Ομολογία

 Σχόλια του π. Δημητρίου Αθανασίου (π.Δ.Α) σε γραπτή παρέμβαση του

π.Ευθυμίου Τρικαμηνά (π.Ε.Τ) σχετικά  με την ημερολογιακή  διόρθωση τού Πασχαλίου.

π.Ευθύμιε ευλογείτε.

Σας ευχαριστώ για την γραπτή παρέμβασή σας στο κείμενο μου, το σχετικό με την

διόρθωση του υπολογισμού της ημερομηνίας της εορτής του Πάσχα. Ομολογουμένως

παραξενεύτηκα. Δεν φανταζόμουν ότι θα σχολιάζατε το άρθρο, γιατί αυτό βασικά

απευθυνόταν στους λάτρεις και πιστούς του «Αγίου Ιουλιανού» ημερολογίου και από

αυτούς περίμενα σχόλια. Ήθελα να τους αποδείξω ότι με το Ιουλιανό ημερολόγιο

παραβιάζονται πλέον, λόγω των συσσωρευμένων λαθών, οι όροι του Πασχαλίου της Α

Οικουμενικής Συνόδου και θα πρέπει να αναθεωρήσουν πολλές από τις λανθασμένες

απόψεις που φανατικά υποστηρίζουν. (Αυτό βέβαια πρέπει να προβληματίσει και τους

ακολουθούντας το νέο ημερολόγιο).

Γι΄αυτό έκανα μια ΠΑΡΑΔΟΧΗ, που αστρονομικά είναι λάθος. Δηλ. θεώρησα ότι η εαρινή

ισημερία είναι 21 Μαρτίου με το ΠΑΛΑΙΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ και παρουσίασα το σεληνιακό

σφάλμα και τις συνέπειές του με ημερομηνίες του Παλαιού ημερολογίου. Αυτό το έκανα γιατί

ορισμένοι ΓΟΧ επικαλούνται την ερμηνεία του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη στον Ζ

Αποστολικό κανόνα που γράφει ότι η Α Οικουμενική Σύνοδος διόρθωσε την εαρινή

ισημερία στις 21 Μαρτίου.

( Η διόρθωση του σεληνιακού σφάλματος μας δίνει την δυνατότητα να μην μηδενίζεται η

νηστεία των Αγίων Αποστόλων, επιχείρημα που χρησιμοποιούν ευρέως οι ΓΟΧ για την

παραδοσιακότητα του Ιουλιανού ημερολογίου. Αυτό θα το αποδείξω σε άλλο άρθρο).

Όμως επειδή τα σχόλια σας υπάρχουν κάποια σημεία που χρειάζονται επεξήγηση,

αναγκάζομαι να σχολιάσω τις απόψεις σας.

Γράφετε ότι:

π.Ε.Τ: « Κατ’ἀρχάς δέν νοεῖται ἡ διόρθωσις τῆς ἡμερομηνίας τῆς μεγίστης τῶν

ἑορτῶν τῶν Ὀρθοδόξων σέ συνεργασία μέ τούς αἱρετικούς. Οἱ ἱεροί Κανόνες

ἀπαγορεύουν κάθε συνεργασία μέ τούς αἱρετικούς σέ ἐκκλησιαστικό ἐπίπεδο».

--------------------

ΣΧΟΛΙΟ π.Δ.Α . Δεν έγραψα πουθενά για διόρθωση της ημερομηνίας του Πάσχα, αφού

αυτή η εορτή είναι κινητή και ως εκ τούτου δεν έχει ΣΤΑΘΕΡΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ. Απλά έθεσα

ένα προβληματισμό, γνωστό εδώ και χρόνια στον χώρο των θετικών επιστημών από όπου

προέρχομαι, ότι υπολογίζεται ΛΑΘΟΣ Η ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ.

Έγραψα ότι απαιτείται ΔΙΟΡΘΩΜΕΝΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ (για τον προσδιορισμό της ακριβής

ημερομηνίας του Πάσχα ) ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ. Επίσης πουθενά δεν είπα ότι θα πρέπει

να συνεργαστούμε με αιρετικούς για την διόρθωση του λάθους.

