Ομολογία

Λ Ο Υ Θ Η Ρ Ο Σ

Αφιέρωμα σε μια μεγάλη διαστροφική προσωπικότητα του ευαγγελικού λόγου, που δημιούργησε μια χριστιανική ειδωλολατρική θρησκεία, οι οπαδοί της οποίας δημιούργησαν το Λουθηρανισμό, μια τερατώδη μορφή του ορθού λόγου, μακριά από τη Θεολογία και τα μυστήρια της Εκκλησίας, ξένο εντελώς προς την Πατερική Σκέψη, προσκολλημένο στο ξερό γράμμα του Νόμου της Π. Διαθήκης και το γράμμα της Κ. Διαθήκης και με την οποία θρησκεία οι σημερινοί Ορθόδοξοι Οικουμενιστές συναγγελλάζονται, συμπροσεύχονται και συνομιλούν για ένωση και κάθε είδους σύμπλευση με το τερατώδες αυτό ανθρώπινο δημιούργημα.

Είναι ο ιερομόναχος, που αποφάσισε να κτυπήσει τον Παπισμό και κατέληξε να γίνει παπικότερος του Πάπα. Απέρριψε τη σωτηρία και δια των έργων, δέχτηκε τον απόλυτο προορισμό, καταφρόνησε τα προσκυνήματα και τα άγια λείψανα, απέρριψε την ειδική ιεροσύνη, ανέδειξε την αγία Γραφή σε αυθεντία της Πίστης και απέρριψε τα μυστήρια. Μεγάλος φαγάς και πότης απέρριψε τη νηστεία και τις εικόνες, απέδωσε στο Θεό τη μομφή του καταστροφέα και του τιμωρού, πρωτοστάτησε στη καύση των μαγισσών, καταδίκασε την παρθενία, δήλωσε ότι είναι ανίκανος να προσευχηθεί, χωρίς συγχρόνως να καταριέται, επέτρεψε τη χαρτοπαιξία, δικαιολόγησε τη δουλεία, δίδαξε το θεολογικό μίσος, ανακήρυξε εαυτόν ως συμβολαιογράφο του Θεού και μάρτυρα του Ευαγγελίου και η αποθέωση του εγωισμού του ήταν, το ότι η θεωρία του δεν μπορεί να κριθεί ούτε από τους αγγέλους και ότι όποιος δεν την δέχεται δεν μπορεί να ελπίζει στη σωτηρία!

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Γεννήθηκε το Νοέμβριο του 1483 στο Αϊσλέμπεν της Σαξονίας από φτωχή οικογένεια. Μετά τη γέννηση του, οι γονείς του εγκαταστάθηκαν στην πόλη Μάνσφελντ, όπου ο πατέρας του εργαζόταν στα εκεί μεταλλεία. Ο Λούθηρος ανατράφηκε μέσα σε ένα ευσεβές και αυστηρό οικογενειακό περιβάλλον. Η ίδια αυστηρότητα επικρατούσε και στο λατινικό σχολείο, στο οποίο φοιτούσε. Τις βασικές του σπουδές τις έκανε στο Μαγδεβούργο και στο Άιζεναχ όπου μια πλούσια αστική οικογένεια, του Κουντς Κόττα, τον πήρε στο σπίτι της. Εκεί, βρήκε δασκάλους, οι οποίοι τον δίδαξαν ανώτερα λατινικά, φιλολογία και ρητορική, ενώ ταυτόχρονα δούλευε ως πλανόδιος τραγουδιστής. Το 1501, με την οικονομική συμπαράσταση μιας πλούσιας χήρας, γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Ερφούρτης και σπούδασε φιλοσοφία. Κατά επιθυμία του πατέρα του άρχισε, το Μάιο του 1505, να σπουδάζει νομικά. Αλλά δυο μήνες αργότερα, απαρνήθηκε τον κόσμο κι έγινε μοναχός στο μοναστήρι των Αυγουστίνων ερημιτών, στην Έρφουρτ. Στο μοναστήρι ο Λούθηρος παρακολούθησε θεολογικά μαθήματα και, το 1507, χειροτονήθηκε ιερέας. Κατόπι, συνέχισε τις θεολογικές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Βιττεμβέργης. Το 1512, ονομάστηκε Διδάκτορας της φιλολογίας και ανέλαβε στο ίδιο Πανεπιστήμιο την έδρα της Βιβλικής φιλολογίας. Σπούδασε για δυο χρόνια Θεολογία στο Πανεπιστήμιο της Ερφούρτης. Ένα χρόνο αργότερα έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βιτεμβέργης, από όπου το 1512 πήρε και το διδακτορικό του δίπλωμα στη Θεολογία. Μια επίσκεψή του στη Ρώμη τον ανάγκασε να αναθεωρήσει τις απόψεις του σχετικά με την Παπική εκκλησία, βλέποντας τη διαφθορά που επικρατούσε εκεί σχετικά με τα συγχωροχάρτια και την "ειδική" για ιερωμένους πορνεία.

Ύστερα από μελέτη της Προς Ρωμαίους Επιστολής, πείστηκε πως η σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου ήταν αποτέλεσμα μόνο της Θείας Χάρης και της πίστης, κι όχι των αγαθών ή μη έργων. Για το λόγο αυτό ήρθε σε σύγκρουση με το θεσμό του συγχωροχαρτιού, που έδινε τότε η ΡΚαθολική εκκλησία και με τον τρόπο αυτό δινόταν άφεση των αμαρτιών.

