Ομολογία

Ο ΓΙΓΑΝΤΑΣ

Και οι σημερινοί

ΝΑΝΟΙ

Mία ολόκληρη "ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΑ" με Κρατική επιχορήγησι ΜΗΔΕΝ=0
==============================
Έχω υποσχεθεί στο σημερινό Αρχιεπίσκοπο, τον κ. Ιερώνυμο, να εκδιπλώσω μπροστά του ολόκληρο το θαυμαστό φάσμα του ποιμαντικού οράματος και της ποιμαντικής πράξης του μακαριστού προκατόχου του, του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου του πρώτου. Την ανήσυχη ευρηματικότητά του, που τον συνέδεε με την Πατερική εμπειρία καί με την αγωνία της εποχής του. Την φωτισμένη μεθοδικότητά του, που έδινε πνοη στούς σχεδιασμούς του και αποτελεσματικότητα στο μόχθο του. Την πολυκλαδικότητα των θυσιαστικών του εξορμήσεων, που τον αποτραβούσαν από τον πνιγηρό χώρο της γραφειοκρατίας και της υψηλής εθιμοτυπίας και τον έφερναν εκεί, που στάζει ο ιδρώτας η κυλάει το δάκρυ.
Η παρουσίαση αυτής της προσφοράς, μοναδικής κατά τον εικοστό αιώνα, δεν είναι εύκολη. Απαιτεῖ άνεση δημοσιογραφικού χώρου και καταβολή άμετρου κόπου. Πως να σμικρύνεις την ατέρμονη έμπνευση, την ευσυνείδητη πιστότητα στη Θεϊκή εντολή, το ταπεινό, αθόρυβο θρόϊσμα, που έδινε ανάσα στις καρδιές και λάμψη ευγνωμοσύνης στα μάτια; Πως να ακουμπήσεις, ανάλαφρα, το δάχτυλο στην πρώτη, κατάμεστη σελίδα και, βιαστικά, να το αποσύρεις, για να επισημάνεις το θαυμαστό περιεχόμενο της επόμενης;
Με επίγνωση και με εμπειρία αυτής της δυσχέρειας, θα σκύψω, με βαθειά ευλάβεια, στην πολύτομη έκθεση των πεπραγμένων του, που είναι χαραγμένη από το δικό του χέρι και, συνοψίζοντας το πλούσιο ενημερωτικό υλικό, θα μεταφέρω εδώ ένα λιτό διάγραμμα της προσπάθειας, που έκανε ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, για να βελτιώσει και να εμπλουτίσει τον πνευματικό και το θεωρητικό οπλισμό των συνεργατών του ιερέων και για να δώσει πνοη και έμπνευση στο πολύπλευρο ποιμαντικό του διάγραμμα.

***
Α ῾Η ποιμαντική επιμόρφωση των ιερέων.
Γράφει ο ίδιος· « Οταν ληφθή υπ ὄψιν, ότι η Εκκλησιαστική μας Παιδεία δεν παρείχεν εις τούς κληρικούς μας όλα τα εφόδια εκείνα, τα οποία είναι εις αυτούς απολύτως απαραίτητα, ίνα τούς καταστήσουν καρποφόρους εργάτας του Ευαγγελίου και κατηρτισμένους διακόνους της Εκκλησίας, τότε η ανάγκη της επιμορφώσεώς των καθίσταται προφανής».
Με βαθειά γνώση της παιδευτικής στέρησης του ιερατικού δυναμικού και με αποσαφηνισμένο το όραμα της βαθμιαίας, ουσιαστικής καλλιέργειας, ανάπτυξε σειρά ολόκληρη ευκαιριών, για ανανέωση και για εμπλουτισμό της Θεολογικῆς και της Εκκλησιολογικῆς παιδείας των ιερέων της Αρχιεπισκοπῆς Αθηνῶν. Και συγκεκριμένα·

1. Ωργάνωσε τακτικές συγκεντρώσεις των εφημερίων, μια η δυο φορές το μήνα, διάρκειας δυο και πλέον ωρών. Σ αὐτές γινόταν παρουσίαση, διάλογος και επεξεργασία σοβαρών θεμάτων και έπαιρναν οι ιερείς απόψεις και οδηγίες, ώστε να είναι σε θέση να διαφωτίζουν, σωστά και αποτελεσματικά, το ποίμνιό τους.

2. Ταυτόχρονα, κατέβαλε προσπάθεια, να οργανωθούν ειδικές συνάξεις, με ενιαίο πρόγραμμα, για τούς νέους εφημερίους. Γι αὐτούς, που ήταν νέοι κατά τη χειροτονία η νέοι κατά την ηλικία η νέοι κατά το διορισμό τους στις ενορίες των Αθηνῶν. Οι Συνάξεις τους γίνονταν μια φορά την εβδομάδα. Τα θέματα ήταν· Μελέτη της Αγίας Γραφής. Η πνευματική ζωη του ιερέα. Πατερικές διδαχές. Προσέγγιση των Ιερῶν Κανόνων. Οργάνωση της ενορίας. Ο εφημέριος, ως λειτουργός της Αναίμακτης Ιερουργίας. Απορίες και προβλήματα.

3. Ιδρυσε «φροντιστήριο λειτουργικής επιμόρφωσης των κληρικών», για τη μελέτη όλων των παραμέτρων της Θείας Ευχαριστίας, ώστε να μπορούν οι ιερείς να μεταφέρουν το πνεύμα και την εμπειρία της Ευχαριστιακής ζωής σ ὁλόκληρο το πλήρωμα.

4. Παράλληλα, ίδρυσε «Φροντιστήριο εξομολόγων», στο οποίο μετείχαν όλοι οι εξομολόγοι της Αρχιεπισκοπῆς και μελετούσαν, ολοένα και βαθύτερα τις διαστάσεις της αποστολής τους.

5. Ορισε να γίνονται συνάξεις ιεροκηρύκων, για να εμβαθύνουν οι κήρυκες της Εκκλησίας στην παρακαταθήκη των μεγάλων Πατέρων μας και νάκαλλιεργείται, με ιδιαίτερη επιμέλεια το κήρυγμα.

6. Θεσπισε συνάξεις των ιερέων των Κοιμητηρίων, που ασκούν την ποιμαντική τους διακονία στον ιερό τόπο, όπου η αγάπη βιώνεται ως έσχατος πόνος και όπου τα όρια του επίγειου τέλους βυθίζονται στο άνοιγμα και στο φως της αιωνιότητας.

