώτος αποτελεί πρώτη αιτία εκείνης της βαριάς κρίσεως, η οποία σήμερα έχει πλήξει όλη την Παγκόσμια Ορθοδοξία».

Κατά τον επικεφαλής της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η άρνηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να θέσει τα επώδυνα ζητήματα της εκκλησιαστικής ζωής σε συνοδική συζήτηση.

«Είναι ολοφάνερο ότι μόνον μέσω της συγκλήσεως συνάξεων των Προκαθημένων των κατά τόπους Εκκλησιών, ίσως και Πανορθοδόξου Συνόδου, μπορούμε να βρούμε διέξοδο από τη βαρύτατη κρίση, η οποία έφερε την Παγκόσμια Ορθοδοξία στα χείλη του διχασμού», σημείωσε ο Μητροπολίτης Ονούφριος», τονίζοντας ότι «όλα αυτά ωθούν σε μια συζήτηση των ιστορικών, κανονικών και θεολογικών πτυχών της σύγχρονης κρίσεως με υπευθυνότητα και συγκέντρωση».

«Οφείλουμε ξανά και ξανά να εμβαθύνουμε στη μελέτη της αγιοπατερικής κληρονομιάς, προκειμένου να αποτιμήσουμε σωστά εκείνες τις προκλήσεις, που αντιμετωπίζει σήμερα η Εκκλησία», διαπίστωσε ο Προκαθήμενος της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.