Ομολογία

ΑΝΑΛΥΣΙ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΤΡΙΚΑΜΗΝΑ

Με θέμα:

«Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΤΟΥ ΑΙΩΝΟΣ ΜΑΣ

ΚΑΙ Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΩΝ ΕΠΟΧΩΝ»

«Η Ορθοδοξία του αιώνος μας και η Ορθοδοξία των παλαιών εποχών» ήταν το θέμα της ομιλίας που ανέπτυξε ο π. Ευθύμιος Τρικαμηνάς την Κυριακή της Ορθοδοξίας στη Λάρισα στο κέντρο εκδηλώσεων «Βερσαλίες» και την οποία οργάνωσε το βιβλιοπωλείο «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ».

Ο ομιλητής αρχικά αναλύοντας την έννοια της ωραιοτέρας λέξεως, της Ορθοδοξίας θεωρητικά την εταύτισε με την αλήθεια και πρακτικά με την θυσία ενώ η ένωσις αυτών των δύο είπε αποτελεί την πραγματική εικόνα του χριστιανού. Όλη η αλήθεια της Ορθοδοξίας ευρίσκεται μέσα στην Αγ. Γραφή και κριτήριο της αγάπης των σημερινών Χριστιανών στην αλήθεια είπε, είναι η τήρησις των εντολών της Αγ. Γραφής. Αναρωτήθηκε αν εμείς σήμερα αγαπούμε την Ορθοδοξία, αν πιστεύουμε δηλαδή αληθινά και τηρούμε όσα εδίδαξε ο Χριστός δια μέσου των Αποστόλων και αυτοί δια μέσου των Αγίων ανά τους αιώνας τα μετέδωσαν σε μας, αν είμαστε έτοιμοι να θυσιασθούμε για την πίστι μας διότι η αληθινή πίστι ταυτίζεται με τη θυσία και αν δυνάμεθα να ακολουθήσωμε και να βαδίσωμε τον δύσκολο δρόμο των αγίων πατέρων μας ώστε να θυσιαστούμε δια να διαφυλάξωμε την Ορθοδοξία μας.

Επικαλούμενος ως παράδειγμα τους Μακαρισμούς του Κυρίου μέσα από την Αγ. Γραφή διεπίστωσε μετά λύπης του ότι οι σημερινοί Χριστιανοί δεν τηρούμε τις εντολές του Ευαγγελίου ούτε στο ελάχιστο, δεν είναι στα μέτρα μας η Αγ. Γραφή δι’αυτό το λόγο αγωνιζόμεθα θεωρητικά και όχι πρακτικά όπως οι Άγιοι. Ετόνισε ότι χωρίς αληθινή πίστι δεν δυνάμεθα να σωθούμε και ότι όλες οι άλλες αρετές έχουν προσωπικό χαρακτήρα αλλά δεν αποτελούν τον δρόμο προς τη σωτηρία αλλά τα μέσα.

Κάνοντας μία σύντομη ιστορική αναδρομή λέγοντας δύο λόγια για την σημερινή εορτή της Ορθοδοξίας και της επικρατήσεως της αναστηλώσεως των αγίων εικόνων, άρχισε από τον πρώτο αιώνα όταν οι χριστιανοί οδηγούντο στο μαρτύριο από τους ειδωλολάτρες δημίους προκειμένου να υπερασπίσουν την πίστι τους και να μην προδώσουν προσκυνώντας τα είδωλα. Έφερε παραδείγματα από τα μαρτυρολόγια και τα συναξάρια και ετόνισε ότι οι μάρτυρες αγαπούσαν τόσο την πίστι, είχαν τόση μεγάλη προαίρεσι και τέτοια εσωτερική κατάστασι ώστε ομολογούσαν με παρρησία, πολλές φορές ήσαν και αυτόκλητοι και δεν προσπαθούσαν να συμβιβασθούν για να γλυτώσουν τη ζωή τους.