7. Εγκαινίασε Γραφείο ποιμαντικής μέριμνας των φυλακισμένων, στο οποίο εξετάζονταν θέματα, σχετικά με τα προβλήματα και τις δυσκολίες, που συναντούν οι ιερείς κατά την άσκηση του ποιμαντικού τους έργου στις φυλακές.

8. Ιδρυσε ειδικό «Κεντρο Νεότητας» και «Σεμινάριο Υπεύθυνων Νεανικών Κεντρων», για την αντίστοιχη ενημέρωση και μόρφωση των ιερέων, που είχαν κληθεί να αναλάβουν τη διαπαιδαγώγηση και τη συμπαράσταση στα νέα μέλη της Εκκλησίας μας.

9. Δεν παρέλειψε να οργανώσει και «Κεντρο συμπαράστασης της ελληνικής οικογένειας», στο οποίο, ειδικοί ομιλητές προσέγγιζαν τις δυσκολίες και τούς προβληματισμούς της σύγχρονης οικογένειας και συζητούσαν, από κοινού, τρόπους πνευματικής ενίσχυσης και πρακτικής χειραγωγίας.

10. Ενδιαφέρθηκε για την πνευματική βοήθεια της τρίτης ηλικίας. Σε φροντιστήριο αποκλειστικής στόχευσης, έγιναν 60 ομιλίες σε ιερείς, που είχαν επιφορτιστεί με τη μέριμνα των υπερήλικων.

11. Εχοντας ως όραμα και στόχο να αποκτήσουν οι ιερείς ευρύτερη μόρφωση και να καταστούν ικανοί να εκπληρώνουν, ολοένα και αποδοτικότερα το έργο τους, έδινε σε εκείνους, που είχαν τις προϋποθέσεις, εκπαιδευτικές άδειες και υποτροφίες, για να παρακολουθήσουν, στο εξωτερικό, ευρύτερα προγράμματα σπουδών και συζητήσεις σε εξειδικευμένα συνέδρια.

***

Ολα αυτά τα εκπαιδευτικά προγράμματα, προσδιορίζουν το πλάτος και το βάθος των αποστολικών οραμάτων, που ηλέκτριζαν και που ευαισθητοποιούσαν τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο τον πρώτο, τον ανύστακτο ποιμένα της Εκκλησίας της Ελλάδος. Το άνοιγμα του τόξου της ποιμαντικής του φροντίδας, για ολόκληρο το εκκλησιαστικό πλήρωμα. Τη μέριμνά του για το κάθε πρόσωπο και για το κάθε πρόβλημά του. Τη χαρισματική του ανησυχία, να προσεγγίσει με διάκριση και με λεπτότητα την κάθε ψυχή, ώστε το άγγιγμα της αγάπης νά είναι λυτρωτική αφύπνιση και όχι βάθαιμα της πληγής.
Ο μακαριστός Ιερώνυμος βημάτιζε, με πιστότητα, στα ίχνη των φωτισμένων Πατέρων της Εκκλησίας μας, που είχαν το χάρισμα να λιτανεύουν αδιάκοπα τη Χαρη και τη Δυναμη του Σταυρού, αλλά και να προσεγγίζουν την καθεμιά ύπαρξη με τη σοφία και τη λεπτότητα ενός εξειδικευμένου επιστήμονα.
Αν, γυρίσουμε το φύλλο και αναζητήσουμε τον τρόπο, με τον οποίο αξιοποιήθηκε όλο αυτό το «εκπαιδευτικό πρόγραμμα», θα βρεθούμε μπροστά σε ένα θαύμα. Το άνοιγμα της ποιμαντικής πρακτικής του και τα επιτεύγματα, που χαράχτηκαν κατά τήν εξάχρονη, μόνο, ποιμαντορία του, εγγράφουν άθλο.
«Πετώντι καλάμω», θα μεταφέρω εδώ ένα διάγραμμα·

***

Β ῎Ανοιγμα ποιμαντικού μόχθου.
Δε θα αναφερθώ στα ποιμαντικά ανοίγματα, που εκπορεύονται από το λειτουργικό, το μυστηριακό και το κηρυκτικό χρέος. Οχι, γιατί αυτά είναι λίγα. Αλλά, γιατί μπροστά μου συνωθούνται τα πολλά, εντελώς πρωτότυπα, που καταξιώνουν τις ανησυχίες και την ευρηματικότητα του αείμνηστου Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου.
Φερνω στη δημοσιότητα μερικά από αυτά.

1. Αντιμετώπιση των αιρετικών παραφυάδων, που-όπως όλοι γνωρίζουμε-παραπλανούν τούς αδαείς και σπείρουν ζιζάνια στον αγρό της Εκκλησίας. Οργανώθηκαν, με εντολή και με προγραμματισμό της Αρχιεπισκοπῆς, ειδικά κλιμάκια μελέτης και δράσης. Αυτά ερεύνησαν, με πολλή προσοχή, τις στρεβλωτικές διδαχές των αιρετικών. Μελέτησαν, παράλληλα, την κρυστάλλινη διδαχή των Πατέρων μας. Και άρχισαν να επισκέπτονται περιοχές και συνάξεις, στις οποίες είχαν εισχωρήσει οι νοθευτές της Ευαγγελικής Αλήθειας και να διαφωτίζουν, με σωστές αναλύσεις και με πειστικά επιχειρήματα, τα θύματα της διάστροφης προπαγάνδας.

2. Στα πλαίσια της κάθε ἐνορίας μελετήθηκαν τρόποι καλλιέργειας του πνεύματος αγαπητικής προσφοράς αίματος, για τούς εμπερίστατους αδελφούς μας και άρχισε μια κινητοποίηση, που είχε σαν αποτέλεσμα την ευρύτερη κυκλοφορία και απήχηση του συνθήματος και την καθιέρωση των, κατά καιρούς, αιμοδοτικών ευκαιριών, είτε στούς Ενοριακούς Ναούς είτε στις αίθουσες των Θρησκευτικών Συλλόγων της πρωτεύουσας.

3. Εξιχνιάστηκε η ύπαρξη ανεκμετάλλευτων κληροδοτημάτων και κινητοποιήθηκαν όλοι οι παράγοντες, που ήταν αρμόδιοι και υπεύθυνοι για την αξιοποίησή τους. Στα κληροδοτήματα, που-«εξ οφικίου»-πρόεδρος ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνῶν, μπήκε τάξη και άρχισαν να εκπονούνται οι σχετικές μελέτες για την ανταπόκριση στις θελήσεις των δωρητών. Στα κληροδοτήματα, τα κατεσπαρμένα στις διάφορες ενοριακές δικαιοδοσίες, ενεργοποιήθηκαν τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια και οι λοιποί συνεργάτες, με στόχο να μη χαθεί ο τελευταίος «κοδράντης».

