Ομολογία

Σαμαρείτιδος Ιω 4,5-42

Ο Χριστός 

και η Σαμαρείτισσα

του αρχιμ. Αθανασίου Σιαμάκη

Στο διάλογο του Χριστού με τη Σαμαρείτισσα κανένας δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι θα βρισκόταν η κατάλληλη ώρα για τις μεγάλες αποκαλύψεις σχετικά με το Θεό, το μεσσία, και τη φύση της λατρείας του Θεού. 

Κι όμως βρέθηκε, και οι αποκαλύψεις έγιναν. 

Ας τις δούμε.

Ο Χριστός με τους μαθητάς του περνώντας από τη Σαμάρεια, σταματάει για ξεκούραση και γεύμα στις 12 το μεσημέρι δίπλα στο πηγάδι του Ιακώβ, ενώ παράλληλα στέλνει τους μαθητάς στη διπλανή Συχάρ για ν’ αγοράσουν τρόφιμα. 

Ο τόπος εκεί έρημος.

Ενώ καθόταν στη σκιά κάτω στο χώμα, έρχεται η Σαμαρείτισσα με τη στάμνα της να γεμίσει νερό. 

Ο καρδιογνώστης θεωρεί την παρουσία της σαν την καταλληλότερη ευκαιρία να την οδηγήσει στην πίστη, και πιάνει κουβέντα μαζί της από κάτι απλό· ζητάει να πιει νερό από τη στάμνα της.

 Έκπληκτη εκείνη από την απρόσμενη παράκληση του ξένου, του λέει· 

-Εσείς οι Ιουδαίοι σιχαίνεστε εμάς τους Σαμαρείτες και δεν πίνετε νερό από τα αγγεία μας. 

Της απαντά ο Χριστός· 

-Αν ήξερες ποιος είναι αυτός που σου ζητάει να πιεί, θα ζητούσες εσύ από αυτόν, και θα σου έδινε ζωντανό νερό.

Η αμαθής και απλοϊκή γυναίκα δεν κατάλαβε ότι ο Χριστός σαν ζωντανό νερό εννοούσε την πίστη και τη σωτηρία, και ελαφρά αντιδικεί·

- Ο μεγάλος πατριάρχης Ιακώβ αυτό το νερό μας κληροδότησε· εσύ πώς έχεις καλύτερο νερό; είσαι ανώτερος από εκείνον; 

-Το δικό μου το νερό, της απαντά ο Χριστός, όποιος το πίνει δεν ξαναδιψάει, γιατί γίνεται πηγή νερού μέσα του, που αναβλύζει ζωή αιώνια. Βγάλε μόνη σου τη διαφορά. 

Η γυναίκα πείθεται, και, βλέποντας την καλή διάθεση του συνομιλητού της να της δώσει το παράξενο νερό, παρ’ όλο που εκείνη δεν είχε δείξει την ίδια προθυμία, παίρνει το θάρρος και του λέει·

 - Κύριε, δός μου αυτό το νερό, για να μη διψώ και να μην αναγκάζομαι να έρχομαι εδώ, για να αντλώ κάθε τόσο.

Παρ’ όλο που η συνομιλήτρια κινείται σ’ ένα κατώτατο επίπεδο συζητήσεως, ο Ιησούς δεν απογοητεύεται. 

Αντιθέτως θεωρεί ότι η συζήτηση έφτασε  σε καλό σημείο, αφού του ζητάει το δικό του νερό. 

Για να της το δώσει όμως πρέπει να προηγηθεί η ηθική της κάθαρση από τις ατασθαλίες. 

Πρέπει να τις παραδεχτεί και να τις ομολογήσει. 

Και τη βοηθάει. 

Προσποιείται ότι δεν ξέρει τίποτε, και της λέει διακριτικά·- 

-Πήγαινε φώναξε τον άντρα σου. 

–Δεν έχω άντρα, απαντά εκείνη. 

–Καλά λες ότι δεν έχεις άντρα· πέντε άντρες είχες μέχρι τώρα, κι αυτός που έχεις δεν είναι άντρας σου. 

Η γυναίκα έμεινε εμβρόντητη.

Βλέποντας μπροστά της έναν άνθρωπο ξένο να ξέρει τα μυστικά της, αποδέχεται σιωπηρά την ατασθαλία της, και έξυπνα αλλάζει θέμα· 

-Καταλαβαίνω ότι είσαι προφήτης, του λέει. 

Μπορείς να μου πεις πού είναι σωστό να λατρεύουμε το Θεό; 

Στο Γαριζίν, όπου τον λατρεύουμε εμείς, ή στα Ιεροσόλυμα, όπου τον λατρεύετε εσείς; 

Ο Κύριος της απαντά· 

--Το που προσκυνούσαν μέχρι τώρα οι άνθρωποι ανήκει πια στο παρελθόν και δεν έχει σημασία αν είχαν ευστοχήσει περισσότερο ή λιγότερο. 

 Από τώρα και στο εξής πάντως να ξέρεις ότι οι αληθινοί προσκυνηταί θα προσκυνούν τον Πατέρα πνευματικά και αληθινά. 

Διότι έτσι τους θέλει τους προσκυνητάς του ο Πατέρας. 

Εξ άλλου και ο Θεός είναι πνεύμα και οι προσκυνηταί του πρέπει να τον προσκυνούν πνευματικά.

Η γυναίκα βρίσκει αυτά που της λέει ο συνομιλητής της σοβαρά, αλλά πιστεύει ότι πιο αρμόδιος κι αυθεντικός για τις απαντήσεις στα ερωτήματά της θα ήταν ο μεσσίας, που, όταν θα έρθει, θα τα πει όλα λεπτομερώς. 

Ο Ιησούς βλέποντας την ενημέρωσή της και τη σοβαρότητα της απαντοχής της, βρίσκει κατάλληλη τη στιγμή και το πρόσωπο και αποκαλύπτει ευθέως ότι μεσσίας είναι ο ίδιος, που της μιλάει. 

Δεύτερη κατάπληξη της γυναίκας.

Στο σημείο αυτό κλείνει ο διάλογος με πολλές επιτυχίες του Χριστού· 

Ανάπτυξε μέσα της τα πνευματικά ενδιαφέροντα, τη βοήθησε να ομολογήσει την ατασθαλία της, να του εμπιστευθεί ένα προβληματισμό της για το τί είναι ο Θεός και το πώς πού και πότε πρέπει να προσκυνείται ο Θεός, και τέλος της αποκάλυψε ευθέως ότι είναι ο αναμενόμενος μεσσίας. 

Η γυναίκα είναι αδύνατο να τα κρατήσει όλ’ αυτά για τον εαυτό της· γίνεται αυτοστιγμί ευαγγελίστρια στους συγχωριανούς της, τους παρακινεί να τον δουν και να κρίνουν οι ίδιοι, αν είναι ο μεσσίας. 

Εκείνοι επιβεβαιώνουν την εκτίμησή της και πιστεύουν στο Χριστό από δική τους εμπειρία.