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

Στις 31 Οκτωβρίου 1517, και ενώ είχε ήδη εκφράσει την αντίθεσή του σε σχέση με τις πρακτικές της Ρκαθολικής εκκλησίας στους φοιτητές του, θυροκόλλησε στην εξώπορτα του Μητροπολιτικού Ναού της Βιτεμβέργης τις 95 Θέσεις του, που αποτελούσαν μια ανοιχτή επίθεση εναντίον του Παπισμού. Οι 95 Θέσεις, μεταφράστηκαν στα γερμανικά και διαδόθηκαν από τους φίλους του. Σύντομα ο Λούθηρος κλήθηκε σε απολογία στην Αυγούστα, ενώπιον του επιτετραμένου του Πάπα στη Γερμανία. Εκεί αρνήθηκε να ανακαλέσει και φυγαδεύτηκε νύχτα από φίλους του. Οι αντι-Θέσεις που κυκλοφόρησε ο Γιόχαν Τέτζελ δεν είχαν καμιά απήχηση, και μάλιστα οι φοιτητές τις έκαιγαν δημόσια. Με τα επόμενα έργα του ο Λούθηρος μεγάλωσε το χάσμα που τον χώριζε από την Καθολική Εκκλησία, ενώ βρήκε ιδιαίτερη απήχηση στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες χώρες της βόρειας, κυρίως, Ευρώπης.

Το 1520 ο πάπας Λέων Ι΄ εξέδωσε τη βούλα Exsurge Domine, καταδικάζοντας ως αιρετικές 41 από τις 95 Θέσεις του Λούθηρου, τον οποίο κάλεσε να αποκηρύξει δημόσια τις Θέσεις του μέσα σε 60 μέρες, ενώ οι απανταχού πιστοί διατάχθηκαν να κάψουν όλα τα βιβλία του, ώστε να μην αφορισθούν, συλληφθούν, και τιμωρηθούν ως αμετανόητοι αιρετικοί. Αντιδρώντας στην είδηση, πως στα πανεπιστήμια του Παρισιού και της Κολωνίας κάηκαν τα βιβλία του, ο Λούθηρος έκαψε δημόσια την Παπική Βούλα, και απάντησε γράφοντας το βιβλίο Ενάντια στα Βλάσφημη Βούλα του Αντίχριστου. Στις 3 Ιανουαρίου 1521, ο Λέων Ι' εκδίδει δεύτερη Βούλα, με την οποία ο Λούθηρος αφορίζεται.

Τελικά, ο Λούθηρος κλήθηκε σε απολογία ενώπιον της Δίαιτας της Βορμς, τον Απρίλιο του 1521. Εκεί, αρνήθηκε να ανακαλέσει τις θέσεις του. Η απολογία του τελείωσε με τα εξής λόγια:

Εάν δε με πείσουν, με επιχειρήματα από την Αγία Γραφή ή με αδιάσειστη λογική, δεν μπορώ να αναιρέσω τις θέσεις μου, γιατί δεν πιστεύω στο αλάθητο του πάπα, ούτε στο αλάθητο των συνόδων, γιατί όλοι γνωρίζουν ότι πολλές φορές και οι πάπες και οι σύνοδοι έχουν σφάλει και έχουν πέσει σε αντιφάσεις. Εγώ έχω πειστεί από τα βιβλικά επιχειρήματα που έχω ήδη αναφέρει, και είμαι απόλυτα ενωμένος με το λόγο του Θεού. Δεν μπορώ και δε θέλω να ανακαλέσω τίποτα, γιατί δεν είναι ορθό, και αντίθετα είναι επικίνδυνο να πράττει κανείς αντίθετα με τη φωνή της συνείδησής του. Ο Θεός ας με βοηθήσει. Αμήν

Τελικά, ο Λούθηρος φυγαδεύτηκε με την βοήθεια του Εκλέκτορα της Σαξονίας, και μεταφέρθηκε σε έναν πύργο κοντά στο Άιζεναχ, όπου παρέμεινε ως Πρίγκιπας Γεώργιος. Εκεί έγραψε αρκετά κείμενα, και μετέφρασε στα γερμανικά την Αγία Γραφή.

Πλέον, η διδασκαλία του Λούθηρου κηρύττεται από αρκετές Γερμανικές εκκλησίες. Πολλοί μοναχοί εγκαταλείπουν τις μονές τους προκειμένου να κηρύξουν τις αρχές της Μεταρρύθμισης, ενώ το φοιτητές, αλλά και μεγάλος αριθμός Πανεπιστημιακών της Γερμανίας τάσσεται, σχεδόν στο σύνολό του, υπέρ της Μεταρρύθμισης. Όμως, κάποιοι από τους μεταρρυθμιστές με ηγέτη τον Αντρέα Κάρλσταντ, ριζοσπαστικοποίησαν τις ιδέες του Λούθηρου, με αποτέλεσμα να σημειωθούν επεισόδια σε εκκλησίες. Ο Λούθηρος πληροφορήθηκε για τις εξελίξεις, και στις 6 Μαρτίου 1522 επέστρεψε στην Βιττεμβέργη όπου συντέλεσε στην εξομάλυνση της κατάστασης.

Τον Ιούνιο του 1524 ξέσπασε ο λεγόμενος Πόλεμος των Χωρικών, ο οποίος εξαπλώθηκε ταχύτατα από την νότια Γερμανία μέχρι την Θουριγγία, και είχε ως βασικά αιτήματα την κατάργηση της δουλοπαροικίας, την ελάφρυνση των φορολογικών μέτρων και γενικά την αποτίναξη της άρχουσας τάξης και της Παπικής εκκλησίας. Ο Λούθηρος στις 6 Μαΐου 1525 γράφει την Προτροπή προς Ειρήνευση, στην οποία υποστηρίζει την ειρηνική διευθέτηση, ενώ κατηγορεί την άρχουσα τάξη ως υπεύθυνη για την καταπίεση που ασκούσε στους χωρικούς, και συμβουλεύει τους τελευταίους να αποφύγουν τις εκδικητικές πράξεις. Όμως η βιαιότητα των εξεγερμένων, κάνει τον Λούθηρο να γράψει το τετρασέλιδο φυλλάδιο Κατά των ληστρικών και δολοφονικών ορδών των χωρικών, με την οποία ζητά από τους ευγενείς να καταστείλουν το κίνημα των χωρικών. Οι βιαιοπραγίες τελειώνουν το Μάιο του 1525, με την καταστολή και την εκτέλεση των ηγετών του κινήματος.