4. Δε λησμονήθηκαν και δεν αποκλείστηκαν-κατά τη σύνταξη των προγραμμάτων πνευματικής αγωγής-και οι ευκαιρίες των φιλικών διαλόγων η των δυναμικών εξορμήσεων, καθώς και το χρέος ομαδικής ενασχόλησης, γιά την επίλυση εκκρεμών τοπικών προβλημάτων, που απασχολούν η βασανίζουν τον τοπικό πληθυσμό, εγγράφονταν στα κατάστιχα των προτεραιοτήτων και γίνονταν μέλημα και αγώνας του πληρώματος της τοπικής Εκκλησίας.

5. Προσεκτική και διακριτική προσφορά οικονομικών βοηθημάτων σε κάθε άτομο και σε κάθε οικογένεια, που βρισκόταν στο τούνελ της ανέχειας και αντίκρυζε, αμήχανα, το σκοτάδι και την παγωνιά. Η οικονομική ενίσχυση, σε καμμιά περίπτωση, δεν παρεχόταν με το σφίξιμο, που προκαλεί η απαρέσκεια, η περιφρόνηση στο πρόσωπο του φτωχού και η διάθεση του «ξεφορτώματος». Προσφερόταν, πάντοτε, ως αδελφική συμπαράσταση. Ως ένδειξη και ως λειτουργία της κοινοκτημοσύνης. Της Ευαγγελικής εντολής και πράξης, που κυριάρχησε στην αρχαία Εκκλησία και εξακολουθεί να ενεργοποιείται στις σύγχρονες κοινωνίες μας.
Για την καθιέρωση και την εξασφάλιση του σεβασμού της προσωπικότητας των φτωχών αδελφών μας, η Αρχιεπισκοπή Αθηνῶν, με την έμπνευση και την εντολή του μακαριστού Ιερώνυμου, έκανε επίμονη, ομαδική, εκπαίδευση και έδινε προσωπικές οδηγίες.

6. Οργανώθηκαν ειδικές ομάδες φροντίδας για τούς ασθενείς, που παρενέβαιναν, όταν διαπίστωναν, πως η νοσηλεία δεν είναι εφικτή στα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας μας και, με την ενίσχυση του ενοριακού φιλοπτώχου ταμείου η του αντίστοιχου ταμείου της Αρχιεπισκοπῆς, αναλάμβαναν να προωθήσουν τούς αρρώστους αδελφούς σε Νοσοκομεία του εξωτερικού, της Ευρώπης η και της Αμερικῆς. Η αγάπη δεν λύγιζε μπροστά στα εμπόδια. Ηταν πάντοτε άκαμπτη και αποφασιστική.

7. Μεγάλος τομέας ποιμαντικής διακονίας της Εκκλησίας, υπήρξε η μελετημένη και συντονισμένη προσπάθεια του «Κεντρου συμπαράστασης της οικογένειας», που ιδρύθηκε στα πλαίσια του Γραφείου Ποιμαντικής της Οικογέ-νειας. Γεγονός, διαπιστωμένο σε παγκόσμια κλίμακα, είναι ότι η οικογένεια περνάει μεγάλη κρίση και τα πνευματικά της στηλώματα ολοένα και αφανίζονται. Για την αντιμετώπση των πολλαπλών προβλημάτων, αποφασίστηκε η ίδρυση αυτής της Υπηρεσίας, που ανέλαβε να προσεγγίσει με αγάπη και κατανόηση τις αποσυντονισμένες οικογένειες, να αφουγκραστεί την αγωνία τους, να ξανασυνδέσει τα τρεμάμενα χέρια των συζύγων, να θερμάνει τις παγωμένες καρδιές τους, να δώσει χαμόγελο στα νέα βλαστάρια, να ξαναχτίσει την ευτυχία, εκεί, που είχε φωλιάσει η ποικρία και η απογοήτευση.
Από την «έκθεση πεπραγμένων» του μακαριστού Ιερώνυμου αποσπώ ένα κομμάτι, που ιχνογραφεί την έκταση και τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας· « Εκ των προληπτικώς παραπεμφθέντων εις τας Επιτροπάς περιπτώσεων, δηλαδή επί εκείνων των περιπτώσεων δυσαρμονίας της οικογενείας, αι οποίαι δεν έχουν ακόμη φθάσει εις την υποβολήν αγωγής διαζυγίου, παρεπέμφθησαν εις τας Επιτροπάς 844. Εξ αυτών επετεύχθη συμφιλίωσις επί των 535, δια 122 συνεχίζεται η ειδική παρακολούθησις και προσπάθεια και επί 85 εσημειώθη αποτυχία, αι δε υπόλοιποι περιπτώσεις εκκρεμούν. Επίσης δέον να σημειωθή, ότι το Κ.Σ.Ο. επέτυχε την ανασύστασιν του γάμου 14 ήδη διεζευγμένων συζύγων».

8. Πνοη αγάπης και φροντίδα αδελφική προσπάθησε να φέρει η Εκκλησία και στις φυλακές, εκεί, που φυλακίζεται όχι μόνο το κορμι του ανθρώπου, αλλά και η ψυχή του και η ζωντάνια του και το στεφάνι των ονείρων του, που πιθανό να το είχε πλέξει κατά την ανοιξιάτικη διαδρομή του βίου του. Εκεῖ βρίσκονται όλα κατάχαμα, νεκρές, αλλά μη λησμονημένες, χαρές. ερεθίσματα πένθους και απόγνωσης.
Καταθέτω μια δεύτερη αποτίμηση του έργου συγκεκριμένης χρονικής πε-ριόδου, χαραγμένη και αυτή από το χέρι του Αρχιεπισκόπου της αγάπης Ιερώνυμου·
« Εκ των ποιμαντικών επισκέψεων των εντεταλμένων Εφημερίων εις τας Φυλακάς και της κατ ἰδίαν μετά των κρατουμένων επαφής, εξηκριβώθησαν ωρισμέναι υλικαί ανάγκαι των κρατουμένων και των οικογενειών των, τας οποίας οι εντεταλμένοι ιερείς προσεπάθησαν κατά το δυνατόν να θεραπεύσουν.
Ούτω, ενισχύθησαν οικονομικώς 81 κρατούμενοι, κατεβλήθησαν τα δικαστικά έξοδα 32 αποφυλακιζομένων, εβοηθήθησαν οικονομικώς 49 οικογέ-νειαι κρατουμένων, εδόθη ιματισμός και υποδήματα εις 268 κρατουμένους και εις τας οικογενείας 50 εξ αυτών, ηγοράσθησαν γυαλιά δια 45 κρατου-μένους. Τον ιματισμόν εις το «Γραφείον Ποιμαντικής των εν ταις Φυλακαίς» χάριν των κρατουμένων» προσέφεραν αφ ἑνός μεν η « Χριστιανική Αλληλεγγύη» της Ι. Αρχιεπισκοπῆς, αφ ἑτέρου δε ευσεβείς Χριστιανοί... Επίσης, μερίμνη των εντεταλμένων εφημερίων « συνεργοί» δικηγόροι υπερασπίσθησαν προ των Δικαστηρίων δωρεάν τας υποθέσεις 6 κρατουμένων».

