Ομολογία

Έπρεπε


να πεθάνη;

του αρχιμ. Δανιήλ Αεράκη

Ανάβασις

Η ζωή είναι μια ανάβασις και μια κατάβασις. Μια προσγείωσις και μια απογείωσις. Αν δεν προσγειωθή ο αετός, δεν θα απογειωθή. Κι’ εκείνος, που είναι υπόδειγμα προσγειώσεως και απογειώσεως, είναι ο ίδιος ο Θεάνθρωπος Ιησούς. Θέλησε και κατέβηκε από τον Ουρανό. Προσγειώθηκε ο ίδιος ο Θεός. Πώς λέγεται η προσγείωσις του Θεού; Σάρκωσις. Θέλησε και ανέβηκε από τη γη στον Ουρανό. Πώς λέγεται η ανάβασίς του, η απογείωσίς του; Ανάληψις. «Ο καταβάς αυτός εστι και ο αναβάς» (Εφεσ.δ΄10).

● Όταν αποφάσισε να κατεβή, ήταν μόνος Του. Μόνο Θεός.

● Όταν αποφάσισε να ανεβή, δεν ήταν πλέον μόνος. Ήταν όχι μόνο Θεός, αλλά και άνθρωπος. Θεάνθρωπος. Ανέβασε μαζί Του τον άνθρωπο, την ανθρώπινη φύσι, που ως Θεός Λόγος είχε λάβει από την Παναγία.

Ήταν, λοιπόν, δυνατόν να μην ακολουθήση και η Παναγία το δρομολόγιο, που ακολούθησε ο Υιός και Θεός της;

Είναι δυνατόν να δώσης στο παιδί σου ένα όχημα, και να μη σε ανεβάση και σένα στο όχημα αυτό;

● Η Παναγία έγινε το όχημα να κατεβή ο Θεός από τον ουρανό. «Χαίρε όχημα πανάγιον, δι’ ής κατέβη ο Θεός», ψάλλουμε στον Ακάθιστο. Και τώρα ο Υιός της γίνεται το όχημα, για ν’ ανεβή η Παναγία στον ουρανό.

● Ανάβασις της Θεοτόκου! Αυτό σημαίνει Κοίμησις της Παναγίας ή Μετάστασις της Θεοτόκου. Ανάβασις σε ύψη δυσθεώρητα.

Ποιος ανεβαίνει ψηλά;

Ο ορειβάτης, που κατακτά την κορυφή ενός βουνού.

Και από τον ορειβάτη ψηλότερα ο αεροπόρος, που ξεπερνά τα σύννεφα.

Και από τον αεροπόρο ψηλότερα ο Ηλίας ο προφήτης (Δ΄Βασ.β΄4).

Και από τον Ηλία ψηλότερα ο απόστολος Παύλος, που έφτασε «έως τρίτου ουρανού». (Β΄Κορ.ιβ΄2).

Από τον Παύλο ψηλότερα οι άγγελοι.

Και από τους αγγέλους ψηλότερα; Ένας μόνο άνθρωπος, η Παναγία, η «υψηλοτέρα των ουρανών και καθαρωτέρα λαμπηδόνων ηλιακών».

Η Παναγία είναι η «πλατυτέρα των ουρανών». Λέει ο ιερός Δαμασκηνός: «Ου γαρ ως Ηλίας εις τον ουρανόν ανελήλυθας. Ουχ ως Παύλος έως τρίτου ουρανού μετεβιβάσθης, αλλ’ έως αυτού του βασιλικού θρόνου του Υιού σου έφθασας» (βιβλ. «Θεοτόκος» σελ.134).

Η Παναγία κατέχει δύο ρεκόρ ύψους.

● Το ένα, όταν ήταν στη γη. Είναι το ρεκόρ της αγιότητος. Αξεπέραστο. Κανένας δεν μπορεί να το καταρρίψη.

● Το άλλο, στον ουρανό. Είναι το ρεκόρ της θεώσεως.

Την ημέρα της Κοιμήσεώς της γιορτάζουμε την κατάκτησι αυτού του δεύτερου ρεκόρ. Η Παναγία ανέβηκε, επειδή κατέβηκε. Απογειώθηκε σε ύψη δόξας, επειδή προσγειώθηκε σε βάθη ταπεινώσεως. Ο Θεός «ύψωσε ταπεινούς» (Λουκ.α΄52). Η ταπεινή Κόρη της Ναζαρέτ ανυψώθηκε και έγινε η βασίλισσα των ουρανών.

Από το θάνατο στη ζωή

Όλα αυτά κάπως τα κατανοούμε. Εκείνο, που πολλοί δεν καταλαβαίνουν, είναι ο θάνατος της Παναγίας.

Ήταν -λένε- ανάγκη να πεθάνη η Παναγία; Δεν μπορούσε ο Θεός και Υιός της να την παραλάβη ζωντανή και να μη διέλθη από το θάνατο;

Γιατί πέθανε;

Η ζωή περνάει από το θάνατο. Και κάθε θάνατος περνάει από τη ζωή.

● Περνάει από τον τάφο της μητρικής κοιλίας το παιδί, για να βγη στη ζωή.