Επειδή το λάθος είναι ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟ (σεληνιακό και ημερολογιακό σφάλμα) γι΄αυτό

συμμετέχουν στην διόρθωση μόνο σχετικοί επιστήμονες. Η μέθοδος είναι απλή.

Πληροφορούμαστε από τους αστρονόμους τα εξής:

-Πότε είναι η εαρινή ισημερία.

2

-Πότε είναι η πρώτη πανσέληνος μετά την εαρινή ισημερία.

-Πότε είναι η πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας.

Η δημιουργία των ημερολογίων στην συνέχεια είναι εύκολη υπόθεση με την βοήθεια των

υπολογιστών. Έτσι περνάμε στο πρώτο στάδιο της διόρθωσης. Αυτό είναι η ενημέρωση του

χριστεπωνύμου πληρώματος ώστε να απαιτηθεί μελλοντικά η σύγκληση Πανορθοδόξου

Συνόδου γι΄αυτό.

Οι οικουμενιστές το 2025 με την επιστημονική κάλυψη θα έλθουν για να αναγγείλουν τον

κοινό εορτασμό του Πάσχα με τους Παπικούς. Δεν γνωρίζω το μοντέλο που θα

παρουσιάσουν. Οι υπάρχοντες επιστημονικές μελέτες ,απ΄όσες έχω υπόψη, δεν θα

μπορούν να εφαρμόσουν ΣΩΣΤΑ και τους τέσσερις όρους του κανόνα του Πασχαλίου.

Υπάρχει και η πρόταση για την δημιουργία ενός νέου Παγκόσμιου ημερολογίου, που πάλι

δεν ορθοτομεί την ημερομηνία της εορτής του Πάσχα και δημιουργεί άλλα προβλήματα.

Έτσι προκύπτει το εύλογο ερώτημα. Αν δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο σωστός τρόπος

εφαρμογής των όρων εορτασμού του Πάσχα, τι θα κάνουμε; Θα τον δεχτούμε

αδιαμαρτύρητα ο,τι μας ανακοινώσουν ή θα χωριστούμε σε παλαιο-πασχίτες και νέο-

πασχίτες χωρίς επίγνωση;

--------------------------

Γράφετε:

π.Ε.Τ: «Αὐτό νομίζω ὅτι εἶναι λάθος καί δέν χρειάζεται καμμία διόρθωσις νέα τοῦ

ἡμερολογίου, ἀλλά χρειάζεται διόρθωσις τοῦ ἑορτολογίου στό θέμα τῶν κινητῶν

ἑορτῶν. Αὐτή ἡ διόρθωσις ὅμως, ὅπως προανέφερα, ἀπαγορεύεται νά γίνη σέ

συνεργασία μέ τούς αἱρετικούς καί μάλιστα μέ σκοπό νά συνεορτάσωμε μαζί των τίς

κινητές ἑορτές.»

ΣΧΟΛΙΟ π.Δ.Α:. Αυτά που γράφετε θα ισχύσουν μόνο όταν υπολογίσουμε το Πάσχα με

βάση την ισημερία του νέου ημερολογίου (3 Απριλίου) και όχι με την ημερομηνία 21

Μαρτίου με το παλαιό ημερολόγιο. Όμως ο τρόπος υπολογισμού του Πάσχα με βάση το

ΙΟΥΛΙΑΝΟ ημερολόγιο, παρασέρνει και σε λάθη το νέο-διορθωμένο Ιουλιανό. Η δική μου η

πρόταση είναι να καθοριστούν από την αρχή επιστημονικά και με ακρίβεια τα αστρονομικά

δεδομένα (ισημερία -πανσέληνος μετά την ισημερία -Νομικό Φάσκα-πρώτη Κυριακή μετά

την πανσέληνο ).

Αν ακολουθήσουμε ο,τι έγραψα παραπάνω αναγκαστικά οι εορτές που εξαρτώνται από το

Πάσχα θα αλλάξουν ημερομηνία, αφού είναι κινητές. Το εορτολόγιο όμως δεν θα

αλλάξει.Δηλ.40 μέρες μετά το Πάσχα θα είναι η εορτή της Αναλήψεως, πενήντα μέρες μετά

η Πεντηκοστή ,57 μέρες μετά η εορτή των Αγίων Πάντων κ.λ.π.

