Η ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΗ.

 

Ανδρ. Κομνηνού

Το φαινόμενο των νέο-αποτειχισμένων εμφανίστηκε μετά τον Ιούνιο του 2016, αν και υπήρχαν αποτειχισμένοι και πριν από τη χρονολογία αυτή. Σύμφωνα με τις αντιλήψεις των νέο-αποτειχισμένων το κίνημά τους βασίζεται στον ΙΕ κανόνα της  ΑΒ Συνόδου. Το κίνημα έχει ως σκοπό να προετοιμάσει μελλοντική Σύνοδο Ορθοδόξων επισκόπων για την καταδίκη της αίρεσης του Οικουμενισμού, που κατοχυρώθηκε συνοδικά με τη Σύνοδο της Κρήτης και την καθαίρεση των αιρετικών επισκόπων. Το αντι-οικουμενιστικό κίνημα αυτό σήμερα εκπροσωπείται από ομάδες αποτειχισμένων κληρικών, μοναχών και λαϊκών. Βασικό χαρακτηριστικό του κινήματος είναι ότι οι ομάδες είναι ανεπίσκοπες και ακμάζει σε αυτές η «ιδιωτική θεολογία».

Δεν μνημονεύουν  άλλον Επίσκοπο (άλλον Μητροπολίτη ή Αρχιεπίσκοπο ή Πατριάρχη)

Στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://trueorthodox.eu/i-enkyrotita-ton-ypo-airetikon-kai-ka/ γράφονται τα παρακάτω.

«Η  εμφάνισις των λεγομένων Αποτειχισμένων  ξεκίνησε από το Άγιο Όρος, όπου ευάριθμος ομάδα πρώην ζηλωτών μοναχών, αφού εγκατέλειψαν την εκκλησιαστικήν επικοινωνίαν με τους υπολοίπους Ζηλωτάς Πατέρας, προέβαλον μίαν νέαν δοξασίαν διά τα εκκλησιαστικά δεδομένα. Η διακοπή αυτή της κοινωνίας δεν είχε ως βάσιν την διαμαρτυρίαν διά τα κακώς κείμενα εις τον χώρον των Γ.Ο.Χ., και τις πράγματι μεγάλες παρεκτροπές, όπου κατά καιρούς εμπίπτει ο ανώτερος και κατώτερος κλήρος, αλλά την προώθησιν μίας άλλης εκκλησιολογίας. Υπάρχουν βεβαίως μέσα εις την επιχειρηματολογίαν τους και οι κατηγορίες περί σχισμάτων και διασπάσεων εις τους Γ.Ο.Χ., όπου συχνά πυκνά ακούμε και από τα στόματα των νεωτεριστών, αλλά αυτάς τας θεωρούμε ως προπέτασμα καπνού… έτσι διά να εμπλουτιστεί το κατηγορητήριόν τους∙ αφού και αυτοί οι ίδιοι πριν καλά καλά να βγουν εις το πεδίον της ”μάχης”, άρχισαν να παρουσιάζουν διασπαστικά φαινόμενα!

Η περίπτωσις των αποτειχισμένων με την ανωτέραν εκκλησιολογίαν, αποτελεί ένα εντελώς καινούργιο φαινόμενον εις την ζωήν της Εκκλησίας, αφού ποτέ εις την ιστορίαν της δεν συναντάται παρόμοιος τρόπος αντιμετωπίσεως των αιρετικών. Κατά παράδοξον τρόπον θεωρούν τους αιρετικούς εκτός εκκλησίας, αλλά ταυτοχρόνως και εντός, εφ’ όσον δεν εκρίθησαν πρώτον από κάποια ορθόδοξον Σύνοδον συνισταμένη ειδικά δι’ αυτούς, ώστε να τους αποβάλη. Εις την εκκλησιαστικήν ιστορίαν παρατηρούμε τους αγίους Πατέρες να αντιδρούν με έναν ξεκάθαρον τρόπον, όπου δεν άφηνε περιθώριον παρερμηνείας, ώστε οι πιστοί να προβληματίζονται τι είναι το σωστόν ή όχι. Εγνώριζον πως, όταν εμφανιστή κάποιος Πατριάρχης ή και κατώτερος κληρικός να κηρύττη φανερά αίρεσιν, αμέσως αποτειχιζόταν και προσπαθούσαν να τον συνεφέρουν με διαφόρους προτροπάς και παρακλήσεις να επιστρέψη εις την ορθήν διδασκαλίαν.

