Ομολογία

 Ιεράρχες ανακοίνωσαν την δημιουργία Διεθνούς Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Στις 19 Δεκεμβρίου 2023, Ιεράρχες και Κληρικοί Τοπικών Ορθόδοξων Εκκλησιών, με μη κυβερνητικές οργανώσεις που έχουν συμβουλευτικό καθεστώς στο Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο του ΟΗΕ «Public Advocacy», «VSI Zmogaus teisiu apsauga», European institute for religion and law, υπέγραψαν συμφωνία για την ίδρυση της Διεθνούς ένωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων "Εκκλησία κατά της ξενοφοβίας και των θρησκευτικών διακρίσεων".

Η νέα ένωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν μια απάντηση στην παραβίαση των δικαιωμάτων των πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία.

Το Συντονιστικό Συμβούλιο της Διεθνούς ένωσης είναι οι εξής:

- Μητροπολίτης Θεοδόσιος Snigirev, υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επικεφαλής της επισκοπής Τσερκάσι και Κανίβ (Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία),

- Μητροπολίτης Ιωνάθαν Yeletskih, επικεφαλής της επισκοπής Τούλτσιν και Μπράτσλαβ (Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία),

- Μητροπολίτης Βόστρων Τιμόθεος Μαργαρίτης, Έξαρχος του Παναγίου Τάφου στη νήσο Κύπρο (Ορθόδοξη Εκκλησία Ιεροσολύμων),

- Αρχιεπίσκοπος Σεβάστειας Θεοδόσιος Χάννα (Ορθόδοξη Εκκλησία Ιεροσολύμων),

- Μητροπολίτης Βερολίνου και Γερμανίας Μαρκ Arndt (Πρώτος Αναπληρωτής Πρόεδρος της Συνόδου των Επισκόπων της ROCOR),

- Μητροπολίτης του Λόβετς Γαβριήλ Dinev (Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία),

- Ιερέας Δημήτριος Sydor, υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προϊστάμενος του Καθεδρικού Ναού του Τιμίου Σταυρού του Uzhhorod (Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία).

Εκτός από την ανακοίνωση της υπογραφής της συμφωνίας, η ελευθέρωση της Λέσχης Τύπου της Γενεύης αναφέρει τα εξής:

Θρησκευτικοί ηγέτες και υπερασπιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα κάλεσαν τις ουκρανικές αρχές και τον Πρόεδρο Zelensky να σταματήσουν τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και απευθύνθηκαν στους ειδικούς εντολοδόχους του ΟΗΕ, στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ με δηλώσεις σχετικά με τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων αυτής της εκκλησίας.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι εκπρόσωποι του ΟΗΕ έχουν επανειλημμένα επιστήσει την προσοχή στην κρίσιμη κατάσταση και τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ειδικότερα:

- Στις 24 Μαρτίου 2023, το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα δημοσίευσε μια έκθεση σχετικά με την ελευθερία της θρησκείας στην Ουκρανία για την περίοδο από την 1η Αυγούστου 2022 έως τις 31 Ιανουαρίου 2023, η οποία αναφέρεται στα νομοσχέδια αριθ. 8221, αριθ. 8262 και αριθ. 8371 (τα λεγόμενα νομοσχέδια "απαγόρευσης της UOC"), καθώς και στις ανησυχίες σχετικά με τη χρήση των λεγόμενων "μέτρων ασφαλείας" από την Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

"Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας διεξήγαγε έρευνες (μερικές από τις οποίες ονόμασε "μέτρα ασφαλείας") σε διάφορα μοναστήρια, γραφεία, εκπαιδευτικά ιδρύματα και άλλη ιδιοκτησία της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στις περιοχές Κίεβο, Ρίβνε, Ζιτόμυρ, Ιβάνο-Φρανκίβσκ, Τσερνίβτσι, Ντνίπρο, Χμελνίτσκι, Τσερκάσι, Βόλιν, Χέρσον, Τερνόπιλ, Πολτάβα και Ζακαρπάτια", αναφέρει η έκθεση.

Η έκθεση αναφέρει ότι ορισμένοι κληρικοί της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ανακρίθηκαν με ανιχνευτή ψεύδους και τουλάχιστον τρεις υποψίες απαγγέλθηκαν εναντίον τους, μεταξύ άλλων για "παραβίαση της ισότητας των πολιτών λόγω εθνικότητας, θρησκείας, καταπάτηση της εδαφικής ακεραιότητας και του απαραβίαστου της Ουκρανίας...".

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Γραφείου: "το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ανησυχεί ότι οι ενέργειες του κράτους κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας μπορεί να συνιστά διάκριση.

Το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα υπενθυμίζει επίσης την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι όλα τα άτομα που αντιμετωπίζουν ποινικές κατηγορίες απολαμβάνουν το πλήρες φάσμα των δικαιωμάτων δίκαιης δίκης", αναφέρει το έγγραφο.

