Ομολογία

Tα Mυστήρια στον Παπισμό

Έρευνα: πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου

Τα μυστήρια των Παπικών είναι επτά, διαιρούνται δε σε υποχρεωτικά και προαιρετικά. Ακολουθεί μικρή ανάλυση των διαφορών σε μια σειρά γνωστών μυστηρίων:

        -Βάπτισμα

Βάπτισμα είναι ένα από τα μυστήρια της Εκκλησίας και σημαίνει τη νέκρωση του παλαιού ανθρώπου, την ανάσταση του νέου, την απόταξη του σατανά και την πρόσληψη της άκτιστης θ. χάριτος. Το βάπτισμα κάνει τους ανθρώπους εν δυνάμει μέλη του σώματος του Χριστού και είναι εκκεντρισμός στη ζωή, γέννηση σ’ αυτή και πορεία σε μια νέα ζωή. Το βάπτισμα τελείται δια εμβαπτίσεως εντός ύδατος ολοκλήρου του σώματος του πιστού με τρεις καταδύσεις και αναδύσεις.

Στον Παπισμό, βάπτισμα είναι ένα από τα 7 μυστήρια της Εκκλησίας και αφορά την  άρση της προπατορικής ενοχής και την αποκατάσταση της κτιστής θ. χάριτος. Το βάπτισμα δεν πραγματοποιείται με εμβάπτιση (βούτηγμα) του βαπτιζόμενου στο νερό, αλλά με επίχυση νερού στο κεφάλι του.

     -Χρίσμα

Χρίσμα είναι ένα από τα μυστήρια της Εκκλησίας, με το οποίο ο χριόμενος με άγιο μύρο, καθίσταται εν δυνάμει δεκτικός στο βάπτισμα στο άγιο Πνεύμα και αναλαμβάνει αγώνα κατά των δαιμονικών δυνάμεων και υπέρ μιάς τελειωτικής προκοπής και πνευματικής ανέλιξης, το δε Άγιο Πνεύμα ικανώνει τον χριόμενο στον αγώνα αυτό. Έτσι δίνεται η προίκα της αγιοπνευματικής εξουσίας που ενεργοποιείται αργότερα με τη βούληση του χρισθέντα. Το χρίσμα είναι η σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος, η δε παροχή του χρίσματος δεν είναι απλώς δύναμη, αλλά και κατοχή της αλήθειας και της αγαθότητας. Είναι τελικά ένας αρραβώνας, που υπόσχεται τη μελλοντική τελείωση.

Στον Παπισμό, είναι ένα από τα επτά μυστήρια της Εκκλησίας, είναι η σφραγίδα του αγίου Πνεύματος και παρέχεται στον βαπτισθέντα στο 7^ο έτος της ηλικία του, όχι με άγιο μύρο, αλλά με την επίθεση των χειρών του Επισκόπου στον χριόμενο.

 

-Μετάνοια και Εξομολόγηση

Είναι ένα από τα μυστήρια της Εκκλησίας, ενιαίο και με δυο όψεις:

1. την προσωπική μεταστροφή κάθε μέλους ή και ολόκληρου του λαού, από πράξεις αντίθετες προς το θείο θέλημα, δηλ. αντίθετες προς την κατά φύση ζωή κάθε μέλους, αλλά και ολόκληρου του σώματος και

2. την εξουσία που έχει το ίδιο το Σώμα, ως κοινότητα ή διαμέσου χαρισματικού φορέα, που είναι ο Επίσκοπος και οι Πρεσβύτεροι, να δίνει άφεση αμαρτιών ύστερα από την εξομολόγησή τους. Η άφεση είναι γεγονός θεραπευτικό, γι’ αυτό τα επιτίμια είναι ιαματικά. Ο μετανοών και εξομολογούμενος θεωρείται από την Εκκλησία, ως ασθενής που χρειάζεται ιατρεία. Η άφεση των αμαρτιών πηγάζει αποκλειστικά και μόνον από τη σταυρική θυσία του Κυρίου.

Στον Παπισμό, είναι ένα από τα επτά μυστήρια, η δε άφεση αμαρτιών δίδεται από τους επισκόπους και πρεσβυτέρους. Η άφεση είναι γεγονός δικαιικό, γι’ αυτό τα επιτίμια είναι σωφρονιστικά. Ο μετανοών και εξομολογούμενος θεωρείται ως κατηγορούμενος για τις παραβάσεις των θεϊκών νόμων και η θεραπεία είναι σωφρονιστική. Η επικοινωνία με τον ιερέα δεν είναι προσωπική, αλλά απρόσωπη. Η άφεση των αμαρτιών γίνεται εδώ με τις μεσιτείες των αγίων ή άλλους παράγοντες (Ιωβηλαία κ.λπ.).

