Ομολογία

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΝ ΣΥΝΟΔΟΝ

ΣΥΓΚΡΟΤΟΥΝ ΜΟΝΟΝ

ΘΕΟΥΜΕΝΟΙ ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ

του Ιωάννη Τάτση, Θεολόγου

Τους τελευταίους μήνες παρατηρείται έντονη κινητικότητα, ιδιαίτερα εκ μέρους του Φαναρίου και της Μόσχας, ώστε να επιταχυνθεί το έργο των Προπαρασκευαστικών επιτροπών και να οδηγηθούμε στη σύγκληση Μεγάλης Συνόδου.
Είναι χαρακτηριστικά όσα είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος για τη Σύνοδο αυτή τον περασμένο Αύγουστο:

«Η Ορθοδοξία θα ζήσει, θα κάνει την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της, την οποία ετοιμάζει η Πανορθόδοξη Σύνοδος και είμαστε εις το τέλος της προετοιμασίας. Στις αρχές του 2011 θα έχουμε την προτελευταία, πιθανότατα, προπαρασκευαστική επιτροπή στο Πατριαρχικό μας Κέντρο της Γενεύης και θα γίνει αυτό το μεγάλο γεγονός, έχει να γίνει παρόμοιο γεγονός από το έτος 787, από τον 8ο αιώνα έχουμε να κάνουμε Οικουμενική Σύνοδο αυτού του μεγέθους, αυτής της εμβέλειας».

Πέραν του ζητήματος των θεμάτων που πρόκειται να απασχολήσουν μία τέτοια Σύνοδο αλλά και της πιθανολογούμενης «πανορθόδοξης» απόφασης προώθησης των αρχών του οικουμενισμού, είναι σημαντικό να διερευνήσουμε τις πνευματικές προϋποθέσεις των προσώπων που θα συμμετάσχουν στη Σύνοδο αυτή.

Είναι πολύ διαφωτιστικά όσα δίδασκε ο μεγάλος θεολόγος π. Ιωάννης Ρωμανίδης για το θέμα αυτό και πρόσφατα κυκλοφόρησαν στον Α΄ τόμο της «Εμπειρικής Δογματικής». Εξίσου σημαντικές είναι οι παρατηρήσεις του Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου που επιμελήθηκε τον παραπάνω τόμο. Μεταφέρω εδώ μερικές μόνο σκέψεις του π. Ιωάννη Ρωμανίδη:


«Έχουμε σήμερα τη διδασκαλία περί του αλαθήτου των Οικουμενικών Συνόδων. Αυτή η διδασκαλία του αλαθήτου των Οικουμενικών Συνόδων, όπως περιγράφεται σήμερα, είναι ωσάν να υπάρχη ένας θεσμός Οικουμενικής Συνόδου, που έχει το αλάθητο της Εκκλησίας…Δεν υπάρχει στους Πατέρες μία τέτοια αντίληψη περί Οικουμενικής Συνόδου. Βέβαια η Οικουμενική Σύνοδος είναι αλάθητη, αλλά δεν είναι αλάθητος θεσμός…

Την άποψη ότι οι Πατέρες μιας Συνόδου είναι θεόπνευστοι, επειδή συνήλθαν σε μία Οικουμενική Σύνοδο, και τότε είναι θεόπνευστοι δηλαδή, εγώ τουλάχιστον, δεν την έχω βρει πουθενά…

Εάν είχαμε εκατόν πενήντα Επισκόπους που πριν πάνε στη Σύνοδο δεν ήταν θεόπνευστοι, αυτοί που δεν ήταν θεόπνευστοι προ της Συνόδου, θα γίνουν θεόπνευστοι μετά την εναρκτήριο προσευχή της Συνόδου; Και θα παύσουν να είναι θεόπνευστοι μετά τη λήξη της Συνόδου;

…μαθαίνουμε από τους σημερινούς Ορθόδοξους ότι η Οικουμενική Σύνοδος είναι μεγάλη αυθεντία της Εκκλησίας και αμφισβητούν αν είναι οι Πατέρες της Εκκλησίας. Δηλαδή βάλανε τη Σύνοδο παραπάνω από τους Πατέρες της Εκκλησίας.

Και όταν κανείς διαβάζη τα ίδια τα Πρακτικά των Συνόδων, η Οικουμενική Σύνοδος επιακαλείται τους Πατέρες της Εκκλησίας. Γι’ αυτό λένε «οι τριακόσιοι δεκαοκτώ Πατέρες είπαν»…Δηλαδή όταν εμείς σκεφτόμαστε μία Οικουμενική Σύνοδο, για μας είναι μία Σύνοδος Πατέρων της Εκκλησίας».
Σχολιάζει δε ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος:

«Η θεοπνευστία των Οικουμενικών Συνόδων συνδέεται με την παρουσία σε αυτές Πατέρων που ήταν θεόπνευστοι. Δεν είναι θεόπνευστη η Σύνοδος ως ένας θεσμός, αλλά λόγω της συμμετοχής σε αυτήν θεουμένων…Δυστυχώς υπάρχουν μερικοί σήμερα που παραθεωρούν τους θεουμένους Πατέρες και τοποθετούν τις Συνόδους πάνω από τους Πατέρες, ενώ συμβαίνει το αντίθετο… οι Επίσκοποι που έφτασαν στη θεοπτία, έβλεπαν το Θεό και είχαν επικοινωνία μαζί Του και γι΄ αυτό έγιναν Πατέρες, που είναι η βάση των Οικουμενικών Συνόδων»[1].


Είναι λοιπόν σημαντικότατο να απαντήσουμε ειλικρινά στο ερώτημα:

Πόσοι από τους επισκόπους που θα συμμετάσχουν σε μία πιθανή Μεγάλη Σύνοδο «έφτασαν στη θεοπτία», είναι «εμπειρικοί θεολόγοι» ή είναι «θεούμενοι»;

Οι αντιλέγοντες βέβαια θα ρωτήσουν αν το Άγιο Πνεύμα έπαυσε να ενεργεί στην Εκκλησία ή αν εξέλιπαν οι άγιοι. Όχι βέβαια. Υπάρχουν και σήμερα θεούμενοι επίσκοποι, κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί.

Αλλά πόσο εισακούονται οι διακριτικές φωνές τους από τους άλλους επισκόπους που είναι μόνον «θρόνων διάδοχοι» αλλά όχι και «τρόπων μέτοχοι» των Αγίων Πατέρων;

Πόσοι θεούμενοι ή θεόπτες μοναχοί επελέγησαν τα τελευταία χρόνια για να γίνουν επίσκοποι;

Μήπως πριν την προετοιμασία της Μεγάλης Συνόδου οφείλουμε να βαδίσουμε την ασκητική οδό της καθάρσεως ώστε να αποκτήσουμε το θείο φωτισμό και να μετέχουμε, του Θεού συνεργούντος, της θεώσεως όπως οι άγιοι Πατέρες που συγκρότησαν τις Οικουμενικές Συνόδους;


Παραπομπή1. Τα αποσπάσματα της διδασκαλίας του π. Ιωάννη Ρωμανίδη και του Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου αντλήθηκαν από το έργο του Μητρ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου, «Εμπειρική Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας - κατά τις προφορικές παραδόσεις του π. Ιωάννου Ρωμανίδη», τόμ. Α΄, εκδ. Ιεράς Μονής Γενεθλίου της Θεοτόκου (Πελαγίας), σσ. 250-254.