● Περνάει από τον τάφο της γης ο σπόρος, για να βγη στην άνοιξι της καρποφορίας.

● Περνάει από τη δύσι ο ήλιος, για να βγη στην ανατολή.

Και ο ήλιος, που ονομάζεται Παναγία, «η γυνή η περιβεβλημένη τον ήλιον» (Αποκ.ιβ΄1), έπρεπε να περάση από τη δύσι, για να βγη στην ανατολή της ανέσπερης μέρας, της βασιλείας των ουρανών.

Κλαις και θρηνείς, όταν ο ήλιος δύη; Ασφαλώς όχι. Ξέρεις, ότι μετά τη δύσι θα ξανάρθη η ανατολή.

Και ο πιστός χριστιανός δεν κλαίει, όταν ο άνθρωπός του κλείνη τα μάτια. Έφτασε η δύσις του. Αλλά κάθε δύσις σημαίνει και μια ανατολή.

● Να, λοιπόν, γιατί και η Παναγία Θεοτόκος με το ίδιο πορθμείο πέρασε στην αντίπερα όχθη της αιωνιότητας∙ με το πορθμείο του θανάτου.

Πέθανε και ο Υιός της

Γιατί πέρασε και η Παναγία από το θάνατο;

Διότι δεν είναι ανώτερη από τον Υιό και Θεό της. Αφού ο Υιός της, ο Ιησούς Χριστός, πέθανε και ετάφη «κατά τας Γραφάς» (Α΄Κορ.ιε΄3), πώς ήταν δυνατόν να μη πεθάνη και να μη ταφή και η Θεοτόκος, που είναι μεν Παναγία, αλλ’ είναι άνθρωπος σαν κι εμάς;

● Πολλές φορές θέλουμε να γινώμαστε ανώτεροι από το Χριστό! Ο Χριστός πόνεσε, εμείς δεν θέλουμε να πονάμε! Ο Χριστός πέθανε οδυνηρό θάνατο, εμείς γογγύζουμε για το θάνατο κάποιου δικού μας προσώπου ή δεν σκεπτόμαστε, ότι κι εμείς οπωσδήποτε θα πεθάνουμε.

● Πολλές φορές θέλουμε να βρούμε δικό μας δρόμο, για ν’ ανεβούμε στον ουρανό. Δεν υπάρχει!

Υποχρεωτικά θα περάσουμε από το δρόμο του Σταυρού και από τα διόδια του θανάτου. Αλλ’ ας μη λησμονούμε, ότι στα διόδια δεν σταματάμε. Συνεχίζουμε το ταξίδι. Και η Παναγία δεν σταμάτησε στα διόδια του θανάτου. Συνέχισε την πορεία.

● Έπρεπε να πεθάνη, όπως πέθανε ο Υιός της. Αλλ’ όπως ο Υιός της μετά από τρεις μέρες ανέστη, έτσι και η Μητέρα Του μετά από τριήμερη ταφή μετέστη.

● Δεν ήταν δυνατόν για πολύ η νέκρα και ο τάφος να κρατήσουν, τη Μητέρα της ζωής. «Τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν∙ ως γαρ Ζωής Μητέρα προς την ζωήν μετάστησεν» (κοντάκιο εορτής).

Το νερό τότε βγαίνει καθαρό και κρυστάλλινο από την πηγή, όταν περάση πρώτα από τα διυλιστήρια της γης. Και η ζωή της Θεοτόκου έγινε αέναος πηγή, αφού πέρασε για λίγο από τη σιωπή του τάφου, από το διυλιστήριο της γης.

Φόρεσε τη στολή της αφθαρσίας

Επιμένουν πολλοί:

-Μα ήταν ανάγκη να πεθάνη και η Παναγία;

Έπρεπε να γίνη η αλλαγή, για την οποία μιλάει ο απ.Παύλος στο 15^ο κεφάλαιο της Α΄προς Κορινθίους Επιστολής.

● Ο άνθρωπος πλάστηκε από το Θεό ντυμένος τη στολή της αφθαρσίας. Ο Διάβολος όμως κατάφερε να ξεντύση τον άνθρωπο από τη στολή της αφθαρσίας και της αθανασίας και να τον ντύση με τη στολή της φθοράς και του θανάτου.

● Έρχεται κατόπιν ο Θεός Λόγος από τον ουρανό και κρύβεται από άκρα οικονομία και συγκατάβασι μέσα στον ωραιότερο άνθρωπο, τη Μαρία την Παρθένο, για να ξαναντύση τον άνθρωπο με τη θεοῢφαντη στολή της αφθαρσίας.

● Για να περιβληθούμε εμείς τη στολή της θεώσεως, Εκείνος, «ο αναβαλλόμενος φως ως ιμάτιον» (Ψαλμ.103,2), ντύθηκε με τη στολή, που ποτέ δεν είχε φορέσει∙ τη στολή της ανθρωπίνης φύσεως και εμφανίστηκε ως άνθρωπος.

Πού περιεβλήθηκε ο Χριστός τη στολή της ανθρωπότητας; Μέσα στον τάφο της παρθενικής νηδύος της Θεοτόκου.