Οι αλλαγές αυτές γίνονται ΑΥΤΟΜΑΤΑ και δεν χρειάζεται καμία συνεργασία με τους

αιρετικούς.

--------------------------------------------------------------------------------------------

Έγραψα το εξής:

3

««Επίσης η Α ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ άλλαξε το Μακεδονικό ημερολόγιο με το

Ιουλιανό, που ήταν ακριβέστερο επιστημονικά χωρίς ποτέ να το θεωρήσει ως το τέλειο

ημερολόγιο και γι΄αυτό δεν το συμπεριέλαβε στους όρους εορτασμού του Πάσχα».

Και εσείς γράψατε τα παρακάτω:

π.Ε.Τ: « Εἶναι γεγονός ὅτι, ἐπειδή δέν διεσώθησαν τά πρακτικά τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς

Συνόδου, δύναται ἕκαστος νά ἰσχυρίζεται ὁ,τιδήποτε σχετικά μέ τίς ἀποφάσεις της.

Τό ὅτι εἶναι λάθος αὐτό τό ὁποῖο ἰσχυρίζεται ὁ π. Δημήτριος φαίνεται ὁλοκάθαρα ἀπό

τό ὅτι οἱ Πατέρες μετά τήν Α’Οἰκουμενική Σύνοδο ἀκολουθοῦσε ὀ καθένας τό

ἡμερολόγιο τοῦ τόπου του, ἤ αὐτό τέλος πάντων τό ὁποῖο τόν ἐξυπηρετοῦσε. Ἔτσι

λοιπόν ὁ Μ. Ἀθανάσιος, ὁ ὁποῖος ἦτο παρών στήν Σύνοδο αὐτή, ἀνεκοίνωνε στίς

λεγόμενες ἑορταστικές ἐπιστολές τήν ἡμερομηνία τοῦ ἑπομένου Πάσχα καί τίς

σχετικές μέ αὐτό ἡμερομηνίες πάντοτε στό Αἰγυπτιακό ἡμερολόγιο. Τό ἴδιο ἔκανε καί

ὁ ἅγιος Κύριλλος ἑκατό περίπου χρόνια μετά τήν Α΄Οἰκουμενική Σύνοδο.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἀναφέρει σέ ἐπιστολές του ἀπό τήν ἐξορία

ἡμερομηνίες χρησιμοποιώντας τό Μακεδονικό ἡμερολόγιο.

Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τό Πασχάλιο χρονικό ἔργο ἀγνώστου συγγραφέως τοῦ

Στ΄αἰῶνος, καθώς ἐπίσης καί μέ τό χρονικό τοῦ Θεοφάνους τοῦ Ὁμολογητοῦ, ἔργο

τοῦ Θ΄αἰῶνος.

Θά ἦταν ἀδιανόητο οἱ Πατέρες αὐτοί καί Οἰκουμενικοί διδάσκαλοι νά χρησιμοποιοῦν

ἡμερολόγια ἀντίθετα μέ αὐτό τό ὁποῖο ἐθέσπισε ἤ ἔστω καθιέρωσε ἡ Α’Οἰκουμενική

Σύνοδος.

Τό Ἰουλιανό ἡμερολόγιο, ὅπως φαίνεται καθιερώθηκε σύν τῷ χρόνῳ ἐξ αἰτίας τῆς

πολιτείας, ἡ ὁποία πάντοτε τό χρησιμοποιοῦσε καί ἔτσι γιά νά ὑπάρχη συμφωνία

ἔγινε ἀποδεκτό καί ἀπό τήν Ἐκκλησία.

