ΜΟΝΑΧΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΣ (†1861)
Ὑπό τοῦ Ἁγιορείτου Μοναχοῦ Μωυσέως
Σέ πεῖσμα τῶν καιρῶν, ἐμεῖς δεν θά πάψουμε ν᾽ ἀναφερόμαστε σε ἱερές, ὁδηγητικές μορφές τοῦ παρελθόντος, πρός ἐνίσχυση, ἐνδυνάμωση καί ἀναψυχή.
Συμπληρώνονται ἐφέτος 150 ἔτη ἀπό την ὁσιακή κοίμηση τοῦ Παπουλάκου. Πολέμησε ὁλόψυχα ξένες ἐπιδράσεις, δυτικές παραδόσεις, ξένες πρός τήν ὀρθόδοξη παράδοση. Καυτηρίασε τόν ἑτερόδοξο μονάρχη, πού ἔκλεισε πολλά μοναστήρια καί γκρέμισε βυζαντινούς ἱ. ναούς. Γιά τά φλογερά κηρύγματά του, διώχθηκε, ταλαιπωρήθηκε, ἐξορίσθηκε καί φυλακίσθηκε. Οἱ τότε ἐκσυγχρονιστές τόν κατηγόρησαν ὡς ἀγύρτη, γιατί τούς ἐνοχλοῦσαντά λόγια του. Ὁ λαός ἀκολουθοῦσε τόν ἄδολο μαχητή, τόν ἀκέραιο ἱεροκήρυκα, τόν ἀκτήμονα μοναχό, τόν ὁμολογητή ρασοφόρο.
Ἀπό νωρίς ὁ Παπουλάκος, κατάλαβε καλά ὅτι ἡ δυτική θεολογία ἦταν ἀνορθόδοξη καί ἀντιορθόδοξη. Ἡ δυτική θεολογία ἤθελε να κατεβάσει τόν οὐρανό στή γῆ, να διατηρεῖ τούς χριστιανούς στη σκλαβιά, νά καλλιεργεῖ τόν ἀλλαζονικό οὑμανιστικό ἀνθρωπισμό, πού ἔφερνε τόν ἀθεϊσμό. Ἀποφάσισε ἔτσι νά διδάξει τόν λαό μεγάλες ἀλήθειες μέ κίνδυνο τῆς ζωῆς του. Ἡ Βαυαροκρατία ἦταν σκληρή ἀπέναντι στόν ὀρθόδοξο κλῆρο. Ἤθελαν νά φραγκέψουν τά πάντα. Ἀντιστάθηκαν σθεναρά, ὁ στρατηγός Μακρυγιάννης, ὁ Κοσμᾶς Φλαμιάτος, οἱ Κολλυβάδες, Φιλοκαλικοί, Ἁγιορεῖτες Πατέρες καί ὁ ἄφοβος Παπουλάκος.
Ὁ Χριστoφόρος Παναγιωτόπουλος ἤ Χριστοπανάγος ἤ Παπουλάκος ἤ Παπουλάκης γεννήθηκε στο μικρό χωριό Ἄρμπουνα τῶν Καλαβρύτων περί τό 1780. Ζοῦσε μέτρια καί μετρημένα, μέ τά τρία ἀδέλφια του, ἐμπορευόμενος ζῶα. Νέος ἀγάπησε τή μελέτη, τήν προσευχή καί τόν μοναχισμό. Ἔτσι ἀναχώρησε γιά τή ἱ. μονή τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου, ὅπου ἐκάρη μοναχός. Κατόπιν ἐπέστρεψε στό χωριό του και ἔξω αὐτοῦ ἔκτισε ἕνα μοναστηράκι, πού τό ἀφιέρωσε στήν Παναγία. Μέ πολλές προσπάθειες κατάφερενά πάρει τήν ἄδεια τοῦ ἱεροκήρυκα. Μέ κόπους καί θυσίες ἄρχισε περιοδεῖες διδάσκοντας κατά τῶν ἄθεων γραμμάτων, σέ ὅλη τήν Πελοπόννησο.
