Ομολογία

Δικαιοδοσίες ναί, ἀλλὰ μὲ ἑνότητα

ἀρχ/του Δανιήλ Ἀεράκη

Ἡ ἑνότητα τῆς πίστεως στὴν Ἐκκλησία εἶναι καὶ ἑνότητα ἀγάπης καὶ ἑνότητα ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας. Ὅταν φθάνη μία τοπικὴ Ἐκκλησία νὰ κηρύττη ἀκοινώνητη ἄλλη τοπικὴ Ἐκκλησία καὶ νὰ τὴν διαγράφη ἀπό τά λειτουργικά της δίπτυχα, τότε ἔχουμε ἀρχὴ ὀδύνων ἐκκλησιαστικῶν, δηλαδή, ἀφορμὴ σχισμάτων καὶ ἀναταραχῶν.

• Αὐτὴ τὴ στιγμὴ, ἡ πολυπληθής Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας καὶ ἡ πρωτόθρονος Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο, εὑρίσκονται σὲ πρωτοφανῆ ἀντιπαράθεσι! Ἀφορμὴ ἡ χορὴγησις τοῦ οὐκρανικοῦ αὐτοκέφαλου. Μὲ τὴν ἀπόφασι δὲ πού ἔλαβε ἐσπευσμένα ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στὶς 12 Ὀκτωβρίου 2019, στὴ θλιβερὴ ὑπάρχουσα ἀντιπαράθεσι, ὑπεισέρχεται καὶ ἡ δική μας Ἐκκλησία.

Ἤδη ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας διεμήνυσε, ὅτι ἀφ’ ἧς στιγμῆς ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν μνημονεύση σέ θ. Λειτουργία τὸν προεστώτα τῆς παρατάξεως στὴν Οὐκρανία, πού ἔλαβε τὴν αὐτοκεφαλία, θὰ διακὸψη τὴν ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία καὶ μὲ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος!

Πολλὰ ἐπιχειρήματα θεολογικὰ καὶ ἐκκλησιαστικὰ ἔχουν γραφῆ, ὅτι δὲν ἔπρεπε νὰ δοθῆ ἡ αὐτοκεφαλία στὴν Οὐκρανία, ὄχι διότι τὸ αὐτοκέφαλο δὲν τὸ χορηγεῖ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, οὔτε διότι μία Ἐκκλησία ἑνὸς ἔθνους δὲν δικαιοῦται αὐτοκεφαλία, ἀλλά διότι αὐτοὶ στοὺς ὁποίους χορηγήθηκε ἀποτελοῦν μειονοψηφία στὸ σῶμα τῆς Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας. Ἀλλὰ καὶ γιὰ ἄλλο λόγο: Οἱ λαβόντες τὴν αὐτοκεφαλία ἦσαν πρὶν καθηρημένοι ἀπό τό Πατριαρχεῖο τῆς Ρωσίας, κάτι πού εἶχε ἀποδεχθῆ καὶ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κ. Βαρθολομαῖος!

Ἂν ἡ αὐτοκεφαλία στὴν Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας δινόταν μὲ συνεννόησι τῶν δύο Πατριαρχῶν, Κωνσταντινουπόλεως καὶ Ρωσίας, καὶ συγκατάθεσι καὶ τῶν λοιπῶν αὐτοκέφαλων Ἐκκλησιῶν, τότε οὐδεμία ἀφορμὴ σχίσματος θὰ ὑπῆρχε. Τώρα, ἀσχέτως πολιτικῶν παραγόντων, πού ἐνδεχομένως ἀνεμίχθησαν στὴν ὑπόθεσι, ἡ Ρωσία ὄχι μόνο θέλει νὰ διατηρήση τὴν ἐπιρροή της στὴν Οὐκρανία, ἀλλά ἀπό ἀντίδρασι θὰ ὑπεισέρχεται καὶ στὶς δικαιοδοσίες ἄλλων Ἐκκλησιῶν!

Ὑπάρχουν τρεῖς κίνδυνοι: Ὁ ἕνας, στὴν Οὐκρανία νὰ αὐξηθοῦν τὰ σχίσματα, ἀντὶ νὰ ἐπέλθη ἡ ἑνότητα. Ὁ ἄλλος, στὸν ἑλλαδικὸ χῶρο νὰ δημιουργηθοῦν σχίσματα ἢ νὰ αὐξηθοῦν οἱ ἀποτειχίσεις. Ὁ τρίτος, ὁ ρωσικὸς ἐκκλησιαστικὸς ἰμπεριαλισμὸς νὰ εἰσβάλη παντοῦ.

Μερικὰ κείμενα, γραμμένα μὲ πόνο, ἀξίζει νὰ μελετηθοῦν, ἔστω καὶ ἂν δὲν ἐκφράζουν ὅμοιες ἀπόψεις, ὅπως ἡ ἐπιστολὴ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας κ. Ἀναστασίου, ἢ ἡ νομοκανονικὴ μελέτη τοῦ Μητροπ. Πειραιῶς π. Σεραφείμ, ἢ ἡ ἐπιστολὴ τοῦ Μητροπολίτου Ν. Σμύρνης π. Συμεὼν πρὸς τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καὶ τοὺς Μητροπολίτες τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἤ καὶ ἡ πρώτη ἐπιστολὴ τοῦ Πισιδίας π. Σωτηρίου (σπουδαίου ἱεραποστόλου).

Ἂν δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ συμφωνήσουμε γιὰ τὸ οὐκρανικό, ἃς κρατήσουμε τὴν ἑνότητα. «Ἐπὶ πᾶσι δὲ τούτοις τὴν ἀγάπην, ἥτις ἐστὶ σύνδεσμος τῆς τελειότητος. Καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ βραβευέτω ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν, εἰς ἣν καὶ ἐκλήθητε ἐν ἑνὶ σώματι» (Κολοσ. γ' 14-15).