Σχίσμα εισαγάγει εντός της Εκκλησίας ο μη καταδικασθείς αιρετικός (Αφιερωμένο στον Κύπριο επίσκοπο και στους ομοϊδεάτες του).

 

 

Εισαγωγικά

Η μελέτη  των σχετικών ερμηνευτικών κανόνων περί της αποτείχισης  μας δείχνει ότι αυτοί αναφέρουν  ως προυπόθεση αποτείχισης την  ΚΗΡΥΞΗ και ΑΠΟΔΟΧΗ  ΑΙΡΕΣΕΩΣ ΔΗΜΟΣΙΑ («ΓΥΜΝΗ ΤΗ ΚΕΦΑΛΗ»).Η διάγνωση μιας αίρεσης είναι αποτέλεσμα σωστής ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΗΣ και ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ.

Η ομολογία πίστεως του επισκόπου Τυχικού, μεταξύ των άλλων έθεσε ως προϋπόθεση αποτείχισης ΟΧΙ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ, ΑΠΟΔΟΧΗ  ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΗΡΥΞΗ ΑΙΡΕΣΕΩΣ, αλλά τον θείο φωτισμό και την διάκριση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να θεωρείται πάντα η ΙΕΡΟΚΑΝΟΝΙΚΗ ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΗ, ΣΧΙΣΜΑ και ζηλωτισμός, επειδή η διάκριση και ο φωτισμός αποτελούν ΑΓΙΟΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ, που χαρακτηρίζουν ΑΓΙΟΥΣ. Δυστυχώς  την άποψη αυτή υποστηρίζουν και πολλοί Κύπριοι θεολόγοι (και όχι μόνο)  ΑΔΙΑΒΑΣΤΟΙ και ΑΚΑΤΑΡΤΙΣΤΟΙ, που κυκλοφορούν στα τηλεοπτικά δίκτυα.

Σε όλους τους παραπάνω αφιερώνουμε το παρακάτω απόσπασμα από το εξαίρετο βιβλίο-Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΜΟΛΥΣΜΟΥ, του ιερομονάχου Ευγενίου.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Επίσης ενημερώνουμε τους ενδιαφερομένους ότι μας δόθηκαν ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ μικρός αριθμός αντίτυπων του παραπάνω βιβλίου. Όσοι ενδιαφέρονται να το αποκτήσουν να μας στείλουν μήνυμα με την ταχυδρομική τους διεύθυνση στο ε-mail melitinisdometianos@gmail.com, για να τους το στείλουμε με μοναδικό έξοδό τους τα ταχυδρομικά.

π.Δ.Α

Ο 15ος ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΑΒ ΣΥΝΟΔΟΥ

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

«Τὰ ὁρισθέντα ἐπὶ πρεσβυτέρων καὶ ἐπισκόπων καὶ μητροπολιτῶν, πολλῷ μᾶλλον καὶ ἐπὶ πατριαρχῶν ἁρμόζει. Ὥστε, εἴ τις πρεσβύτερος ἤ ἐπίσκοπος ἢ μητροπολίτης τολμήσειεν ἀποστῆναι τῆς πρὸς τὸν οἰκεῖον πατριάρχην κοινωνίας καὶ μὴ ἀναφέρει τὸ ὄνομα αὐτοῦ, κατὰ τὸ ὡρισμένον καὶ τεταγμένον, ἐν τῇ θείᾳ μυσταγωγίᾳ, ἀλλὰ πρὸ ἐμφανείας συνοδικῆς καὶ τελείας αὐτοῦ κατακρίσεως σχίσμα ποιήσει, τοῦτον ὥρισεν ἡ ἁγία σύνοδος, πάσης ἱερατείας παντελῶς ἀλλότριον εἶναι, εἰ μόνον ἐλεγχθείη τοῦτο παρανομήσας. Καὶ ταῦτα μὲν ὥρισται καὶ ἐσφράγισται περὶ τῶν προφάσει τινῶν ἐγκλημάτων τῶν οἰκείων ἀφισταμένων προέδρων καὶ σχίσμα ποιούντων καὶ τὴν ἕνωσιν τῆς Ἐκκλησίας διασπώντων. 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ 

Οἱ γὰρ δι’ αἱρεσίν τινα, παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων ἢ Πατέρων κατεγνωσμένην, τῆς πρὸς τὸν πρόεδρον κοινωνίας ἑαυτοὺς διαστέλλοντες, ἐκείνου τὴν αἵρεσιν δηλονότι δημοσίᾳ κηρύττοντος καὶ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ’ ἐκκλησίας διδάσκοντος, οἱ τοιοῦτοι οὐ μόνον τῇ κανονικῇ ἐπιτιμήσει οὐχ ὑποκείσονται, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως ἑαυτοὺς τῆς πρὸς τὸν καλούμενον ἐπίσκοπον κοινωνίας ἀποτειχίζοντες, ἀλλὰ καὶ τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται. Οἱ γὰρ ἐπισκόπων, ἀλλὰ ψευδεπισκόπων καὶ ψευδοδιδασκάλων κατέγνωσαν, καὶ οὐ σχίσματι τὴν ἕνωσιν τῆς ἐκκλησίας κατέτεμον, ἀλλὰ σχισμάτων καὶ μερισμῶν τὴν ἐκκλησίαν ἐσπούδασαν ῥύσασθαι».

