Ομολογία

Ο Πανεπιστημιακός 

κ. Δ. Γόνης «ξεσκεπάζει» 

τον Κωνσταντινουπόλεως

Του κ. Παύλου Τρακάδα*

---

Τὸ Φανάρι πράττει τώρα τὰ ἀντίθετα ἀπ’ ὅσα ἔπραξεν εἰς τὸ Βουλγαρικὸν Σχίσμα τοῦ 1992

Εἰς τὸ ἄρθρον μου μὲ τίτλον «Ἡ Ἱ. Κοινότης καὶ ὁ Προικοννήσου ἐγκαλοῦν τὸν… Κωνσταντινουπόλεως» (Ο.Τ. ἀρ. φ. 2281/8.9.2019) ἀνέλυσα πῶς ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος κατεδίκασεν εἰς ἀκοινωνησίαν διὰ Μείζονος καὶ Ὑπερτελοῦς Συν­όδου τοῦ 1993 τὸν Πατριάρχην Ἱεροσολύμων Διόδωρον διὰ «εἰσπήδησιν» εἰς τὴν Αὐστραλίαν καὶ ἀναγνώρισιν ἐκεῖ καθηρημένου κληρικοῦ.

Τὰ γεγονότα εἶναι τόσον ὅμοια μὲ τὸ σημερινὸν «Οὐκρανικόν», ὥστε ἡ τότε στάσις τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου νὰ δικαιώνη ΠΛΗΡΩΣ τὴν στάσιν τοῦ Πατριάρχου Μόσχας Κυρίλλου.

Μάρτυς ἀψευδὴς ἡ τότε ἐπιστολὴ τῆς Διπλῆς Συνάξεως τοῦ Ἁγίου Ὄρους πρὸς τὸν Ἱεροσολύμων:

«Πῶς, Μακαριώτατε, δέχεσθε τὸν καθαιρεθέντα ὑπὸ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ὡς κανονικὸν ἱερέα, τὴν στιγμὴν καθ’ ἥν Σᾶς ἐκοινοποιήθη ἡ πρᾶξις τῆς καθαιρέσεως;… Δὲν γνωρίζετε ὅτι… οὐχὶ μόνον ἡ οἱαδήποτε καταπάτησις τῶν ἱερῶν Κανόνων δὲν εἶναι ἐπιτρεπτὴ ἢ ἀνεκτή, ἀλλ’ ὅτι καὶ ἡ ἐλαχίστη κατὰ διάνοιαν παρέκκλισις ὡς ἔγκλημα καθοσιώσεως ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας θὰ λογισθῆ λόγῳ τῆς ὑψίστης εὐθύνης, τὴν ὁποίαν ἐπωμίζεσθε;».

Ἡ περίπτωσις ὅμως τοῦ 1993 δὲν εἶναι ἡ μοναδικὴ ποὺ ἀποδεικνύει τοῦ λόγου τὸ ἀληθές. Ὑπάρχει καὶ τὸ «Βουλγαρικὸν Σχίσμα» τοῦ 1992.

Τὸ Βουλγαρικὸν Σχίσμα

Τὸν Μάϊον τοῦ 1992 ἕξι Ἀρχιερεῖς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Βουλγαρίας μὲ πρωτοστάτην τὸν Νευροκοπίου Ποιμένα, ἀποσχίζονται ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς κανονικῆς Ἱεραρχίας. Ἀφορμὴ εἶναι ἡ κατηγορία ὅτι ὁ τότε Πατριάρχης Μάξιμος δὲν εἶχεν ἐκλεγῆ νόμιμα. Τὰ πραγματικὰ αἴτια εἶναι πολὺ διαφορετικά.

Ἡ Βουλγαρία εἶχε περιέλθει εἰς τὰς χεῖρας τοῦ κομμουνισμοῦ ἀπὸ τὸ 1944 καὶ μόλις τὸ 1991 ἐπέτυχε πάλι τὴν ἀνόρθωσιν τοῦ Δημοκρατικοῦ Πολιτεύματος μὲ νέον Σύνταγμα.