Εάν ο παρεκκλίνων Πατριάρχης ή κληρικός επέμενε εις τας αιρετικάς δοξασίας του,  τότε οι ορθόδοξοι Πατέρες συγκροτούσαν Σύνοδο και κατεδίκαζον την αίρεσιν και τους φορείς αυτής. Εις περίπτωσιν όπου η συγκρότησις Συνόδου ήταν αδύνατος λόγω επεμβάσεως της κρατικής εξουσίας, όπου εστήριζε την αίρεσιν, τότε οι ορθόδοξοι  θεωρούσαν τελεσίδικα τους αιρετικούς εκτός Εκκλησίας εστερημένους κάθε εκκλησιαστικού δικαιώματος και εξουσίας· έστω και Συνοδικώς ακρίτους. Και σωστά έπραττον, διότι η ορθόδοξος εκκλησιολογία θεωρεί εντός Εκκλησίας, μόνον όσους κρατούν αλώβητον και ακεραίαν την Ορθόδοξον πίστιν και όχι αλλοιωμένη και παραχαραγμένη.

Συμφώνως με τους Πατέρας της Εκκλησίας μας, κάποιος αιρετικός είναι εκτός Εκκλησίας από την στιγμήν, όπου μετά την εκδήλωσιν των αιρετικών φρονημάτων του, ελεγχθεί μετά πρώτης και δευτέρας νουθεσίας και παραμείνει εις τας κακοδόξους απόψεις του. Δεν χρειάζεται ιδιαιτέρα διαδικασία δι’ αυτό, αφού η ορθή ομολογία της πίστεως είναι πρωταρχικός παράγοντας διά να ανήκη κάποιος εις την Εκκλησίαν, έστω και αν φαινομενικά κατέχει το πατριαρχικόν σχήμα, ή οτιδήποτε άλλο προσδίδει εξουσία και κύρος εις το πρόσωπόν του. Το αρχικόν του κύρος δεν έχει πλέον καμία διοικητικήν και εκκλησιαστικήν αξίαν, εφ’ όσον δεν συνοδεύεται με την ορθόδοξον ομολογίαν, και κατά συνέπεια στερείται και κάθε εξουσίαν πνευματικήν επάνω εις το Ορθόδοξον ποίμνιον. Επίσης και κάθε ιερατική πράξις όπου τελεί μένει ανενεργός και ανίσχυρος»

Τα βασικά σημεία της ιδιωτικής  αντι-οικουμενιστικής θεολογίας των νέο-αποτειχισμένων.

Τα βασικά σημεία της ιδιωτικής  αντι-οικουμενιστικής θεολογίας, παρακολουθώντας τις σχετικές αναρτήσεις και τα αντίστοιχα σχόλια των αναγνωστών στα λεγόμενα αντι-οικουμενιστικά ιστολόγια, είναι τα εξής.

-Έλλειψη κοινών εκκλησιολογικών θέσεων για τη σημερινή εκκλησιαστική κατάσταση.

- Αυθαίρετη ερμηνεία ιερών κανόνων και περιφρόνηση των ερμηνειών των Πατέρων στους Κανόνες  που αφορούν την πίστη.

- Προκλητική αγνόηση της εκκλησιαστικής ιστορίας.

-Περιφρόνηση και αμφισβήτηση του Πηδαλίου. Aναγόρευση  του  βιβλίου του π.Ε.Θεοδωρόπουλου «Τα δύο άκρα» (π.χ προαιρετική αποτείχιση) σε νέο πηδάλιο.

-Προκλητική αγνόηση της Συνόδου της Κρήτης τον Ιούνιο του 2016 καθώς και της νέας εκκλησιαστικής κατάστασης που διαμορφώθηκε.

-Αναγόρευση του κάθε διαχειριστή ιστολογίου και κάθε αποτειχισμένου σε αλάθητο «πάπα» .

-Έλλειψη συστηματικής κατήχησης. Η αίρεση του Οικουμενισμού, αντί να γίνει αντικείμενο μελέτης και συστηματικής κατήχησης, γίνεται απλά πρόσχημα για την προβολή προσωπικών θέσεων σε θέματα άσχετα με την αίρεση και την πίστη (π.χ.ταυτότητες)

-Καλλιέργεια κλίματος Αντιχριστολογίας, προφητολογίας (μη αποδοχή της νέας ηλεκτρονικής ταυτότητας κ.α ).

-Καλλιέργεια του  γεροντισμού.