Σχίσμα εισαγάγει εντός της Εκκλησίας ο μη καταδικασθείς αιρετικός

Λέγεται σχετικώς επ’ αυτού: «Συγχρόνως επαινεί (η εξαίρεση, το δεύτερο μέρος του 15ου ιερού Κανόνος της ΑΒ’ Συνόδου σ.σ.) τους αποτειχιζομένους διά την ορθόδοξον ευαισθησίαν τους, αλλά και διά την συμβολήν τους (προκαλώντας με την στάσιν τους την συνοδικήν διευθέτησιν του προβλήματος), ώστε να ρυσθή σχισμάτων και μερισμών η Εκκλησία, τα οποία θα προέκυπταν, εάν αφήνετο ελεύθερος ο επίσκοπος να επεκτείνη και να εδραιώση την αίρεσίν του». 

Αυτή η ερμηνεία του ανωνύμου Αγιορείτου Μοναχού δεν συνάδει με τον ιερό Κανόνα. Ο Αγιορείτης λέγει ότι οι αποτειχισθέντες προκαλούν την συνοδική διευθέτηση του προβλήματος με αποτέλεσμα να ελευθερώνουν την Εκκλησία από τα σχίσματα που προκύπτουν απ’ αυτούς που του διακόπτουν την διαμνημόνευση όταν ο Επίσκοπος επεκτείνει και εδραιώσει την αίρεσή του. Αλλ’ ο ίδιος ο ιερός Κανόνας στο δεύτερο τμήμα του αυτά δεν τα θεωρεί ως σχίσματα, ιδού πως το διατυπώνει: «Ου γαρ Επισκόπων, αλλά ψευ δεπισκόπων και ψευδοδιδασκάλων κατέγνωσαν, και ου σχίσματι την ένωσιν της Εκκλησίας κατέτεμον».

Οι αποτειχισθέντες δεν έσχισαν την ένωσιν της Εκκλησίας, δεν έκαναν σχίσμα. Είναι φανερό ότι στο δεύτερο τμήμα του ιερού Κανόνος δεν αναφέρεται στο σχισμα που ποιούν αυτοί που διακόπτουν την κοινωνία των Επισκόπων, όπως αναφέρεται στο πρώτο, αλλά και στους 13ο, 14ο Κανόνες της αυτής Συνόδου. Η διακοπή κοινωνίας μετά των ψευδεπισκόπων και ψευδοδιδασκάλων εξ αιτίας της αιρέσεως που διδάσκουν δεν θεωρείται καν ως σχίσμα «…αλλά», συνεχίζει ο ιερός Κανόνας, «σχισμάτων και μερισμών την Εκκλησίαν εσπούδασαν ρύσασθαι». Αντιδιαστέλλονται αυτά τα σχίσματα του προηγουμένου (δηλαδή του σχίσματος που λέγεται στους 13ο, 14ο και στο πρώτο τμήμα του 15ου Κανόνος.

Ποια όμως είναι αυτά τα σχίσματα και γιατί χρησιμοποιεί πληθυντικό αριθμό; Τα σχίσματα αυτά αφορούν τους ψευδεπισκόπους και ψευδοδιδασκάλους· αυτοί τέμνουν την ενότητα της Εκκλησίας με τις αιρέσεις που αποδέχθηκαν και τα εισαγάγουν εντός της Εκκλησίας. Όσοι ψευδεπίσκοποι τόσα σχίσματα.

Ιδού πως ο όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης ερμηνεύει: «εάν δε οι ρηθέντες πρόεδροι είναι αιρετικοί, και την αίρεσιν αυτών κηρύττουσι παρρησία, και διά τούτο χωρίζονται οι εις αυτούς υποκείμενοι, και προ του να γένη ακόμη συνοδική κρίσις περί της αιρέσεως ταύτης, οι χωριζόμενοι αυτοί, όχι μόνον διά τον χωρισμόν δεν καταδικάζονται, αλλά και τιμής της πρεπούσης, ως ορθόδοξοι, είναι άξιοι, επειδή, όχι σχίσμα επροξένησαν εις την Εκκλησίαν με τον χωρισμόν αυτόν, αλλά μάλλον ηλευθέρωσαν την Εκκλησίαν από το σχίσμα και την αίρεσιν των ψευδεπισκόπων αυτών». 