- Στην έκθεση "Ανασκόπηση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ουκρανία" για την περίοδο 01 Φεβρουαρίου - 30 Απριλίου 2023, το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα κατέγραψε αύξηση της "ρητορικής μίσους" και της βίας κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το έγγραφο αναφέρει ότι "τον Απρίλιο του 2023, τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια των περιφερειών Χμελνίτσκι, Ρίβνε και Βολίν απαγόρευσαν τις "δραστηριότητες της UOC" στις αντίστοιχες περιοχές τους, αφού το έπραξαν τα περιφερειακά συμβούλια των περιφερειών Λβιβ, Ζιτόμυρ, Βινίτσια και Τερνοπίλ, παρόλο που μια τέτοια απαγόρευση υπερβαίνει τις αρμοδιότητες των τοπικών συμβουλίων. Πολλά τοπικά συμβούλια ζήτησαν επίσης την καταγγελία των συμβάσεων μίσθωσης δημοτικών ακινήτων με την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία".

Επιπλέον, ο ΟΗΕ απαρίθμησε άλλα "μέτρα κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας": έρευνες σε θρησκευτικά κτίρια και άλλες εγκαταστάσεις της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ανακοινώσεις υποψίας σε κληρικούς και κατ' οίκον περιορισμό ορισμένων από αυτούς, η κατάσταση με την έξωση μοναχών από τη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου. Η Αποστολή του ΟΗΕ για την Παρακολούθηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Ουκρανία εξέφρασε την ανησυχία της ότι "ο σωρευτικός αντίκτυπος των ενεργειών της κυβέρνησης κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας μπορεί να συνιστά διάκριση".

- Στις 17 Νοεμβρίου 2023, η Βοηθός Γενικός Γραμματέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Γραφείου του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ilze Brands Kehris, εξέφρασε επικριτικές παρατηρήσεις σχετικά με την έγκριση του σχεδίου νόμου 8371 σε πρώτη ανάγνωση από την Verkhovna Rada.

Ωστόσο, κατά τη γνώμη μας, η παραπάνω αντίδραση παραμένει ανεπαρκής. Ειδικότερα, τα ακόλουθα ζητήματα προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία:

1. Το 2023 άνοιξαν ποινικές υποθέσεις στην Ουκρανία εναντίον του Μητροπολίτη Θεοδοσίου (Snigirev) του Τσερκάσι και του Κανίβ, του Μητροπολίτη Ιωνάθαν (Yeletskih) του Τούλτσιν και του Μπράτσλαβ, του Μητροπολίτη Παύλου (Lebed), ηγουμένου της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου, και του Μητροπολίτη Λογγίνου (Zhar) του Μπάντσενι.

Οι θρησκευτικοί αυτοί ηγέτες έχουν ήδη υποβληθεί σε μέτρα περιορισμού της ελευθερίας, όπως κράτηση και κατ' οίκον περιορισμό, και ο μητροπολίτης Ιωνάθαν (Yeletskih) του Τούλτσιν και του Μπράτσλαβ έχει ήδη καταδικαστεί από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο σε σοβαρή ποινή φυλάκισης 5 ετών (η ποινή επανεξετάζεται από το Εφετείο στις 22 Ιανουαρίου 2024).

Μετά από νομική εξέταση των κατηγοριών που απαγγέλθηκαν κατά των εν λόγω θρησκευτικών ηγετών, καθώς και του υλικού των εν λόγω ποινικών υποθέσεων, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι οι ανωτέρω ποινικές υποθέσεις και κατηγορίες είναι αβάσιμες και υποδηλώνουν οργανωμένες διακρίσεις εις βάρος της UOC.

Στον πυρήνα τους, αυτές οι ποινικές υποθέσεις αποτελούν διώξεις για την ελευθερία του λόγου και την προστασία των πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, καθώς και για την έκφραση θρησκευτικών πεποιθήσεων που βασίζονται στους εκκλησιαστικούς κανόνες και το εκκλησιαστικό δόγμα.

Εφιστούμε την προσοχή στο γεγονός ότι οι παραπάνω ποινικές υποθέσεις κατά των μητροπολιτών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας κινήθηκαν με την κατηγορία της υποτιθέμενης διάδοσης ρητορικής μίσους (άρθρο 161 του Ποινικού Κώδικα της Ουκρανίας), αλλά οι κρατικές αρχές αρνούνται να ασκήσουν ποινική δίωξη σε εκείνους που κάλεσαν δημοσίως σε κατάληψη των εκκλησιών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και σε άλλες πράξεις βίας κατά των πιστών αυτής της εκκλησίας. Γνωρίζουμε εκατοντάδες αιτήσεις πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για προστασία από εγκλήματα που διαπράχθηκαν εναντίον τους, οι οποίες αγνοήθηκαν από τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου.

