Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας και ο αιρετικός Θεόδωρος Μοψουεστίας-Ένσταση στην εκκλησιαστική "οικονομία" και απάντηση.

 

Ἡ ἔνσταση:

 

«Ἔτσι ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας πρόμαχος τῆς πίστεως καὶ πρωτοστάτης τῆς καταδίκης τοῦ Νεστορίου καὶ τῶν ὀπαδῶν του δὲν περιέλαβε στὰ ἀναθέματα τῆς Γ’ Οἰκουμ. Συνόδου ὀνομαστικὴ καταδίκη τοῦ τότε ἤδη κοιμηθέντος αἱρετικοῦ Θεοδώρου Μοψουεστίας, δασκάλου τοῦ Νεστορίου, οὔτε διέκοψε τὸ μνημόσυνο ἐπισκόπων τῆς Ἀνατολῆς ποὺ τὸν μνημόνευαν στὰ δίπτυχά τους, γιατὶ φοβόταν τὸ σκάνδαλο καὶ τὰ σχίσματα ποὺ θὰ ἀκολουθοῦσαν. Ὁ Θεόδωρος καταδικάστηκε πολὺ ἀργότερα στὴν Ε’ Οἰκουμ. Σύνοδο μετὰ ἀπὸ 120 χρόνια, ὅταν εἶχε λείψει ὁ κίνδυνος τοῦ σχίσματος».

Ἡ ἀπάντηση:

Ἡ Οἰκονομία τοῦ ἁγίου Κυρίλλου δὲν ἀσκήθηκε διότι ἐφοβεῖτο ὁ Ἅγιος "τὸ σκάνδαλο καὶ τὰ σχίσματα ποὺ θὰ ἀκολουθοῦσαν", ὡς λέγεται ὑπὸ τῆς ἐνστάσεως, ἀλλ’ εἶχε θεραπευτικὸ χαρακτῆρα. Θέλοντας νὰ θεραπεύσει τὴν βραδύνοια ἢ τὴν ἰδιαίτερη συμπάθεια τῶν Ἀνατολικῶν ποὺ εἶχαν στὸν Θεόδωρο Μοψουεστίας, οἱ ὁποῖοι δὲν τὸν ἐκλάμβαναν ὡς αἱρετικό. Τὸ ὁποῖο καὶ πραγματοποιήθηκε, λίγο μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ ἁγίου Κυρίλλου.

Ὁ Θεόδωρος καταδικάστηκε ὀνομαστικῶς ὑπὸ τῆς Ε’ Οἰκουμενικῆς τὸ 553. Καὶ ναὶ μὲν ἔλειψε ὁ κίνδυνος τοῦ σχίσματος ἐκ τῶν Ἀνατολικῶν, ὡς λέγεται ὑπὸ τῆς ἐνστάσεως, ἀλλ’ ἤδη πρὸ πολλοῦ πρόβαλε ἕνας ἄλλος κίνδυνος, ἡ Δύση ἐξελάμβανε τὰ «Τρία Κεφάλαια» ὡς ὀρθόδοξα. Ἡ Ε’ Οἰκουμενική, λοιπόν, καταδίκασε τὸν Θεόδωρο Μοψουεστίας γιὰ νὰ θεραπεύσει τὴν Δύση ποὺ ἐξέπιπτε στὸν νεστοριανισμό. Ἀλλ’ ὅμως, αὐτὴ ἡ καταδίκη ὁδήγησε σὲ σχίσμα τὴν Ἀνατολὴ καὶ μὲ τὸν Πάπα Βιγίλιο (σύντομα μετανόησε) καὶ μὲ τὴν Δύση. Ὁ φόβος λοιπὸν τοῦ σχίσματος δὲν ἀπέτρεψε τὴν καταδίκη τοῦ Θεοδώρου ὡς λέγεται ὑπὸ τῆς ἐνστάσεως.