Ἡ ἀπελευθέρωσις ἀπὸ τὸ κράτος τοῦ κομμουνισμοῦ, τὸ ὁποῖον κατεδυνάστευσε καὶ τὴν Ἐκ­κλησίαν, ἔφερεν εἰς τὸ προσκήνιον τὸ αἴτημα διὰ «ἀνανέωση καὶ ἀποκομματικοποίηση τῆς Ἐκκλησίας».

Παρὰ τὰς προσπαθείας τῆς Ἐκκλησίας διὰ συμφιλίωσιν τὰ νέα πολιτικὰ συμφέροντα εἶχαν εἰσχωρήσει εἰς τὸ ποίμνιον καὶ ὑπεδαύλιζαν τὴν κατάστασιν.

Ἐξευρέθη ἡ κατηγορία ὅτι διὰ τὴν ἐκλογὴν τοῦ Πατριάρχου Μαξίμου τὸν Ἰούλιον τοῦ 1971 δὲν εἶχαν τηρηθῆ ὅλαι αἱ προβλεπόμεναι διαδικασίαι ἐξαιτίας τῆς ἐπεμβάσεως τῶν κομμουνιστῶν καὶ ὅτι κατ’ οὐσίαν εἶχε ἐπιβληθῆ ἀπὸ τὸν κραταιὸν ἐπὶ καθεστῶτος Τόντορ Χρίστοβ Ζίβκοβ, ἐνῶ ὁ ἀνθυποψήφιός του Νευροκοπίου Ποιμὴν εὑρίσκετο εἰς τὴν Μόσχαν δι’ ἀποστολὴν ποὺ τοῦ εἶχε ἀνατεθῆ.

Μετὰ λοιπὸν τὴν ἀνταρσίαν τῶν ἕξι, ἠκολούθησαν ἐπεισόδια, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ἡ κατάληψις τοῦ Ἱεροσυνοδικοῦ Μεγάρου εἰς Σόφιαν.

Ὁ Ποιμὴν αὐτοανεκηρύχθη Πατριάρχης (ὅπως ὁ ψευδοκιέβου Φιλάρετος) καὶ Μητροπολῖται ποὺ τὸν ἠκολούθησαν οἰκειοποιήθησαν τὴν ἐκκλησιαστικὴν περιουσίαν.

Ἐντός τῆς πενταετίας ποὺ ἠκολούθησεν ἡ σχισματικὴ αὐτὴ Ἱεραρχία ἤρχισε νὰ χειροτονῆ καὶ ἑτέρους Ἐπισκόπους, πάνω ἀπὸ δώδεκα, ὥστε νὰ πληθυνθῆ. Οἱ κυβερνητικοὶ παράγοντες ἐτάχθησαν μὲ τὴν πλευρὰν τῶν σχισματικῶν, οἱ ὁποῖοι πλέον εἶχαν τὰς προϋποθέσεις, διὰ νὰ κυριαρχήσουν.

Τὰ γεγονότα αὐτὰ καὶ ἡ ἐπικειμένη «Κληρικολαϊκὴ Συνέλευση» τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1998 ὡδήγησαν τὴν κανονικὴν Ἐκκλησίαν νὰ ζητήση τὴν συνδρομὴν τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν διὰ συγκλήσεως Πανορθοδόξου.

Ἡ Πανορθόδοξος τοῦ 1998

Ἡ Σύνοδος συνῆλθε τὴν 30ήν Σεπτεμβρίου καὶ 1ην Ὀκτωβρίου 1998 μὲ ἀπουσίαν μόνον τοῦ Πατριαρχείου Γεωργίας. Τὰ σχόλια τοῦ Καθηγητοῦ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Ἀθηνῶν κ. Δ. Γόνη σχετικῶς μὲ τὰ πεπραγμένα τῆς Συνόδου αὐτῆς (βλ. Ἡ μὴ ἄρση τοῦ προσφάτου σχίσματος στὴ Βουλγαρία) εἶναι ἰδιαιτέρως διαφωτιστικά.

Ὁ Πατριάρχης Μάξιμος εἰς τὴν εἰσαγωγικὴν ὁμιλίαν του ἀναφερόμενος εἰς τὴν ἀνάμειξιν τῶν πολιτικῶν προεκάλεσε τὴν ἄμεσον ἀντίδρασιν τοῦ προϊσταμένου Διευθύνσεως Θρησκευμάτων, ὁ ὁποῖος «ἔδειξε τὶς διαθέσεις τοῦ κυβερνῶντος κόμματος γιὰ τὴ μὴ ἄρση τοῦ σχίσματος». Καθίστατο πλέον ἐναργὲς ὅτι τὸ ζήτημα ἦτο καθαρῶς πολιτικόν.

