Ομολογία

ΙΒ΄ Μθ 19,16-26

Ο κίνδυνος του πλούτου

του αρχιμ. Αθανασιου Σιαμακη

Η ευαγγελική περικοπή της ΙΒ΄ κυριακής του Ματθαίου ακούγεται και τη ΙΓ΄κυριακή του Λουκά με μικρές παραλλαγές. Εδώ θ’ ακολουθήσουμε τον ευαγγελιστή Ματθαίο.

Πλησιάζει κάποιος νέος τον Ιησού και του λέει· Διδάσκαλε αγαθέ, τί καλό πρέπει να κάνω, για να έχω αιώνια ζωή;  Ο Ιησούς, πριν δώσει απάντηση, απορρίπτει την προσφώνηση «αγαθέ», λέγοντας ότι αγαθός είναι μόνο ο Θεός, αφού, εξ άλλου, ως καρδιογνώστης γνώριζε, ότι ο συνομιλητής του τον έβλεπε μόνο σαν διδάσκαλο κι όχι σαν Θεό.

Τέλος πάντων, του απαντά, Αν θέλεις να μπεις στην αιώνια ζωή, τήρησε τις εντολές· να μη φονεύσεις, να μη μοιχεύσεις, να μην κλέψεις, να μην ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου, και ν’  αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου.

Του λέει ο νέος· Όλα αυτά τα τήρησα από τότε που ήμουν νέος. Τί μου λείπει ακόμη;  Του λέει ο Ιησούς· Αν θέλεις να είσαι τέλειος, πήγαινε πούλησε την περιουσία σου και δώσε την στους φτωχούς, και θα έχεις θησαυρό στους ουρανούς. Και έλα ακολούθα με.

Σαν άκουσε ο νέος τη σύσταση αυτή του Ιησού, έφυγε λυπημένος, διότι είχε πολλά κτήματα.

Τότε ο Ιησούς είπε στους μαθητάς του. Αλήθεια σας λέω, ότι πολύ δύσκολα ο κάθε πλούσιος θα μπει στη βασιλεία των ουρανών. Τονίζω πάλι· είναι ευκολότερο μια καμήλα να περάσει από την τρύπα  που σχηματίζει η βελόνα πάνω στο ύφασμα, παρά ο πλούσιος στη βασιλεία του Θεού.

Όταν το άκουσαν αυτό οι μαθηταί του έμειναν κατάπληκτοι, και είπαν· Ποιος άραγε πλούσιος μπορεί να σωθεί; Τους έρριξε τότε μια ματιά διαπεραστική ο Κύριος και είπε· Για τους ανθρώπους αυτό είναι αδύνατο, για το Θεό όμως όλα είναι δυνατά, (ακόμη και η σωτηρία κάποιου πλουσίου, που τα πλούτη του όμως τα έχει και για τους φτωχούς και τους πεινασμένους).

Κι αν δεχτούμε ότι ο νεαρός όλες τις παραπάνω εντολές τις φύλαξε, όπως είπε, πάντως σε τρία σημεία έχουμε λόγο να τον αμφισβητήσουμε. Στο ένα μπερδεύει τα λόγια του. Λέει·  Όλα αυτά τα φύλαξα από τότε που ήμουν νέος. Δηλαδή ουσιαστικά μόλις είχε αρχίσει να τα φυλάει. Νέος ήταν και νέος άρχισε να τα φυλάει. Δεν ήταν ούτε παιδί ούτε γέρος. Στο δεύτερο πέφτει σε αντίφαση και αναιρεί ο ίδιος τον εαυτό του. Διότι, αν φύλαγε τις εντολές, θα είχε βρει ήδη αυτό που ζητούσε, την αιώνια ζωή. Για να είναι ακόμη στην αναζήτηση, σημαίνει ότι δεν τήρησε τις εντολές. Και στο τρίτο δεν λέει την αλήθεια, διότι αν αγαπούσε τον πλησίον του σαν τον εαυτό του, δεν θα ήταν πλούσιος, αλλά φτωχός. Γι’ αυτό του το είπε ο Ιησούς αλλιώς, για να το καταλάβει, και το κατάλαβε, αλλά δεν το έκανε. Έφυγε. Του είπε· Πούλησέ τα όλα και δώσε τα στους φτωχούς.

Ο Καρδιογνώστης Κύριος βεβαίως ήξερε με ποιον μιλάει και πόσο αλήθεια του έλεγε. Αλλά κι εμείς με τον κοινό νου διαπιστώνουμε ότι ο νεαρός δεν έλεγε την αλήθεια, όσον αφορά στους φτωχούς. Κι αφού μας έδωσε το δικαίωμα της ανειλικρίνειας, επεκτείνουμε το συλλογισμό μας. Αν για τη μία από τις 6 εντολές έλεγε ψέματα, πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι για τις άλλες πέντε μας είπε αλήθεια;  Όταν αφήνεις τον πεινασμένο να πεθάνει, δεν τον φονεύεις; Όταν αδικείς τον εργαζόμενο, δεν τον κλέβεις; Όταν πάνω από τους φτωχούς έχεις τα κτήματά σου, πως τους αγαπάς; Όταν λες ότι τηρείς το νόμο, αλλά δεν τον τηρείς, δεν ψευδομαρτυρείς; Όταν δεν σέβεσαι το διδάσκαλο τον αγαθό, δηλαδή το Θεό, τους γονείς σου θα σεβαστείς και θα τιμήσεις; Να γιατί ο νεαρός δεν είχε βρει την αιώνια ζωή. Με ψεματάκια και με πλούτη μόνο για τον εαυτό μας δύσκολο να δούμε βασιλεία Θεού.

Δεν μπόρεσε ο νεαρός να καταλάβει ότι είναι αδύνατο να υπηρετεί δύο αφεντικά, το Θεό και το μαμμωνά, που δεν συμβιβάζονται μεταξύ τους, διότι ο Θεός είναι φως, ενώ ο μαμμωνάς σκοτάδι. Θα έπρεπε να είχε καταλάβει ότι οφείλει να συνεργαστεί ή με τον έναν ή με τον άλλον, ή με το χρήμα ή με το Χριστό, που είναι η ζωή. Εγώ είμαι η οδός και η αλήθεια και η ζωή, είπε άλλοτε. Τώρα όμως που του τα εξήγησε ο Ιησούς, τα κατάλαβε και έκανε την επιλογή του. Προτίμησε το χρήμα, παρά τη ζωή. Δική του επιλογή, δική του και ευθύνη.

Μεγάλος πειρασμός το χρήμα. Σε κατακτάει κι όταν ακόμη δεν το έχεις, αλλά το νοσταλγείς και το ονειρεύεσαι. Γι’ αυτό ο Ιησούς ήταν ρηξικέλευθος στη συμβουλή του· Η εμένα ή το χρήμα.

Δεν νομίζω να υπάρχει άνθρωπος που δεν τον αγγίζουν αυτά τα λόγια του Χριστού. Γιατί δεν νομίζω ν’ αγαπάει άνθρωπος το συνάνθρωπο σαν τον εαυτό του. Πάντως μπορεί να το παλεύει. Τελικά δεν είναι ο πλούτος που φράσσει την αιώνια ζωή, αλλά η εμπιστοσύνη στο χρήμα κι όχι στο Θεό.  Διότι υπάρχουν και πλούσιοι, όπως ο Αβραάμ και ο Ιώβ και άλλοι, που, όχι μόνο σώθηκαν, αλλά και αποτελούν αιώνια παραδείγματα, ο μεν ένας πίστεως ο δε άλλος υπομονής.