Η «ιδιωτική θεολογία» για το Πηδάλιο.

 

Ανδρονίκου Κομνηνού

Οι  απόψεις που διατυπώνονται για την εγκυρότητα του Πηδαλίου αναφέρονται στην συνέχεια, όπως καταγράφτηκαν σε σχόλια αντι-οικουμενιστικού ιστολογίου.

-          -Το αρχικό χειρόγραφο κείμενο του Πηδαλίου του Αγ Νικοδήμου υπέστη λογοκρισία και παραχάραξη . Απαλείφτηκαν ο,τι καταδίκαζε τον ΠΑΠΑ και προσαρμόστηκε στην Παπική εκκλησιολογία και στις πρώτες του εκδόσεις είχε και αφιέρωση στην Μασονική Ιερά Τετρακτυ . 

·         -Το Πηδάλιο δεν αναθεματίζει τον Πάπα, ούτε το filioque, αναφέρει μόνο επτά Συνόδους χωρίς να κάνει αναφορές στην 8^η και στην 9^η Οικουμενική Σύνοδο, ούτε γράφει τα αναθέματα του Συνοδικού.

·         -Tο Πηδάλιο αποδέχεται αιρετικές απεικονίσεις, όπως αυτή της Αγίας Τριάδος με τον Πατέρα (σαν ασπρομάλη γέρο),Υιό και Άγιο Πνεύμα (σαν περιστέρι).

·         -Το πηδάλιο έγινε για να προετοιμάσει την ενότητα με τους αιρετικούς τονίζοντας τα προ του σχισματος κοινα σημεία και όχι τις"διαφορές που βάζουν σύνοδοι μετά το σχίσμα ". Και εξετάζει το ΠΡΙΝ κύριε με αιρετική ματιά διαστρεβώνοντας την ορθόδοξη θέση για το τι είναι οι αιρετικοί και τι τα μυστήρια τους .

Απαντήσεις που δόθηκαν (από σχόλια ιστολογίου) .

Το Πηδάλιο ερμηνεύει κανόνες Οικουμενικών, τοπικών Συνόδων και ορισμένων πατέρων. Δεν γράφει εκκλησιαστική ιστορία. Τα αναθέματα ανήκουν στην Εκκλησιαστική ιστορία ως πρακτικά Συνόδων.
Το «Πηδάλιον» ανήκει στις «επίσημες συλλογές» κανόνων της Ορθόδοξης Εκκλησίας[ και θεωρείται ως η «πληρεστέρα και πλουσιωτέρα μέχρι των χρόνων των Αγ.Νικοδήμου και Αγαπίου Λάνδου (τέλη 180υ αιώνα) συλλογή», ενώ ως «πληρεστέρα και επιστημονικότερα συλλογή» μέχρι σήμερα, χαρακτηρίζεται το «Σύνταγμα των θείων και Ιερών Κανόνων» των Γ. Ράλλη και Μ. Ποτλή. Το «Πηδάλιον» τυπώθηκε για πρώτη φορά, μετά από κάποιες περιπέτειες, στη Λειψία το έτος 1800, ενώ έχει εγκριθεί από την Πατριαρχική Σύνοδο Κωνσταντινουπόλεως το 1791 όπως και το 1841 κατά τη δεύτερη έκδοσή του.

Παρατηρήσεις πάνω στην Η  Οικουμενική επί Μ. Φωτίου και Θ΄:
Η Η Οικουμενική Σύνοδος εξέδωσε 3 Ιερούς Κανόνες.(Κανόνες ΑΒ Πρωτοδευτέρας Συνόδου).