Γιά τό βασικό ζήτημα τῆς ἀκριβοῦς ἡμερομηνίας τῆς ἑορτῆς τοῦ Πάσχα, ἡ ὁποία

ὀφείλει νά εἶναι σύμφωνος μέ τούς ὅρους τῆς Α΄Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἔχω νά

ἀναφέρω ὅτι, ὄντως σήμερα οἱ ἡμερομηνίες κατά τίς ὁποῖες ἑορτάζεται τό Πάσχα δέν

συμφωνοῦν μέ τούς ὅρους τῆς Α΄Οἰκουμενικῆς».

ΣΧΟΛΙΟ π.Δ.Α

Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος άρχισε στις 19 Ιουνίου 325 και έληξε στις 25 Αυγούστου: «Εν

υπατεία Παυλίνου και Ιουλιανού των λαμπροτάτων, έτους από Αλεξάνδρου χλς΄, εν μηνί

Δεσίω ιθ΄ τη προ ιγ΄ καλανδών Ιουλίων εν Νικαία τη Μητροπόλει Βιθυνίας» (Μήλια Σπ.

Πρακτικά Οικουμενικών Συνόδων, Β’ πράξη της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου), έληξε δε «Εν

μηνί Λώω, προ ζ΄ καλανδών Γορπιαίω».

Ο Αλεξανδρείας Κύριλλος στον Πασχάλιο Πρόλογό του, προσθέτει: «Η Οικουμενική

Σύνοδος ομοφώνως εψηφίσατο ότι η Εκκλησία της Αλεξανδρείας ένθα ήσαν έμπειροι περί

τας γνώσεις ταύτης θα ήγγελε τη Ρωμαίων Εκκλησία ετησίως την ημέραν του Πάσχα, ήτις

θα ανεκοινούτο τούτο» (Σωκράτους, Εκκλ. Ιστ. Ε΄). Επίσης, ο Μεδιολάνων Αμβρόσιος μας

πληροφορεί, ότι η εν Νικαία Σύνοδος επί τη βάσει γνωμοδοτήσεως πολλών μαθηματικών

4

απεδέξατο τον Αλεξανδρινόν κύκλον των 19 ετών Μέτωνος, του Ηλίου (Αμβροσίου,

Επιστολή προς τους Επισκόπους Εμιλίας).

Ο Μέτωνας (5 ος π.Χ) βρήκε την διάρκεια του αστρικού ηλιακού έτους ίσο με 365,26 ημέρες,

αυτό δηλαδή που ο Σωσιγένης το 46 π.Χ. με εντολή του Ιουλίου Καίσαρα καθιέρωσε σαν

Ιουλιανό ημερολόγιο. Δηλ η αποδοχή του «κύκλου των 19 ετών Μέτωνος, του Ηλίου»

από την Α Οικουμενική Σύνοδο ,ουσιαστικά είναι η ΕΜΜΕΣΗ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ

ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ, χωρίς η Σύνοδος να απαγορεύσει κάθε άλλη μετατροπή

ή διόρθωση.

Παρατηρείται εδώ, ότι η Εκκλησία μέχρι την Α΄ Σύνοδο ακολουθούσε το Μακεδονικό

ημερολόγιο (των 354 ημερών) και εμμέσως πλην σαφώς αποδέχτηκε το Ιουλιανό

ημερολόγιο (των 365.25 ημερών με βάση τον κύκλο του Μέτωνα) ως πολύ ακριβέστερο,

δηλ. έχουμε εδώ αλλαγή ημερολογίου. Την εισαγωγή του νέου ημερολογίου (Ιουλιανού)

ενέκριναν οι Πατέρες της Συνόδου και ανέθεσαν στον Επίσκοπο Χωνών Αχιλλέα Τάτιο (του

Πατριαρχείου Αλεξανδρείας), που ήταν αστρονόμος και μετείχε της Συνόδου, να

συνεννοηθεί με τους αστρονόμους της Αλεξάνδρειας, για την εισαγωγή του Ιουλιανού

ημερολογίου και τη διόρθωση ισημεριών και πανσελήνων.