Ἡ πρώτη προσπάθεια τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου νὰ δώση μίαν λύσιν ἦτο ἡ σύνταξίς του μὲ τὸ αἴτημα τὸ σχισματικῶν νὰ ἐγκαταλείψη τὸν πατριαρχικὸν θρόνον τῆς Βουλγαρίας ὁ Μάξιμος. Συγκεκριμένα φέρεται νὰ ἐδήλωσε:
«Στὴ θέση σας θὰ ἀποσυρόμουνα… λέγω μόνο πῶς θὰ ἐνεργοῦσα ἐγώ, ἂν ἤμουν στὴ θέση του».

Βεβαίως, διὰ τοὺς ἄλλους τὸ λέγει ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ἀλλὰ δὲν τὸ τηρεῖ διὰ τὸν ἑαυτὸν του, ὅταν τοῦ τὸ ζητοῦν.

Μάλιστα τότε εἰς αὐτὴν τὴν πρότασιν τὸν ἐστήριξε καὶ ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου καὶ πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος, εἰς τὸν ὁποῖον τώρα ἀνταποδίδει μὲ ἀχαριστίαν καὶ ἀγνωμοσύνην ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος.

Ὀρθῶς γράφει ὁ κ. Γόνης ὅτι «ἡ δήλωση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη ὅτι δὲν ἐννοοῦσε ὅτι ζήτησε τὴν παραίτηση τοῦ Μάξιμου… δὲν διόρθωσε τὰ πράγματα, διότι ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ Μαξίμου ἔγινε ἡ ἔμμονη ἰδέα τῶν ΜΜΕ καὶ τῶν πολιτικῶν καὶ ἐκκλησιαστικῶν κύκλων.» Ὁ ἴδιος δηλαδὴ ὑπενόμευσε τὴν ἑνότητα.

Ἡ πρότασις αὐτὴ τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου προεκάλεσε μάλιστα τὴν καχυποψίαν. Παραθέτομεν χαρακτηριστικὸν ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν «ΔΗΛΩΣΗ» τῆς 9ης Ὀκτωβρίου 2018 τῶν Μητροπολιτῶν Λοφτσοῦ κ. Γαβριήλ, Βάρνης καὶ Μεγάλης Πρεσλάβας κ. Ἰωάννου καὶ Βιδινίου κ. Δανιήλ:

«Ὁ Μητροπολίτης Νευροκοπίου κ. Ναθαναὴλ στὴν ἀγόρευσή του στὴν Μείζονα καὶ Ὑπερτελῆ Σύνοδο τοῦ 1998, ἀπευθυνόμενος πρὸς τὸν Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως κ. κ. Βαρθολομαῖο: «Συνήλθομεν διὰ νὰ θεραπεύσωμεν ἓν σχίσμα καὶ ὁδεύομεν πρὸς δημιουργίαν νέου σχίσματος, καὶ δὴ ὡς ἀποτελέσματος μιᾶς πανορθόδοξου συνόδου;» (Ἀπὸ τὰ Πρακτικὰ τῆς Συνόδου τοῦ 1998 στὴν Σόφια).