Καὶ συμπληρωματικὰ προσθέτουμε ὅτι, ἡ Γ’ Οἰκουμενικὴ δὲν συμπεριέλαβε στὰ ἀναθέματα τὸ ὄνομα τοῦ Θεοδώρου, ἀλλὰ κατ’ οἰκονομίαν. Λέγεται ὑπὸ τοῦ ἁγίου Κυρίλλου «ἡ δὲ οἰκονομία σ’ αὐτὰ εἶναι ἄριστο χρῆμα καὶ σοφό», προϋπαρχόντων ὅμως δύο προϋποθέσεων. Ἡ πρώτη προϋπόθεση: ὅτι ἐπέστρεψαν οἱ Ἀνατολικοὶ ἀπὸ τὴν αἵρεση στὴν Ὀρθοδοξία, ἂν καὶ ἦταν χρόνιο τὸ πάθος τους. «Ὅπως ἀκριβῶς τὰ χρονιώτερα τῶν παθῶν εἶναι δυσχερέστερα πρὸς θεραπεία, καὶ ποιός τάχα ἀπὸ ὅλους θὰ τὸ ἀρνηθεῖ, ἔτσι καὶ ψυχὴ μὲ διαστραμμένες ἔννοιες καὶ μὲ τὴν σήψη τῶν δογμάτων ἀρρωστήσασα, δυσαπόβλητο ἔχει τὸ πάθος. Πλὴν μὲ τὴν Χάριν τοῦ Θεοῦ, εἴτε προφάσει, εἴτε ἀληθείᾳ τὸν ἕνα Χριστὸν καὶ λαλοῦν καὶ κηρύττουν, καὶ τὶς δυσσεβεῖς περιττολογίες τοῦ Νεστορίου ἀναθεμάτισαν». Ἐὰν ζοῦσε ὁ Θεόδωρος καὶ συνηγοροῦσε στὴν αἵρεση δὲν θὰ ἠσκεῖτο ἡ οἰκονομία καὶ θὰ ἀναθεματιζόταν ὀνομαστικῶς, Καὶ ἡ δευτέρα προϋπόθεση: ὅτι ἡ οἰκονομία αὐτὴ ἀσκεῖται μόνον ἀπὸ Ἀρχιερεῖς, ὡς λέγει ὁ ἅγιος Εὐλόγιος. Ἐπειδὴ ὑπάρχει ὁ συμμολυσμὸς ἐκ τῆς κοινωνίας τοῦ ἀκαταγνώστου αἱρετικοῦ, κατὰ τοὺς ἁγίους Ἀποστόλους, ἀλλὰ καὶ γενικώτερα κατὰ τὸ «consensus Patrum»· καὶ ἐπειδὴ διὰ τοῦτο εἶναι πολὺ σοβαρὸ θέμα, μόνον Ἐπίσκοποι μποροῦν νὰ τὴν ἀσκοῦν, ὅταν ὑπάρχει ἀδήριτος ἀνάγκη καὶ συνοδικῶς καὶ πρέπει νὰ ἀναγνωρισθεῖ ἀπὸ τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Ὅταν προϋπάρχουν αὐτὰ τότε ἡ οἰκονομία εἶναι "ἄριστο χρῆμα καὶ σοφό".

Στὴν ἐποχή μας ὅμως δὲν ὑπάρχουν, διότι: ἡ παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ διδάσκεται, ὑπούλως, ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας ἐπὶ δεκαετίες. Καὶ ὄχι μόνον δὲν ἐπιστρέφουν στὴν Ὀρθοδοξία οἱ αἱρετικοί, ἀλλ’ ἀμβλύνεται τὸ φρόνημα καὶ τῶν Ὀρθοδόξων, ὡς τὸ ὁμολογεῖ καὶ ἡ ἴδια ἡ ἔνσταση λέγοντας: «Ἐρχόμεθα στὴ σημερινὴ μάστιγα τῆς Ἐκκλησίας, τὴν αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Πατριάρχες, μητροπολίτες καὶ θεολόγοι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὑποστηρίζουν μὲ κάθε λόγο καὶ τρόπο τὴν ἕνωση τῶν "Ἐκκλησιῶν" καὶ Ὁμολογιῶν, ἐνῶ κάποιοι κά- νουν ἀνοίγματα στὴν Πανθρησκεία. Ἀρνοῦνται ἔτσι τὴ μοναδι κότητα "τῆς ἐν ἡμῖν ἐλπίδος", τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς, δηλ. τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀμβλύνοντας μὲ τὴ συνεχῆ προπαγάνδα τὸ ὀρθόδοξο φρόνημα τῶν πιστῶν. Τί ἔχει συμβεῖ σὲ σχέση μὲ τὴν ἐξάπλωση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ μέχρι

τώρα στὴν Ἐκκλησία μας;». Καὶ ἀκόμη, δὲν ἔχει ἀποφασισθεῖ συνοδικῶς.

Συνεπῶς, αὐτὴ ἡ οἰκονομία, ὄχι μόνον δὲν εἶναι "ἄριστο χρῆμα καὶ σοφὸ" ἀλλὰ καταντᾶ παρανομία, διότι γίνεται πρὸς βλάβη καὶ διὰ τοῦτο δὲν ἀναγνωρίζεται ὑπὸ τῆς διαχρονικῆς συνειδήσεως τῆς Ἐκκλησίας.

(Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΜΟΛΥΣΜΟΥ -Ιερομονάχου Ευγενίου)