Μετά την περίοδο των διωγμών, είπε, η κατάστασις άλλαξε, ο πόλεμος εναντίον της Ορθοδοξίας συνεχίσθηκε εκ των έσω από τους διαφόρους αιρετικούς που προέκυψαν, οι Χριστιανοί έπεσαν σε αμέλεια, έγιναν χλιαροί ως προς την πίστι και η πνευματική κατάστασις κατέπεσε, και αναφέροντας ενδεικτικά παραδείγματα με πατερικά χωρία από τον Μ. Βασίλειο, τον Μ. Αθανάσιο, τον Αγ. Θεόδωρο τον Στουδίτη ετόνισε ότι σε κάθε περίοδο της Ιστορίας της Εκκλησίας όταν η Ορθοδοξία επολεμείτο από διάφορες αιρέσεις, (Αρειανισμό, Μονοθελητισμό, Μονοφυσιτισμό, Εικονομαχία κλπ.) υπήρχαν Άγιοι οι οποίοι αντιστέκοντο, εφυλακίζοντο, εδιώκοντο, εξορίζοντο και εθυσιάζοντο προκειμένου να αντισταθούν στην αίρεσι, να οδηγήσουν το ποίμνιο και να διαφυλάξουν ανόθευτο την Ορθόδοξο πίστι. Αργότερα όταν ο Παπισμός, η μεγαλύτερη αίρεσι επολέμησε πάνω από χίλια χρόνια την Ορθοδοξία και της επροκάλεσε τα μεγαλύτερα δεινά με κάθε τρόπο δια των σταυροφοριών αρχικά και την λεηλασία και κατάληψι της Κων/πόλεως, μετέπετια δια της Ουνίας και αργότερα με τις ησυχαστικές έριδες υπήρχαν πάλι κάποια μεγάλα αναστήματα που αντιστάθηκαν και επολέμησαν την φοβερή αυτή αίρεσι όπως ο Ιωσήφ ο Βρυένιος, ο Αγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο Αγ. Μάρκος ο Ευγενικός, και οι πατέρες επροτίμησαν να υποταχθούν στους Τούρκους παρά στον Πάπα προκειμένου να διαφυλάξουν την Ορθόδοξο πίστι και να μη φραγγέψουν. Μετέπειτα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας παρουσιάζονται οι νεομάρτυρες και αγωνιστές (Αγ. Κοσμάς ο Αιτωλός, Κ. Φλαμιάτος, Παπουλάκος κα) που και αυτοί έδωσαν τη ζωή τους προκειμένου να μην αλλαξοπιστήσουν. Μετά την απελευθέρωσι από τους Τούρκους πάλι πολεμείται η Ορθοδοξία από τους Βαυαρούς, γίνονται κάποιοι συμβιβασμοί και υποτάσσεται η Εκκλησία στο κράτος στον Καίσαρα δηλαδή και αρχίζει μία ροπή προς την αιρετική Δύσι. Οι τελευταίες αντιστάσεις από ποιμένες εναντίον της Δύσεως συναντώνται γύρω στο τέλος του δεκάτου ενάτου αιώνα (απαντητική επιστολή των τεσσάρων Πατριαρχών της Συνόδου του 1848 προς τους Προτεστάντες).

Κατά τον εικοστό αιώνα και φθάνοντας έως τις ημέρες μας, ετόνισε ο ομιλητής, διαπιστώνουμε ότι δεν υπάρχει καμμία ομοιότητα με αυτά που περιέγραψε πιο πάνω και αναρωτήθηκε αν υπάρχουν Ορθόδοξοι σήμερα δια να υπερασπισθούν την πίστι; Ποιός είναι έτοιμος να κάνη έστω και την παραμικρή θυσία για την ομολογία και διαφύλαξι της πίστεώς μας;

Σήμερα η Ορθοδοξία πολεμείται από την αίρεσι του Οικουμενισμού και αν υπάρχη έστω και ένας χριστιανός που δεν το γνωρίζει αυτό, τότε αυτός ο χριστιανός δεν έχει σχέσι με την Εκκλησία, είπε. Οικουμενισμός πρόσθεσε σημαίνει θεωρητικά αγάπη και πρακτικά μίσος. Αγάπη διότι παρουσιάζεται ότι επιδιώκει όλοι να ενωθούν ανεξαρτήτως πίστεως και δόγματος ακόμη και θρησκείας, και μίσος διότι δεν ενδιαφέρεται να οδηγήση στην σωτηρία τον αιρετικό, να συναισθανθή την πλάνη του και την πτώσι του ώστε να μετανοήση και να επιστρέψη στην Ορθοδοξία.