Το σχίσμα αυτό ανήκει, αφορά στον ψευδεπίσκοπο· ο όσιος Νικόδημος το συσχετίζει με τον ψευδεπίσκοπο. Αυτός διασπά την ενότητα της Εκκλησίας και απ’ αυτό το σχίσμα ελευθερώνουν την Εκκλησία όσοι του διακόπτουν προ συνοδικής διαγνώμης την κοινωνία.

Το ότι δημιουργείται σχίσμα, υπό του μη καταδικασθέντος αιρετικού ψευδεπισκόπου, τούτο συνεπιβεβαιώνεται και από μαρτυ- ρίες·

Του οσίου Μαξίμου του Ομολογητού: «Στην κατηγορία ότι με την στάση του προκαλεί σχίσμα (ο όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής σ.σ.) όπως κατηγορούν και εμάς τώρα, όσους απορρίπτουμε την ψευ- δοσύνοδο της Κρήτης, απήντησε λέγοντας με ερωτηματικό λόγο: " Αν αυτός που λέγει όσα διδάσκουν η Αγία Γραφή και οι Πατέρες σχίζει την Εκκλησία, τι θα αποδειχθεί ότι διαπράττει εις βάρος της Εκκλησίας αυτός που αναιρεί τα δόγματα των Αγίων, άνευ των οποίων δεν είναι δυνατόν να υπάρξει η ίδια η Εκκλησία;"».( PG90, 117 / ΖΗΣΗ Θ., Δεν είναι σχίσμα η αποτείχιση, σ. 19)

Αλλού ο όσιος Μάξιμος λέγει: «Χτες δεκαοκτώ του μηνός που ήταν της αγίας Πεντηκοστής, ο Πατριάρχης με ρώτησε λέγοντας:

Ποιάς Εκκλησίας είσαι; Βυζαντίου; Ρώμης; Αντιοχείας; Αλεξανδρείας; Ιεροσολύμων; Ιδού, όλες ενώθηκαν μαζί με τις επαρχίες τους. Αν λοιπόν είσαι της καθολικής Εκκλησίας, να ενωθείς, μήπως ξένη οδό στον βίο καινοτομώντας, πάθεις αυτό που δεν περιμένεις.

Προς τους οποίους είπα· η Καθολική Εκκλησία, αποφάνθηκε ο Θεός των όλων, ότι είναι η ορθή και σωτήριος ομολογία σ’ Αυτόν, μακαρίζοντας τον Πέτρο για την ομολογία που καλώς ομολόγησε. Πλην ας μάθω την ομολογία, βάση της οποίας έγινε η ένωση όλων των Εκκλησιών και του γενομένου καλώς δεν αποξενώνομαι».

Την καθολική Εκκλησία αποτελεί η ορθή και σωτήριος ομολογία, χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει η ίδια η Εκκλησία. Σχίσμα ποιούν λοιπόν στην Καθολική Εκκλησία όσοι δεν ομολογούν την ορθή ομολογία. Το ότι δεν θεωρούνται άνευ ιερωσύνης, οι Mονοενεργήτες και Mονοθελήτες αιρετικοί υπό των Ορθοδόξων αποδεικνύεται εκ της ΣΤ’ Οικουμενικής και του Μακαρίου Αντιοχείας, .

Του οσίου Θεοδώρου του Στουδίτου: «Επαναλαμβάνουμε αυτά που είπε ο Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης, όταν πρώην συμμοναστής και φίλος του τον κατηγορούσε ότι προκαλεί σχίσμα. Του γράφει λοιπόν ότι δεν σχίζει το σώμα της Εκκλησίας με κανένα τρόπο. Και μολονότι δεν είναι αναμάρτητος, εν τούτοις είναι ομόσωμος και τρο- φιμος της Εκκλησίας και φυλάσσει τα δόγματα και τους ιερούς κα- νόνες. Την Εκκλησία ταράσσουν και σχίζουν όσοι διαστρέφουν την πίστη και ο βίος τους είναι ακανόνιστος και άθεσμος: "Ουκ εσμέν αποσχίσται, ω θαυμάσιε, της του Θεού Εκκλησίας, μήποτε τούτο πάθοιμεν· αλλ’ ει και άλλως εν πολλοίς αμαρτήμασι τυγχάνο- μεν, ομόσωμοι αυτής και τρόφιμοι μετά των θείων δογμάτων και τους κανόνας αυτής και διατυπώσεις γλιχόμενοι φυλάττεσθαι. Το δε ταράττειν αυτήν και αποσχίζειν απ’ αυτής, της μηδεμίαν κηλίδα η ρυτίδα κατά τε τον της πίστεως λόγον και τον των κανόνων όρον απ’ αρχής αιώνος και μέχρι του δεύρο, εκείνων εστίν, ων η πίστις το ενδιάστροφον έχει και ο βίος το ακανόνιστον και άθεσμον".