Θεωροῦμε χρήσιμο νὰ ἀναφέρουμε καὶ τὴν ἀπάντηση τοῦ πολυσέβαστου Παναγιωτάτου Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως κ. κ. Βαρθολομαίου: «Εὐχαριστοῦμεν τὸν ἅγιον Νευροκοπίου (…) Ὡς πρὸς ὡρισμένα σημεῖα τῆς ἀγορεύσεως τοῦ ἁγίου Νευροκοπίου, δὲν πιστεύομεν νὰ πιστεύη ὁ ἅγιος ἀδελφός, ὅτι ἡμεῖς ἔχομεν πρόθεσιν νὰ συνεργασθῶμεν μετὰ τῆς πολιτείας εἰς βάρος τῆς κανονικῆς Ἐκκλησίας τῆς χώρας. Ἐπίσης, ἐν σχέσει πρὸς ὅσα λέγουσιν οἱ σχισματικοί, ὅτι δηλαδὴ θὰ ὑποχρεώσωσι δῆθεν πάσας τὰς Ἐκκλησίας νὰ ἀναγνωρίσωσιν ἐκείνην τὴν ὁποίαν οἱ ἴδιοι ἐκπροσωποῦ­σι, λέγομεν ὅτι τὸ σχῆμα, τὸ ὁποῖον θὰ διαμορφωθῆ μετὰ τὴν κ΄ Ὀκτωβρίου, εἶναι φαιδρὸν καὶ οὐδεὶς δύναται νὰ ὑποχρεώση οὐδένα νὰ ἀναγνωρίση μίαν ψευδεκκλησίαν. Ἡ Ἐκκλησία τῶν Σκοπίων ἀπὸ ἐτῶν ἀγωνίζεται νὰ ἐπιβληθῆ καὶ νὰ γίνη ἀποδεκτὴ καὶ νὰ ἀναγνωρισθῆ ὑπὸ τῶν ἄλλων Ἐκκλησιῶν, ἀλλ’ ἐπειδὴ εἶναι τοιαύτη καὶ διεμορφώθη καὶ κατεσκευάσθη ὑπὸ τὰς γνωστάς τοῖς πᾶσι συνθήκας, οὐδεὶς μέχρι σήμερον ἀνεγνώρισεν αὐτὴν καὶ δὲν νομίζομεν ὅτι θὰ τὴν ἀναγνωρίση καὶ εἰς τὸ μέλλον. Οὐδεὶς δύναται νὰ πιέση μίαν ἐπὶ μέρους Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν πρὸς τὴν κατεύθυνσιν ταύτην».

Μένει κανεὶς ἐμβρόντητος μὲ τὴν ἀπάντησιν! Τότε ἔλεγεν ὅτι ὑποστηρίζει μόνον τὴν κανονικὴν Ἐκκλησίαν καὶ σήμερα εἰς Οὐκρανίαν ὑποστηρίζει τοὺς σχισματικούς! Τότε ἔλεγεν ὅτι κανεὶς δὲν δύναται νὰ ὑποχρεώση τὰς ἄλλας Ἐκκλησίας νὰ ἀναγνωρίσουν σχισματικοὺς καὶ σήμερον ἀσκεῖ ἀφορήτους πιέσεις!

Τότε ἔλεγεν ὅτι δὲν πρόκειται νὰ ἀναγνωρισθοῦν οἱ σχισματικοὶ τῶν Σκοπίων καὶ μόλις πρὸ ὀλίγου ἐπισήμως ἐδήλωσεν ὅτι ἐξετάζει τὸ αἴτημα αὐτοκεφαλίας τῶν Σκοπίων!

Δὲν κεῖται μακρὰν καὶ ἡ ἡμέρα ποὺ τὸ Φανάρι θὰ ἀναγνωρίση τὸν ψευδομητροπολίτην Μαυροβουνίου, τὸν ὁποῖον τὸ ἴδιον εἶχε καθαιρέσει ὡς ἱερέα, ἐπειδὴ ἡ ψευδοεκκλησία τῆς Οὐκρανίας (ὅπως καὶ οἱ σχισματικοί τῆς Βουλγαρίας) ἔχει μαζί του κοινωνίαν!

Προφητικὴ ἡ παραίνεσις τοῦ κ. Γόνη: «Οἱ τοπικὲς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες πρέπει νὰ στρέψουν τὴν προσοχή τους στὴν πρακτικὴ ποὺ ἐφαρμόζουν οἱ σχισματικὲς Ἐκκλησίες: Νὰ συμπαραστέκονται ἡ μία στὴν ἄλλη καὶ νὰ συγκροτοῦν μία ἀνίερη συμμαχία. Τὸ φαινόμενο αὐτὸ λαμβάνει ἐπικίνδυνες διαστάσεις».

Δὲν ἔχομεν παρὰ νὰ ἀπευθύνομεν εἰς τὸ Φανάρι τοὺς λόγους τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ὦ ἀνόητοι, τὶς ὑμᾶς ἐβάσκανε τῇ ἀληθείᾳ μὴ πείθεσθαι… οὕτως ἀνόητοί ἐστε; ἐναρξάμενοι Πνεύματι νῦν σαρκὶ ἐπιτελεῖσθε; τοσαῦτα ἐπάθετε εἰκῇ;» (Γαλ. 3,1-4).