Αυτό είναι μια σαφής ένδειξη των διπλών κριτηρίων της δικαιοσύνης και επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας πολιτικής τάξης για τη στέρηση δικαιωμάτων των πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία στην πραγματικότητα έχει γίνει εκκλησία-θύμα στην Ουκρανία.

2. Το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας ψήφισε σε πρώτη ανάγνωση το σχέδιο νόμου αριθ. 8371, το οποίο προβλέπει την πλήρη απαγόρευση και νομική εκκαθάριση όλων των νομικών προσώπων που ανήκουν στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία. Ο νόμος αυτός παραβιάζει πρωτοφανώς το διεθνές δίκαιο και αποτελεί παράδειγμα ανοικτής διάκρισης σε βάρος εκατομμυρίων πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για θρησκευτικούς λόγους. Εάν αυτός ο νόμος υιοθετηθεί, οι πιστοί της UOC θα στερηθούν τις εκκλησίες τους, τη γη και τις εγκαταστάσεις προσευχής, καθώς και τη δυνατότητα να ασκούν την πίστη τους στις κοινότητες που δημιούργησαν.

3. Οι μαζικές πράξεις βίας κατά της UOC συνεχίζονται στην Ουκρανία: εκκλησίες καταλαμβάνονται με τη βία, πιστοί ξυλοκοπούνται με την αδράνεια και μερικές φορές με την άμεση συμμετοχή της αστυνομίας, οι αρχές αποφασίζουν να κατάσχουν γη από θρησκευτικές οργανώσεις της UOC και οι αρχές ξεκινούν αγωγές για να πάρουν πίσω εκκλησίες που είχαν μεταβιβαστεί στην UOC στο πλαίσιο της επιστροφής.

4. Στις 22 Ιανουαρίου 2024, το Εφετείο θα διεξαγάγει τακτική ακρόαση στην ποινική υπόθεση του μητροπολίτη Ιωνάθαν (Yeletskih) του Τούλτσιν και του Μπράτσλαβ, ο οποίος καταδικάστηκε σε 5 χρόνια φυλάκισης από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο. Παρά την προσοχή της αποστολής του ΟΗΕ στην Ουκρανία στην υπόθεση αυτή, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος πολιτική παραγγελία για την έκδοση άδικης ενοχής στην υπόθεση αυτή. Εάν συμβεί αυτό, κατά τη γνώμη μας, οι ουκρανικές αρχές θα δείξουν πλήρη αδυναμία να εκπληρώσουν τις διεθνείς υποχρεώσεις τους για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο έδαφός τους.

5. Η ποινική υπόθεση κατά του Μητροπολίτη Θεοδοσίου (Snigirev) του Τσερκάσι και του Κανίβ για φερόμενη διάδοση ρητορικής μίσους κατά των εκπροσώπων άλλης πίστης εξακολουθεί να εξετάζεται. Πρέπει να σημειωθεί ότι στις 9 Οκτωβρίου 2023, ο Μητροπολίτης Θεοδόσιος μίλησε στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ κατά την εξέταση της έκθεσης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για την Ουκρανία κατά την 53η σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ. Στην ομιλία του, ο ίδιος, ως επικεφαλής της επισκοπής Τσερκάσι και Κανίβ της UOC, ανέφερε ότι είχαν λάβει χώρα μαζικές κατάληψεις εκκλησιών στην επισκοπή του και άλλες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Επί του παρόντος, οι ουκρανικές αρχές ζητούν επίμονα την αλλαγή του μέτρου περιορισμού από κατ' οίκον περιορισμό σε κράτηση, γεγονός που, κατά τη γνώμη μας, αποτελεί δίωξη του υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ για τις νόμιμες διεθνείς δραστηριότητές του στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η έκκληση προς τον Ελεύθερο Τύπο: Διανέμοντας αυτό το δελτίο τύπου, ελπίζουμε να λάβουμε μια συμπαθητική αντίδραση από τη διεθνή κοινότητα και τον Ελεύθερο Τύπο, ο οποίος συνεχίζει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον επηρεασμό των ουκρανικών αρχών και μπορεί να προσφέρει πρακτική βοήθεια στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στη μείωση της αδικίας και της αυθαιρεσίας σε όλο τον κόσμο.

Ενδιαφερόμαστε να λάβουμε αίτημα από Εσάς για την παροχή πρόσθετων πληροφοριών, εγγράφων, αποδεικτικών στοιχείων και μαρτυριών σχετικά με τα ανωτέρω θέματα.

Οι πιστοί-θύματα και Μητροπολίτες της Ουκρανικής Εκκλησίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται υπό διερεύνηση - είναι έτοιμοι να καταθέσουν άμεσα για την κατάστασή τους, μεταξύ άλλων σε συνεντεύξεις ή άλλες μορφές επικοινωνίας που θα επιλέξετε.