Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου: Περί του ότι στο μυστήριο της θείας ευχαριστίας φανερώνεται η ωφέλεια εκείνου που το λαμβάνει

Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου: Περί του ότι στο μυστήριο της θείας ευχαριστίας φανερώνεται η ωφέλεια εκείνου που το λαμβάνει

Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ - ΜΕΛΕΤΗ ΚΣΤ΄.

Περί του ότι στο μυστήριο της θείας ευχαριστίας φανερώνεται η ωφέλεια εκείνου που το λαμβάνει:

γ. Συλλογίσου αδελφέ, την ωφέλεια που παίρνεις από αυτό το δώρο της ευχαριστίας, το οποίο λέγεται κοινωνία, όπως προείπαμε, για να μας δείξει πως  αυτό καθιστά κοινά μέσα στην ψυχή μας όλα τα αγαθά και την βασιλεία του Ιησού Χριστού, για το οποίο λέγει και ο άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης` «κοινωνία έχει ονομαστεί η μετάληψη των θείων μυστηρίων, διότι μας χαρίζει την ένωσή μας με τον Χριστό και μας καθιστά κοινωνούς της βασιλείας του». Άρα λοιπόν, όλο εκείνο το άπειρο κεφάλαιο και το συνάθροισμα των αγαθών και της δόξης, που συγκέντρωσε ο Ιησούς στον εαυτό του, με την ζωή του και με τον θάνατό του, μας το προσφέρει όλο` όλο, μ` αυτό το μέγα μυστήριο, διά μέσου του οποίου θέλει ο Κύριος να ανανεώσει επί μέρους στον καθένα μας τα αποτελέσματα και την ωφέλεια εκείνη την οποία έδειξε σε όλον τον κόσμο το θείο πάθος του. Ο Χριστός, με αυτό το μυστήριο, όχι μόνο δεν νομίζει πως κόπιασε πολύ, που έπαθε μια φορά με ένα μόνο σώμα για την σωτηρία μας, αλλά φαίνεται πως επιθυμεί να πάθει πάλι για λογαριασμό μας και γι` αυτό θέλει να πολλαπλασιάζει διά του μυστηρίου σε κάθε θυσιαστήριο αυτό το ίδιο σώμα αναρίθμητες φορές και πάνω σ` αυτό να παίρνει μυστηριωδώς όλα τα πάθη, για να πολλαπλασιάζει με αυτόν τον τρόπο αναρίθμητες φορές και την δική μας ωφέλεια` «ἐν παντὶ τόπῳ θυμίαμα προσάγεται τῷ ὀνόματί μου καὶ θυσία καθαρά». (Μαλαχ. 1,11).