Τό 1833 ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος εἶχε ἀποσχισθεῖ ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, με πρωτεργάτη τόν Θεόκλητο Φαρμακίδη, πού πιεζόταν ἀπό τόν Μάουερ. Κυνηγήθηκε ὁ μοναχισμός, οἱ μισσιονάριοι ἐργάζονταν ἀνενόχλητοι καί ὁ Παπουλάκος θέλησε ν᾽ ἀντιδράσει δυναμικά.
Συνεχίζει τά κηρύγματά του, παρά τ᾽ ὅτι τοῦ πῆραν τήν ἄδεια, ὡς νέος ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός. Τον ἐχθρεύονται καί αὐτόν πολλοί, ὁ Κοραῆς, ὁ Καΐρης, ὁ Φαρμακίδης καί ἄλλοι. Γιά τό ἔργο του συλλαμβάνεται τό 1851 στήν Ἀχαΐα για πρώτη φορά. Ὁ κόσμος τόν ἄκουγε μέ προσοχή καί τόν ὑπεραγαποῦσε. Τά κηρύγματά του στρέφει μέ θεοσημεῖες καί προφητεῖες.
Ὁ λαός τόν ἀκολουθοῦσε πιστά και ἀπτόητα. Μέ προδοσία συνελήφθη τό 1852 καί ὁδηγήθηκε στίς φυλακές τοῦ Ρίο. Στή συνέχεια περιορίσθηκε στή ἱ. μονή Προφήτου Ἠλιοῦ Σαντορίνης καί κατόπιν στη ἱ. μονή Παναχράντου Ἄνδρου. Κι ἐκεῖ δέν ἔπαυσε τίς ψυχωφελεῖς διδαχές καί προτροπές. Ὁ Παπουλάκος ἦταν ἕνας ἁπλός, φτωχός, ἀληθινός καί τίμιος μοναχός. Ἀγαποῦσε τήν Ὀρθοδοξία καί τήν Ἑλλάδα, τόν Χριστό και τήν Ἀλήθεια. Ἀκολούθησε τον δρόμο τῆς ὁμολογίας, τοῦ μαρτυρίου, τῆς ἀσκήσεως καί τοῦ εὐαγγελισμοῦ τῶν ψυχῶν. Γι᾽ αὐτό ὁ πιστός λαός τόν ἀγάπησε καί τόν τίμησε ὡς ἅγιο. Παρέδωσε το πνεῦμα του στίς 18.1.1861, 150 ἔτη πρίν ἡ μνήμη του παραμένει ζωντανή, γιά τήν καθαρότητα, γνησιότητα, ταπεινότητα καί ἀληθινότητα τῆς ζωῆς του.
Μορφές ἀνιδιοτέλειας, θυσίας καί προσφορᾶς χρειάζονται ἀπαραίτητα καί σήμερα.Ἡμέρες ἄτονες, ἰσχνές, ἄφωτες καί ταραγμένες, σάν τίς δικές μας, θέλουν ἡρωϊσμό, γενναιότητα, θάρρος καί τόλμη…
Στίς μετά τή σπατάλη ἰσχνές και δύσκολες ἡμέρες μας ξαναχρειάζεται ἐγερτήριο σάλπισμα προς μετάνοια, ἀνόρθωση, ἀνασυγκρότηση καί ὀρθοστασία. Ἡ ἐκκοσμίκευση κούρασε, ὁ μιμητισμός ταλαιπώρησε, ὁ ἐκδυτικισμός ἀλλοίωσε, ὁ συγκριτισμός ἐξαπάτησε, ὁ οἰκουμενισμός ἀστόχησε. Χρειάζονται ἀπαραίτητα γενναῖες φωνές, ἡρωϊκό φρόνημα, ὁμολογία πίστεως, πίστη θερμή ὡς τοῦ ὁσίου Παπουλάκου.
Αρκεί ένας άνθρωπος, που καίγεται από ζήλο, να διορθώσει ολόκληρο λαό, λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Τέτοιοι ήταν ο Παπουλάκος, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός...