9. Ο απόδημος Ελληνισμός, τα αδέλφια μας, που για τον ένα η τον άλλο λόγο, δραστηριοποιούνται μακρυά από την ελληνική πατρίδα και μακρυά από τα αγαπημένα τους πρόσωπα, δέστερήθηκαν την πνοη της αδελφικής αγάπης. Το «Γραφείο Ποιμαντικής Αποδήμων και Διασποράς» της Ι. Αρχιεπισκοπῆς Αθηνῶν είχε επενδύσει τα προγράμματά του με σειρά ολόκληρη εκδηλώσεων. Κρατούσε ανοιχτή τη γραμμή επικοινωνίας με διάφορους παράγοντες του Εξωτερικοῦ. Οργάνωνε Σεμινάρια μελέτης προβλημάτων των Ελλήνων της διασποράς και της, κατά το δυνατόν, εξυπηρέτησής τους. Διατηρούσε γόνιμη επαφή με τούς Μητροπολίτες, που διαποίμαιναν τις ελληνικές Ορθόδοξες Κοινότητες, τις εγκαταστημένες στα διάφορα μέρη του πλανήτη. Ανταποκρινόταν στα αιτήματα των αποδήμων αδελφών μας, που ζητούσαν εξυπηρέτηση και βοήθεια, για την προώθηση και επίλυση προσωπικών η οικογενειακών τους δυσχερειών. Με ένα λόγο, μετέφερε παλμο καρδιάς στούς απόδημους και δεχόταν αντιφωνική καρδιακή δόνηση, από τούς νοσταλγούς της Ορθόδοξης, ελληνικής αδελφοσύνης.

***

Γ ᾿Εκδηλώσεις αγάπης και πανανθρώπινης αλληλεγγύης.
Με τη νέα πνοη και κατεύθυνση, που δόθηκε στα αισθήματα των Χριστιανών, το ενδιαφέρον των επεκτάθηκε και πέρα από τα όρια της ελλληνικής πατρίδας.
Η Αρχιεπισκοπή Αθηνῶν και, κοντα σ αὐτή, αρκετές άλλες ιερές Μητροπόλεις δραστηριοποιήθηκαν, κατά την παγκόσμια εξόρμηση για τη σωτηρία των παιδιών της Αφρικανικῆς Μπιάφρα, που αποδεκατίζονταν, κατά χιλιάδες, εξ αιτίας της ασιτίας. Οι συνεργοί του έργου της Αγάπης της Αρχιεπισκοπῆς Αθηνῶν πρόσφεραν περί τις 300.000 κονσέρβες,που είχαν αποτιμηθεί, σε 3,5 εκατομμύρια δραχμές.
Παράλληλα, η Αρχιεπισκοπή Αθηνῶν πρόσφερε αρωγή στην Εκκλησία της Ρουμανίας, που διαβιβάστηκε στούς πλημμυροπαθείς της παραδουνάβειας χώρας. Επί πλέον, στάλθηκαν 42.830 κουβέρτες και 30.000 κομμάτια ιματισμού. Αυτή η βοήθεια εκτιμήθηκε ιδιαίτερα και θεωρήθηκε, ότι ήταν από τις σημαντικότερες, σε σύγκριση με όσα πρόσφεραν άλλες, πλουσιότερες χώρες.
Επίσης, το Χριστεπώνυμο πλήρωμα της Αρχιεπισκοπῆς Αθηνῶν ανταποκρίθηκε, κατά τον καλύτερο τρόπο, και στην έκκληση των κατοίκων του Πακιστάν, που είχαν πληγεί από πρωτοφανή τυφώνα, το 1970 και θρήνησαν εκατομμύρια ανθρώπινα θύματα και ανυπολόγιστες ζημιές. Για το Πακιστάν συγκεντρώθηκαν 712.640 κομμάτια κονσερβών, αξίας 5.850.000 δραχμών. Σ αὐτά προστέθηκαν 491.960 κομμάτια κονσερβών, αξίας 3.700.000 δραχμών, που συγκεντρώθηκαν από διάφορες Μητροπόλεις.
Πρώτη, πάλι, από όλες τις αποστολές βοήθειας, ήταν η προσφορά της Ι. Αρχιεπισκοπῆς Αθηνῶν στούς πλημμυροπαθείς της Μοζαμβίκης, κατά το 1971. Εκεῖ στάλθηκαν 800 μεγάλα κιβώτια κονσερβών κρέατος, 4.600 μεγάλα κιβώτια ιχθυερών, 158 μεγάλα κιβώτια ιματισμού, 100 τόννοι ρύζι και άλλα, χρήσιμα, είδη.
Θα παραθέσω μια ακόμα ενημερωτική και, ταυτόχρονα, εξομολογητική πληροφόρηση, που μας άφησε ο μακαριστός Ιερώνυμος.
«Παρά την μακράν αυτήν σειράν των δειγμάτων των αισθημάτων ενότητος και αλληλεγγύης του ποιμνίου της Αρχιεπισκοπῆς Αθηνῶν, δεν τα έχομεν ακόμη απαριθμήσει όλα. Θα έπρεπε να προστεθούν αι εισφοραί υπέρ της λειτουργίας και συντηρήσεως των πολυαρίθμων Ιδρυμάτων της « Ειδικής Μερίμνης Υπερηλίκων» (Ε.Μ.Υ.). Αύται κατά το 1969 ανήλθον εις 1.620.000, το 1970 εις 6.580.000 και το 1971 εις 7.220.000 δραχμάς, ήτοι εν συνόλω εις15.420.000 δραχμάς.