Μπορούσε ο Κύριος να μας δώσει την χάρη του και να μας ωφελήσει διά μέσου των κτισμάτων, όπως κάνει με τα άλλα μυστήρια. Αλλά, σ` αυτό το μυστήριο, στο οποίο βρίσκεται ο ίδιος κατ` ουσίαν, θέλει να μας την δώσει με το ίδιο του το χέρι και να μας ωφελήσει, φωτίζοντας τον νου μας, θερμαίνοντας την καρδιά μας, νεκρώνοντας τα πάθη μας, δυναμώνοντας τις αδυναμίες μας, φυλάγοντας την υγεία μας, βάζοντας πάλι σε τάξη τις αισθήσεις μας. Αυτές τις ωφέλειες μας τις περιγράφουν καθαρότατα τα εύλαλα στόματα των θεολόγων, από τους οποίους αρκούν δύο μόνο, για να το μαρτυρήσουν` διότι ο θεολόγος Γρηγόριος λέγει ως εξής` «το ιερότατο σώμα του Χριστού όταν τρώγεται με τις σωστές προϋποθέσεις, γι` αυτούς μεν που πολεμούν είναι όπλο, γι` αυτούς που ξεστράτισαν επιστροφή, ενισχύει τους αδύναμους, ευχαριστεί τους υγιείς, θεραπεύει τις αρρώστιες, ασφαλίζει την υγεία και γι` αυτό δεχόμαστε πιο ήρεμα τους ελέγχους για διόρθωση, γινόμαστε πιο υπομονετικοί στους πόνους, πιο θερμοί στην αγάπη, πιο εύστροφοι στην γνώση, πιο πρόθυμοι στην υπακοή, πιο ενεργητικοί στο να δραστηριοποιούμαστε με τα χαρίσματά μας». Αλλά και ο Κύριλλος Αλεξανδρείας` «όταν μπει μέσα μας ο Χριστός, αποκοιμίζει τον άγριο νόμο, που κατέχει τα μέλη της σάρκας και αναζωπυρώνει την ψυχή με την προς Θεόν ευλάβεια` απονεκρώνει δε τα πάθη». Και για να πω το σπουδαιότερο, όπως η κάμπια και τα έντομα ζωύφια του μεταξιού αφήνουν σπέρμα στα δέντρα ή μέσα στη γη και παραμένει όσο διαρκεί ο χειμώνας και όταν έλθει η γλυκιά άνοιξη ανοίγει το σπέρμα εκείνο και αποκτά ζωή, έτσι και σ` αυτόν τον κόσμο ο Κύριός μας, αφού ενωθεί μαζί μας με τη θεία μετάληψη, αφήνει ακόμη και σ` αυτό το βαρύ και χοντροκομμένο σώμα μας σπέρματα αθανασίας, διά μέσου των οποίων θα αναστηθεί αυτό κατά την συντέλεια του κόσμου στην αιώνια ζωή, καθώς αυτό το εννοεί ο Κύριος λέγοντας` «ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ». (Ιωάν. 6,54). Ω, Θεέ μου, ας είναι μύριες φορές δοξασμένο το όνομά σου, που προνόησες τόσο, για να μας ωφελήσεις μ` αυτό το μυστήριο!

Εσύ δε, αγαπητέ αδελφέ, τι έχεις να πεις τώρα που τα ακούς αυτά; Αν ο Κύριος των πάντων σου έδωσε το υπέρτατο αγαθό, διά του σώματός του και του αίματός του, εσύ πλέον τι πράγμα μπορείς να του αρνηθείς; Εάν ο Κύριος σε ωφέλησε τόσο με αυτό το μυστήριο, εσύ έχεις πλέον καρδιά, για να τον βλάψεις επαναλαμβάνοντας τις αμαρτίες; Ω, αλίμονο σε σένα! Διότι, αν συνέβαινε να δώσει ο Κύριος μόνο μια φορά και κατά τον ίδιο τρόπο τέτοιο μυστήριο, από πάσης απόψεως ωφελιμότατο, σε ένα από τα πλέον υψηλότερα πνεύματα του ουρανού, αυτό δεν θα θεωρούσε αρκετό ως άξιο ευχαριστίας ακόμη και τον τέλειο εξευτελισμό του, για να μην στραφεί πουθενά αλλού μόνο και μόνο για την αγάπη του Θεού του. Κι εσύ, το σάπιο σκουλήκι, που παίρνεις τόσες φορές αυτό υπερουράνιο δώρο, εσύ που εξομολογείσαι και αποστρέφεσαι τις αμαρτίες σου προτού να μεταλάβεις, γυρίζεις πάλι ύστερα σαν σκύλος στα πρώτα σου ξεράσματα και ενεργείς πονηρά έναντι του Θεού σου με νέες αμαρτίες` ω, της αχαριστίας! Αυτή είναι η ανταπόκριση της αγάπης σου; Αυτή είναι η ευχαριστία που έπρεπε να κάνεις στον ευεργέτη σου; Αυτή είναι η ωφέλεια που παίρνεις από το μυστήριο; Δείξε ντροπή αδελφέ,  για την αθλιότητά σου και έλα στον εαυτό σου και σκέψου πώς έβγαλες τόσο λίγο καρπό και ωφέλεια από αυτήν την θεία και ωφελιμότατη τράπεζα, παραμένοντας μονίμως στις επιθυμίες των σαρκικών ηδονών και των αγαθών, που μπορεί να σου δώσει ο κόσμος` «αἰσχύνθητε καὶ ἐντράπητε ἐκ τῶν ὁδῶν ὑμῶν, οἶκος Ἰσραήλ». (Ιεζ.36,32). Αποφάσισε, να ετοιμάζεσαι από δω και πέρα με περισσότερη επιμέλεια και προθυμία στο να μεταλαβαίνεις με θερμότερη εξομολόγηση, συντριβή και ικανοποίηση, με την κατά δύναμη νηστεία και με προσοχή των λογισμών, με φόβο Θεού και πίστη και αγάπη, καθώς σε προσκαλεί ο ιερέας, για να διακονήσεις μ` αυτόν τον τρόπο τον Κύριο και για να κερδίσεις περισσότερη ωφέλεια και καρπούς από τα θεία μυστήρια. Επειδή, ανάλογα με το πόσο περισσότερη ή λιγότερη προετοιμασία κάνει ο άνθρωπος, έτσι παίρνει και περισσότερη ή λιγότερη την χάρη από την θεία κοινωνία.