ΑπάντησηΔιαγραφήΆραγε διασώζονται κείμενα ομιλιών του, που κράτησαν σε σημειώσεις οι ακροατές του;
Περισσότερα βιογραφικά στοιχεία για τον Παπουλάκο:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.papoylakos.org
Η σωστή ηλεκτρονική διεύθυνση είναι http://www.papoulakos.org
ΑπάντησηΔιαγραφήpapoulakos, αντί papoylakos που γράφτηκε στο δεύτερο σχόλιο εκ παραδρομής.
Από εκεί αντιγράφουμε κάποια στοιχεία της διασκαλίας του:
"έπαιρνε το μέρος των αδικημένων και των πτωχών. Συχνά έλεγε «Αδέλφια μου ο Θεός αγαπάει όλον τον κόσμον, κανέναν δεν θέλει να χαθεί, απομακρύνει όμως όλους εκείνους που κλέβουν τον ιδρώτα των πτωχών, και όλους εκείνους που κάνουν κακό στην δύσμοιρη πατρίδα μας».
Στις γυναίκες έκανε διάφορες παραινέσεις, να απέχουν από τα μάγια, εξαιτίας των προλήψεων και των δεισιδαιμονιών που ήταν (και πάντα είναι) εξαιρετικά διαδεδομένες στην χώρα μας.
Κατέκρινε την δυτικότροπη παιδεία, που είχε αρχίσει να εισέρχεται στην Ελλάδα εντατικά με το νεοϊδρυθέν πανεπιστήμιο και το συνολικό σύστημα της παιδείας.
Συμβούλευε τους γονείς να μην στέλνουν τα παιδιά τους στα σχολεία. Πολλοί τον κατηγόρησαν ότι εξαιτίας της απαιδευσιάς του ήταν εναντίον κάθε είδους μόρφωσης και προόδου, ενώ αυτός στην αλήθεια αντιπρότεινε, μία πιο υγιή κατα αυτόν, παιδεία, η οποία να έχει ως βάση της τα βιβλία της Εκκλησίας, το Ψαλτήρι και την μουσική Οκτάηχο.
Εν ολίγοις, στρεφόταν εναντίον των «αθέων γραμμάτων», όπως χαρακτηριστικά έλεγε, που ήταν φορείς των ανατρεπτικών κάθε πατροπαράδοτης αξίας ιδεών του διαφωτισμού, και όχι εναντίον των «θεοτικών γραμμάτων» της πίστεως.
Οι επιθέσεις του εναντίον της κυβέρνησης συνεχίζονταν κατηγορώντας την ότι ήταν όργανο της Αγγλίας, η οποία προσπαθούσε να επιβληθεί στην Ελλάδα με υποχείριό της τον Βασιλιά.
Για αυτό τα όργανα της δημόσιας διοίκησης, τα αποκαλούσε ενίοτε και Λουθηροκαλβίνους, δηλαδή υπονοούσε τον προτεσταντισμό που υποθαλπόταν από την Αγγλία μέσω αυτών.
Τέλος καταφερόταν και εναντίον των δικαστηρίων, τα οποία αποκαλούσε «γυφτόσπιτα», εξαιτίας της βεβήλωσης του ιερού Ευαγγελίου που γινόταν μέσω του αναγκαστικού όρκου που επιβαλλόταν στους μάρτυρες, που πολλές φορές ψευδορκούσαν".
Και πολλά άλλα, που διαβάζουμε εκεί, δυναμικά ή αμφιλεγόμενα, π.χ. την αντίθεσή του στα ατμόπλοια, τις σχέσεις του με τον Κοσμά Φλαμιάτο, την Φιλορθόδοξη Εταιρεία, το "καλογηρικό κίνημα", τον ιερομόναχο ιεροκήρυκα και πνευματικό Ιγνάτιο Λαμπρόπουλο, την εκστρατεία ολόκληρων στρατιωτικών σωμάτων εναντίον του κ.ά.