Παρατηρήσεις πάνω στη Σύνοδο του 1351 (Θ Σύνοδος):
1/ Η Σύνοδος συγκλήθηκε, για να διερευνήσει τις καταγγελίες του Βαρλαάμ του Καλαβρού και Ακινδύνου ενάντια στον Θεσ/νίκης Γρηγόριο Παλαμά
2/ Την Σύνοδο συγκάλεσε ο αυτοκράτορας Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός.
Συμμετείχαν 26 Επίσκοποι υπό τον ΚΠόλεως Κάλλιστο Α΄ 3/ Αναγνωρίσθηκε ότι τον Θεσσαλονίκης «σύμφωνον τοις ιεροίς θεολόγοις εύρομεν και συνήγορον Χριστού χάριτι της κατ’ ευσέβειαν αληθείας»
4/ Οι κατήγοροι Βαρλαάμ και Ακίνδυνος αφορίσθησαν της Εκκλησίας «και τω από Χριστού αναθέματι καθυποβάλλομεν».
5/ Η Σύνοδος αυτοχαρακτηρίζεται θεία και ιερά.
6/ Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΔΕΝ ΕΞΕΔΩΣΕ ΟΡΟ Η ΚΑΝΟΝΑ
Συμπερασματικά και με τις παραπάνω προϋποθέσεις:
Η Σύνοδος του 880 θεωρείται Οικουμενική, καθότι πληροί όλες τις προϋποθέσεις για να χαρακτηρισθεί ως τέτοια
Η Σύνοδος του 1351 ΔΕΝ θεωρείται ως Οικουμενική, γιατί δεν πληροί τις προϋποθέσεις, παρά μόνον εκείνη της σύγκλησης από τον αυτοκράτορα. Αλλά και η ΑΒ΄ Σύνοδος του 861 συνεκλήθη από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄, πλην όμως δεν χαρακτηρίζεται ως Οικουμενική, εκ μόνου του λόγου τούτου.
Η ανακήρυξη Συνόδων, ως Οικουμενικών, από μεμονωμένο Επίσκοπο της Εκκλησίας είναι άγνωστη στην εκκλ. ιστορία και ως τέτοια θεωρείται ως μια μεμονωμένη καινοτομία.

Απο την εκκλησιαστική ιστορία του Β.Στεφανίδη αντιγράφουμε  τα παρακάτω. "Τας Λατινικάς κακοδοξίας κατεδίκασε και η εν Κωνσταντινουπόλει Σύνοδος του 1054, οπότε εγένετο και το οριστικόν Σχίσμα, αποκαλέσασα ειδικώς το “Φιλιόκβε”, όχι “τοπικόν έθιμον”, αλλά “βλάσφημον δόγμα” (αυτόθι,σελ.344).

Τας Λατινικάς κακοδοξίας κατεδίκασαν και αι με τον Ησυχασμόν ασχοληθείσαι Σύνοδοι του 1341, του 1347 και του 1351.

Σύνοδος εν Κωνσταντινουπόλει κατά το 1440, Σύνοδος εν Ρωσία κατά το 1441, Σύνοδος εν Ιεροσολύμοις κατά το 1443, Σύνοδος εν Κωνσταντινουπόλει κατά το 1450, κατεδίκασαν και απεκήρυξαν την ψευδοσύνοδον της Φλωρεντίας, η οποία είχε δεχθή την “ένωσιν” επί ψευδούς και ασυστάτου βάσεως, ήτοι μη θεωρήσασα ως αιρέσεις τας καινοτομίας της Δύσεως.( (Βασ. Στεφανίδου, Εκκλησιαστική Ιστορία, εκδ. α΄, σελ. 344).

Οι παραπάνω Σύνοδοι δεν αναφέρονται στο Πηδάλιο γιατί ήταν τοπικές Σύνοδοι και δεν έχουν εκριθεί από Οικουμενική Σύνοδο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν τις αποδεχόμαστε ως Ορθόδοξες. Το Πηδάλιο ερμηνεύει κανόνες Οικουμενικών Συνόδων και Τοπικών Συνόδων που έγιναν αποδεκτές από Οικουμενικές.