Στις 13 Ιουνίου 1525, ο Λούθηρος παντρεύεται την πρώην μοναχή Καταρίνα φον Μπόρα, με την οποία αποκτά έξι παιδιά.

Στις 20 Ιουνίου 1530, ο Κάρολος Ε' συγκαλεί νέα Δίαιτα στην Αυγούστα, ζητώντας να κατατεθούν Ομολογίες Πίστεως από τους Ρκαθολικούς και τους εκπροσώπους της Μεταρρύθμισης. Ο Λούθηρος δεν συμμετέχει λόγω της ισχύος της Εδίκτου της Βόρμς, αλλά στην Δίαιτα παραδίδεται η Ομολογία της Αυγούστας που είχε γραφτεί από αυτόν. Η Μεταρρύθμιση καταδικάζεται για ακόμα μία φορά, με αποτέλεσμα οι πρίγκηπες και οι εκπρόσωποι των ελεύθερων πόλεων που ανήκαν στις γραμμές της Μεταρρύθμισης, να συγκροτήσουν την Ένωση του Σμαλκάλντεν.

Ο Λούθηρος πέθανε στις 17 Φεβρουαρίου του 1546 στην πατρίδα του, το Άισλεμπεν. Εννιά χρόνια αργότερα δόθηκε σχετική ελευθερία για την άσκηση της Αναμορφωμένης πίστης.

(Πηγή Βιογραφικού: ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ)

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ

Είναι διδακτικό να παρατηρήσουμε πώς ο Λούθηρος κινήθηκε από την ανεκτικότητα στο δόγμα εφ' όσον η δύναμη και η βεβαιότητά του αύξαναν.

Μεταξύ των «πλανών», τις οποίες ο Λέων Ι΄, στην βούλα «EXSURGE DOMINE», κατήγγειλε στον Λούθηρο, ήταν ότι «η καύση των αιρετικών είναι αντίθετος προς το Άγιον Πνεύμα». Στην «Ανοικτή επιστολή προς τους χριστιανούς ευγενείς» (1520) ο Λούθηρος χειροτόνησε τον «καθένα Ιερέα», με το δικαίωμα να ερμηνεύει την Βίβλο κατά την δική του ατομική κρίσι, και τα προσωπικά του φώτα, και πρόσθετε, «θα έπρεπε να νικήσουμε τους αιρετικούς με βιβλία και όχι με την καύση».

Στο δοκίμιο «Περί της κοσμικής εξουσίας» (1522) έγραφε:

«Επί της ψυχής ο Θεός δεν δύναται και δεν θέλει να αφήσει κανένα άλλον να κυβερνά παρά μόνον τον εαυτόν του... Θέλομε να καταστήσομε τούτο τόσο σαφές ώστε να το κατανοήσει ο καθένας και για να δουν οι Γιούνκερ μας, οι πρίγκιπές και οι επίσκοποι, πόσο ανόητοι είναι όταν επιχειρούν να πιέσουν τον λαό,.. να πιστέψει το ένα ή το άλλο πράγμα... δεδομένου ότι η πίστη ή η απιστία είναι υπόθεση της συνειδήσεως του καθενός... Η κοσμική εξουσία θα έπρεπε να περιοριστεί εις την διαχείριση των δικών της υποθέσεων και να επιτρέπει στους ανθρώπους να πιστεύουν το ένα ή το άλλο αναλόγως της ικανότητος και της διαθέσεως αυτών και να μην εξαναγκάζει κανένα δια της βίας. Διότι η πίστη είναι ελεύθερο έργο, στο οποίο κανείς δεν δύναται να εξαναγκασθεί... η πίστη και η αίρεση δεν είναι ποτέ τόσον ισχυρές παρά όταν οι άνθρωποι αντιτίθενται προς αυτές μόνον δια της βίας, χωρίς τον λόγο του Θεού.»

Αλλά ήταν δύσκολο για ένα άνθρωπο με τον δυναμικό και θετικό χαρακτήρα του Λουθήρου, να υποστηρίξει ανεκτικότητα, όταν η θέση του κατέστη σχετικώς ασφαλής. Ένας άνθρωπος ο οποίος ήταν βέβαιος ότι κατείχε τον Λόγο του Θεού δεν μπορούσε να ανεχθεί τις αντιρρήσεις προς αυτόν.

Η μετάβαση προς την αδιαλλαξία ήταν ευκολότερη σε ότι αφορούσε τους Εβραίους.

Μέχρι του 1537, ο Λούθηρος υποστήριζε ότι έπρεπε να συγχωρηθούν διότι διατηρούσαν την πίστη των, «εφ' όσον οι ανόητοι δικοί μας, οι πάπες, οι επίσκοποι, σοφιστές και μοναχοί, οι χοντροκέφαλοι αυτοί γάιδαροι, μεταχειρίσθηκαν τους Εβραίους κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ο κάθε χριστιανός θα προτιμούσε να ήταν Εβραίος. Πράγματι, εάν εγώ ήμουν Εβραίος και είχα δει τοιούτους ηλιθίους και ανόητους να εξηγούν τον χριστιανισμό, θα προτιμούσα να γίνω χοίρος μάλλον παρά χριστιανός...».

Πιθανόν ο Λούθηρος να είχε αντιληφθεί ότι ο προτεσταντισμός ήταν από μερικές απόψεις μια επάνοδος στον Ιουδαϊσμό, με την απόρριψη του μοναχισμού και της αγαμίας του κλήρου, με την έμφαση την οποία έδινε στην Παλαιά Διαθήκη, τους προφήτες και τους ψαλμούς και με την παραδοχή (εξαιρουμένου του Λουθήρου) μιας αυστηρότερης σεξουαλικής ηθικής από αυτήν του ρωμαιοκαθολικισμού.

Απογοητεύθηκε όταν οι Εβραίοι δεν προέβησαν σε αντίστοιχη κίνηση προς τον προτεσταντισμό, η δε αντίρρησή του για την είσπραξη τόκου, συνέτεινε στο να στραφεί εναντίον των Εβραίων δανειστών και κατόπιν κατά των Εβραίων γενικώς.