Διεπίστωσε μετά λύπης του ο ομιλητής ότι δεν πολεμείται σήμερα η αίρεσις του Οικουμενισμού, απεναντίας οι Ποιμένες - Επίσκοποι την αποδέχθηκαν και προσπαθούν να την επιβάλλουν και στο λαό. Εδώ και ογδόντα χρόνια η φωτιά της αιρέσεως αυτής όχι μόνο δεν μειώνεται αλλά επεκτείνεται. Τα επιτεύγματα της αιρέσεως αυτής συνοψίζονται στην κατάληψι των Επισκοπικών θέσεων, στην εισαγωγή καινούριου ευαγγελίου και στην αλλαγή της παραδόσεως. Στις ημέρες μας οι Επίσκοποι δεν διδάσκουν όσα οι άγιοι περί υπερασπίσεως της πίστεως, περί ομολογίας, περί θυσίας κλπ. Χαρακτηριστικά ανέφερε ένα χωρίο του Αγ. Θεοδώρου του Στουδίτου το οποίο λέγει ότι και μία εντολή να αλλαχθή στο ευαγγέλιο αυτομάτως καταλύεται όλος ο ευαγγελικός νόμος και δημιουργείται άλλο ευαγγέλιο. Αλλαγή στο ευαγγέλιο εννοείται όχι στην θεωρία αλλά στην πράξι, δηλαδή στην ερμηνεία του.

Στο σημείο αυτό ανέφερε κάποιες ευαγγελικές εντολές που αλλάξαμε:

1. «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη ....»(Ματθ. 28,19). Σήμερα δεν υπάρχει ευαγγελισμός ούτε στους αλλοθρήσκους, ούτε στους αιρετικούς εκ μέρους των Επισκόπων. Με τους θρησκευτικούς διαλόγους της αγάπης δεν ομολογούμε την Ορθοδοξία απεναντίας την απεμπολούμε και κάνουμε υποχωρήσεις συνεχώς, συμπροσευχές, συνιερουργίες, εκκλησιαστικές συνυπάρξεις και αμνηστεύουμε την πίστι μας χωρίς να μπορούμε να φέρουμε ένα προσήλυτο σ’ αυτή.

2. «Βαπτίζοντες αυτούς.... »( Ματθ. 28,19). Έχει καταργηθεί πλέον το δια της τριπλής καταδύσεως και αναδύσεως εις τύπον της τριημέρου Ταφής και Αναστάσεως του Κυρίου μας βάπτισμα και έχει επικρατήσει το ράντισμα.

3. «Διδάσκοντες αυτούς τηρείν πάντα όσα ενετειλάμην υμίν» (Ματθ. 28,20). Δεν διδάσκουν οι Επίσκοποι και οι ιερείς σήμερα αυτά που ενετείλατο ο Κύριος.

4. «Μη συσχηματίζεσθε τω αιώνι τούτω αλλά μεταμορφούσθαι τη ανακοινώσει του νοός υμών, εις το δοκιμάζειν υμάς τι το θέλημα του Θεού, το αγαθόν και ευάρεστον και τέλειον» (Ρωμ. 12,2). Σήμερα οι Επίσκοποι πράττουν ακριβώς το αντίθετο και γίνονται ένα με τον κόσμο.

5. «Τοις γεγαμηκόσι παραγγέλλω ουκ εγώ αλλ’ ο Κύριος, γυναίκα από ανδρός μη χωρισθήναι˙ εάν δε και χωρισθή μενέτω άγαμος η τω ανδρί καταλαγείτω˙ και άνδρα γυναίκα μη αφιέναι» (Α’ Κορ. 7,10) και άλλες πολλές εντολές που επιτάσσουν να μη χωρίζουν τα ανδρόγυνα.

Το φοβερώτερο όμως από όλα, επεσήμανε ο ομιλητής, είναι η αθέτησις των εντολών οι οποίες έχουν σχέσι με τους αιρετικούς:

1. «Αιρετικόν άνθρωπον μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού, ειδώς ότι εξέστραπται ο τοιούτος και αμαρτάνει ων αυτοκατάκριτος (Τιτ.3,10)».

2. «Ει τις έρχεται προς υμάς και ταύτην την διδαχήν ου φέρει, μη λαμβάνετε αυτόν εις οικίαν και χαίρειν αυτώ μη λέγετε˙ ο γαρ λέγων αυτώ χαίρειν κοινωνεί τοις έργοις αυτού τοις πονηροίς (Β’ Ιωάν.10)».

3. «Μη γίνεσθε ετεροζυγούντες απίστοις˙ τις γαρ μετοχή δικαιοσύνη και ανομία; τις δε κοινωνία φωτί προς σκότος; (Β’ Κορ. 6,14)».