Ἡ ἀπόφασις τῆς Πανορθοδόξου

Ἡ δευτέρα πρότασις τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου ἦτο ἡ ἀποδοχὴ τῶν σχισματικῶν ὑπὸ προϋ­ποθέσεις.

Πρῶτον, Ἐπίσκοποι, ποὺ ἐξεπροσώπουν ὅλους τούς σχισματικοὺς ἐνώπιον τῆς Παν­ορθοδόξου Συνόδου ἐζήτησαν συγγνώμην καὶ ἀπέθεσαν τὰ ἐγκόλπιά των ἐνώπιον τοῦ Πατριάρχου Μαξίμου.

Δεύτερον, ὁ Ποιμὴν ἐκηρύχθη ἔκπτωτος, τοῦ ἀφηρέθη κάθε ἐπισκοπικὴ ἐξουσία καὶ ἔγινε δεκτὸς μόνον ὡς Μητροπολίτης πρώην Νευροκοπίου. Τρίτον, ὅλοι οἱ ὑπὸ τῶν σχισματικῶν χειροτονηθέντες Ἱεράρχαι ἔγιναν δεκτοὶ ὡς τιτουλάριοι ἐπίσκοποι μὲ νέας ὀνομασίας, ποὺ θὰ τοὺς ἀπέδιδεν ἐξ ἀρχῆς ἡ κανονικὴ Ἐκκλησία.

Τί ἀπὸ αὐτὰ τὰ τρία συνέβη διὰ τὴν «τακτοποίησιν» τῶν Οὐκρανῶν; Οὔτε αὐτὰ δὲν ἔπραξε παρὰ καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι, ἐπειδὴ ὑπάρχουν αὐτοχειροτόνητοι, ἀπαιτεῖται ὁπωσδήποτε χειροτονία ἐξ ἀρχῆς.

Ἡ στάσις τῶν Ἐκκλησιῶν Ρωσίας καὶ Σερβίας ἦτο καὶ τότε ὀρθή. Δὲν ἐπεθύμουν νὰ γίνη δεκτὴ ἀποδοχὴ τῶν σχισματικῶν εἰς τὴν Βουλγαρίαν χωρὶς ἀναχειροτονίαν! Αὐταὶ αἱ Ἐκκλησίαι πρεσβεύουν μίαν σταθερὰν γραμμὴν εἰς ἀντίθεσιν μὲ τὸ Φανάρι ποὺ σήμερα θεωρεῖ κανονικοὺς εἰς τὴν Οὐκρανίαν τοὺς Σχισματικούς! Ὁ κ. Γόνης προφητικὰ ἔγραφε τὸ 1998 διὰ τὰς ἀποφάσεις τῆς Πανορθοδόξου: «δημιουργεῖ ἕνα κακὸ προηγούμενο, τὸ ὁποῖο μπορεῖ νὰ βρεῖ εὔκολα μιμητὲς στὸ ἐγγὺς μέλλον… ἐπιβραβεύει τὴν πολιτικὴ ἑνὸς κόμματος καὶ ἐνισχύει τὶς τάσεις ἐπεμβάσεως τῆς Πολιτείας στὰ ἐσωτερικὰ ζητήματα τῆς Ἐκκλησίας… προαγωγὴ κληρικῶν σὲ μητροπολίτες ποὺ δὲν ἔχουν προϋποθέσεις οὔτε γιά… τιτουλάριοι ἐπίσκοποι»!

Τὸ Ναυάγιον

Τελικῶς, οἱ σχισματικοὶ συνέχισαν τὴν ἀντικανονικὴν πορείαν των, στηριζόμενοι εἰς τοὺς πολιτικούς, ἀλλὰ μὲ τὴν πάροδον τοῦ χρόνου ἐφάνη ὅτι ἡ πολιτικὴ δὲν ὑποκαθιστᾶ τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ καὶ τοιαῦτα ἀποτολμήματα εἶναι καταδικασμένα νὰ παρακμάσουν.