 

-Θεία Ευχαριστία

Είναι ένα από τα μυστήρια της Εκκλησίας και σημαίνει τη συνοχή του σώματος, την «καθαίρεση των δαιμονικών δυνάμεων» και κυρίως τη συμπερίληψη του έργου του Χριστού, από τις αρχές της δημιουργίας ως το θάνατό του και την ερχόμενη παρουσία του. Είναι λοιπόν η ανακεφαλαίωση του όλου μυστηρίου του Χριστού, κατά δε τη μεταβολή των τιμίων δώρων σε σώμα και αίμα Χριστού παρίστανται και τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδας. Η ορθόδοξη παράδοση δεν εξήγησε ποτέ τον τρόπο μεταβολής του άρτου και του οίνου σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Αρκείται μόνο στη γνώση του πράγματος ως μετοχή σ’ αυτό, που είναι το έργο της άκτιστης ενέργειας του Θεού και εάν ζητείται ο τρόπος μεταβολής, μας αρκεί μονάχα η πληροφορία, ότι γίνεται διαμέσου των ενεργειών του Αγίου Πνεύματος. Πάντως ο Χριστός κατά το δόγμα της Χαλκηδόνας δεν μπορεί να είναι πανταχού παρών σωματικός. Ο άρτος της θείας ευχαριστίας είναι ένζυμος. Ο καθαγιασμός των τιμίων δώρων σε Σώμα και Αίμα Χριστού γίνεται με την επίκληση του Αγίου Πνεύματος. Πάντως, σε κάθε περίπτωση, η μετάδοση των θείων δώρων στους πιστούς ακόμη και στα παιδιά,  γίνεται και με τα δυο είδη, του άρτου και του οίνου.

Στον Παπισμό είναι ένα μυστήριο μεταξύ των επτά και είναι απλώς ένα μέρος ή μια πτυχή του μυστηρίου του Χριστού, κατά τη μετουσίωση δε των τιμίων δώρων σε σώμα και αίμα Χριστού παρίσταται μόνον το 2^ο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας. Η σχολαστική θεολογία επιχείρησε έρευνα του τρόπου μεταβολής του άρτου και του οίνου και επινόησε τη λεγόμενη μετουσίωση. Κατ’ αυτή «μεταποιείται» το είδος, δηλ. η αόρατη ουσία, ενώ η ύλη μένει ως έχει. Έτσι έχουμε κατά την ύλη ψωμί και κρασί, ενώ κατά την ουσία το σώμα και το αίμα του Χριστού. Ο άρτος της θ. ευχαριστίας είναι άζυμος, χωρίς τούτο να δημιουργεί δογματικό θέμα. Η Διαμαρτύρηση του Λούθηρου δεν δέχεται τη μεταβολή ή τη μετουσίωση (ΡΚ), αλλά υιοθέτησε την πανταχού παρουσία του Χριστού. Έτσι ο Χριστός κατά την τέλεση του μυστηρίου είναι παρών. Ο Καλβίνος δεν δέχεται το δόγμα Λούθηρου, αλλά θεωρεί την επενέργεια του Χριστού στους μετόχους του μυστηρίου, ενώ ο Ζβίγγλιος τη θεωρεί απλώς ως ένα γυμνό σύμβολο. Ο καθαγιασμός των τιμίων δώρων στον Παπισμό δεν γίνεται με την επίκληση του Αγίου Πνεύματος, αλλά με την απλή εκφώνηση των συστατικών του μυστηρίου λόγων του Κυρίου: «Λάβετε φάγετε…..» κ.λπ. Η μετάδοση των θείων δώρων στους πιστούς του Παπισμού γίνεται, για μεν τους κληρικούς και με τα δυο είδη, του άρτου και του οίνου, δια δε τους λαϊκούς μόνον του άρτου, ενώ στα παιδιά δεν είναι απαραίτητο να μεταδίδονται τα θεία δώρα μέχρι το 10^ο έτος και ειδικά πριν από το Χρίσμα, κατά το 7^ο έτος της ηλικίας των.

- Ευχέλαιο

Είναι ένα από τα μυστήρια της Εκκλησίας, κατά το οποίο παρέχεται άφεση αμαρτιών και ζητείται η ψυχοσωματική υγεία του θεραπευόμενου, ύστερα από τη χρίση με αγιασμένο έλαιο, σύμφωνα με την επιστολή Ιακώβου (5. 14-15) και σε κάθε περίπτωση. Το ευχέλαιο είναι μια συνέχεια των θαυματουργικών θεραπειών του Χριστού. Επιτελείται στον Ι. Ναό, εξαιρετικά δε στην οικία, όταν ένα μέλος του σώματος αδυνατεί να προσέλθει στο Ναό, λόγω ασθενείας.

