Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 2012

            Μόλις κυκλοφόρησε




Mόλις κυκλοφόρησε ο Ε΄τόμος του ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΚΟΥ ΛΕΞΙΚΟΥ του αρχιμανδρίτου Δανιήλ Αεράκη.
Ετσι ολοκληρωθηκε ένα μεγαλεπήβολο και μνημειώδες εργο, πολυετούς ακάματης και εργώδους προσπάθειας του εκλεκτού μας κληρικού.
Προσφέρονται τα κείμενα του Μεγάλου Πατρός της Εκκλησίας μας του ιερού Χρυσοστόμου στο πρωτότυπο κείμενο και στη συνέχεια παρατίθεται η νεοελληνική μετάφρασι.
Κάτω από το κείμενο μπαίνει η παραπομπή από την εκδοθείσα σειρά της Ε.Π.Ε. και τη σελίδα του.
Τα γενικά θέματα (π.χ. αγάπη, αμαρτία,) καταχωρούνται αλφαβητικά.
Τα ειδικά θέματα που ανήκουν σε κάποια γενική ενότητα επισημαίνονται με τίτλους μικροτέρων χαρακτήρων και καταχωρούνται με αλφαβητική σειρά των τόμων.
Ο μικρός τίτλος με το κείμενο και τη μετάφρασι θεωρείται «λήμμα», tο όλο έργο δε και των πέντε τόμων συμπεριλαμβάνει 10.000 λήμματα(θέματα).
Οποιος αποκτήση όλο το έργο και των πέντε τόμων θα θεωρεί εαυτόν ευτυχή που θα εχει αποκτήση ένα σπουδαιότατο και χρησιμότατο δημιούργημα του ακούραστου και δραστήριου κληρικού της Εκκλησίας μας του αρχιμανδρίτου Δανιήλ Αεράκη.
Σημειωθήτω ότι ο πολυγραφότατος π. Δανιήλ έχει συγγράψει ολόκληρη βιβλιοθήκη με εκκλησιαστικά εργα που εγγίζουν την ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΑ.
Και ο π. Δανιήλ Αεράκης δεν διακρίθηκε μόνο στην συγγραφή αλλά μεγάλη επιτυχία εχει και στο αφυπνιστικό κήρυγμα που είναι η κύρια αποστολή του κληρικού.
Κι όμως η εκάστοτε εκκλησιαστική μας νομενκλατούρα, Σεραφειμική, Χριστοδουλική, Ιερωνυμική, που η κάθε επόμενη  ήταν χειρότερη από την προηγούμενη, δεν έκρινε αξιο τον π. Δανιήλ για την προαγωγή του στο επισκοπικό αξίωμα, αφού θέλουν και προάγουν τις μετριότητες ή τις ασημαντότητες με συνέπεια η Εκκλησία μας να βρίσκεται σήμερα στο σημείο ΜΗΔΕΝ.
Το Χρυσοστομικό Λεξικό του αρχιμανδρίτου Δανιήλ Αεράκη μπορείτε να το προμηθευθήτε από τον ίδιο στα τηλέφωνα 2103212713, 3212107, 9765440 και στην διεύθυνσι Χριστοκοπίδου 12 ΑΘΗΝΑ 10554



Οἱ Ἡσυχαστικὲς Σύνοδοι τοῦ ΙΔ΄ αἰῶνος



ὡς ἡ Θ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος 


τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας




+ πισκόπου Γαρδικίου Κλήμεντος

Γραμματέως τς ερς Συνόδου τν νισταμένων











1. Εσαγωγικ






            ΟΠΩΣ εἶναι γνωστόν, ἡ Ἱερὰ Σύνοδός μας τῶν Ἐνισταμένων κατὰ τῆς παναιρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ὥρισε ἀπὸ τοῦ ἔτους 2005 ὡς Προστάτας Ἁγίους Αὐτῆς τοὺς Τρεῖς Νέους Ἱεράρχας Φώτιο τὸν Μέγα, Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ καὶ Μᾶρκο τὸν Εὐγενικὸ καὶ ἑορτάζει αὐτοὺς ἀπὸ κοινοῦ τὴν πρώτη Κυριακὴ τοῦ Νοεμβρίου ἑκάστου ἔτους.