Οι Πατέρες της Α΄ Συνόδου δέχτηκαν τη διόρθωση της ισημερίας κατά 3 ημέρες, που

προτάθηκε από τους αλεξανδρινούς αστρονόμους, χωρίς να διατυπώσουν όρο μη

μελλοντικής διόρθωσης. Η διόρθωση των τριών ημερών ήταν η διόρθωση του σφάλματος

στην ισημερία, λόγω συσσωρευμένου λάθους του ιουλιανού ημερολογίου από το 45 π.Χ

μέχρι το 325 μ.Χ.

Η αποδοχή του Ιουλιανού ημερολογίου όπως είπαμε ήταν έμμεση και δεν

συμπεριλαμβάνεται στον Κανόνα του Πασχαλίου. Αν ισχύουν αυτά που ισχυρίζεστε(δηλ.δεν

αποδέχτηκε κάποιο ημερολόγιο η Α Οικουμενική) προκύπτουν τα εξής εύλογα ερωτήματα.

Σε ποιο ημερολόγιο αναφερόταν από τα τρία ισχύοντα (ιουλιανό-μακεδονικό-αιγυπτιακό) η

διόρθωση της ημερολογιακής ισημερίας; (μπορεί να αποδειχθεί πολύ εύκολα με απλούς

μαθηματικούς υπολογισμούς ότι αφορούσε το Ιουλιανό ημερολόγιο).

Εξ άλλου τα Πασχάλια γράμματα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας για την αναγγελία της

ημερομηνίας του Πάσχα σε ποιο ημερολόγιο βασίζονται και ημερομηνία τίνος μήνα και

ποιου ημερολογίου ανακοινώνουν;; Μήπως στο ακριβέστερο που ήταν το ΙΟΥΛΙΑΝΟ;

Οι Πατέρες της Α Οικουμενικής Συνόδου με την απόφασή τους επέβαλαν την

χρησιμοποίηση πραγματικών γεγονότων ισημερίας ή πανσελήνου και όχι πλασματικών και

εμμέσως πλην σαφώς προσδιόρισαν την εποχή της ανοίξεως για τον εορτασμό του Πάσχα,

την εποχή που ανθίζουν τα φυτά. Αυτό δηλώνεται σαφώς από τον ίδιο το Θεό (Έξ. 12, 1-2,

11, 18) και το ίδιο αναφέρει και ο άγιος Αναστάσιος Αντιοχείας (PG 89. 1381).

Το ότι οι Πατέρες δεν εφάρμοσαν στις περιοχές τους το Ιουλιανό, αλλά σεβάστηκαν το

ισχύον ημερολόγιο σε κάθε περιοχή, είναι ηλίου φαεινότερο ότι το έκαναν για λόγους

ποιμαντικής οικονομίας. Τους ενδιέφερε περισσότερο η εφαρμογή των όρων εορτασμού του

Πάσχα και όχι το ημερολόγιο. Δεν ήθελαν να δημιουργήσουν εστίες έντασης στις περιοχές

τους σε μια εποχή που ο Χριστιανισμός ήταν υπο διωγμό. Και ας μην ξεχνάμε ότι οι

χριστιανοί ήταν μειονότητες στα μεγάλα κράτη της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

5

Πάντως χαίρομαι που συμφωνείτε μαζί μου όταν γράφετε « ὄντως σήμερα οἱ ἡμερομηνίες

κατά τίς ὁποῖες ἑορτάζεται τό Πάσχα δέν συμφωνοῦν μέ τούς ὅρους τῆς Α΄Οἰκουμενικῆς».

---------------------------------------------------------------------------------

Τέλος γράφετε:

π.Ε.Τ: «Τό πῶς βέβαια θά ὑπάρξη διόρθωσις, σέ ὀρθόδοξα πλαίσια, μακριά ἀπό τήν

συνεργασία μέ τούς αἱρετικούς, εἶναι ἕνα ἄλλο θέμα, ὄντως δύσκολο καί δυσεπίλυτο,

δεδομένου τοῦ ὅτι οἱ ἐκκλησιαστικοί ἡγέτες εὑρίσκονται μέσα στήν αἵρεσι τοῦ

Οἰκουμενισμοῦ. Οἱ Γ.Ο.Χ. πάλι, οἱ ὁποῖοι δῆθεν ἐνδιαφέρονται γιά τίς Παραδόσεις

ἀδυνατοῦν, ὅπως φαίνεται, ὄχι νά κατανοήσουν αὐτό τό ζήτημα, ἀλλά καί νά

ἐπιλύσουν τά ἰδικά των προβλήματα, τῶν σχισμάτων δηλαδή, τῆς δογματοποιήσεως

τοῦ Ἰουλιανοῦ ἡμερολογίου κλπ.