Όταν ο εκλέκτορας Ιωάννης έδιωξε τους Εβραίους από την Σαξονία (1537) ο Λούθηρος απέρριψε μία έκκληση των Εβραίων προς αυτόν όπως μεσολαβήσει.

Στις «Επιτραπέζιες ομιλίες» του, συνένωνε «Εβραίους και παπιστές» ως άπιστα καθάρματα... δύο περικνημίδες κατασκευασμένες από το αυτά τεμάχιο υφάσματος». Κατά τα τελευταία έτη της ζωής του καταλήφθηκε από μανία αντισημιτισμού, κατήγγειλε τους Εβραίους ως «έθνος σκληροτράχηλο, άπιστο, αλαζονικό, διεστραμμένο, απαίσιο» και απαίτησε όπως τα σχολεία και οι συναγωγές των καταστραφούν δια πυρός.

Οποιοσδήποτε μπορεί, ας πετάξει θειάφι και κατράμι επ' αυτών. Εάν κανείς μπορούσε να τους ρίξει το πυρ της κολάσεως, θα ήταν ακόμη καλύτερα... Και αυτό πρέπει να γίνει για την τιμήν του Κυρίου ημών και του χριστιανισμού, για να δει ο Θεός ότι είμεθα πράγματι χριστιανοί.

Ας διαλυθούν επίσης και ας καταστραφούν τα σπίτια των... Ας αφαιρεθούν από αυτούς τα βιβλία των προσευχών των και τα Ταλμούδ και όλη η Βίβλος των επίσης· ας απαγορευθεί, επί ποινή θανάτου, στους ραβίνους των να διδάσκουν εις το μέλλον.

Ας κλείσουν γι' αυτούς οι δρόμοι των πόλεων και της υπαίθρου. Ας απαγορευθεί σε αυτούς να ασκούν τοκογλυφία και ας αφαιρεθούν από αυτούς οι θησαυροί των σε χρυσό και σε άργυρο και ας ασφαλισθούν κάπου αλλού.

Και αν όλα αυτά δεν αρκούν, ας τους διώξουμε σαν λυσσασμένους σκύλους από την χώρα.''

Ο Λούθηρος δεν θα έπρεπε να φθάσει στο γήρας. Ήδη το 1522 είχε γίνει παπικώτερος των παπών.

«Δεν παραδέχομαι», έγραφε, «ότι η θεωρία μου δύναται να κριθή από οιονδήποτε, ούτε καν από τους αγγέλους. Εκείνος ο οποίος δεν δέχεται την θεωρία μου, δεν δύναται να σωθεί» (σελ. 491. Werke (Erlangen), XXVIII, 144, in Maritain, 15).

Κατά τα 1529 χάρασσε μερικές λεπτές διακρίσεις:

«Κανείς δεν πρέπει να εξαναγκάζεται να ομολογεί την πίστη αλλά και δεν πρέπει να επιτρέπεται σε κανένα να την βλάπτει. Οι αντίπαλοί μας ας προβάλουν τις αντιρρήσεις των και ας ακούσουν τις απαιτήσεις μας. Εάν κατ' αυτόν τον τρόπον προσηλυτισθούν, έχει καλώς, εάν όχι, ας κρατήσουν την γλώσσα των και ας πιστεύουν ό,τι θέλουν... Για να αποφύγουμε αναταραχές, δεν θα έπρεπε, κατά το δυνατόν, να ανεχόμαστε αντίθετες διδασκαλίες εντός του κράτους μας. Ακόμη και άπιστοι θα έπρεπε να εξαναγκάζονται να τηρούν τις δέκα εντολές, να πηγαίνουν στην εκκλησία και να συμμορφώνονται εξωτερικώς.»

Ο Λούθηρος τώρα συμφωνεί με την ρωμαιοκαθολική εκκλησία ότι «οι χριστιανοί απαιτούν βεβαιότητα, συγκεκριμένα δόγματα και ασφαλή Λόγο του Θεού, τον οποίον να εμπιστεύονται για να ζήσουν και να πεθάνουν με αυτόν».

Όπως η Εκκλησία κατά τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού, διαιρέθηκε και εξασθένησε από το αυξανόμενο πλήθος βίαιων αιρέσεων, αισθάνθηκε ότι ήταν επιβεβλημένο να καθορίσει την πίστη της και να απομακρύνει όλους τους ταραξίες, τοιουτοτρόπως τώρα ο Λούθηρος, στενοχωρημένος από την ποικιλία των φιλέριδων αιρέσεων, οι οποίες φύτρωσαν από τον σπόρο της ατομικής κρίσεως, μετεπήδησε βήμα προς βήμα από την ανεκτικότητα στον δογματισμό.

«Όλοι οι άνθρωποι έχουν τώρα την αξίωση να κάμουν κριτική του Ευαγγελίου», παραπονιόταν· «σχεδόν ο κάθε ξεμωραμένος γέρος ή φλύαρος σοφιστής θα πρέπει, πράγματι, να γίνει διδάκτωρ της θεολογίας».

Ερεθισμένος από τις προκλήσεις των ρωμαιοκαθολικών ότι είχε εξαπολύσει μία διαλυτική αναρχία πίστεως και ηθών, κατέληξε, συμφωνώντας με την εκκλησία, ότι η κοινωνική τάξις απαιτούσε κάποιον περιορισμό στις συζητήσεις, κάποια ανεγνωρισμένη αυθεντία, η οποία θα χρησίμευε ως «άγκυρα της πίστεως». Τι θα έπρεπε να είναι αυτή η αυθεντία; Η εκκλησία απαντούσε ότι έπρεπε να είναι η εκκλησία, διότι μόνον ένας ζωντανός οργανισμός θα μπορούσε να προσαρμόσει τον εαυτό του και τις Γραφές στις αναπόφευκτες μεταβολές.

Όχι, έλεγε ο Λούθηρος, μοναδική και τελική αυθεντία έπρεπε να είναι η Βίβλος, δεδομένου ότι όλοι αναγνωρίζουν ότι είναι ο Λόγος του Θεού.