Αλλά και πάλιν δεν εφθάσαμεν εις το τέλος, διότι παρελείψαμε το σπουδαιότερον και πολυτιμότερον, το πραγματικώς ανεκτίμητον, την αξίαν εις χρήμα της εθελοντικής εισφοράς των κυριών και δεσποινίδων εις τα έργα της Αγάπης της Αρχιεπισκοπῆς. Αυτή, όμως, δεν είναι δυνατόν να αποτιμηθή. Διότι δεν είναι μόνον ο αριθμός των εθελοντικώς προσφερομένων ωρών εργασίας, αλλά και η ποιότης της, όπως επίσης, εις πολλάς περιπτώσεις, και η θυσία, η οποία κρύπτεται όπισθεν της εθελοντικής αυτής προσφοράς, η οποία θυσία καθιστά την προσφοράν όντως ανεκτίμητον. Εάν όμως, έστω και κατά προσέγγισιν, ήθελον με τας συνήθεις αμοιβάς αποτιμηθή αι ώραι εργασίας, αι οποίαι έχουν προσφερθή εθελοντικώς υπό των «συνεργών» της «Χριστιανικής Αλληλεγγύης» θα έπρεπε να υπολογισθούν εις ποσόν ανερχόμενον εις 200.000.000 δραχμάς.
Δια να έχωμεν πάντα μίαν γενικήν εικόνα των κατά την τελευταίαν πενταετίαν δια της Ιερᾶς Αρχιεπισκοπῆς, ταις ενεργείαις των « συνεργών» της προσφερθέντων ποσών, θα πρέπη να σημειώσωμεν, ότι τούτο ανήλθεν εις 159.814.872 δραχμάς».

Δ ῾Η δράση των Φιλοπτώχων Ταμείων.

Ενα νοικοκύρεμα στο Γενικό Φιλόπτωχο Ταμείο στα Φιλόπτωχα Ταμεία των Ναών της Ιερᾶς Αρχιεπισκοπῆς Αθηνῶν και μια εμπνευσμένη αγωγή των προσώπων, που τα διαχειρίζονταν, έφεραν μια άνθηση στις καρδιές των διακόνων της Αγάπης και ένα άρωμα ευγνωμοσύνης στα κατακουρασμένα και μαραμένα πρόσωπα.
Οι συνεργοί του «Γενικού Φιλοπτώχου Ταμείου» απαλλάχτηκαν, από την ψυχρή και μειωτική για την ανθρώπινη ύπαρξη, διανομή ευτελών χρηματικών βοηθημάτων και επωμίστηκαν το επίπονο, αλλά ουσιαστικό έργο της μελέτης και της οργάνωσης των επί μέρους τομέων, που λειτούργησαν κάτω από τη στέγη της « Αλληλεγγύης».
Ανάπτυξαν, με πολλή προσοχή, αλλά και με θαυμαστή αποδοτικότητα, ένα ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων.
Το νοικοκύρεμα στα Ενοριακά Φιλόπτωχα Ταμεία, σε συνάρτηση με την ειδική εκπαίδευση των ιερέων και των λαϊκών μελών της κάθε εκκλησιαστικής κοινότητας, είχε σαν αποτέλεσμα να διακλαδωθεί μια θαυμαστή, ευρηματική και ανανεωτική ανταπόκριση στην εντολή της Αγάπης, που έλυωσε παγόβουνα αδιαφορίας και απόδειξε, πως πράξη αγάπης δεν είναι το ψυχρό φιλοδώρημα στο ανοιχτό χέρι του ταλαίπωρου συνάνθρωπου, αλλά το αδελφικό πλησίασμα, ο μόχθος και η έκχυση των ανόθευτων αισθημάτων.

Σημειώνω τη σειρά των «χαρισματικών» στεγάστρων της αγάπης.

α) Τα «Σπίτια Γαλήνης Χριστού». Αρχισαν να λειτουργούν στις 6 Ιουλίου του 1969 και επεκτάθηκαν, σταδιακά, σ ὅλο το χώρο και σ ὅλες τις ενορίες της Ι. Αρχιεπισκοπῆς. Και πριν κλείσει ο χρόνος ο αριθμός των Σ.Γ.Χ. έφτασε τα 15. Το 1970 ο αριθμός των «Σπιτιών Γαλήνης Χριστού» ανέβηκε στα 40. Το 1971 έγιναν 54. Και, τελικά, ίσαμε την αποχώρηση του μακαριστού Ιερώνυμου από την αρχιεπισκοπική έπαλξη, έγιναν 64.
Ο αριθμός των προσώπων, που έβρισκαν στοργη και περίθαλψη στα κέντρα αυτά, έφτασε τα 1.640. Οι «συνεργάτιδες» κυρίες, που προσέφεραν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους, μόνο στα σπίτια αυτά και όχι στο σύνολο έργο της περίθαλψης των υπερήλικων, ήταν 2.024.

β) Για τα κυρτωμένα γηρατειά, που δεν ήταν σε θέση να περπατήσουν και να φτάσουν στα σπίτια της γαλήνης και της αγάπης, είχε ληφθεί ιδιαίτερη πρόνοια και είχε οργανωθεί « Η δράσις των «συνεργών» εις τας « Ομάδας Ελευθέρως διαβιούντων Υπερηλίκων».
Η πρώτη « Ομάδα» λειτούργησε το Μαρτιο του 1969 στην περιοχή του Θησείου. Και, σταδιακά, δημιουργήθηκαν και λειτούργησαν 82 « Ομάδες». Αυτές εξυπηρετούσαν 1.113 ανήμπορα πρόσωπα. Και τη διακονία την πρόσφεραν 410 «συνεργοί», εθελόντριες κυρίες και δεσποινίδες.

γ) Προέκταση αυτής της προσπάθειας ήταν « Η δράσις των « συνεργών» εις τούς « Ομίλους Διασπάρτου Γηρατος»». Ο πρώτος « Ομιλος» διωργανώθηκε κατά το Φεβρουάριο του 1971. Εκτοτε οργανώθηκαν και άλλοι Ομιλοι, που έφτασε να εξυπηρετούν 850 υπερήλικους γέροντες.