Ἐν τῷ μεταξὺ ἡ Ἐκκλησία τῆς Βουλγαρίας παρατηροῦσα τὴν ἀποτυχίαν τῆς Παν­­ορθοδόξου ἀπεφάσισε νὰ λάβη τὰς ἰδικάς της ἀποφάσεις καὶ νὰ ἐνημερώση ὅλας τὰς Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας ὅτι δὲν διατελεῖ πλέον εἰς κοινωνίαν μὲ κανένα ἀπὸ τοὺς σχισματικούς.

Ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖ­ος ἐπροθυμοποιήθη νὰ συντελέση εἰς σύγκλησιν νέας Πανορθοδόξου, ὅμως εἰσέπραξε τὴν ἄρνησιν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Βουλγαρίας, ἡ ὁποία ἐνῶ ἀνέμενε τὴν καταδίκην τῶν σχισματικῶν τὴν πρώτην φορὰν ἐκινδύνευσε νὰ διαιρεθῆ ἡ ἰδία μὲ τὴν προτροπὴν παραιτήσεως τοῦ Προκαθημένου αὐτῆς. Ἔβαλαν εἰς «τὸν κόρφον τους» τὸν Κωνσταντινουπόλεως καὶ ὀλίγον ἔλειψε νὰ δημιουργηθῆ καὶ νέα διαίρεσις!

Συμπεράσματα διὰ τὸ Οὐκρανικόν

Ἡ ὑποτιθεμένη «Ἑνωτικὴ Σύνοδος» εἰς Οὐκρανίαν ποὺ συνεκάλεσε τὸ Φανάρι εἶναι ἀντικανονικὴ καὶ παράνομος, διὰ τοῦτο καὶ ἄκυρος, διὰ τοὺς ἰδίους λόγους ποὺ ὁ κ. Γόνης ἐκθέτει διὰ τὴν «Ψευδο-Κληρικολαϊκὴ Συνέλευσην 9-10 Νοεμβρίου 1998» εἰς Σόφιαν, διότι: α) ἐκφράζει τὴ βούλησιν τοῦ κυβερνῶντος κόμματος καὶ ὄχι τὸν πνεῦμα τοῦ Κ.Χ. μιᾶς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας, β) δὲν τὴν συνεκάλεσεν ἡ Ἱ. Σύν­οδος τῆς κανονικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, γ) δὲν ἔλαβαν μέρος ὅλοι οἱ ἐν ἐνεργείᾳ Ἀρχιερεῖς τῆς κανονικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, δ) δὲν διηύθυνε τὰς ἐργασίας ὁ τοπικὸς Προκαθήμενος καὶ ε) ὁ τρόπος ἐργασιῶν αὐτῆς ἦτο «ἐπαναστατικός», ἀγνοῶντες τὴν Ἐκκλησίαν καὶ ἐπιβάλλοντες ἕνα νέον μόρφωμα.

Τελικῶς οἱ σχισματικοὶ Οὐκρανοὶ «δέσμιοι τῆς ἐπιλογῆς τοῦ κόμματος καὶ τῶν φιλοδοξιῶν τους περιφρονοῦν τὴν φωνὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ προτιμοῦν τὰ δεκανίκια τῆς Πολιτείας… καὶ τὴν μεταβάλλουν σὲ ὑποχείριο τῶν ἑκάστοτε πολιτικῶν».

Σήμερα ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος ἀρνεῖται τὴν Πανορθόδοξον, ἀποδέχεται καθηρημένους καὶ αὐτοχειροτονήτους ἄνευ οἱουδήποτε προσχήματος, σιωπᾶ διὰ τὸ συλλείτουργον τοῦ ψευδοκιέβου Ἐπιφανίου μὲ παπικὸν ὅπως καὶ διὰ τὴν διακοινωνίαν των μὲ Οὐνίτας καὶ σχισματικοὺς ἄλλων χωρῶν, δὲν ἐνδιαφέρεται διὰ τὴν βίαν ποὺ ἀσκεῖται εἰς τὰς κανονικάς ἐνορίας, δὲν παραιτεῖται, ἐπιτιμᾶ τὸν Προκαθήμενον τῆς Ἀλβανίας καὶ πράττει αὐτὸ ποὺ γνωρίζει καλά: νὰ διαιρῆ τὴν Ὀρθοδοξίαν.

Πηγή: Εφημερίδα "Ορθόδοξος Τύπος"