Στο δέκατο τρίτο κεφάλαιο του Δευτερονομίου, του αλάθητου αυτού βιβλίου, βρήκε μία ρητή εντολή, θεώρησε ότι προερχόταν από το στόμα του Θεού, να θανατώνονται οι αιρετικοί: «και ου φείσεται ο οφθαλμός σου επ' αυτώ, ουκ επιποθήσεις επ' αυτώ, ούδ' ου μη σκεπάσης αυτόν», έστω και αν ήτο ο αδελφός σου ή ο υιός σου ή η γυνή σου η εν κόλπω σου... «και αι χείρες σου έσονται επ' αυτόν εν πρώτοις αποκτείναι αυτόν».

Με βάση το τρομερό αυτό ένταλμα, η Εκκλησία ενέργησε κατά τον δέκατο τρίτο αιώνα, εξαφανίζοντας τους Αλβιγηνούς. Η θεία αυτή κατάρα είχε γίνει πιστοποιητικό εξουσίας για τις καύσεις της Ιεράς εξετάσεως. Παρά την βιαιότητα των λόγων του, ο Λούθηρος ουδέποτε συναγωνίστηκε την εκκλησία σε αυστηρότητα όταν ενεργούσε κατά αντιφρονούντων, αλλά ενεργούσε, εντός του χώρου και των ορίων της εξουσίας του, να τους επιβάλει σιγή ειρηνικώς εφ' όσον μπορούσε.

Το 1525 επικαλέσθηκε την βοήθεια υφισταμένων διατάξεων λογοκρισίας για να εμποδίσει την εκτύπωση των «βλαβερών θεωριών» των Αναβαπτιστών και των Ζβιγγλιανών.

Το 1530, στο σχόλιό του επί του 82ου ψαλμού, συνέστησε στις κυβερνήσεις να θανατώνουν όλους τους αιρετικούς οι όποιοι κήρυτταν την επανάσταση ή εναντίον της ατομικής ιδιοκτησίας και «εκείνους οι οποίοι διδάσκουν εναντίον ενός σαφούς άρθρου της πίστεως... όπως είναι τα άρθρα τα οποία μαθαίνουν τα παιδιά στην κατήχηση. Όπως π.χ. εάν κανείς θα δίδασκε ότι ο Χριστός δεν ήταν Θεός άλλα απλός άνθρωπος»

Ο Σεβαστιανός Φρανκ, θεωρούσε ότι υπήρχε μεγαλύτερη ελευθερία του λόγου μεταξύ των Τούρκων παρά στα λουθηρανικά κράτη ο δε Λέων Γιούντ, ο ζβιγγλιανός, συνετάχθη με τον Κάρλστατ στο να ονομάσει τον Λούθηρο δεύτερο Πάπα.

Θα πρέπει, εν τούτοις, να σημειώσουμε ότι περί τα τέλη του βίου του ο Λούθηρος επανήλθε στα παλαιά του αισθήματα της ανεκτικότητας. Στο τελευταίο του κήρυγμα συνέστησε την εγκατάλειψη πάσης προσπάθειας εξαλείψεως των αιρέσεων δια της βίας, «πρέπει να ανεχόμαστε υπομονητικά τους ρωμαιοκαθολικούς και τους Αναβαπτιστές μέχρι της Μελλούσης Κρίσεως, όταν ο Χριστός θα λάβει μέριμνα γι' αυτούς.

Άλλοι μεταρρυθμιστές συναγωνίσθηκαν ή υπερέβαλαν τον Λούθηρο στην καταδίωξη των αιρέσεων.

Ο Μπούσερ του Στρασβούργου παρακινούσε τις πολιτικές αρχές στα προτεσταντικά κράτη να εξοντώσουν όλους εκείνους οι οποίοι πίστευαν μία «ψευδή» Θρησκεία. Τοιούτοι άνθρωποι, έλεγε, είναι χειρότεροι από φονιάδες· ακόμη και οι σύζυγοι και τα τέκνα και τα ζώα των έπρεπε να καταστραφούν.

Ο σχετικώς ήπιος Μελάγχθων αποδέχθηκε την προεδρία της κοσμικής Ιεράς Εξετάσεως η οποία κατέπνιξε τους Αναβαπτιστές στην Γερμανία με φυλακίσεις και θανατώσεις.

«Γιατί να οικτίρουμε τέτοιους ανθρώπους περισσότερο από ό,τι τους οικτίρει ο Θεός;» ρωτούσε, διότι ήταν πεπεισμένος ότι ο Θεός προόριζε όλους τους Αναβαπτιστές για την κόλαση. Συνέστησε όπως η μη παραδοχή του βαπτίσματος των νηπίων ή του προπατορικού αμαρτήματος ή της πραγματικής παρουσίας του Χριστού στην Ευχαριστία, τιμωρείται ως κεφαλαιώδες έγκλημα.

Επέμενε όπως καταδικασθεί σε θάνατον ένας αιρετικός ο οποίος πίστευε ότι οι ειδωλολάτρες μπορούσαν να σωθούν και ένας άλλος ο οποίος αμφέβαλλε αν η πίστη στον Χριστό ως λυτρωτή θα μπορούσε να μεταβάλει ένα φύσει αμαρτωλό σε δίκαιο.

Ζήτησε από το κράτος να εξαναγκάσει το λαό να προσέρχεται κανονικώς στις προτεσταντικές ιεροτελεστίες.