δ) Μια άλλη, ευρηματική διακονία ήταν « Η δράσις των «συνεργών» εις τας «κινητάς Μονάδας Περιθάλψεως Κατακοίτων»».
Τον Ιούνιο του 1970 έγιναν οι σχετικές εξακριβώσεις και οι ανακαλύψεις, ότι υπάρχουν κατάκοιτοι εγκαταλειμμένοι, που έχουν ανάγκη από βοήθεια και περίθαλψη. Και άρχισε η εξόρμηση. Εγινε η σχετική εκπαίδευση για την «κατ οἶκον νοσηλεία» σε 30 συνεργάτιδες εθελόντριες κυρίες και δεσποινίδες και συγκροτήθηκαν οι πρώτες «Κινητές Μονάδες Περίθαλψης Κατακοίτων». Αυτές-κατά το διάστημα της λειτουργίας τους-εξυπηρέτησαν 140 κατάκοιτους υπερήλικες. Οι εθελοντές γιατροί αυτών των Μονάδων είχαν πραγματοποιήσει επισκέψεις σε 163 άτομα.

ε) Εντελῶς πρωτότυπη πρωτοβουλία είχε εγκαινιάσει « Η δράσις των «συνεργών» του « Κινήματος Αγάπης»».
Μεταφέρω το «μνημόνιο» του μακαριστού Ιερώνυμου;
« Η απόδοσις της δραστηριότητος του «Κινήματος Αγάπης» υπερέβη κατά πολύ τας προσδοκίας μας. Αχρηστα η μηδαμινής αξίας είδη (ρουχισμός, χάρτης, μέταλλα, έπιπλα, ράκη κλπ.), τα οποία άλλοτε ερρίπτοντο εις τον κάλαθον των αχρήστων, τώρα, η ευσέ-βεια και η φιλάδελφος διάθεσις του πληρώματος της Αρχιεπισκοπῆς Αθηνῶν, καταλλήλως διαφωτισθείσα και καθοδηγηθείσα, τα προσφέρει εις τό «Κινημα Αγάπης». Ταύτα, συλλεγέντα υπ αὐτοῦ κατά το διάστημα από 15ης Μαΐου 1970 μέχρι της 15ης Μαΐου 1972, απέδωκαν, αποτιμηθέντα, κατά τους μετριωτέρους υπολογισμούς, εις το σεβαστόν ποσόν των 51.500.000 δραχμών περίπου. Εις το ποσόν αυτό δεν περιλαμβάνεται η αξία των κατά την πρώτην δοκιμαστικήν Εξόρμησιν της 10ης Μαΐου 1970 συλλεγέντων ειδών, δια την μεταφοράν των οποίων απητήθησαν χίλια (1000) περίπου φορτηγά αυτοκίνητα».

Θα δημοσιοποιήσω και κάτι, που-διακριτικά αποσυρόμενος ο μακαριστός Ιερώνυμος-το αποσιώπησε. Στις ομάδες, που δραστηριοποιούνταν, για τη συλλογή των άχρηστων αντικειμένων, συμμετείχε και ο ίδιος.

Οσα είδη προσφέρονταν από εταιρείες η καταστήματα και ήταν καινούργια, το «Κινημα της Αγάπης» τα προωθούσε σε «Ευαγή Ιδρύματα» η σε ομάδες, που ασκούσαν το έργο της περίθαλψης των «εν ανάγκαις». Τα υπόλοιπα, άχρηστα χαρτιά, κουρέλια η ο,τιδήποτε άλλο, τα πουλούσε στις μάντρες ανακύκλωσης και με τα ποσά, που συγκεντρώνονταν, κάλυπτε διάφορες ανάγκες του έργου της αγάπης.
στ) Θα εγγράψω εδώ και μια άλλη προέκταση της πλατειάς έμπνευσης. Είναι « Η δράσις του Γραφείου Ευρέσεως Εργασίας». Η κάλυψη της τραγικής πληγής της ανεργίας, που προκαλεί πόνο, περιπέτεια και αδιέξοδο σε πλατειές λαϊκές μάζες. Κατά το διάστημα, που λειτούργησε αυτό το Γραφείο, δέχτηκε 663 αιτήσεις ανέργων προσώπων, ανδρών και γυναικών, πάσης ηλικίας, μορφώσεως και ειδικότητας. Από αυτούς, τοποθετήθηκαν σε γραφεία, εταιρείες, εργοστάσια κλπ, οι 474. Για τούς υπόλοιπους υπήρχαν κωλύματα υγείας, ηλικίας η και άλλης φύσης.
***