 

Για την απεικόνιση της Αγίας Τριάδος

Δημοσιεύουμε απόσπασμα από  την αξιόλογη απάντηση του κ.Χρ.Σαλταούρα όπως δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο.(ιστολόγιο ΑΚΤΙΝΕΣ)

 

Τα επιχειρήματα των αρνητών της εικόνος της Αγίας Τριάδος είναι τα εξής :

-          Είναι δυτικής – Παπικής προέλευσης

-          Προάγει τον Αρειανισμό επειδή παρουσιάζει τον Υιό νεότερο από τον Πατέρα.

-          Προάγει το Φιλιόκβε γιατί παρουσιάζει το Άγιο Πνεύμα ανάμεσα από τον Πατέρα και τον Υιό σαν να εκπορεύεται και από τους δύο.

-          Δεν είναι σωστό να εικονίζεται ο Πατήρ τον οποίο δεν είδε κανείς.

-          Δεν είναι σωστό να εικονίζεται το Άγιο Πνεύμα ως περιστέρι. Δεν είναι πτηνό το Άγιο  Πνεύμα. Μόνο στην εικόνα της Βαπτίσεως του Ιησού στον Ιορδάνη πρέπεινα εικονίζεται το Άγιο Πνεύμα ως περιστέρι.Γιατί δεν υπάρχει εικόνα της Αγίας Τριάδος με το Άγιο  Πνεύμα ως φωτιά  (όπως παρουσιάστηκε στην Πεντηκοστή) ; Γιατί μονίμως εικονίζεται ως περιστέρι στις εικόνες της Αγίας Τριάδος  ;

-          Δεν είναι σωστό να εικονίζεται ταυτόχρονα ο Υιός που σαρκώθηκε με τα άλλα δύο πρόσωπα που δεν σαρκώθηκαν.

-          Οι εικόνες παρουσιάζουν ιστορικά γεγονότα, πράγματα που συνέβησαν ή οράματα που τα είδαν οι Προφήτες και οι Απόστολοι όχι φανταστικές και αυθαίρετες συνθέσεις. Η Αγία Τριάδα ποτέ δεν παρουσιάστηκε όπως την δείχνει η εν λόγω εικόνα.

-          Η μόνη εικόνα που δέχεται η Ορθόδοξη Εκκλησία ως εικόνα της Αγίας Τριάδος είναι η «Φιλοξενία του Αβραάμ».

-          Η  Σύνοδος της Μόσχας το 1666 καταδίκασε την εικόνα της Αγίας Τριάδος.

-          Η Ζ Οικουμενική Σύνοδος καταδικάζει την εικόνα της Αγίας Τριάδος με τον Πατέρα ως Παλαιό των Ημερών.

Αγαπητοί αναγνώστες θα προσπαθήσω με συντομία να ανασκευάσω τα παραπάνω επιχειρήματα.

Απαντούμε :

-          Η εικονογράφηση του Θεού Πατρός δεν είναι Παπικής προέλευσης. Πριν το σχίσμα του 1054 μ.Χ  υπάρχουν απεικονίσεις του Θεού Πατρός.

Σε Ψαλτήριο του 820-840 μ.Χ  φυλασσόμενο στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, στον Ψαλμό 109 εικονίζεται σε μικρογραφία ο Υιός καθεζόμενος εκ δεξιών του Πατρός. ( «κάθου ἐκ δεξιῶν μου, ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου» Ψαλμός 109/110:1).

Σε χειρόγραφο του 9ου αιώνος (αντίγραφο κειμένου του Αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού),  φυλασσόμενο στην Εθνική Βιλιοθήκη των Παρισίων, υπάρχει επίσης μικρογραφία που αναπαριστά το όραμα του Πρωτομάρτυρος Στεφάνου και στην οποία μικρογραφία αναπαρίσταται ο Θεός Πατήρ ως Παλαιός των Ημερών έχων εκ δεξιών του τον Υιόν.

