Ομολογία

Δ΄ Λκ 8,5,൧൫

Με τί διάθεση

ακούμε τα λόγια του Θεού;

του αρχιμ. Αθανασιου Σιαμακη

Αυτή τη φορά ο Κύριος στην ευαγγελική περικοπή, παίρνοντας αφορμή από τη γεωργική ζωή, μιλάει με την παραβολή του σποριά. Σ’ άλλες παραβολές παίρνει αφορμή από την αλιευτική ζωή (όπως του δικτύου), από την κοινωνική ζωή (όπως του άφρονος πλουσίου, του ασώτου, του οικονόμου της αδικίας, του πλουσίου και του Λαζάρου), από την ηθική και θρησκευτική ζωή (όπως του καλού Σαμαρείτου, του τελώνου και φαρισαίου) κλπ.

Είναι δηλαδή οι παραβολές ένα είδος διδασκαλίας του Χριστού με ταιριαστά παραδείγματα, για να καταλαβαίνουν ευκολότερα οι άνθρωποι αυτό που ήθελε να τους πει, όταν συνέβαινε καμμιά φορά να είναι και λίγο δύσκολο.

Με μια φράση το νόημα της παραβολής του σποριά είναι οι διάφορες διαθέσεις με τις οποίες οι άνθρωποι ακούν τα λόγια του Θεού. Κι ερχόμαστε στο θέμα μας.

Βγήκε, λέει, ο σποριάς να σπείρει το σπόρο του. Τα χρόνια εκείνα και μέχρι πριν από 60 χρόνια οι γεωργοί έσπερναν το σιτάρι με το χέρι, κι όχι με τις σπαρτικές μηχανές, όπως σήμερα. Χούφτωναν με το δεξί σιτάρι από τον τουρβά, που ήταν κρεμασμένος στο λαιμό τους κι έπεφτε μπροστά στο στήθος τους, και, καθώς βημάτιζαν με μεγάλα και αργά βήματα, πετούσαν αφειδώλευτα το σπόρο στο οργωμένο χωράφι, διαγράφοντας με το χέρι ημικύκλιο.

Καθώς έσπερνε ο σποριάς της παραβολής, ένα μέρος του σπόρου έπεσε στο δρόμο, όπου καταπατήθηκε και φαγώθηκε από τα πουλιά. Ένα άλλο μέρος έπεσε σε ακανθώδες έδαφος. Φύτρωσε ο σπόρος αλλά φύτρωσαν συγχρόνως τ’ αγκάθια και τον έπνιξαν. Κι ένα τελευταίο μέρος έπεσε σε γόνιμο μέρος του χωραφιού, και φύτρωσε και έκανε καρπό εκατό φορές πιο πολύ από το σπόρο. Κι ενώ ο Κύριος έλεγε αυτά, φώναζε· Όποιος έχει αυτιά, δηλαδή ενδιαφέρον, ας ακούει (για να μαθαίνει τί θέλω να πω μ’ αυτά που λέω).

Τον ρώτησαν λοιπόν οι μαθηταί, Ποιό είναι το νόημα της παραβολής; Κι εκείνος τους εξήγησε· Σ’ εσάς, που έχετε καλή διάθεση και ενδιαφέρον, δόθηκε από το Θεό να μάθετε τα μυστικά της βασιλείας του Θεού. Στους άλλους (που δεν έχουν καλή διάθεση κι ενδιαφέρον), μιλάω (για τα μυστικά της βασιλείας του Θεού) με παραβολές, δηλαδή με συγκαλυμμένο τρόπο. Και ενώ βλέπουν και ακούν, οι αισθήσεις τους είναι ναρκωμένες και δεν καταλαβαίνουν τί λέω. (Και διότι, αν καταλάβαιναν, θα θεωρούσαν τα λόγια μου υπερβολικά ή τιποτένια, και θα επιβάρυναν πιο πολύ τη θέση τους). Σ’ εσάς όμως, (και φυσικά και σ’ όλους τους καλοπροαίρετους), εξηγώ αμέσως το νόημα της παραβολής.

Σπόρος είναι ο λόγος του Θεού. Ο σπόρος φυτρώνει στο χωράφι και ο λόγος στο μυαλό των ανθρώπων. Ο σπόρος έχει δύναμη ζωής, και ο λόγος ομοίως δύναμη πνευματικής ζωής. Εκείνοι που παρομοιάζονται με το δρόμο είναι οι ακροαταί που άκουσαν το λόγο του Θεού, και ύστερα έρχεται ο διάβολος και παίρνει το λόγο από το μυαλό τους, για να μη φυτρώσει, δηλαδή για να μη πιστέψουν και σωθούν.

Εκείνοι που μοιάζουν με το πετρώδες μέρος του χωραφιού, κατ’ αρχήν δέχονται με χαρά το λόγο του Θεού. Για λίγο καιρό πιστεύουν, αλλ’ όταν στη συνέχεια έρθει η πρώτη δοκιμασία, χάνουν την πίστη τους.

Εκείνοι που παρομοιάζονται με το μέρος του χωραφιού το γεμάτο σπόρους και ρίζες από αγκάθια, είναι όσοι ακούν στην αρχή με κάποια προθυμία και ευχαρίστηση το λόγο του Θεού και αρχίζουν να ζητούν τη ζωή της πίστεως, αλλά στη συνέχεια πνίγονται από τις πολλές και αγωνιώδεις φροντίδες για τα πλούτη και τις αμαρτωλές απολαύσεις που φέρνει ο πλούτος, και τελικά δεν φέρνουν πνευματικό καρπό. (Δεν μπορούν δηλαδή να δουλεύουν σε δυο κυρίους, και στο Θεό και στο μαμμωνά).

Τέλος, εκείνοι που παρομοιάζονται με καλό χωράφι, είναι οι καλοδιάθετοι άνθρωποι, που με καλή και αγαθή διάθεση ακούν το λόγο του Θεού, τον κρατούν στη μνήμη τους και φέρνουν πλούσιο πνευματικό καρπό, ζώντας με επιμονή και εμπιστοσύνη στο Θεό, στις δοκιμασίες, και στις θλίψεις της παρούσης ζωής, αλλά και με αγαθή προσδοκία στη χαρά της αιωνίου ζωής.

Ένα σχόλιο. Μια καλή και αγαθή ακροάτρια του λόγου του Θεού ήταν η Μαρία η αδερφή του Λαζάρου και της Μάρθας, που άκουγε με μεγάλη δίψα τα λόγια του Κυρίου, και ο Κύριος την επήνεσε λέγοντας, ότι διάλεξε την καλή, την πνευματική μερίδα, σε σχέση με την αδερφή της, που ασχολήθηκε με τις πολλές και καλές μερίδες του φαγητού. Και η επιλογή της Μάρθας βεβαίως ήταν καλή, διότι είχε σχέση με την πρόσχαρη φιλοξενία και περιποίηση των φιλοξενουμένων, αλλά της Μαρίας ήταν καλύτερη.

Μακάρι να διεγείρει ο Θεός και σ’ εμάς και σ’ όλους το ενδιαφέρον και την καλή διάθεση, ώστε να γίνουμε σαν τη Μαρία, τους αποστόλους, και τους αγίους της εκκλησίας, των οποίων τιμούμε σήμερα τη μνήμη, να γίνουμε δηλαδή όχι απλώς ακροαταί, αλλά και ποιηταί του λόγου του Θεού.