Το έπος του ’40

 Το έπος του ’40 

και το «Σύνδρομο του Κάιν»

Το τάμα που αξιώθηκα να εκπληρώσω στο γέρμα της ζωής μου

Από τον Σαράντο Ι . Καργάκο, ιστορικός, συγγραφέας

ΑΞΙΩΘΗΚΑ στό γέρμα τῆς ζωῆς μου νά ἐκπληρώσω ἕνα τάμα, δηλαδή νά συγγράψω καί νά ἐκδώσω μιά μεγάλη ἱστορία τοῦ Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ἤδη τό βιβλίο αὐτό –τέσσερεις τόμοι παρακαλῶ– ὑπάρχει στά μεγάλα βιβλιοπωλεῖα. 

Μίλησα γιά τάμα καί τό ἐννοῶ. Διότι τόν πόλεμο αὐτόν μέ πολλές ὀδύνες τόν ἔζησα παιδί καί τό αἰσθάνθηκα ὡς ὀφειλή, μετά ἀπό μελέτη χιλιάδων κειμένων, νά τόν προσφέρω μέ ἕναν Θουκυδίδειο τρόπο ὡς «κτῆμα ἐς ἀεί» στή νέα γενιά. Ἀφιέρωσα μάλιστα τόν Β΄ τόμο (438 σελίδες) στή Μάχη τῆς Ἑλλάδος, ἐπειδή ὅπως γράφω προλογικά στήν ἀπόφασή μου αὐτή βάρυνε ἡ ἰσχνή ἱστοριομάθεια τῆς ἑλληνικῆς νεολαίας, πού ἀγνοεῖ ἤ γνωρίζει «πασσαλειμματικά» τό Ἑλληνικό Ἔπος, τό ὁποῖο ἀνιστορήτως πολλοί ἐξακολουθοῦν νά ἀποκαλοῦν «Ἀλβανικό Ἔπος» (!), ὡσάν πρωταγωνιστές νά ἦσαν οἱ ἐπιτεθέντες κατά τῆς Ἑλλάδος Ἀλβανοί!

 Τά νέα παιδιά ἀγνοοῦν πόσο σπουδαῖοι, πόσο γενναῖοι στάθηκαν σ’ ἐκεῖνες τίς μεγάλες στιγμές οἱ προπάτορές τους. Διότι στή σύγχρονη Ἑλλάδα κυριαρχεῖ σάν περιρρέουσα πνευματική ἀτμόσφαιρα ὁ μηδενισμός καί ἐξορκίζεται ὁ ἡρωισμός. Ἡ Ἑλλάς εἶχε τό μικρότερο ποσοστό δωσιλογισμοῦ παρά τή δολερή στάση τῶν συμμάχων της, πού «ὅλοι μᾶς ἔταξαν βοήθεια καί μᾶς γέλασαν φρικτά», γιά νά τό πῶ μέ ἐλαφρά παραλλαγή σολωμικά.

Καί ἀφοῦ ἔχω πλέον ἐξετάσει ὅλες τίς πτυχές τοῦ πολέμου αὐτοῦ καί πρίν ἀκόμη ἀπό τήν κήρυξή του, αἰσθάνθηκα τήν ἀνάγκη στόν ἐπίλογο νά καταγράψω μερικές σκέψεις πού τίς θεωρῶ ἀναγκαῖες στόν παρόντα καιρό. Ἀντιγράφω: Ὁ Σπ. Μελᾶς, πού εἶχε παρακολουθήσει ὅλους τούς πολέμους τοῦ 20οῦ αἰῶνα, σ’ ἕνα ἄρθρο του γράφει: «Ποτέ λαός δέν ἐφανέρωσε τέτοιαν ὁμαδική καί ἀπόλυτη συνείδηση τῆς ἱστορικῆς του ἀποστολῆς. Ἤξεραν ὅλοι, ὥς τόν τελευταῖο φαντάρο, πώς βοήθεια δέν προσμένουμε ἀπό πουθενά. 

Ὅτι Πολωνία, Δανία, Νορβηγία, Ὁλλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβοῦργο, Γαλλία ἤτανε κάτω ἀπό χιτλερική μπότα: Ὅτι ἡ Ἀγγλία πρόσμενε εἰσβολή». Καί γι’ αὐτό ὁ ἑλληνικός λαός τιμωρήθηκε σκληρά ἀπό Ἰταλούς, Γερμανούς, Ἀλβανούς (κυρίως Τσάμηδες) καί Βουλγάρους. Γιά τίς ὠμότητες τῶν τελευταίων διαφωτιστικό εἶναι τό βιβλίο πού ἐξέδωσε τό Ἵδρυμα Μελετῶν Χερσονήσου Αἵμου ὑπό τόν τίτλο «Ἡ Βουλγαρική Κατοχή στήν Ἀνατολική Μακεδονία καί τή Θράκη 1941-1944». Γιά τήν πεῖνα, πού προκάλεσε τό μεγαλύτερο θανατικό, ἰδίως στά παιδιά τῆς γενιᾶς μου, τό πιό ἐκλαϊκευτικό βιβλίο εἶναι τά «Φύλλα Κατοχῆς» τῆς ἀείμνηστης φίλης Ἰωάννας Τσάτσου.