Αντίθετα, στον Παπισμό είναι ένα από τα επτά μυστήρια, που τελείται μια φορά στη ζωή του ανθρώπου, αποκλειστικά στην οικία σε ετοιμοθάνατο, ως το τελευταίο εφόδιο. 

- Γάμος

Είναι ένα από τα μυστήρια της Εκκλησίας, που έγινε για να πολεμηθεί ο έσχατος εχθρός του ανθρώπου, ο θάνατος, αποτελεί δε μια βασική λειτουργία της συνέχισης και ολοκλήρωσης της ιστορικής πορείας προς την τελείωση. Η σύζευξη είναι δεσμός φυσικός και πνευματικός διαμέσου της ευλογίας του Θεού και του εκκλησιαστικού αγιασμού. Η θεωρία για το αδιάλυτο του γάμου έχει νόημα παιδαγωγικό και όχι δογματικό. Η προτροπή «μη χωριζέτω» είναι θεϊκό αίτημα, δεν σημαίνει μαγική προσκόλληση, προϋποθέτει δε τη συμμετοχή της βουλητικής συνέργειας του ανθρώπου.  Ο άνθρωπος ελεύθερα μπορεί να διαλύσει το γάμο του, διαπράττει όμως βαρύ αμάρτημα. Η Εκκλησία εφαρμόζοντας την οικονομία, επιτρέπει την τέλεση δεύτερου και τρίτου γάμου. Η μόνη περίπτωση που επιτρέπεται η διάλυση του γάμου είναι εκ λόγου πορνείας.

 Στον Παπισμό αποτελεί ένα από τα επτά μυστήρια, κατά τον οποίο υπάρχει ευλογημένος δεσμός μεταξύ ανθρώπων αντίθετου φύλου. Η σύζευξη αυτή είναι αδιάλυτη σύμφωνα με την προσταγή «μη χωριζέτω», που θεωρείται θέμα δογματικό και ως εκ τούτου το αδιάλυτο αυτού δεν θεωρείται ότι έχει μόνο παιδαγωγικό νόημα. Ως εκ τούτου δεν επιτρέπεται η τέλεση δεύτερου γάμου, κατ’ εφαρμογήν της ακρίβειας. Η διάλυση του γάμου δεν επιτρέπεται ακόμη και για λόγους πορνείας.

     - Ιεροσύνη

Είναι ένα από τα μυστήρια της Εκκλησίας και αποτελεί την κεντρική χαρισματική εξουσία, που κατευθύνει και συντονίζει όλες τις υπόλοιπες χαρισματικές εκδηλώσεις του εκκλησιαστικού σώματος, χωρίς να θεωρείται μεσιτεία στην κοινωνία του σαρκωμένου Λόγου.  Είναι η εξουσιαστική χαρισματική δύναμη που συντρίβει τις αλλοτριωτικές δυνάμεις της φθοράς και ανακαινίζει τον άνθρωπο, θέτει δε σε λειτουργική έκφραση όλα τα άλλα μυστήρια για να συντελεστεί η αναγέννηση, η κίνηση, η τροφή και η ολοένα και περισσότερο ολοκληρωμένη προκοπή στην τελείωση.  Δεν αποτελεί «κάστα», ούτε είναι κληρονομική, διαφέρει δε από τη γενική ιεροσύνη την οποίαν έχουν όλα τα βαπτισμένα μέλη της Εκκλησίας. Το χάρισμα της ιεροσύνης προϋποθέτει την παρουσία του λαού, για να δώσει τους καρπούς, χωρίς τον οποίον ούτε λειτουργία επιτελείται, ούτε μυστήριο. Με απόφαση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου η εκλογή των κληρικών μεταξύ αγάμου και εγγάμου βίου είναι ελεύθερη.

Αντίθετα, στον Παπισμό είναι ένα από τα επτά μυστήρια της Εκκλησίας, που κατευθύνει και συντονίζει όλες τις εκδηλώσεις του εκκλησιαστικού πληρώματος. Η ιερατική εξουσία αυτονομείται έναντι του λαού, ο οποίος χάνει τη σπουδαιότητά του μέσα στο εκκλησιαστικό έργο (ΡΚ). Εδώ, υπάρχει υποχρεωτική γενική αγαμία του κλήρου. Στη Διαμαρτύρηση υπάρχει ένα μοναδικό χάρισμα, που ανήκει σ’ όλο το λαό, η γενική ιεροσύνη και επομένως δεν υπάρχει η ειδική ιεροσύνη.