Απαίτησε την απαγόρευση όλων των βιβλίων τα οποία αντιτίθονταν ή εμπόδιζαν την λουθηρανή διδασκαλία. Τοιουτοτρόπως, τα συγγράμματα του Ζβιγγλίου και των οπαδών του είχαν επισήμως καταγραφεί στον κατάλογο των απαγορευμένων βιβλίων στην Βιττεμβέργη. Ενώ ο Λούθηρος ήταν ικανοποιημένος με την εκδίωξη των ρωμαιοκαθολικών από τις περιοχές που οι λουθηρανοί ηγεμόνες διοικούσαν, ο Μελάγχθων ευνοούσε σωματικές ποινές. Και οι δύο συμφωνούσαν ότι η πολιτική εξουσία ήταν υποχρεωμένη εκ καθήκοντος να διαδίδει και να υποστηρίζει τον «νόμο του Θεού», δηλ. τον λουθηρανισμό. Εν τούτοις ο Λούθηρος συμβούλευε ότι όπου υπάρχουν δύο μερίδες σε ένα κράτος, η μειοψηφία όφειλε να υποτάσσεται στην πλειοψηφία. Σε ένα χαρακτηριστικό ρωμαιοκαθολικό πριγκιπάτο, οι προτεστάντες θα έπρεπε να υποχωρήσουν και να μεταναστεύσουν. Σε μία χαρακτηριστικώς προτεσταντική επαρχία οι ρωμαιοκαθολικοί όφειλαν να ενδώσουν και να αναχωρήσουν. Αν αντιστέκονταν τότε θα έπρεπε να τιμωρηθούν αποτελεσματικά.

Οι προτεσταντικές αρχές, ακολουθώντας ρωμαιοκαθολικά προηγούμενα, παραδέχθηκαν την υποχρέωση να τηρούν την θρησκευτική συμμόρφωση. Στο Άουγκσμπουργκ (18 Ιανουαρίου 1537) το δημοτικό συμβούλιο εξέδωσε διάταγμα, δια του οποίου απαγόρευε την ρωμαιοκαθολική λατρεία και εξόριζε μετά οκταήμερο, όλους όσους δεν θα αποδέχονταν την νέα πίστη. Μετά την εκπνοή της προθεσμίας, το συμβούλιο απέστειλε στρατιώτες να καταλάβουν όλες τις εκκλησίας και τα μοναστήρια· θυσιαστήρια και αγάλματα αφαιρέθηκαν, ιερείς, μοναχοί και μοναχές εξορίστηκαν.

Η Φραγκφούρτη επί του Μάιν εξέδωσε παρόμοιο διάταγμα η δε κατάσχεση των περιουσιών των ρωμαιοκαθολικών εκκλησιών και η κατάργηση της ρωμαιοκαθολικής λειτουργίας επεκτάθηκαν σε όλα τα κράτη τα οποία έλεγχαν οι προτεστάντες. Η λογοκρισία του τύπου, η οποία είχε ήδη καθιερωθεί στις ρωμαιοκαθολικές περιοχές, έγινε δεκτή και από τους προτεστάντες· τοιουτοτρόπως ο εκλέκτορας της Σαξονίας Ιωάννης, κατόπιν αιτήσεως του Λουθήρου και του Μελάγχθονος, εξέδωσε (1528) ένα διάταγμα, δια του οποίου απαγόρευε την δημοσίευση, την πώληση και την ανάγνωση της Ζβιγγλιανής ή της Αναβαπτιστικής φιλολογίας καθώς και το κήρυγμα ή την διδασκαλία των θεωριών των, «και οιοσδήποτε πληροφορηθεί ότι τούτο γίνεται από οποιονδήποτε, είτε ξένο είτε γνώριμό του, πρέπει να πληροφορεί τους... άρχοντας του τόπου ίνα ο δράστης συλληφθεί εγκαίρως και τιμωρηθεί... Όσοι πληροφορηθούν τοιαύτας παραβάσεις των διαταγών... και δεν παράσχουν τις δέουσες πληροφορίες, θα τιμωρούνται με την απώλεια της ζωής ή της περιουσίας των».

Ο αφορισμός, όπως η λογοκρισία, υιοθετήθηκε εκ μέρους των προτεσταντών από τους ρωμαιοκαθολικούς. Η Ομολογία του Άουγκσμπουργκ [γνωστή ως Αυγουσταία Ομολογία] του 1530 διακήρυξε το δικαίωμα της Λουθηρανής Εκκλησίας να αφορίζει παν μέλος αυτής το οποίο θα απέρριπτε ένα βασικό λουθηρανικό δόγμα. Ο Λούθηρος εξήγησε ότι «παρ' όλον ότι ο αφορισμός στην παποσύνη χρησιμοποιείται και υφίσταται επαίσχυντη κατάχρηση και έχει γίνει ένα απλό βασανιστήριο, εν τούτοις δεν πρέπει να τον καταργήσουμε αλλά να κάνουμε ορθή χρήση αυτού, όπως διέταξε ο Χριστός».

(Πηγή: ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ: WILL DURANT: ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ. ΤΟΜΟΣ ΣΤ΄. ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΙΣ (σελ. 400-526)

ΕΚΔΟΤΗΣ: Αφοι Συρόπουλοι & Κ. Κουμουνδουρέας Ο.Ε. Αθήνα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΒΙΟ, ΤΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ, ΤΗΝ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗ

ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΛΟΥΘΗΡΟΥ

ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΕΛΙΔΑ

Γέννηση στο Αϊσλεμπεν 10.11.1483 400

Πτυχίο Παν. Ερφούρτης 1505 401

Μοναχός 1505 στους Αυγουστινιανούς 401

Χειροτονία σε ιερέα 1507 402

Σωτηρία δια μονής της πίστεως και όχι των έργων 402

Καθηγητής θεολογικής Παν. Βιττενβέργης 1508 403

Παραδοχή του απόλυτου προορισμού 404

Καταφρονεί τα άγια λείψανα και τα προσκυνήματα 406

Οι Οικουμενικές Σύνοδοι μπορεί να πλανηθούν 410

Ο Αντίχριστος εδρεύει στη Ρώμη 411

Οι πάντες ιερείς δια του βαπτίσματος. Δεν υπάρχει ειδική ιεροσύνη (1520) 413

Κάθε πιστός έχει δικαίωμα ερμηνείας των Γραφών, κατά τη δική του φώτιση 413

Η Αγία Γραφή είναι η υπέρτατη αυθεντία για τα δογματικά θέματα 413

Γάμος προαιρετικός για όλους 414

Μοναχός κανείς κάτω των 30 414

Απαγόρευση προσκυνημάτων, μνημοσύνων, λειτουργιών (πλην Κυριακής) 414

‘Όχι καύση επί της πυράς των αιρετικών 414

Ρώμη, η φωλιά του Διαβόλου 414

Αφορισμός Λούθηρου 1520 414

Δεν υπάρχει μεταβολή άρτου και οίνου σε σώμα και αίμα Χριστού 415

Ο γάμος δεν είναι μυστήριο 415

Ανίκανος σύζυγος να επιτρέπει στη σύζυγο απόκτηση τέκνου με άλλον άνδρα 415

Προτιμότερη η διγαμία από το διαζύγιο 415

Μόνον η Πίστη και όχι τα καλά έργα σώζει από την κόλαση (1520) 415

Κάθε πιστός χριστιανός είναι και λειτουργών ιερέας 417

Ο μοναχός Λούθηρος αφόρισε τον Πάπα Λέοντα Ι΄ 1520 417

Μεγάλος φαγάς και πότης (1521) 425

Αποβάλει το ράσο (1521) 425

Δεν χρειάζονται η εξομολόγηση, η νηστεία και οι εικόνες 426

Κατάργηση των μοναστικών όρκων και νύμφευση των μοναχών 426

Νύμφευση Λούθηρου (1525) 426

Φοράει εκ νέου το μοναχικό ράσο και επαναλαμβάνει την κουρά (1522) 429

Παραδοχή του νηπιοβαπτισμού 432

Δεν υπάρχει λατρεία Θεοτόκου και αγίων 432

Το κήρυγμα και όχι η λειτουργία στο κέντρο του θρησκευτικού τυπικού 433

Απόρριψη επιστολής Ιακώβου, προς Εβραίους, Αποκάλυψη και Έσδρας Γ΄ 433

Απόρριψη Παπισμού, Συνόδων, Ιεραρχίας και κάθε τι εκτός Βίβλου 434

Ο Παύλος ακολούθησε τους Προφήτες, παρά τους Αποστόλους 434

Η Π. Διαθήκη επεσκίασε την Κ.Δ. και ο Ιεχωβά σκότισε τη μορφή του Ιησού 435

Ο Θεός είναι ο εκδικητής (της Π.Δ.) και ο Χριστός, ο τελικός κριτής 435

Η αντίληψη του Λούθηρου περί Θεού είναι ιουδαϊκή 435

Ο Θεός είναι ο καταστροφέας (κατακλυσμός, Σόδομα, κ.λπ.) και τιμωρός 435

Η Θεοτόκος δεν είναι μεσίτρια 435

Ο Θεός κατασκεύασε την κόλαση, για τους αλαζόνες, άστατους, περίεργους 435

Ο Θεός είναι υπερκόσμιο πνεύμα 435

Το τέλος του κόσμου είναι εγγύς 435

Ο Παράδεισος με απολαύσεις με σκύλους λάμποντες! 435

Διάβολοι υπάρχουν στα δάση, τα νερά, την ερημιά και τα σκοτεινά μέρη 435

Γνώριζε τον Σατανά πολύ καλά και είχε συνομιλίες μαζί του 435 Γοήτευσε τον Διάβολο παίζοντας πλαγύαυλο 435 Τα τριξίματα στο σπίτι προέρχονται από τον διάβολο 436

Χαλάζι, κεραυνοί, πόλεμοι, επιδημίες προέρχονται από τον διάβολο 436

Τα φίδια και οι πίθηκοι είναι μετενσαρκώσεις του Διαβόλου 436

Διάβολοι κοιμόνται με γυναίκες και τα παιδιά, έπρεπε να πνιγούν 436

Η καύση των μαγισσών είναι χριστιανικό καθήκον 436

Με νηστείες, προσκυνήματα, προσευχές σε αγίους, μνημόσυνα κλπ. πάμε Κόλαση 436

Με την φιλανθρωπία δεν κερδίζεται η αιώνια μακαριότητα 436

Είναι ψέμα, ότι το Ευαγγέλιο απαιτεί έργα για τη σωτηρία 436

Μόνον η Πίστη σώζει και μόνον με αυτή συγχωρούνται οι αμαρτίες 437

Όταν ο Διάβολος πειράζει επιμόνως, 1-2 αμαρτίες είναι φρόνιμο πράγμα 437

Οι φιλίες, το ποτό, η ευθυμία και η διασκέδαση χρειάζονται 438

Με τον θείο προορισμό, οι εκλεκτοί επιλέγονται για αιώνια ευτυχία, οι άλλοι όχι 438

Ο παντοδύναμος Θεός είναι η αιτία όλων των πράξεων (και των ανθρωπίνων)! 439

Όλα τα γεγονότα έχουν προκαθορισθεί και είναι μοιραίο να συμβούν 439

Ο άνθρωπος είναι στερημένος παντελώς ελευθερίας, όπως ένα ξύλο 439

Ούτε οι άγγελοι, ούτε ο Θεός είναι ελεύθεροι! 439

Η πρόβλεψη του Θεού είναι η ίδια η μοίρα του! 439

Οι ιερείς είναι υπηρέτες της ενορίας και όχι χορηγοί μυστηρίων 439

Ο οιοσδήποτε θα μπορούσε να εκτελέσει τα καθήκοντά τους 439

Οι μοναχοί θα νυμφεύονται και θα εργάζονται 439

Η τιμή των αγίων είναι πολυθεϊστική ειδωλολατρία 440

Χρίσμα, γάμος, χειροτονία, θ. μετάληψη δεν παρέχουν θ. χάρη και απορρίπτονται 440

Βάπτισμα και εξομολόγηση μπορεί να διατηρηθούν 440

Η μεταβολή των τίμιων δώρων είναι παράλογη και βλάσφημη 440

Η εξομολόγηση είναι ομαδική, όπως και η συγχώρηση 440

Ο λαός πρέπει να διοικείται με τη βία 460

Θεία καταδίκη ο θάνατος του Ζβίγγλιου 482

Εγκατάλειψη οριστικά της μοναστικής περιβολής το 1524 483

Η συνουσία, εντός του γάμου, είναι αμαρτία 484

Καταδίκη της παρθενίας, που αντιτίθεται στο «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε» 484