Ἀλλά ὁ μεγαλύτερος ἐχθρός τῆς Ἑλλάδος ἔγιναν τά ἴδια τά παιδιά της. Αὐτά τά πολυτραγουδισμένα «Παιδιά τῆς Ἑλλάδος, παιδιά..», ὅπως ὁ Ἐτεοκλῆς καί ὁ Πολυνείκης, παιδιά τοῦ Οἰδίποδος, ἀλληλοσκοτώθηκαν γιά τό γέρας (= βραβεῖο, πρωτεῖο) τῆς νίκης. Εἰσέδυσε στήν ψυχή τους ὁ ὁμηρικός «ἀλάστωρ», ὁ daemon planus, πού πλανᾶ καί ὁδηγεῖ στή μανία τούς ἀνθρώπους. Εὐχή τοῦ γράφοντος εἶναι καμμιά μελλοντική ἑλληνική γενιά νά μή ζήσει καταστάσεις ὅμοιας φρίκης. Γι’ αὐτό πρέπει νά κλείνει τά αὐτιά στούς «Ἀποστόλους τῆς Καταστροφῆς».

Ὁ λαός μας πολέμησε καί θυσιάστηκε, παρότι ἐγνώριζε πώς τελικά θά προδοθεῖ ἀπό φίλους καί συμμάχους. Στή σελ. 386 μνημονεύω τή Σοφία Βέμπο πού κατά τή λήξη τοῦ πολέμου τραγούδησε πικρά: 

«Ἐμεῖς πού τόσο αἷμα χύσαμε
θά ἔλθει μιά στιγμή
πού θά μᾶς κάτσουν στό σκαμνί
γιατί νικήσαμε»!

Ἀκολούθως προσθέτω: Καί μπορεῖ βέβαια νά νικήσαμε ἀλλά τό αἷμα πού ἐχύσαμε, λόγω τοῦ «Συνδρόμου τοῦ Κάιν», πού προαιωνίως μᾶς καίει, δέν τό ἀξιοποιήσαμε. Ἐνῶ συνεχιζόταν ὁ πόλεμος, χωριστήκαμε σέ Δεξιούς καί Ἀριστερούς μέ συγκρούσεις ἐξ ἴσου σκληρές μέ αὐτές πού γίνονταν μέ τούς Γερμανούς. Καί οἱ ὁποῖες συγκρούσεις κορυφώθηκαν στόν ὑπέρτατο βαθμό μετά τόν πόλεμο, παρά τή θνησιγενῆ Συμφωνία τῆς Βάρκιζας. Αὐτός ὁ ψυχικός διχασμός πού μετεξελίχθηκε σέ πολιτικό ἐξακολουθεῖ μέχρι σήμερα νά ταλανίζει τήν Ἑλλάδα.

Αὐτά ἀπό τό βιβλίο. Καί προσθέτω ὅτι ὁ διχασμός αὐτός κατά τήν τελευταία τριετία –καί χωρίς καμμιά σοβαρή αἰτία– ὀξύνθηκε τεχνηέντως ὥστε μπροστά μας σάν σαιξπηρικό φάντασμα νά ὑψώνεται τό φάσμα ἑνός νέου ἐμφυλίου. Λάδι στή φωτιά ρίχνει συστηματικά τό ὑπουργεῖο κακο-παιδείας, πού ἀντί τῆς σωστῆς διδαχῆς τῆς μεγάλης ἐποποιίας τοῦ 1940 ἐπιχειρεῖ τήν εἰσαγωγή τῆς διδασκαλίας τοῦ ἐμφυλίου πολέμου, ὥστε ὁ νέος ἐμφύλιος πόλεμος νά ἀρχίσει ἀπό τίς μαθητικές τάξεις. Κάνω ἔκκληση πρός πάντες: Ἄς ἔχουμε γνώμονα ζωῆς τούς ὁμηρικούς στίχους:

«Ἀφρήτωρ, ἀθέμιστος, ἀνέστιός ἐστιν ἐκεῖνος
ὅς πολέμου ἔραται ἐπιδημίου ὀκρυόεντος» (Ι 63-64)
[Ἐκτός φυλῆς, ἀνόσιος καί χωρίς σπίτι εἶναι ἐκεῖνος
πού ἐπιθυμεῖ τόν φρικαλέο ἐμφύλιο πόλεμο.]