Δυστυχώς ο Μητροπολίτης Ηλείας Γερμανός καταφερόμενος εναντίον του Αρχιμανδρίτη π.Νεκταρίου Πέττα που με σοβαρή εργασία του επάνω στην προσωπικότητα του Παπουλάκου, αναφέρεο ότι κακώς θεωρείται όσιος ο Παπουλάκος ,γιατί ήταν ένας ανυπάκουος αγράμματος αγύρτης και κακώς ο π. Πέττας ασχολήθηκε με το θέμα αυτό. Τι να περιμένει κανείς από "Δεσπότη" της Ελλαδικής Εκκλησίας!!!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια τον Παπουλάκο αντίθετα με τον Ηλείας, είχε πεί θετικά λόγια ο π.Αυγουστίνος, που οι ομιλίες του διατίθενται σε CD από την αδελφότητα Σταυρός αλλά μπορεί οποιοσδήποτε να τις βρει στη διεύθυνση http://www.pantocrator.net, όπως και άλλων ομιλητών.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπίσης και γραπτώς! π.χ. άρθρο στην Χριστιανική Σπίθα αρ.φύλλου 137 του Δεκ.1952, το περιεχόμενο της οποίας αναρτάται στη διεύθυνση http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?cat=4 μαζί με τη φωτογραφία της εφημερίδας.
Γράφει ο π.Αυγουστίνος:
"Όχι πτυχία και διπλώματα και μετεκπαιδεύσεις και μισθοί και τυχερά και διπλαί και τριπλαί θέσεις, και τίτλοι κενοί περιεχομένου, αιωρούμενοι ως αερόστατα, αλλά πίστις. Πίστις το παν. Πίστις! Μυστικός μοχλός που μετακινεί όρη. Ω πίστις, μεγάλα τα κατορθώματά σου! Και απόδειξις, μία εκ των μυρίων αποδείξεων της θαυματουργούσης πίστεως, είναι ο Παπουλάκος.
Τί ήτο ο Παπουλάκος; Αρχιεπίσκοπος; Μητροπολίτης; Διευθυντής Αποστολικής Διακονίας; Καθηγητής θεολογικής σχολής; Ιεροκήρυξ; Εφημέριος πλουσίας ενορίας πόλεως; Είχε πτυχία και διπλώματα και σπουδάς του εξωτερικού; Τίποτε από όλα αυτά. Ο Παπουλάκος ήτο ένας απλούς μοναχός, ελαχίστων γραμματικών γνώσεων, αλλ’ ό,τι έπραξεν υπέρ του λαού, υπέρ της ορθοδόξου πίστεως, δεν ηδυνήθησαν να πράξουν όλοι οι επίσκοποι και θεολόγοι της εποχής του. Φαινόμενο, φωτεινόν μετέωρον, αστήρ που εσελάγισεν εις τον ουρανό της Ελλάδος! Νεώτερος απόστολος του Χριστού ανεδείχθη ο Παπουλάκος. «Πίστει» (Εβρ. 11,3 κ.ἑ.) και μόνον πίστει ανεδείχθη"...
..."Ο ασκητής ακόμα δεν υπέφερε να βλέπει τους χριστιανούς να τρέχουν εις τα δικαστήρια και για τα πλέον μηδαμινά και ασήματα πράγματα να ορκίζωνται. Εθεώρει τον όρκον, όπως και είναι, αντίθετον προς τον λόγον του Χριστού (Ματθ. 5, 34).
«Τέσσεροι βαγγελιστάδες», έλεγε εις ένα λόγον του που εξεφώνησε το 1851, «έγραψαν τον Νόμον του Θεού και είπαν· Ου μη ομώσει το όνομα Κυρίου, ούτε εις τον ουρανόν, ούτε επί της γης, ούτε στ’ αστέρια, ούτε στο κεφάλι σου, γιατί το Θεό δεν τον είδες… ούτε στο κεφάλι σου, γιατί ούτε μια τρίχα ούτε μαύρη ούτε άσπρη μπορείς να κάμης και δεν ορίζεις. Και τούτον τον Νόμον τον ακούμε, όταν λέμε στην εκκλησία το Βαγγέλιο εκ του κατά Λουκά, εκ του Μάρκου. Αμ τον όρκον που σας λένε οι κριτές να κάνετε, εκ του κατά ποίου Νόμου είναι;…».
Ο κήρυκας του Θεού ήτο ακόμη κατά της πολυτελείας, κατά της κλοπής, κατά της μαγείας. Όσο, έλεγε, πηγαίνετε εις τους μάγους, έχετε «λειψή την πίστη».