-          Ο Άγιος Νεκτάριος και άλλοι Ορθόδοξοι κληρικοί τιμούσαν την εικόνα της Αγίας Τριάδος που παρουσιάζει τον Πατέρα ως Παλαιό των Ημερών, εκ δεξιών τον Υιό και ανάμεσά τους το Άγιον Πνεύμα ω περιστερά. Στον Ιερό Ναό Αγίας Τριάδος Αιγίνης δεσπόζει η εν λόγω εικόνα της Αγίας Τριάδος από την εποχή του Αγίου Νεκταρίου ο οποίος την εθυμίαζε. Δεν ήταν ούτε Παπόφιλος ο Άγιος Νεκτάριος ούτε αθεολόγητος !

-          Η Ζ Οικουμενική Σύνοδος στην Η πράξη αυτής λέγει : «Πιστεύοντες εἰς ἓνα Θεόν ἐν Τριάδι ἀνυμνούμενον, τάς τιμίας αὐτοῦ εἰκόνας ἀσπαζόμεθα» (Πρακτικά Οἰκουμενικῶν Συνόδων, Τόμ. Γ´ σελ. 383/883). Αυτή η Συνοδική απόφαση είναι ξεκάθαρη. Διότι φανερώνει τα εξής : α) Ότι ο Τριαδικός Θεός μπορεί να εικονιστεί και β) Η φράση «τάς τιμίας αὐτοῦ εἰκόνας» φανερώνει ότι η εικόνα του Τριαδικού Θεού δεν είναι μόνο μία όπως λέγουν διάφοροι. Αν η «Φιλοξενία του Αβραάμ» ήταν η μόνη εικόνα του Τριαδικού Θεού γιατί η Ζ Οικουμενικη Σύνοδος ομιλεί σε πλυθυντικό αριθμό για «τάς τιμίας αὐτοῦ εἰκόνας» ;

-          Στην προσπάθειά τους ορισμένοι να αναιρέσουν την παραπάνω ξεκάθαρη απόφαση της Ζ Οικουμενικής Συνόδου, αναφέρουν απόσπασμα επιστολής του Αγίου Γρηγορίου Πάπα Ρώμης προς τον Εικονομάχο αυτοκράτορα Λέοντα, η οποία επιστολή συμπεριλαμβάνεται στα πρακτικά της Ζ Οικουμενικής Συνόδου. Πριν παραθέσω το επίμαχο απόσπασμα πρέπει να ειπώ το εξής : Στα πρακτικά των Συνόδων περιέχονται όλες οι διαθέσιμες απόψεις ακόμη και των εναντίων της Συνόδου διακειμένων. Δεν αποτελούν τα πρακτικά αποφάσεις ! Το εν λόγω απόσπασμα του Αγίου Γρηγορίου Πάπα Ρώμης παρερμηνεύεται από τους αρνητές της εικόνας της Αγίας Τριάδος. Λέγει ο Άγιος Γρηγόριος Πάπας Ρώμης : «Διά τί τόν Πατέρα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ οὐχ ἱστοροῦμεν καί ζωγραφοῦμεν; Ἐπειδή οὐχ οἴδαμεν τίς ἐστιν, καί Θεοῦ φύσιν ἀδύνατον ἱστορῆσαι καί ζωγραφῆσαι». Ο Άγιος λέγει ότι «τόν Πατέρα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ οὐχ ἱστοροῦμεν καί ζωγραφοῦμεν» διότι «Θεοῦ φύσιν ἀδύνατον ἱστορῆσαι καί ζωγραφῆσαι». Συμφωνούμε με την γνώμη του Αγίου. Στην εικόνα της Αγίας Τριάδος όπως και στην εικόνα του Οράματος του Δανιήλ δεν εικονίζεται η θεία φύση του Πατρός, μη γένοιτο, αλλά το σχήμα, ο τρόπος που ο Θεός Πατήρ παρουσιάστηκε στον Δανιήλ. Ομοίως στην εικόνα της Βάπτισης και της Πεντηκοστής δεν εικονίζεται η θεία φύση του Αγίου Πνεύματος ως περιστερά και ως φλόγα, μη γένοιτο, αλλά το πώς παρουσιάστηκε το Άγιο Πνεύμα. Η ίδια η Ζ Οικουμενική Σύνοδος λέγει στην Ε πράξη αυτής : «τοῦ δέ Θεοῦ εἰκόνας ποιοῦμεν, λέγω δή τοῦ Κυρίου καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καθώς ὤφθη ἐπί τῆς γῆς, καί τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη, τοῦτον γράφοντες, καί οὐχ ὡς νοεῖται φύσει Θεός, ποία γάρ ὁμοίωσις, ἤ ποῖον σχῆμα τοῦ ἀσωμάτου καί ἀσχηματίστου Λόγου τοῦ Πατρός; Πνεῦμα γάρ ὁ Θεός».