Ε Τό ανάπτυγμα των ευαγών ιδρυμάτων.
Ο τομέας των ιδρυμάτων ήταν η καρδιά του ευρύτατου φιλανθρωπικού έργου του μακαριστού Ιερώνυμου και η αρχιεπισκοπική του καρδιά ήταν η αέναη πηγή των εμπνεύσεών του και των σχεδιασμών του.
α) Θα αναφερθώ πρώτα στο «Νοσοκομείο των Κληρικών». Και, σαν πρώτο στοιχείο στην αναφορά μου, θα αναμεταδώσω ένα μικρό απόσπασμα από το λόγο του, που τον εκφώνησε κατά την επίσημη τελετή της ενθρόνισής του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Είπε τότε· « Ως πρώτον δείγμα της υπέρ του ιερού μας κλήρου μερίμνης μας, ήδη από της στιγμής ταύτης θα μας επιτραπή να εξαγγείλωμεν, ότι πάντα τα εκτός του μηνιαίου επιδόματος έσοδα του Αρχιεπισκόπου από 1ης Σεπτεμβρίου 1967, θα διατίθενται δια την λειτουργίαν Νοσοκομείου των κληρικών, τούτο δε διότι τα από 1ης Ιουνίου μέχρι της 31ης Αυγούστου 1967 αντίστοιχα έσοδα του Αρχιεπισκόπου θα διατεθούν υπέρ των σεισμοπλήκτων».
Η εξαγγελία αυτή, που έγινε κατά τη στιγμη, που πάτησε το πόδι του στο θρόνο των Αθηνῶν, φέρνει στην επιφάνεια τα βαθειά του οράματα και το χαρισματικό άνοιγμα της αγάπης του προς τούς λειτουργούς της Εκκλησίας.
Σε διάστημα μικρότερο των δυο χρόνων, έγιναν όλες οι απαραίτητες διαδικασίες. Και, κατά τις μέρες, που συνεδρίαζε η Ιερά Συνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, το Φεβρουάριο του 1969, κατατέθηκε ο θεμέ-λιος λίθος του Νοσηλευτικού Ιδρύματος Κληρικών Ελλάδος (Ν.Ι.Κ.Ε.), που σε διάστημα τεσσάρων χρόνων πήρε ένσημα πληρότητας και αρτιότητας και που είχε το ατύχημα, κατά τη διάδοχη εκκλησιαστική κατάσταση, να κατρακυλήσει, απότομα, στη χρεωκοπία και στο ξεπούλημα.
Στο Ν.Ι.Κ.Ε. επιστρατεύτηκαν διακεκριμένοι και εξειδικευμένοι γιατροί, προσκλήθηκαν Αδελφές Νοσοκόμες με πείρα και με ζήλο ιεραποστολικό, έγιναν δεκτοί εθελοντές, για να οργανώσουν τη διοίκηση και για να προγραμματίσουν την προμήθεια του μηχανικού εξοπλισμού του. Και, «εν σπουδή», συμπληρώθηκαν όλα τα τμήματα, με την έμψυχη και τη μηχανική εξάρτησή τους και άρχισαν να λειτουργούν, μέσα στη θαλπωρή της αγάπης και στην ακοίμητη φροντίδα της επιστήμης.
Στη συνέχεια, ο μακαριστός Ιερώνυμος, ο εμπνευστής και ιδρυτής του Ν.Ι.Κ.Ε. αντιμετώπισε το τεράστιο πρόβλημα της προετοιμασίας κατάλληλου προσωπικού, ικανού να συμπληρώσει τα κενά η να διαδεχτεί εκείνους, που θα περνούσαν στη σύνταξη. Και ίδρυσε τη «Σχολή Διακονισσών Αδελφῶν Νοσοκόμων « η Ολυμπιάς», που ήταν ισότιμη με όλες τις άλλες, κρατικές Σχολές Νοσοκόμων. Η φοίτηση ήταν τριετής. Και οι απόφοιτες είχαν το δικαίωμα να ασκήσουν το λειτούργημά τους είτε στα ιδρύματα της Εκκλησίας της Ελλάδος, είτε-αν το προτιμούσαν-σε οποιοδήποτε κρατικό ίδρυμα.
β) Το Ν.Ι.Κ.Ε. ήταν η υλοποίηση ενός μεγάλου οράματος του Αρχιεπισκόπου της αγάπης. Αλλά δεν ήταν το μόνο ίδρυμα, που το θέρμαινε και το ζωογονούσε η ακοίμητη φροντίδα του.
Σειρά ολόκληρη ιδρυμάτων πέρασαν στον κύκλο της φροντίδας του και ένοιωσαν την αγάπη του όχι μόνο σαν έκφραση θερμών αισθημάτων, αλλά και σαν πολύπλευρη, υλική και ηθική συμπαράσταση.

Ο ίδιος αποκαλύπτει, ότι επτά Φιλανθρωπικά Ιδρύματα λειτούργησαν τότε, υπό την αιγίδα της Ιερᾶς Αρχιεπισκοπῆς Αθηνῶν.

«1. Το Καλέριον Ορφανοτροφεῖον Θηλέων «Παναγία η Ελεοῦσα» .

2. Ορφανοτροφεῖον Θηλέων « Η Αγάπη» .

3. Ορφανοτροφεῖον Αρρένων «ο Ιερός Χρυσόστομος» .

4. Ορφανοτροφεῖον Αρρένων «Σπίτι της Στοργής» .

5. Στέγη νηπίων «Νεα Ζωη» .

6. Σωματείον «Φιλοι των κωφαλάλων-ο Προφήτης Ζαχαρίας» .

7. Ρωσικόν Γηροκομείον « Αγία Τριάς» .
Δηλώνει, ότι έχει εντάξει στη φροντίδα του όλα αυτά τα Ιδρύματα και συμπληρώνει·
« Η Αρχιεπισκοπή Αθηνῶν περιέβαλε μετά της αυτής στοργής, όσης και τα ιδικά της, τά ως άνω Ιδρύματα, συμπαρισταμένη ολοψύχως ηθικώς και υλικώς εις αυτά.
Ενδεικτικώς αναφέρομεν, ότι εις το Ορφανοτροφεῖον Αρρένων « Σπίτι της Στοργής» εις Ανω Γλυφάδα παρεσχέ-θη βοήθεια δια της παραχωρηθείσης εις αυτό δωρεάν εκ μέρους του ΟΔΔΕΠ εκτάσεως 300 στρεμμάτων άνωθεν της Βαρης προς εγκατάστασιν ποιμνιοστασίου. Το ποιμνιοστάσιον αυτό αποφέρει σημαντικόν εισόδημα εις το Ιδρυμα.
Γενικώς, σημαντικαί οικονομικαί ενισχύσεις δίδονται κατ ἔτος εκ της Αρχιεπισκοπῆς προς άπαντα τα Ιδρύματα, τα εξαρτώμενα είτε αμέσως είτε εμμέσως, εξ αυτής. Επίσης παρέχονται ταμειακαί διευκολύνσεις.
Ωσαύτως, ταύτα ενισχύονται δι εἰδῶν ιματισμού, κλινοσκεπασμάτων κλπ. εκ μέρους της «Χριστιανικής Αλληλεγγύης» και του «Κινήματος Αγάπης» .

γ) Εξω από τον κύκλο αυτών των Ιδρυμάτων, υπήρχε ένας ευρύτατος κύκλος 14 Ιδρυμάτων, Συλλόγων η Κληροδοτημάτων, που σύμφωνα με ορισμό του Καταστατικού τους, προεδρεύονταν από τον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο. Οι υποθέσεις των Κληροδοτημάτων αυτών απορροφούσαν μεγάλο μέρος του χρόνου του και μεγάλο κομμάτι της καρδιάς του.
***

ΣΤ Τό ανεξάντλητο ταμείο.
Καθώς ο αναγνώστης μου θα βηματίζει, με τη σκέψη του και, ενδεχομένως, με μια συγκλονιστική, συναισθηματική φόρτιση, την απέραντη «Βασιλειάδα» του εικοστού αιώνα, υποψιάζομαι, πως θα διερωτάται· Που εύρισκε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος τα χρήματα, για να υλοποιήσει τα φιλάνθρωπα προγράμματά του και να ανταποκριθεί στα αιτήματα των παράλληλων ιδρυματικών σχηματισμών;
Προτού επιχειρήσω να δώσω απάντηση στην απορία αυτή, θα τολμήσω να τη μεγιστοποιήσω, ενημερώνοντας «τούς απορούντες», ότι τα ανοίγματα του μακαριστού Ιερώνυμου ήταν τόσο πολλά και τόσο μεγάλα, που το κόστος τους σκαρφάλωνε στα ύψη.
Θα αναφέρω, ενδεικτικά, μερικές, από αυτές τις πρωτοβουλίες του, που καλύπτουν άλλους τομείς της δράσης του και άλλες απαιτήσεις εκείνης της εποχής.