-Καλλιέργεια διχόνοιας και προτεσταντική ομαδοποίηση  των αποτειχισμένων.

-Επιλεκτική αποδοχή των νεοφανών Αγίων.

 

 

Η ιδιωτική θεολογία στις εκκλησιολογικές θέσεις των νέο-αποτειχισμένων

Τονίσαμε προηγουμένως ότι ένα χαρακτηριστικό του κινήματος των νέο-αποτειχισμένων είναι η έλλειψη κοινών εκκλησιολογικών θέσεων.

Έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς διάφορες απόψεις που μπορούμε να τις ταξινομήσουμε στις εξής κατηγορίες.

1.Απόψεις για τη δυνητική αποτείχιση (Α)

2.Απόψεις για την υποχρεωτική αποτείχιση.(Β1-Β2)

 

Α. Δυνητική αποτείχιση - Διακοπή μνημόνευσης  μόνο οικείου επισκόπου

Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή , όταν κηρύττεται γυμνή τη κεφαλή αίρεση, οι πιστοί πρέπει να διακόπτουν μεν το μνημόσυνο του αιρετικού πατριάρχη  ή επισκόπου, χωρίς όμως να αποκόπτονται και από την “εκκλησίαν”, την οποίαν ποιμαίνει ο εν λόγω αιρετικός! Η αποτείχιση δεν είναι υποχρεωτική από τους Ιερούς Κανόνες. Είναι αγία, είναι Θεάρεστος, είναι ένδειξη βαθείας ευλαβείας, αλλά δεν είναι υποχρεωτική. Εκείνο που είναι φοβερό λάθος και θα μας βαρύνει την φρικτή ώρα της Κρίσεως είναι η σιωπή και η μη καταδίκη της αιρέσεως. Όπως επίσης και η μη αποτείχιση για λόγους βολέματος, τη στιγμή που η καρδιά και η συνείδησή μας μας εγκαλεί να ομολογήσουμε την Αλήθεια. Μπορούμε "κατ' οικονομίαν" να συλλειτουργούμε με ή να εκκλησιαζόμαστε σε ναούς που μνημονεύετε ο κσκόδοξος/αιρετίζων  επίσκοπος, αλλά μόνον "άχρι καιρού". Για όσο διάστημα χρειαστεί δηλαδή έως ότου ενισχύσουμε την πίστη μας και την ομολογία μας και να ομολογήσουμε και εμείς τον Χριστό. Η "οικονομία" δεν είναι δικαιολογία για να επαναπαυθούμε και να μην ομολογήσουμε ποτέ.

Η διακοπή μνημόνευσης ακολουθεί τον 15^ο Κανόνα της ΑΒ Συνόδου του Μ. Φωτίου ο οποίος πατά πάνω στο βάθρο του 31^ου Αποστολικού, αφορά αποκλειστικά σε κληρικούς. Ο κανόνας είναι δυνητικός.

Ο αποτειχισμένος από τον επίσκοπό του ιερέας πρέπει να κοινωνεί με τους μη αποτειχισμένους, αλλιώς κάνει σχίσμα. Αλλά αυτό λειτουργεί και αντίστροφα: Και ο μη αποτειχισμένος να κοινωνεί με τον αποτειχισμένο. Όπως ο μακαριστός Καντιώτης, τότε για τον Αθηναγόρα. Δεν μνημόνευε επί τριετία τον Πατριάρχη, αλλά είχε πλήρη κοινωνία με την Ιερά Σύνοδο και αντιστρόφως.

Αν κληρικός Α, που έχει διακόψει τη μνημόνευση του οικείου επισκόπου του π.χ. στη Θεσσαλονίκη λόγω κήρυξης κατεγνωσμένης αίρεσης γυμνή τη κεφαλή εφαρμόζοντας τον 15^ο Κανόνα, συλλειτουργήσει με κληρικό Β π.χ. στην Πάτρα που ο δεύτερος ακόμη μνημονεύει, δεν υπάρχει πρόβλημα. Ο Πατρών δεν είναι επίσκοπος του Α και ο Α δεν είναι αποτειχισμένος από τον Πατρών. Αν αποτειχιστεί κι απ’ αυτόν, κάνει σχίσμα, ακόμη και άμα ο Πατρών κηρύττει αίρεση γυμνή τη κεφαλή, διότι δεν είναι επίσκοπος του Α.