«Τῶν τάς προφητικάς ὁράσεις, ὡς αὐτό τό Θεῖον αὐτάς ἐσχημάτισε καί διετύπου, εἰδότων καί ἀποδεχομένων καί πιστευόντων, ἅπερ ὁ τῶν Προφητῶν χορός ἑωρακότες διηγήσαντο, καί τήν τῶν Ἀποστόλων καί εἰς Πατέρας διήκουσαν ἔγγραφον καί ἄγραφον παράδοσιν κρατυνόντων, καί διά τοῦτο εἰκονιζόντων τά Ἅγια καί τιμώντων, αἰωνία ἡ μνήμη» (Συνοδικόν τῆς Ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς Ζ΄ Συνόδου).

«Τοῖς τάς μέν προφητικάς ὁράσεις, κἂν μη βούλοιντο, παραδεχομένοις, τάς δ’ ὀφθείσας αὐτοῖς εἰκονογραφίας, ὦ θαῦμα! καί πρό σαρκώσεως τοῦ Λόγου μή καταδεχομένοις, ἀλλ’ ἢ αὐτήν τήν ἄληπτόν τε καί ἀθέατον οὐσίαν ὀφθῆναι τοῖς τεθεαμένοις κενολογοῦσιν, ἢ εἰκόνας μέν ταῦτα τῆς ἀληθείας, καί τύπους, καί σχήματα ἐμφανισθῆναι τοῖς ἑωρακόσι συντιθεμένοις, εἰκονογραφεῖν δέ ἐνανθρωπήσαντα τόν Λόγον, καί τά ὑπέρ ἡμῶν αὐτοῦ πάθη οὐκ ἀνεχομένοις, Ἀνάθεμα α΄ » (Συνοδικόν τῆς Ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς Ζ΄ Συνόδου).

Η Ζ Οικουμενική Σύνοδος καταδικάζει όσους δεν δέχονται την απεικόνιση των προφητικών οράσεων. Η Ζ Οικουμενική Σύνοδος δέχεται ότι η θεία φύση δεν δύναται να εικονιστεί αλλά δύναται να εικονιστούν τα σχήματα και οι τύποι με τους οποίους ο Θεός παρουσιάστηκε.

-          Το επιχείρημα ότι δεν δύναται να εικονίζονται ταυτόχρονα ο Υιός που σαρκώθηκε με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα που δεν σαρκώθηκαν είναι έωλο. Στην προφητική όραση του Προφήτου Δανιήλ ο Υιός παρουσιάζεται ως Υιός Ανθρώπου,(σαρκωμένος δηλαδή) και ταυτόχρονα παρουσιάζεται ο άσαρκος Πατήρ ως Παλαιός των Ημερών. Επίσης στην Βάπτιση του Ιησού στον Ιορδάνη ποταμό, ο Υιός με σάρκα παρουσιάζεται μαζί με το Άγιο Πνεύμα το οποίο δεν σαρκώθηκε ως γνωστόν αλλα παρουσιάστηκε σαν περιστέρι χωρίς να είναι ή να γίνει περιστέρι !