Θα συμβούλευα το Θεό, η αναπαραγωγή να γινόταν, όπως του Αδάμ 484

Η γυναίκα γεννάει, μαγειρεύει και προσεύχεται, τίποτε άλλο 484

Νυμφεύθηκε την πρώην μοναχή Αικατερίνη φον Μπόρα το 1525 485

Μεγάλος πότης 486

Υπερήφανος, άτεγκτος, ζηλότυπος, δεισιδαίμονας, αδιάλλακτος, χωρίς έλεος 486

Η χειροτονία είναι το σημάδι του θηρίου του Αντίχριστου 486

Κατάρα στους κακοήθεις 487

Είμαι ανίκανος να προσευχηθώ, εάν συγχρόνως δεν καταρώμαι 487

Όταν είμαι εξοργισμένος μπορώ να προσευχηθώ και να κηρύξω 487

Ένα μικροαμάρτημα, από καιρού εις καιρόν, δύναται να μας χαροποιήσει 488

Αμάρτανε δυνατότερα. Ο Θεός συγχωρεί μόνον ένα γνήσιο αμαρτωλό 488

Ο Θεός θέλει να τρώμε, να πίνουμε και να είμαστε εύθυμοι 488

Χορεύετε και συμποσιάζεστε τις Κυριακές 488

Η χαρτοπαιξία είναι αβλαβής απασχόληση 488

Μην αποφύγετε τις θεατρικές παραστάσεις, παρ’ όλον που υπάρχουν βωμολοχίες488

Η Βίβλος γέμει βωμολοχιών και μοιχειών 488

Το 90% των ψυχών προορίζεται για την Κόλαση 489

Πίστευε σε νάνους, μάγισσες, δαίμονες και θεραπείες με ζωντανά βατράχια 489

Το σύστημα Κοπέρνικου είναι αντιβιβλικό 489

Πεπεισμένος, ότι ο Θεός ήταν στο πλευρό του 489

Η ερμηνεία της Βίβλου ανήκει σε κάθε φωτισμένο 489

Έκρηξη αντισημητισμού με καταστροφή οικιών, σχολείων και συναγωγών 491

Εκδίωξη των αμετανόητων Εβραίων από τη χώρα 491

Παπικώτερος του Πάπα 491

Η θεωρία του δεν μπορεί να κριθεί ούτε από τους αγγέλους 491

Ο μη δεχόμενος τη θεωρία του δεν δύναται να σωθεί 491

Οι άπιστοι θα εξαναγκάζονται να τηρούν τον Δεκάλογο και να εκκλησιάζονται 492

Η μοναδική αυθεντία είναι η Βίβλος και όχι η Εκκλησία 492

Συνέστησε τη θανάτωση των αιρετικών (1530). Προ του θανάτου του άλλαξε 493

Ο αφορισμός να διατηρηθεί 494

Ο θεός του Πάπα είναι ο διάβολος 519

Έπασχε από στομάχι, αϋπνία, ιλίγγους, κολικούς, λίθους, εξανθήματα, έλκη 521

Εάν εξακολουθήσουν οι πόνοι, δεν αναγνωρίζω την καλοσύνη Σου 521

Ο Καλβίνος έχει τον διάβολο μέσα του 521

Το κοσμικό ξίφος το κρατάει ο Θεός και αυτός αποκεφαλίζει, μαστιγώνει κ.λπ. 522

Ενέκρινε την επιβολή καταναγκαστικής εργασίας στους χωρικούς 522

Η δουλεία δικαιολογείται (την προβλέπει η Π.Δ.) 522

Μέχρι τέλους εξακολουθούσε να έχει οπτασίες του διαβόλου 525

Έλαβε από το Θεό τη χάρη να διαδώσει το Ευαγγέλιο του Υιού Του 525

Στη Διαθήκη του γράφει, ότι πέτυχε να αναγνωρισθεί, ως διδάκτορας της αλήθειας 525

Ο δόκτωρ Μ. Λούθηρος συμβολαιογράφος του Θεού και μάρτυς του Ευαγγελίου 525

Πέθανε από αποπληξία στις 18.2.1546 (63 ετών) 526

Απελευθέρωση από τον αλάνθαστο Πάπα και υποταγή στη αλάνθαστη Βίβλο 526

Δίδαξε το θεολογικό μίσος 526

(Πηγή: WILL DURANT, ως ανωτέρω)

ΚΥΡΙΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΟΥΘΗΡΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑ

1/ Ο Χριστός είπε την αλήθεια και ο Πάπας λέγει ψέματα.

2/ Ο Χριστός υπήρξε πτωχός και ο Πάπας πλούσιος

3/ Ο Χριστός υπήρξε ταπεινός και ο Πάπας εγωιστής.

4/ Ο Χριστός απαγόρευσε κάθε προσθήκη στη διδασκαλία του, ενώ ο Πάπας προσθέτει συνεχώς νέους φοβερούς νόμους.

5/ Ο Χριστός διέταξε τους μαθητές του να περιοδεύουν και να διδάσκουν, ενώ ο Πάπας κάθεται στο παλάτι του και διατάζει.

6/ Ο Χριστός δεν είχε σχέση με τους εξουσιαστές του κόσμου, ενώ ο Πάπας τους συναναστρέφεται και τους μιμείται.

7/ Ο Χριστός υποτασσόταν στην κοσμική εξουσία, ενώ ο Πάπας βάζει τον εαυτό του υπεράνω του κράτους.

8/ Ο Χριστός είχε 12 απλοϊκούς ανθρώπους συνεργάτες του, ενώ ο Πάπας έχει 12 φιλόδοξους πρίγκηπες-καρδινάλιους.

9/ Ο Χριστός απαγόρευσε τη χρήση του ξίφους, ενώ ο Πάπας έχει στρατό και διενεργεί πολέμους.

Ι. ΚΑΡΔΑΣΗΣ