 Ο αποτειχισμένος πιστός θα πρέπει μετά την αποτείχισή  του να περιμένει την σύγκληση Ορθοδόξου Συνόδου, όπου θα προβεί στην καταδίκη  της αιρέσεως και των προεξαρχόντων αυτής, ώστε να επανέλθει ξανά μετά την αποκατάσταση  στην προτεραία  εκκλησιαστική  επικοινωνία.

Αφού δεν καταδικάστηκε συνοδικά η αίρεση, οι οικουμενιστές τελούν έγκυρα Μυστήρια και έχουν την Θεία Χάρη. Έτσι το αποτειχισμένο ποίμνιο  μπορεί να εκκλησιάζεται  στους ναούς που λειτουργούν οι τάχα ευσεβείς ιερείς (που όμως παράλληλα υπερασπίζονται και μνημονεύουν τους δεσποτάδες τους, που είναι πιστοί πραιτοριανοί του Βαρθολομαίου και της αίρεσης).

Η αποτείχιση από τον αιρετικό  επίσκοπο  γίνεται, όχι γιατί « απωλέσθη η Χάρις», αλλ' επειδή αυτός «πέπτωκεν», επειδή κήρυξε αίρεση. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει: «εάν ο Επίσκοπος είναι "πονηρός" "πίστεως ένεκεν, φεύγε αυτόν και παραίτησαι" εντέλλεται ο Θεός διά των Αγίων (Χρυσοστόμου, P.G. 63, 231)"Β

 

Β

1. Υποχρεωτική αποτείχιση-Διακοπή κοινωνίας με οικουμενιστές-Έγκυρα Μυστήρια Οικουμενιστών

- Δυνητικοί Κανόνες στο Ιερό Πηδάλιο δεν υπάρχουν. Η αποτείχιση σε καιρό άιρεσης είναι υποχρεωτική.

Οι αποτειχισμένοι διακόπτουν την εκκλησιαστική κοινωνία με όλους τους επισκόπους με τους οποίους κοινωνεί ο οικείος επίσκοπος.

Τα μυστήρια των Οικουμενιστών είναι μεν έγκυρα, αλλά δεν έχουν σωτηριολογική αξία, λόγω του μολυσμού  εξαιτίας της αίρεσης.  Μόνο Ορθόδοξη Σύνοδος θα αποφασίσει για το Έγκυρο ή άκυρο των Μυστηρίων.

- Αν η Εκκλησία προβάλλει την Αποτείχιση ως μία προαιρετική δυνατότητα, αυτό σημαίνει, ότι, όποιος θέλει αποτειχίζεται και όποιος θέλει δεν αποτειχίζεται. Αυτό σημαίνει επίσης ότι, αυτός που δεν αποτειχίζεται (και παραμένει υπο ενός κακοδόξου επισκόπου μη καταδικασθέντος συνοδικά) δεν βλάπτεται πνευματικά από την κοινωνία μαζί του και από το κήρυγμα του;; Γιατί θα ήταν παράλογο η Εκκλησία να πρότεινε στον πιστό μία επιλογή που θα τον έβλαπτε πνευματικά. Αν όμως παραμένοντας ο πιστός σε κοινωνία με τον (κακόδοξο και μη καταδικασμένο) επίσκοπο, δεν βλάπτεται πνευματικά, τότε γιατί ο κακόδoξος Επίσκοπος να παραπεμφθεί στη Σύνοδο με το ερώτημα της καταδίκης και της καθαίρεσης;

-Η άποψη  ότι δεν είναι υποχρεωτική η Αποτείχιση, επειδή η Εκκλησία δεν έχει θεσπίσει ειδικούς Κανόνες και μάλιστα αυστηροτάτους για όσους δεν αποτειχίζονται και παραμένουν υπό αιρετίζοντα Επίσκοπο, δεν ευσταθεί. Ο  Μ. Φώτιος γράφει : «Αιρετικός είναι ο ποιμήν; Τότε είναι λύκος. Να φεύγετε από αυτόν αστραπιαία ακόμα κι αν σας φαίνεται πράος. Να μην έχετε κοινωνία μαζί του όπως αποφεύγετε το δηλητήριο του φιδιού…Ορθόδοξος είναι ο ποιμένας και δεν ακολουθεί την αιρετική φατρία; Υποταχτείτε σε αυτόν σαν να κάθεται στη θέση του Χριστού.» «

4.Ο ΙΕ κανόνας της ΑΒ Συνόδου ομιλεί και επαινεί αυτούς που Ορθοδόξως αποτειχίζονται. Δεν αναφέρεται πουθενά για εκείνους που μονίμως αναβάλουν και ανέχονται την Αποστασία, όχι πλέον προσωρινά, αλλά μόνιμα, γι αυτούς, τους εν πλήρη γνώσει δηλαδή κοινωνούντες με Αιρετικούς ομιλούν άλλοι κανόνες και επιβάλουν αυστηρά επιτίμια. Κανένας μα κανένας από τους γνωστούς και παραδεκτούς ιστορικά Ορθοδόξους Κανονολόγους ή Πατέρες δεν έχει πουθενά υποστηρίξει τη " δυνητική ερμηνεία" και μάλιστα σαν μόνιμη πλέον κατάσταση και πράξη.