-          Το ερώτημα γιατί συνεχώς στην εικόνα της Αγίας Τριάδος το Άγιο Πνεύμα παρουσιάζεται ως περιστέρι και όχι πχ ως φλόγα, είναι υποκριτικό. Παραδοσιακά στην εικόνα της Αγίας Τριάδος το Άγιο Πνεύμα παρουσιάζεται ως περιστέρι που είναι το μεμπτόν ; Η επίσης παραδοσιακή απεικόνιση του αρχαγγέλου Γαβριήλ (πάντοτε με φτερά ) στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου γιατί δεν σκανδαλίζει τους κατηγόρους της εικόνος της Αγίας Τριάδος ;Αναφέρει η Γραφή πουθενά τον Αρχάγγελο Γαβριήλ να έχει φτερά ; Έχουν φτερά οι ασώματοι Άγγελοι ; Μόνο τα Χερουβίμ και τα Σεραφίμ παρουσιάζει η Αγία Γραφή με φτερά. Όχι ότι τα Χερουβίμ και τα Σεραφίμ έχουν πραγματικά φτερά (είναι ασώματα πρόσωπα) αλλά έτσι παρουσιάστηκαν.

-          Το επιχείρημα ότι η Αγία Τριάδα δεν παρουσιάστηκε ποτέ ταυτόχρονα όπως την δείχνει η εν λόγω εικόνα δεν είναι επίσης ισχυρό. Ο Πατήρ παρουσιάστηκε ως Παλαιός των Ημερών όπως είδαμε στον Δανιήλ. Το Άγιον Πνεύμα παρουσιάστηκε ως περιστέρι στην Βάπτιση του Ιησού και  φυσικά ο Ιησούς είναι ο Υιός με σάρκα. Ποίος, Πού, Πότε και κυρίως ΓΙΑΤΙ, απαγόρευσε την ταυτόχρονη εικονογράφηση των τριών αυτών παρουσιάσεων των προσώπων της Αγίας Τριάδος ;;; Γιατί ονομάζεται από ορισμένους αυθαίρετη μία τέτοια εικονογράφηση ; Η παραδοσιακή εικόνα της Πεντηκοστής (που παρουσιάζει τους Μαθητές να λαμβάνουν ως φλόγα το Άγιο Πνεύμα) που εικονίζει καθήμενο τον Απόστολο Παύλο (!) με τους άλλους μαθητές ,είναι και αυτή  η εικονογράφηση απορριπτέα ;Και ασφαλώς ο Απόστολος Παύλος δεν ήταν παρών την ημέρα της Πεντηκοστής, δεν ήταν ακόμη Χριστιανός, αλλά στην εικονογραφία έχουμε συμβολική αναπαράσταση του λειτουργικού χρόνου της Εκκλησίας στον οποίον δεν υπάρχει παρόν , παρελθόν και μέλλον ! Ας μας πούνε επιτέλους οι διάφοροι νέο-εικονομάχοι ποίες εικόνες αρνούνται…

-          Για το επιχείρημα ότι ο Πατήρ δεν δύναται να εικονιστεί διότι κανείς δεν είδε αυτόν ποτέ, παραπέμπουμε σε όσα ελέχθησαν στις δύο πρώτες ενότητες της μελέτης μας.

-          Για το επιχείρημα ότι η εικόνα της Αγίας Τριάδος με τον Πατέρα ως γέροντα και τον Υιό ως νεότερο άνδρα, προάγει τον Αρειανισμό, παραπέμπουμε επίσης σε όσα ελέχθησαν στην πρώτη ενότητα  της μελέτης μας για τον Παλαιό των Ημερών και το όραμα του Δανιήλ.

