Ο Μητσοτάκης δεν συνάντησε τον Ιερώνυμο. Συνάντησε την ενοχή του. Και μαζί της, την αρχή του τέλους

 

του Μάνου Λαμπράκη

Στην χθεσινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο δεν υπάρχει τίποτε το τυχαίο. Στο φόντο αυτής της ήρεμης, χαμηλόφωνης, σχεδόν πατερναλιστικής φωτογραφίας του πρωθυπουργού με τον προκαθήμενο της Εκκλησίας, διακρίνεται εκείνο που δεν λέγεται: η αρχή της αποσύνθεσης. Η συνάντηση, παρά τη φαινομενική της θεσμική ουδετερότητα, δεν ήταν μια τυπική επικοινωνία μεταξύ πολιτικής και εκκλησιαστικής εξουσίας. Ήταν μια κίνηση αυτοσυντήρησης. Μια απόπειρα ελέγχου ενός μεταφυσικού συμβόλου, σ’ ένα πολιτικό πεδίο που αρχίζει να διαλύεται από μέσα. Ένα πρόσωπο που βουλιάζει, ζητά το βλέμμα του Θεού, όχι από πίστη, αλλά από φόβο.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη εισέρχεται στο φθινόπωρο με σαφή συμπτώματα εσωτερικής μετάστασης. Ό,τι ξεκίνησε ως μονοκομματική ηγεμονία, ολοκληρώνεται ως ένας αργός θρυμματισμός. Οι διαρροές δεν είναι πλέον φήμες. Είναι στατιστικές. Το κόμμα δεν κυβερνά. Ασκεί καθήκοντα διαχείρισης ζημιών. Και σε περιόδους αποσύνθεσης, η πολιτική εξουσία δεν καταφεύγει στο λαό — καταφεύγει στο ιερό. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι και το ιερό είναι κουρασμένο. Δεν είναι πια μια πηγή ζωτικής νομιμοποίησης, αλλά ένας κουρασμένος καθρέφτης, που επιστρέφει μόνο τη σκιά όσων χάθηκαν.

Το ρήγμα στη Νέα Δημοκρατία δεν είναι πλέον ενδεχόμενο. Είναι ένας σαφής ορίζοντας. Η φαινομενική συνοχή του κόμματος, που επί τέσσερα χρόνια στηριζόταν σε έναν υβριδικό τεχνοκρατισμό, έναν καταναλωτικό αυταρχισμό και μια εθνική ουδετερότητα, έχει εξαντληθεί. Το εσωτερικό πεδίο δεν συγκρατείται. Φατρίες, καραμανλικοί, σαμαρικοί, αστικοί ευρωπαϊστές, νεοφιλελεύθεροι libertarians, ακροδεξιοί λαϊκιστές — όλοι φαίνονται να ακονίζουν ήδη τα όπλα της αποσκίρτησης. Όμως αυτή η ρωγμή δεν θα πάρει τη μορφή μιας ιδεολογικής διαμάχης. Θα συμβεί φαίνεται ως θεσμική παραίτηση. Ως ανεξαρτητοποίηση, ως οριακή διάσπαση. Όχι με φωνές. Με βουβό πολιτικό κυνισμό.

Και αυτός ο βουβός κυνισμός είναι η πολιτική ψυχολογία του φθινοπώρου που έρχεται. Μιας εποχής που δεν ζει από αξίες αλλά από αποσάθρωση. Η κυβέρνηση δεν έχει πια ούτε την ισχύ να τρομάξει ούτε το όραμα να συγκινήσει. Αντιθέτως: κάθε νομοσχέδιο που κατατίθεται είναι πλέον φάντασμα του ίδιου του εαυτού του. Το κοινοβουλευτικό κορμί της ΝΔ είναι πρησμένο από εσωτερικές φλεγμονές — και σύντομα αυτές θα διαρραγούν.

Σε αυτό το πλαίσιο, η συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο γίνεται όχι σημείο αναφοράς, αλλά σημείο φυγής. Ο πρωθυπουργός δεν αναζητά συμμαχία, αλλά μια μεταφυσική επιβεβαίωση — σαν να γνωρίζει ότι το πολιτικό του σώμα έχει ήδη φύγει. Η Εκκλησία, από την άλλη, γνωρίζει ότι δεν μπορεί να ταυτιστεί πια με καμία εξουσία που βυθίζεται. Ό,τι κρατιέται από το ράσο της, καταρρέει και το ίδιο.

Κι έτσι, καθώς το φθινόπωρο βαθαίνει, δεν προετοιμάζεται μόνο μια νέα κίνηση στο εσωτερικό της Βουλής. Προετοιμάζεται το κενό. Η στιγμή που οι υπάρχουσες δομές θα παύσουν να σημαίνουν κάτι για τον πολίτη. Η στιγμή που ο «νεοφιλελευθερισμός» δεν θα είναι πια εχθρός ούτε φίλος, αλλά αδιάφορος. Η στιγμή που δεν θα είναι το κόμμα που διαλύεται, αλλά η ίδια η ανάγκη του πολίτη να ανήκει σε κάτι που διαλύεται.

Το τέλος δεν θα είναι θορυβώδες. Θα είναι βουβό. Σαν τη συνάντηση στο Μαξίμου. Μια φωτογραφία, δύο βλέμματα που κοιτούν αλλού, κι ένα κράτος που δεν ξέρει αν ακόμα κυβερνά.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν συνάντησε λοιπόν τον Ιερώνυμο. Συνάντησε την ενοχή του. Και μαζί της, την αρχή του τέλους.

*Απο τη σελίδα του κ. Μάνου Λαμπράκη στο fb