Β 2. Υποχρεωτική αποτείχιση-Διακοπή κοινωνίας- Άκυρα Μυστήρια

Άλλη  ομάδα των νέο-αποτειχισμένων πιστεύει τα εξής:  Δεν είναι απαραίτητη  η σύγκληση  Συνόδου γιά να βγει  κάποιος εκτός Εκκλησίας, αφού εάν συλληφθεί κάποιο μέλος Αυτής να κηρύττει αίρεση  φανερά  (γυμνή τη κεφαλή), και αφού ελεγχθεί δύο και τρεις φορές και συνεχίσει αμετανόητος, τότε η Θεία Χάρις απέρχεται απ’ αυτόν, καθότι ο μολυσμός της αιρέσεως τον μίανε. Τα μυστήρια που τελεί είναι ΑΚΥΡΑ.

Ο οικουμενισμός είναι ήδη καταδικασμένος, επειδή κήρυξε το αντίθετο από τις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων. Δεν χρειάζεται καμία καινούργια καταδίκη, επειδή ανέτρεψε το Ευαγγέλιο και τη Σταυρική Θυσία του Χριστού.

Δεν απαιτείται  καμία οικουμενική να μου επικυρώσει ότι ο Χριστός είναι ο Μοναδικός Αληθινός Θεός, η Μοναδική Αλήθεια και Σωτηρία.[το ΠΣΕ διδάσκει το ακριβώς αντίθετο ]

 Υπάρχουν  πάρα πολλά ξεκάθαρα παραδείγματα από την εκκλησιαστική  ιστορία  και τη διδασκαλία  των Πατέρων, όπου μας δείχνουν τον σωστό  δρόμο.

Σημαντική είναι και η αναφορά του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά και στην υψίστης σημασίας κατοχή  της Αληθείας της πίστεως, καθότι αποτελεί τον συνδετικό  κρίκο  του πιστού και της Εκκλησίας,  αφού η απομάκρυνσή του απ’ αυτήν τον τοποθετεί αυτομάτως εκτός της! Πράγματι, μας λέει, ”κι αν εξαπατήσουν μερικούς και τους παρασύρουν, όποιοι και όσοι κι αν είναι, εκείνους μεν τους απομακρύνουν από την ιεράν Εκκλησίαν, αυτή όμως μένει εξίσου ασφαλής και ακράδαντος, εστηριγμένη σταθερά εις όσα στηρίζεται η αλήθεια.  Διότι οι ανήκοντες εις την Εκκλησίαν του Χριστού είναι οπαδοί της αληθείας και όσοι δεν ανήκουν εις την αλήθειαν, δεν ανήκουν ούτε εις την Εκκλησίαν του Χριστού”.

Είναι φανερόν εκ των λόγων αυτών του αγίου Γρηγορίου, πως όσοι απομακρύνονται απ’ την αλήθεια, αυτομάτως εκβάλουν τους εαυτούς από την Εκκλησία, δίχως άλλην διαδικασία, δίχως να περιμένουν σύγκληση  Συνόδων κ.τ.λ.! Εφ’ όσον καταδικασθεί κάποια αίρεση,  οι αποφάσεις της είναι διαχρονικές και δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνονται κάθε φορά όπου κάποιος την ενστερνισθεί στο μέλλον.  Μάρτυρας γιά την διαχρονικότητα της ισχύος των αποφάσεων είναι και πάλι  ο άγιος Γρηγόριος, ο οποίος εκφράζοντας  τη γνώμη  της Εκκλησίας αναφέρει εις τον πρώτον Αντιρρητικόν λόγον του τα εξής: ”...το γράμμα (της Συνόδου), επιτιμά εκεί φανερά όχι τους προηγουμένως απολογηθέντας, αλλά εκείνους όπου ανακινούν εις το εξής ζητήματα...”