            Καὶ τοῦτο, διότι οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας τοποθετοῦνται στὴν εθεία γραμμ τς Παραδόσεως ἀπέναντι στὴν ἀλλοτριωμένη καὶ διεστραμμένη Δυτικὴ Χριστιανοσύνη1. Ὡς ὑπεύθυνοι καὶ θεοφώτιστοι Ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, διατηροῦν τὴν εἰρήνη καὶ τὴν ἀγάπη τους ἔναντι τοῦ Θεοῦ, τῆς Ἀληθείας καὶ τῆς Συνειδήσεώς τους, στολισμένοι δὲ μὲ τὰ ὅπλα τοῦ Πνεύματος, ἐκκόπτουν ἀποφασιστικὰ τὴν λλοτρίωσι, ἀπὸ ὅπου καὶ ἄν προέρχεται, γιὰ νὰ παραμείνη ἡ Πίστις καινοτόμητος, λπίδα διάψευστος καὶ ἡ γάπη νόθευτος.

Ὑπὸ τὴν ἔννοιαν αὐτήν, εἶναι οἱ ὄντως Εεργέτες τοῦ Χριστιανισμοῦ γενικῶς καὶ τῆς Εὐρώπης εἰδικῶς2, διότι ἀπέκρουσαν δυναμικὰ τὶς ἐκ Δυσμῶν αἱρέσεις, οἱ ὁποῖες ἐμφανίσθηκαν ἀπειλητικὲς καὶ στὴν Ἀνατολή, καὶ ὑπέδειξαν τὴν ἀληθινὴ ὁδὸ τῆς σωτηρίας σὲ ὅλους.

Ὁ Μέγας Φώτιος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, κατήγγειλε τὴν παραχάραξι τῶν Δυτικῶν καὶ ἀντιμετώπισε αὐτὴν ρωμαλέα, ἡ ὁποία ἀφοροῦσε στὴν Θεολογία (Filioque) καὶ στὴν Ἐκκλησιολογία (Κανονικὴ Τάξις)3. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, πιστὸς στὴν Παράδοσι, παναδιετύπωσε τὴν Ὁμολογία τῆς Πίστεως στὴν ἀντιμετώπισι τῆς ὀρθολογιστικῆς καὶ σχολαστικῆς προκλήσεως: ἐπέμεινε στὴν διάκρισι Οὐσίας καὶ Ἐνεργείας στὸν Θεό, ὡς προϋπόθεσι Θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου4. Ὁ δὲ Ἅγιος Μᾶρκος Εὐγενικός, Μητροπολίτης Ἐφέσου, λύτρωσε τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν ονιτικ ποταγ στὸ βαρὺ παπικὸ πέλμα, διακηρύσσοντας τὴν σαθρότητα τῆς παπικῆς τυραννίας καὶ διασαλπίζοντας τὴν νίκη, τὴν ἐλευθερία καὶ τὸ ἀδούλωτον τοῦ φρονήματος, ὡς μεγέθους πνευματικοῦ καὶ ἐσωτερικοῦ, προσιτοῦ σὲ πάντα ἄνθρωπο τῆς Ἀληθείας τοῦ Θεοῦ. 