1. Η ανοικοδόμηση του «Πανορθόδοξου Κεντρου, στο χώρο της Ιερᾶς Μονής Πεντέλης. Πρόκειται για μεγάλων διαστάσεων και σύγχρονου εξοπλισμού οικοδόμημα, που προσφέρεται για Συνέδρια και φιλοξενία σημαντικού αριθμού Συνέδρων.

2. Οι νέες εγκαταστάσεις της Ιερᾶς Συνόδου, στο επισκευασμένο και ενισχυμένο με πρόσθετο όροφο, κτίριο της Ιερᾶς Μονής Πετράκη. Η δαπάνη και αυτής της προσθήκης δεν ήταν μικρή.

3. Η ανακαίνιση των δυο μεγάλων Ιερῶν Μονών, της Μονής Πετράκη και της Μονής Πεντέλης, που βρίσκονταν σε κατάσταση ερείπωσης και αναδείχτηκαν σε αξιόλογα Κεντρα Μοναχικής διαβίωσης και Ποιμαντικής εξόρμησης.

4. Η χρηματοδότηση των Ιδιωτικῶν Σχολείων της Ιερᾶς Μονής «Θεομήτορος», για την ανέγερση και νέων κτιρίων, απαραίτητων για τη στέγαση των συνεχώς πολλαπλασιαζόμενων μαθητών τους.

5. Η συχνή επιχορήγηση των άλλων Ιδρυμάτων, που ξεκίνησαν με ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά που αναζήτησαν, ως συμπλήρωμα αγάπης, την πρόσθετη βοήθεια του ποιμένα τους και πατέρα τους.
Ολα αυτά προσθέστε τα και θα έχετε μπροστά σας ένα ασύλληπτο όγκο δαπανών. Μια θαυμαστή πηγή, που πάντοτε έτρεχε. Ενα ανοιχτό πορτοφόλι, που ήταν φιλάνθρωπο για όλους.
Και η υπογράμμιση· Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν είχε καμμιά Κρατική η διακρατική επιχορήγηση. Το ελληνικό, κατεστημένο Κράτος δεν του έδωσε ούτε μια δεκάρα. Ευρωπαϊκοί μηχανισμοί χρηματοδότησης έργων κοινωνικής αντίληψης, εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν. Ο,τι σχεδιάζε και ο,τι έκανε το υλοποιούσε μόνο με τη σφιχτή διαχείριση των πόρων της Αρχιεπισκοπῆς του και του Οργανισμοῦ διαχείρισης της Εκκλησιαστικῆς Περιουσίας και με τις ενισχύσεις, που απόθεταν μπροστά του, εκείνοι, που θαύμαζαν το ήθος του και μαγνητίζονταν από τα κρυστάλλινα οράματά του.
Φτωχός ο ίδιος, επλούτιζε τούς πάντες. Διωκόμενος ο ίδιος, άνοιγε για όλους τις πύλες της παρηγοριάς και της χαράς και σηματοδοτούσε την κατεύθυνση προς την αγκαλιά του Θεού και προς την αιωνιότητα.

***
Θα σας παρακαλέσω να μου συγχωρήσετε την καταχώρηση ενός ασυνήθιστου επίλογου. Μετά τη σεβαστική αναφορά μου στο μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο τον πρώτο, τη φυλλομέτρηση της Πατερικής βιοτής του, την εκτίμηση του απέραντου ανθώνα της αγάπης του και την προσέγγιση στην ασκητική πτωχεία του, που είχε αναδειχτεί πηγή ανεξάντλητη οραμάτων και υλικών δωρημάτων, νοιώθω την ανάγκη και το χρέος να απευθυνθώ στο διάδοχό του, στον Ιερώνυμο το δεύτερο και να καταθέσω μπροστά του τις εκτιμήσεις μου, που ανακύπτουν μετά την παράλληλη φωτογράφηση των δυο προκαθήμενων.

Φιλε Ιερώνυμε,
Ο προκάτοχός σου, ο Ιερώνυμος ο πρώτος, χάραξε, ως δρόμο ζωής, την πιστότητα στο πρόσωπο του Κυρίου μας, θρόνιασε στην καρδιά του τη διαυγή αλήθεια, αποδέχτηκε και έκανε βίωμά του, τη φτώχεια, διακόνησε με αφοσίωση και με πάθος ακοίμητο, την αγάπη. Μας δίνει το έναυσμα και το δικαίωμα να τον νοιώθουμε, να στέκεται, μετά την αναχώρησή του από τον παρόντα κόσμο, μπροστά στο θρόνο του Θεού και Πατέρα της Αγάπης και να καταθέτει το ατίμητο θησαύρισμά του.
Ο διάδοχός του, συ, ο Ιερώνυμος ο δεύτερος, διάλεξες ως όραμα και ως πράξη ζωής αυτά, που διακινούνται κάτω η έστω πάνω από το τραπέζι της εξουσίας, αυτή την εύκολη μεθοδολογία, που είναι γνώριμη και στούς χώρους του κοσμικού διαγκωνισμού. Και πασκίζεις να ωραιοποιήσεις το ποιμαντικό προφίλ σου, με την αξιοποίηση η την πεζή εκμετάλλευση των οικονομικών κονδυλίων, που υπόσχονται τα Κρατικά η τα Ευρωπαϊκά κέντρα σχεδιασμών και εξουσίας.
Αν αυτά μπορούν να επικαλύψουν τα «εν τω σκοτί ειργασμένα», να φωτίσουν τον ορίζοντα των οραμάτων σου και να συνθέσουν «την απολογίαν» σου ενώπιον του βήματος του Κυρίου μας, είναι υπόθεση, που εγγράφεται στα προσωπικά σου δεδομένα και που απαιτεί τη δική σου, φιλότιμη και έντιμη επεξεργασία.
Εγώ δε θα πάψω να ελπίζω και να προσεύχομαι να μετακινηθείς από τη σκοτεινή σκοπιμότητα, στη διαύγεια της «επάνω όρους κειμένης πολιτείας» (Ματθ. ε 14) και στην πρακτική, που θα σε φέρει στο πλευρό του Αρχιεπισκόπου των αποστολικών οραματισμών και της «εν Χριστώ» αδελφοσύνης.

Ο ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ

Ο τίτλος και ο υπότιτλος του blog apotixisi