Ἴσως τελικά καί αὐτό τό πρόβλημα θά ἀναχθῆ στά προβλήματα τῶν ἐσχάτων

χρόνων, τά ὁποῖα θά πρέπει νά παραβλέψη ὁ λαός τοῦ Θεοῦ, δεδομένου ὅτι ἀφ ἑνός

μέν δέν τόν βλάπτουν στήν εὐσέβεια, τό ἄν δηλαδή ἑορτάση τό Πάσχα μία Κυριακή

ἀργότερα ἀπό τήν κανονική, ἀφ’ἑτέρου δέ ἔχει νά ἀντιμετωπίση τά οὐσιωδέστερα

προβλήματα τῶν ἐσχάτων χρόνων, τοῦ σφραγίσματος, τοῦ ἐρχομοῦ τοῦ

Ἀντιχρίστου, τῆς πλάνης καί τῆς συγχύσεως ἡ ὁποία θά ὑπάρχη κλπ. ἀπό τά ὁποῖα

ὄντως ἐξαρτᾶται ἡ σωτηρία του».

ΣΧΟΛΙΟ π.Δ.Α

Θεωρείτε δυσεπίλυτο πρόβλημα την διόρθωση του ημερολογίου σε ορθόδοξα πλαίσια,

γιατί πρέπει να συνεργαστούμε λέτε με αιρετικούς. Αλλά όπως έγραψα προηγουμένως σε

πρώτη φάση θα πρέπει να δημοσιοποιήσουμε το πρόβλημα και να προτείνουμε τρόπους

επίλυσής του και ΟΧΙ ΝΑ ΤΟ ΑΓΝΟΟΥΜΕ. Τα αστρονομικά θέματα που πρέπει να λύσουμε

είναι θέματα επιστημονικά και όχι δογματικά. Οι όροι του Πασχαλίου παραμένουν

ΑΠΑΡΑΒΑΤΟΙ και διορθώνουμε τα αστρονομικά λάθη. Γνωρίζουμε εκ των προτέρων ότι οι

ΓΟΧ επειδή έχουν εμμονές με το ημερολόγιο θα αντιδράσουν. (Αυτοί εδώ και 100 χρόνια

περίπου δεν αντιλήφθηκαν ότι το 1924 εισήχθη το ΔΙΟΡΘΩΜΕΝΟ ΙΟΥΛΙΑΝΟ και ΟΧΙ ΤΟ

ΓΡΗΓΟΡΙΑΝΟ ημερολόγιο)..

Εμείς οι υπόλοιποι όμως θα πρέπει να συνεχίζουμε να παραβλέπουμε κάτι πολύ σημαντικό

που θέσπισε η Α Οικουμενική Σύνοδος;

Συμπερασματικά αυτή είναι και η ουσία του μηνύματος που ήθελα να περάσω με το άρθρο.

Να μάθουμε τα σωστά για να αποδείξουμε τα ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΑ και να τα ΑΠΟΡΡΙΨΟΥΜΕ .

Το συγκεκριμένο θέμα του εορτασμού του Πάσχα δεν είναι από τα λεγόμενα

«θεολογούμενα» της Ορθοδοξίας (όπως π.χ.το σφράγισμα του Αντιχρίστου) επειδή

υπάρχουν ως ασφαλιστικές δικλείδες οι τέσσερις (4) όροι που θέσπισε η Α Οικουμενική

Σύνοδος.

Αν το παραβλέψουμε το θέμα και δεν ασχοληθούμε καθόλου, τότε δεν θα είμαστε υπόλογοι

ενώπιον των Πατέρων της Α Οικουμενικής Συνόδου;;;;

Εύχεσθε υπερ. ημών