-          Για το επιχείρημα ότι η εικόνα της Αγίας Τριάδος προάγει την κακοδοξία του Φιλιόκβε έχουμε να πούμε τα εξής: Σε καμία περίπτωση η εν λόγω εικόνα δεν προάγει το Φιλιόκβε. Μόνο μία εξαίρεση έχω δει: Υπάρχει εικόνα της Αγίας Τριάδος με τον Πατέρα ως Παλαιό των Ημερών, τον Υιό όπως εσαρκώθη και το Άγιο Πνεύμα ως περιστερά, και ο Πατήρ με τον Υιό παριστάνονται να σχηματίζουν με τις πνοές των στομάτων τους το Άγιο Πνεύμα ως περιστερά (αναπαράσταση του Φιλιόκβε)! Αυτή η εικόνα πράγματι είναι κακόδοξη αλλά οι περισσότερες εικόνες της Αγίας Τριάδος που υπάρχουν ουδεμία σχέση έχουν με την συγκεκριμένη κακόδοξη αναπαράσταση.

-          Η Σύνοδος της Μόσχας του 1666 πράγματι κράτησε αρνητική στάση απέναντι στην εικόνα της Αγίας Τριάδος και γενικώς στο θέμα της εικονίσεως του Θεού Πατρός. Η θέση αυτή της εν λόγω συνόδου (η οποία σύνοδος δεν λογίζεται ως κανονική) δεν έγινε αποδεκτή από την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Άλλωστε υπάρχει η προγενέστερη Σύνοδος της Μόσχας του 1553-1554 η οποία αποδέχεται την εικόνα της Αγίας Τριάδος και απειλεί με τιμωρία τους αρνητές αυτής. Και αν ακόμη θεωρήσουμε ως κανονική την σύνοδο του 1666, οι αποφάσεις της δεν μπορούν να καταδικάσουν την εικόνα της Αγίας Τριάδος, διότι η σύνοδος του 1666 καταδικάζει την εικονογράφησση του Θεού Πατρός ως σαρκωμένου ! – «Ὁρίζομεν δέ ἀπό τοῦ νῦν τήν εἰκόνα τοῦ Κυρίου Σαβαώθ πλέον μή ζωγραφίζεσθαι, οὔτε εἰκονίζεσθαι, διότι τόν Κύριον Σαβαώθ (ἤγουν τόν Πατέρα) οὐδείς εἶδε ποτέ φανέντα ἐν σαρκί…» (ΝΑ ΄ Πρακτικόν τῆς ἐν Μοσχοβίᾳ Συνόδου ἐπί Καθαιρέσει τοῦ Πατριάρχου Νίκωνος 1666-67).Η βάση όμως της Ορθοδόξου εικονογραφίας δεν υπήρξε ποτέ ο αιρετικός ισχυρισμός ότι ο Πατήρ εσαρκώθη !!! Ο Θεός Πατήρ εικονίζεται συμβολικώς ως εφάνη εις τους Προφήτες. Στην Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία υπάρχουν εικόνες του Θεού Πατρός ως Παλαιού των Ημερών, (παράδειγμα η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας του Κούρσκ στην οποία άνωθεν της Θεοτόκου εικονίζεται ο Θεός Πατήρ ως Παλαιός των Ημερών).

Συμπέρασμα :

Η θεία φύση δεν εικονίζεται. Η Αγία Τριάδα δύναται να εικονιστεί ως εφάνη εις τους Προφήτας και Αποστόλους, δηλαδή με τα σχήματα/ συμβολικές εικόνες που ο Θεός επέλεξε να φανερώσει τον εαυτό του. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εδώ και αιώνες τιμά και σέβεται τόσο την εικόνα της Φιλοξενίας του Αβραάμ, όσο και την εικόνα της Αγίας Τριάδος.

ΣΑΛΤΑΟΥΡΑΣ   ΧΡΗΣΤΟΣ