Και η Παναγία κλείνεται για λίγο μέσα στον τάφο της Γεθσημανή, για να φορέση τη στολή της αφθαρσίας.

Τί συμβαίνει πολλές φορές με επίσημες κυρίες;

Προκειμένου ν’ αλλάξουν φόρεμα, κλειδώνονται για λίγο στα ιδιαίτερα διαμερίσματά τους.

Κάπως έτσι ας φανταστούμε την Παναγία, τη Βασίλισσα. Προκειμένου να παρουσιαστή στους γάμους του Υιού της, στη βασιλεία των ουρανών, κλείνεται, τρόπον τινά, για λίγο στο θάλαμο της γης, στον τάφο. Εκεί αλλάζει σωματική στολή. Λέει ο Παύλος γι’ αυτή την αλλαγή: «Δει το φθαρτόν τούτο ενδύσασθαι αφθαρσίαν και το θνητόν τούτο ενδύσασθαι αθανασίαν» (Α΄Κορ.ιε΄53).

● Κάποτε όλοι οι νεκροί θα φορέσουν τη στολή της αφθαρσίας∙ όλοι εκείνοι που πέθαναν «εν Κυρίω».

● Απλώς η στολή της Παναγίας ετοιμάστηκε νωρίτερα, κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.

Φόρος θανάτου

Γιατί έπρεπε να πεθάνη η Παναγία;

● Για να φανή, ότι ήταν αληθινά άνθρωπος, σαν και μας.

Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι απέναντι στο νόμο. Απόλυτη ισότητα υπάρχει μόνο απέναντι στο νόμο του θανάτου. Υπάρχει άνθρωπος, που δεν θα πληρώσει το φόρο του θανάτου; Αποκλείεται η φοροδιαφυγή από το θάνατο.

● Η Παναγία πλήρωσε και αυτή το «κοινόν τοις ανθρώποις χρέος».

Συνέβηκε όμως με την Παναγία ό,τι συμβαίνει πολλές φορές με την Εφορία. Σε πολλούς ανθρώπους επιστρέφονται κάποιοι φόροι. Πότε; Όταν ο φορολογούμενος έχη κάνει πολλές δωρεές.

Η Παναγία έκανε στον κόσμο τη μεγαλύτερη δωρεά. Μας δώρισε το Σωτήρα και Λυτρωτή.

Αλλά και κάτι άλλο ισχύει εν προκειμένω. Ο θάνατος είναι ο φόρος της αμαρτίας. «Τα γαρ οψώνια της αμαρτίας θάνατος» (Ρωμ.στ΄23). Η Παναγία είναι ο μόνος άνθρωπος, που δεν είχε αμαρτίες. Είναι η Κεχαριτωμένη, η «κεκαθαρμένη», αυτή που καθαρίστηκε και από την προπατορική αμαρτία κατά τη στιγμή του Ευαγγελισμού.

Τη φορολόγησε, λοιπόν, και αυτήν ο θάνατος, παίρνοντας προς στιγμήν νεκρό το άχραντο σώμα της. Αλλά μόλις διαπιστώθηκε το λάθος, το σώμα επεστράφη.

● Έτσι στην περίπτωσι της Θεοτόκου η εκδημία του σώματος έγινε ενδημία του σώματος.

Όταν φεύγης από ένα δήμο, μεταβαίνεις σε άλλον, όπου και γίνεσαι δημότης. Κάποτε όλοι θα εκδημήσουμε. Θα σβήση το όνομά μας από το ληξιαρχείο της γης. Τότε ένα χέρι αγγελικό γράφει το όνομα του πιστού στα βιβλία του Ουρανού. Γίνεται δημότης του ουρανού. «Εκδημούντες εκ του σώματος ενδημούμεν προς τον Κύριον» (Β΄Κορ.ε΄8).

Μυστήριο

Μερικοί κάνουν και το εξής ερώτημα:

-Πώς, αφού πέθανε η Παναγία, έστω και για τρεις μέρες, το σώμα της δεν υπέστη φθορά, αλλά παρέμεινε άφθορο;

● Όσοι δέχονται το μεγάλο μυστήριο, δεν αμφισβητούν το μικρό μυστήριο.

Αν κάποιος πυροσβέστης φοράη αμίαντη στολή και περνάη από καιόμενο δάσος άθικτος, δεν μπορεί να περάση άθικτος και από κάποιο πυροτέχνημα, που θα του ρίξουν;

Την Παναγία την άγγιξε όλη η φωτιά της Θεότητας, και όμως δεν κάηκε. Πως τώρα θα καιγόταν από το πυροτέχνημα του θανάτου;

● Το σώμα της Θεοτόκου, που παρέμεινε αλώβητο από το βέλος της αμαρτίας, παρέμεινε και αδιαπέραστο από το βέλος του θανάτου.

● Μοναδικός άνθρωπος η Παναγία, που ενώ γέννησε, παρέμεινε παρθένος.

Μοναδικός άνθρωπος, που, ενώ θάφτηκε, παρέμενε ζωντανή.