Είναι δε φανερό πως όσο πιο τακτικά κάνεις μια τέτοια προετοιμασία και συνεχώς μεταλαβαίνεις , τόσο και συνεχώς παίρνεις στην ψυχή σου την ωφέλεια από τα μυστήρια, καθώς τα δέχεσαι αυτά για θεραπεία της ψυχής και του σώματος, για την άφεση των αμαρτιών, για την αύξηση της θείας σου χάριτος, για την απονέκρωση των παθών, για την ακριβή εφαρμογή των εντολών του Χριστού. Γι` αυτό και οι θείοι Απόστολοι στους κανόνες τους και οι θείοι Πατέρες στις λειτουργίες και στις διδασκαλίες τους, όλοι με ένα στόμα παρακινούν όλους ` και τους μοναχούς και τους λαϊκούς χριστιανούς, όταν δεν έχουν κώλυμα από τον πνευματικό, να προετοιμάζονται, όπως προείπαμε και να μεταλαβαίνουν συχνά τα θεία μυστήρια. Διότι, όταν αργοπορούν και δεν μεταλαβαίνουν, τόσο περισσότερο κυριεύονται από τα πάθη και τις αμαρτίες. Τέλος πάντων, ευχαρίστησε τον Κύριο, ο οποίος υπέφερε τόσον καιρό την αχαριστία σου και παρακάλεσέ τον νε θελήσει να την εξαφανίσει από δω και πέρα με την χάρη του. Και επειδή αυτός, για να το πω έτσι, εκμηδένισε τόσο τον εαυτό του, ώστε να γίνει δική σου τροφή και έκανε το τόσο μεγάλο θαύμα για την δική σου ωφέλεια, να κάνει τώρα και αυτό το θαύμα, να ξαναφέρει εξ ολοκλήρου στον εαυτό του και στην αγάπη του και να αξιώσει να μεταλαβαίνεις συνεχώς και καθώς πρέπει την αυτοαγιότητα, την αυτοκαθαρότητα, την αυτοευμορφία, για να γίνεις και συ όλος άγιος, όλος καθαρός, όλος όμορφος - ψυχή τε και σώματι- (επειδή, κατά τους φυσικούς νόμους, σύμφωνα με την τροφή που τρώει ο άνθρωπος, έτσι διαμορφώνεται. Και γι` αυτό είναι η γνώμη των ιστορικών ότι, οι λαγοί που ζουν στα ψηλά βουνά όλοι ασπρίζουν, διότι δεν τρώνε τίποτε άλλο, παρά άσπρο χιόνι). Έτσι λοιπόν, να γίνεις τέτοιος  κι εσύ, για να ακούσεις από τον νυμφίο Χριστό εκείνο που λέγει το Άσμα Ασμάτων` «ὅλη καλὴ εἶ, πλησίον μου, καὶ μῶμος οὐκ ἔστιν ἐν σοί». (Άσμα. 4,7). (Σύντροφέ μου, όλη είσαι ωραία και δεν υπάρχει επάνω σου κανένα ψεγάδι).