Το παράδοξο είναι ότι έχουμε εντολή να μην υποχωρούμε στα θέματα της πίστεως ενώ για τα υλικά πράγματα και τις διάφορες ανάγκες μας να θυσιαζώμεθα. Η υποχώρησις και συγκατάβασις όμως στα θέματα της πίστεως θεωρείται βλασφημία από τους Πατέρες και δι’ αυτό το λόγο μας προτρέπουν πάντοτε να απομακρυνώμεθα από τους αιρετικούς.

Στο τέλος έδωσε μια εικόνα της Εκκλησίας σήμερα λέγοντας ότι η Εκκλησία είναι ένα αμπέλι χωρίς φράκτες (ξέφραγο), ένα κοπάδι χωρίς βοσκούς -χωρίς φύλακες, ένα πλοίο χωρίς καπετάνιο, μία οικογένεια χωρίς πατέρα, ένα σώμα χωρίς την κεφαλή.

Οι χαρακτηρισμοί μπορεί να είναι βαρείς αλλά ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα αφού αυτή είναι σήμερα η κατάστασις της Εκκλησίας μας.

Οι ποιμένες συμπορεύονται «τα έχουν βρη» κατά το δη λεγόμενο με όλους τους εχθρούς της πίστεως και είναι ενδοτικοί χωρίς διάθεσι αγώνος και ομολογίας.

Υπάρχει ελπίδα ανακάμψεως και επιστροφής στην Ορθοδοξία των παλαιών εποχών αναρωτήθηκε ο ομιλητής και απάντησε ανθρωπίνως όχι διότι σήμερα δεν υπάρχουν άγιοι να τους ακολουθήσουμε, ο λαός είναι βολεμένος και κοιμισμένος χωρίς να έχη διάθεσι για αγώνες και τοποθετεί τα εκκλησιαστικά προβλήματα σε δεύτερη μοίρα.

Στην ερώτησι τι μπορεί να κάνη κάποιος και πως θα σωθούμε με αυτήν την κατάστασι που επικρατεί, απάντησε ότι η λύσις είναι, αναλόγως της γνώσεως, της ευθύνης και της θέσεως κάποιου, η απομάκρυνσις από την αίρεσι και τους αιρετικούς Επισκόπους καθώς και τους ιερείς που τους υπακούουν και ακολουθούν τυφλά, η συμμετοχή και η βοήθεια στον αγώνα καθενός πνευματικού που γίνεται για την υπεράσπισι της πίστεως χωρίς τους καταραμένους διχασμούς και τις καταραμένες διαιρέσεις, ξεπερνώντας τα προσωπικά μας πάθη, η ανεύρεσις ευλαβών κληρικών οι οποίοι πονούν και κάνουν αγώνα για την Ορθοδοξία και η συμπόρευσις μ’ αυτούς.

Είναι δύσκολο αυτό να γίνη ετόνισε, διότι ακολουθούν διωγμοί, καθαιρέσεις, αφορισμοί και έφερε παράδειγμα την δική του υπόθεσι και τον τρόπο που αντιμετωπίσθηκε από τον Επίσκοπο Λαρίσης καθώς και τις σκευωρίες και τις συκοφαντίες που υπέστη.

Το να θέσης σήμερα, είπε, εν αμφιβόλω την εξουσία του Δεσπότου σημαίνει ότι τίθεσαι εκτός Εκκλησίας με αποτέλεσμα να εξοντωθής με κάθε τρόπο.

Κατέληξε, ευχόμενος να αποκτήσουμε διάθεσι για αγώνες και θυσίες, με τα λόγια του Ιωσήφ Βρυενίου: «Ουκ αρνησόμεθά σε φίλη Ορθοδοξία˙ ου ψευσόμεθά σου πατροπαράδοτον σέβας˙ ουκ αφιστάμεθά σε μήτερ ευσέβεια˙ εν σοι εγεννήθημεν, και σοι ζώμεν, και εν σοι κοιμηθησόμεθα˙ ει δε καλέσει καιρός, και μυριάκις υπέρ σου τεθνηξόμεθα».

Μόνο που για να είμεθα ειλικρινείς είπε, και να αποδώσωμε την πραγματική εικόνα των σημερινών Χριστιανών, πρέπει να τα διασκευάσωμε και να αναφωνήσουμε σήμερα: «Ηρνήθημέν σε φίλη Ορθοδοξία˙ εψεύσθημέν σε πατροπαράδοτον σέβας˙ απέστημεν μακράν από σου μήτερ ευσέβεια˙ εν σοι εγεννήθημεν, και εν σοι ου ζώμεν, ουδέ κοιμηθησόμεθα».