Του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά: «Και γαρ οι της Χριστού εκκλησίας της αληθείας εισί· και οι μη της αληθείας όντες ουδέ της του Χριστού εκκλησίας εισί,...». Και κατωτέρω: «μηδέ γαρ προ- σώποις τον χριστιανισμόν, αλλ’ αληθεία και ακριβεία πίστεως χαρα- κτηρίζεσθαι μεμυήμεθα». Η έννοια της παραθέσεως αυτής του αγίου Ιεράρχου είναι ότι δημιουργούν σχίσμα στην Εκκλησία οι μη καταδικασθέντες αιρετικοί,

Τι σχίσμα όμως είναι αυτό που δημιουργεί ο μη καταδικασθείς αιρετικός η αλλιώς ο ψευδεπίσκοπος του 15ου ιερού Κανόνος; Για να δοθεί απάντηση σ’ αυτήν την ερώτηση πρέπει να δούμε στην Γραφή και στους Πατέρες τι σημαίνει η ενότητα της Εκκλησίας:

α) Του Αποστόλου Παύλου: «ούτως οι πολλοί εν σώμά εσμεν εν Χριστώ, ο δε καθ’ εις αλλήλων μέλη», (Ρωμ. 12, 5). «ότι εις άρτος, εν σώμα οι πολλοί εσμεν· οι γαρ πάντες εκ του ενός άρτου μετέχο- μεν», (Α’ Κορ. 10, 17). «Υμείς δε εστε σώμα Χριστού και μέλη εκ με- ρους», (Α’ Κορ. 12, 27).

β) Του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου: "...Ότι, εις άρτος, εν σώμα εσμεν οι πολλοί". Και γιατί λέγω κοινωνία, λέγει (ο Παύλος)· είμαστε εκείνο το ίδιο σώμα. Γιατί τι είναι ο άρτος; Σώμα Χριστού. Τι γίνονται οι μεταλαμβάνοντες; Σώμα Χριστού· όχι σώματα πολλά, αλλ’ ένα σώμα. Γιατί όπως ακριβώς ο άρτος εκ πολλών αποτελείται ενωμένων κόκκων, ώστε καθόλου να μη φαίνονται οι κόκκοι, αλλά να υπάρχουν, αφανής δε να είναι η διαφορά στην συνάφεια· έτσι και μεταξύ μας και με τον Χριστό ενωνόμαστε»844.

γ) Του αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας: «Γιατί σε ένα σώμα, το δικό Του δηλαδή, ευλογώντας αυτούς που πιστεύουν εις Αυτόν, διά της μυστικής μεταλήψεως, συσσώμους με τον Εαυτό του και μεταξύ τους αποτελεί». Και κατωτέρω: «Γιατί εάν οι πάντες εκ του ενός άρτου μετέχουμε, ένα όλοι αποτελούμε σώμα. Διότι να μερισθεί ο Χριστός δεν ενδέχεται. Διά τούτο και σώμα Χριστού έχει χρηματίσει η Εκκλησία και εμείς μέλη ανά μέρος, κατά την σύνεση του Παύ-λου».

δ) Του αββά Δωροθέου: «Και για να καταλάβετε την έννοια του λόγου, σας λέγω ένα υπόδειγμα εκ των Πατέρων.Υποθέσατέ μου ότι υπάρχει στην γη ένας κύκλος, δηλαδή ένα στρογγυλό χάραγμα με κέντρο από διαβήτου. Κέντρο λέγεται ακριβώς το μέσο του κύκλου. Θέστε τον νού σας στο λεγόμενο. Θεωρήσατε ότι αυτός ο κύκλος είναι ο κόσμος, το δε μέσο του κύκλου ο Θεός, οι δε ευθείες από τον κύκλο έως το μέσον οι οδοί, δηλαδή οι πολιτείες των ανθρώπων. Εφ’ όσον λοιπόν εισέρχονται οι Άγιοι προς τα μέσα, ποθώντας να προ- σεγγίσουν τον Θεό κατά αναλογία της εισόδου, πλησίον έρχονται του Θεού και μεταξύ τους· και όσο πλησιάζουν τον Θεό πλησιάζουν και μεταξύ τους και όσο πλησιάζουν μεταξύ τους πλησιάζουν τον Θεό. Ομοίως νοήσατε και τον χωρισμό. Δηλαδή όταν απομακρύνονται από τον Θεό και φεύγουν προς τα έξω, είναι φανερό ότι όσο εξέρχονται και μακρύνονται από τον Θεό, τόσο μα- κρύνονται από αλλήλους και όσο μακρύνονται από αλλήλους, τόσο μακρύνονται και από τον Θεό».

………………………………………………………………………………………………..

(Οι σχετικές παραπομπές υπάρχουν στο βιβλίο).