Ομολογία

Μετά Ύψωσιν Μρ 8,34-9,1

Ο Χριστιανός

μπροστά στο Χριστό

και στον κόσμο

του αρχιμ. Αθανασιου Σιαμακη

Την Κυριακή της σταυροπροσκυνήσεως (Γ΄ Νηστειών), στην οποία διαβάζεται η ίδια ευαγγελική περικοπή, δόθηκε η ευκαιρία ν’ ασχοληθούμε και ν’ αποδώσουμε τα νοήματα των λόγων του Κυρίου, που περιέχονται σ’ αυτήν. Η απόδοση έγινε μέσα στο πλαίσιο του χρόνου και των περιστατικών που ο Κύριος τα είπε, καθώς και του σκοπού στον οποίο απέβλεπε.

Τώρα μας δίδεται νέα ευκαιρία να δούμε το μοντέλο του κατά Θεόν ανθρώπου, όπως τον ιχνογραφεί ο Κύριος με όσα λέει στην περικοπή.

Ο Ιησούς θέλει τον άνθρωπό του με αυταπάρνηση, με άρση του σταυρού του, και με ακολουθία του. Με το πρώτο ζητεί ν’ αρνηθεί ο άνθρωπος όχι μόνο το διάβολο και τον κόσμο, αλλά και τις αμαρτωλές του τάσεις. Που σημαίνει ότι ο άνθρωπος είναι δέκτης πειρασμών εξωτερικών (από το διάβολο και τον διαβολοκρατούμενο κόσμο), και εσωτερικών, που ανακύπτουν από το διεστραμμένο θέλημά του, καθώς άλλα λέει και άλλα κάνει. Θέλει το καλό και κάνει το κακό. Θέλει την αγιότητα και υπηρετεί την αμαρτία. Υποστηρίζει την αντίσταση και γίνεται δούλος της αμαρτίας.

Δεν είναι όμως εύκολο και το εξωτερικό μέτωπο, δηλαδή η μάχη που πρέπει να δίνει ο άνθρωπος κατά των πειρασμών, που δεν τους προκαλεί η φύση του, αλλά τους υποβάλλει ο αρχιτέκτων του κακού διάβολος και ο πειθαρχημένος στην εξουσία του κόσμος. Ο διάβολος δίνει τους κακούς λογισμούς. Ο κόσμος συμμορφώνεται πλήρως και δημιουργεί κατεστημένο, που άμεσα ή έμμεσα απαιτεί από το Χριστιανό να συμμορφωθεί. Αλλά ο Χριστιανός και τους λογισμούς μπορεί να τους διώχνει από το μυαλό του εγκαίρως και να τους εξουδετερώνει πριν του δημιουργήσουν εκρηκτική κατάσταση, και τον κόσμο να τον αποχωριστεί, ζώντας μεν μέσα στον κόσμο, αλλά μη κάνοντας τα θελήματά του. Διότι ο κόσμος, δούλος της αμαρτίας, «κείται εν τω πονηρώ». Στο β΄ κεφάλαιο της Α΄ Επιστολής του Ιωάννου (στ. 15-18) βλέπει κανείς τί είναι κόσμος και τί θέλει.

Η εξουδετέρωση του κακού λογισμού επιτυγχάνεται με το αντίδοτο (προσευχή, μελέτη των αγίων Γραφών, υπακοή στο θέλημα του Θεού). Όταν η ακύρωση του κακού λογισμού είναι άμεση, ο κακός λογισμός δεν προλαβαίνει να μιάνει τον άνθρωπο. Όταν δεν γίνεται η ακύρωση ή αναβάλλεται ή γίνεται με βραδύτητα και αμέλεια, τότε ο λογισμός, όπως λέει ο άγιος Ιάκωβος στην Επιστολή του, γίνεται επιθυμία, και η επιθυμία πράξη. Αν η ήττα σημειωθεί και πάλι και πάλι χωρίς αντίσταση, τότε ο διάβολος δένει στο άρμα του τον άνθρωπο και σηκώνει σημαία θριάμβου. Ο ηττημένος και αιχμάλωτος εννοείται ότι δεν μπορεί να είναι ακόλουθος του Χριστού.

Δύο ισχυρά μέτωπα έχει ν’ αντιμετωπίσει ο άνθρωπος, με ισχυρότερο το εσωτερικό, την απάρνηση του εαυτού του. Θα έλεγε ίσως κάποιος ότι κανένας δεν μπορεί να τα βάλει με δύο μέτωπα και να νικήσει. Αλλ’ αυτό είναι ηττοπάθεια και υποτίμηση των δυνάμεών του και κυρίως της βοηθείας που δίνει ο Θεός. Εξ άλλου, για να τα δίνει ο Χριστός, σημαίνει ότι είναι κατορθωτό. Και κατορθώνει αυτός που δίνει τη μάχη με πίστη στην ιερότητα του αγώνος του και στη δύναμη του Θεού.

Το δεύτερο που ζητάει ο Χριστός είναι η άρση του σταυρού. Απαρνούμενος κανείς τους εσωτερικούς και εξωτερικούς πειρασμούς, θα γίνει αντικείμενο φθόνου και ειρωνείας του κόσμου, μίσους, και διώξεώς του, τα οποία ο σταυροφόρος πρέπει να τα σηκώνει αγόγγυστα. Να μην λιποψυχήσει και υποκύψει, αλλά ν’ αντιστέκεται αμυνόμενος με το λιγότερο κόστος.

Και τέλος ζητεί ο Κύριος ακολουθία. Δεν νοείται ένας που έχει απαρνηθεί τα πάθη του και τις προκλήσεις του κόσμου, που αντιστέκεται και αντέχει στην πολεμική του κόσμου, να μην ακολουθεί το Χριστό, τον πρώτο και μεγάλο σταυροφόρο. Τον ακολουθεί κατά βήμα. Λέει ότι λέει εκείνος. Κάνει ότι κάνει εκείνος. Πηγαίνει όπου πηγαίνει εκείνος. Αν Εκείνος κατέληξε στο θάνατο, αλλά και ο Χριστιανός είναι έτοιμος και πρόθυμος για όλα. Έτσι εκπληρώνει αυτό που ζητεί ο Χριστός, καταξιούμενος της αιωνίου ζωής.