Ομολογία

Τα όρια των παιδιών

και τα ... δικά μας

Ο ερχομός ενός παιδιού στην οικογένεια, εκτός από ένα χαρμόσυνο γεγονός, αποτελεί και μια σύνθετη κατάσταση ευθυνών και χειρισμού της καθημερινότητας. Οι γονείς είναι υποχρεωμένοι να φροντίσουν για την ασφάλεια αλλά και την ανάπτυξη την σωματική, πνευματική και ψυ­χο­λογική των παιδιών τους ώστε να φτάσουν στο πολυπόθητο αποτέλεσμα που είναι η ισορροπημένη ανάπτυξη του ατόμου. Διαβάζουμε πολλά και ακούμε περισ­σότερα για το τι χρειάζεται και πως θα το πετύχουμε αυτό. Οδηγίες και συστάσεις, απόψεις και κανόνες. Στην πραγματικότητα μοιάζει να θέλουμε όλοι αυτές τις οδηγίες που θα μας οδηγήσουν εύκολα και γρήγορα στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Ας μιλήσουμε για ένα θέμα που απασχολεί τους νέους γονείς ιδιαίτερα. Για τα όρια, τους φραγμούς. Ο χειρισμός μιας κατάστασης και η δυ­σκο­λία να αντιμετωπίσουμε αυτήν μας οδηγεί σε ευρεσιτεχνίες χειρι­σμού των ίδιων των παιδιών μας!

Ο φόβος καλλιεργεί το φόβο και οι φοβισμένοι γονείς φοβίζουν τα παιδιά τους. Υπερβολική χρήση της λέξης «φόβος», θα μου πείτε. Μα μήπως δεν είναι και υπερβολική η παρουσία αυτής της έννοιας στην ζωή μας; Και, τελικά, προσπαθώντας να την απενοχοποιήσουμε, επιβάλ­λουμε τον εαυτό μας τρομοκρατώντας και «κακοποιώντας» όλους τους μικρούς στο διάβα μας! Όλες τις ελλείψεις μας, τις απαιτούμε από τους μικρούς και ανώριμους. Βαδίζουμε στην ψυχή τους κι απορούμε με τις αντιδράσεις τους. Παράλογα πράγματα! Κι όμως συμβαίνουν κάθε λεπτό! Από εμάς!

Δεν μας κάνει εντύπωση ούτε το πιο απλό: πως είναι δυνατόν να κάνει ένας άνθρωπος, σήμερα, ό,τι θέλει και ταυτόχρονα να νιώθει καταπιεσμένος;

Κάπου εδώ ξεχνάμε ότι θέτουμε όρια για να προστατέψουμε τα παιδιά μας, γιατί μας εξυπηρετεί περισσότερο να θυμόμαστε ότι τα θέτουμε για να «βολέψουμε» εμάς.

Νιώθουμε την ανάγκη να «απομακρυνθούμε» για να ησυχάσουμε, μη νοιώθοντας ικανοί να βάλουμε σε «τάξη και σειρά» τα παιδιά μας αφού, άλλωστε, και εμείς είμαστε «άτακτοι» και ασυνεπείς.

Όταν ήμασταν παιδιά, μαθαίναμε από τους μεγάλους ότι ο σεβασμός και η εκτίμηση έχουν αμφίδρομο χαρακτήρα. Ό,τι δίνουμε, εισπράττουμε! Τι έγινε στη διαδρομή; Ξεχάσαμε τι μάθαμε; Δεν τα μάθαμε σωστά; Που εί­ναι ο σεβασμός και η διάκριση απέναντι σ’ αυτούς που, απλά, αύριο θα μας γυρίσουν την πλάτη –όχι αδικαιολόγητα– ρωτώντας με τη συμπεριφορά κι όχι πια με τα λόγια, που πήγε το πραγματικό μας ενδιαφέρον, η ουσία κι όχι το περιτύλιγμα της αγάπης μας.

Πέρα από τα θεωρητικά λόγια, που τόσο εύκολα χρησιμοποιούμε για να συμβουλέψουμε εμάς και τους γύρω μας, υπάρχουν και οι πράξεις. Δύσκολες ή εύκολες, θα επιμείνω πως είναι θέμα παιδείας. Κι αν οι δικοί μας γονείς απέτυχαν να εφαρμόσουν πάνω μας όλα όσα θα έπρεπε για να μας βοηθήσουν να ισορροπήσουμε, ίσως η δική μας ευκαιρία είναι να βοηθήσουμε τα δικά μας παιδιά να ισορροπήσουν χρησιμοποιώντας ως πολύτιμο οδηγό το θησαυρό της δικής τους αποτυχίας.

Μάθαμε, κι όχι θεωρητικά, τι μας πόνεσε, τι μας πλήγωσε, τι δεν θέλαμε να ακούσουμε, να βιώσουμε από τους γονείς μας. Όλα αυτά, όλες οι προσωπικές μας ιστορίες, κάποια στιγμή πρέπει να εξαργυρωθούν στο ταμείο της Γνώσης. Ας μην τον αφήσουμε να πάει χαμένος ένας τέτοιος μοναδικός θησαυρός. Παντού υπάρχει ο Θεός, αρκεί να θες να Τον δεις. Τότε σου αποκαλύπτεται. Είναι δυνατόν να θες να βρεις την Αλήθεια, την Γνώση, τη Δύναμη και ο Θεός να κρύβεται; Είναι δυνατόν να θες να Αγαπήσεις αληθινά και να μη φανερώνεται η ίδια η Αγάπη μπροστά σου;

Το σημαντικό είναι να ξέρεις που και τι ψάχνεις.

Τα όριά μας όμως εξαντλούνται. Τα όρια της υπομονής, της θέλησης, της επιμονής. Και τελικά τα όρια της ανεκτικότητας παίρνουν άλλες διαστάσεις. Επικίνδυνες. Χάνεται η πειθαρχεία, η τάξη και οι παραχωρή­σεις γίνονται πρώτο θέμα. Τόσο που, όταν θελήσεις να «μαζέψεις» την κατάσταση, ανακαλύπτεις ότι το μόνο που μπορείς είναι να «μαζευτείς» εσύ και να σώσεις τον εαυτό σου γιατί μόνο αυτό σου έμεινε!

Τα όρια και οι φραγμοί δεν είναι κάτι τρομακτικό. Μπορεί όπως τα μάθαμε εμείς από τους γονείς μας να ήταν λάθος. Τώρα πια το ξέρουμε. Μας μένει να σκεφτούμε, να ξυπνήσουμε, να μην επαναλάβουμε λάθη του παρελθόντος και να μην ξεχνάμε ότι οι γνώσεις μας δεν τελειώνουν σε αυτά που βιώσαμε ως σήμερα αλλά αρχίζουν όσο πιο κοντά βρισκόμαστε στη Γνώση του Θεού που μας αποκαλύπτεται κάθε μέρα, αρκεί να μην ξεχνάμε να Του το ζητάμε. Κι Εκείνος πάντα θα έρχεται!

Παναγιώτα Καμπάνη-Λεμονή

«Ενοριακή Ευλογία» Τεύχος Ιουνίου-Ιουλίου

Αριθμ. Τεύχους 108-109