2. Η΄ Οκουμενικ Σύνοδος



            ΣΤΗΝ ἑόρτιο Ὁμιλία του πέρισυ, τὴν ἡμέρα αὐτή, ὁ Θεοφιλ. Ἐπίσκοπος Ὠρεῶν καὶ Ἀναπληρωτὴς Πρόεδρος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου μας κ. Κυπριανός, ἀνεφέρθη εἰδικῶς στοὺς ἀγῶνες τοῦ Μεγάλου Φωτίου καὶ στὴν σημασία τους, ὡς καὶ στὴν ἀπόδειξι ὅτι γιὰ τὴν διαχρονικὴ Ὀρθόδοξο Συνείδησι, ἡ Μεγάλη Σύνοδος τς Κωνσταντινουπόλεως το 879, ἡ ὁποία ὑπὸ τὴν καθοδήγησι τοῦ Μεγάλου Φωτίου ἀπέρριψε τὴν αἵρεσι τοῦ Filioque καὶ περιέστειλε τὴν παπικὴ ἐπεκτατικότητα, ἀποτελεῖ ἀσφαλῶς τὴν Η΄ Οκουμενικ Σύνοδο τς ρθοδόξου κκλησίας. Εἶναι δὲ ἐπιτακτικὸ τὸ καθῆκον τῶν Ποιμένων τῆς Ἐκκλησίας, διὰ τῆς ἐπιδοκιμασίας μάλιστα τοῦ πιστοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, νὰ προβοῦν καὶ στὴν ἐπίσημο διακήρυξι Αὐτῆς ὡς τοιαύτης5.

            Καὶ ἔκανε μάλιστα εἰδικὴ μνεία στὴν πρωτοβουλία τινῶν ἐκ τῆς ἱεραρχίας τῆς Καινοτόμου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος πρὸς αὐτὴ τὴν κατεύθυνσι, ἡ ὁποία ὅμως συνήντησε τὴν ἄρνησι τῆς πλειοψηφίας γιὰ ἐνασχόλησι μὲ τὸ θέμα καὶ τὴν κατ� οὐσίαν παράκαμψι αὐτοῦ, προφανῶς ὡς ἐνοχλητικοῦ καὶ ἀνεπιθυμήτου! Ἡ Σύνοδος ὅμως τῆς Καινοτόμου ἱεραρχίας δὲν ἔπαυσε νὰ ἀσχολῆται μὲ δευτερεύοντα καὶ τετριμμένα θέματα, κάθε ἄλλο παρὰ Θεολογικά, καὶ μάλιστα κυρίως Οἰκονομικά (!), γιὰ νὰ ἀποδείξη πασιφανῶς τὴν βαθειὰ διάβρωσι καὶ ἐκκοσμίκευσί της...








3. Πρότασις γι τν Θ΄ Οκουμενικ Σύνοδο



            Η ΣΧΕΤΙΚΗ ἀναφορὰ περιελάμβανε καὶ τὴν προσπάθεια γιὰ διακήρυξι καὶ τῶν συχαστικν Συνόδων το ΙΔ΄ αἰῶνος, ἐπὶ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὡς τῆς Θ΄ Οκουμενικς Συνόδου τς ρθοδόξου κκλησίας5.

            Ὅμως, ἄν δὲν ὑπάρχη βούλησις καὶ διάθεσις γιὰ διακήρυξι τῆς Η΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐπὶ Μ. Φωτίου, πολὺ περισσότερο ἀποφεύγεται ὑπὸ τῶν Καινοτόμων, Οἰκουμενιστικῶν καὶ Λατινοφρόνων ἐκκλησιαστικῶν Διοικήσεων τῶν ἐπισήμων ὀρθοδόξων ἐκκλησιῶν, ἡ διακήρυξις τῆς Θ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἐπὶ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ.

            Καὶ τοῦτο, διότι ὅπως γίνεται ἄμεσα ἀντιληπτό, οἱ διακηρύξεις αὐτὲς θὰ ποτρέψουν δραστικ τν νδοτικ οκουμενιστικ πορεία, ἡ ὁποία ἀκολουθεῖται ἀπὸ ἀρκετῶν δεκαετιῶν, καὶ θὰ θέσουν τὰ πράγματα σὲ μία τελείως διαφορετικὴ προοπτική. Τοῦτο ὅμως δὲν εἶναι ἀποδεκτὸ ἤ καὶ δυνατὸν ἀπὸ τὶς ψυχρανθεσες στν Πίστι Καινοτόμες ἱεραρχίες, στὶς ὁποῖες κατ Θεν ζλος σβέσθη πρὸ πολλοῦ, ἐπικρατεῖ δὲ ἡ συμβατικὴ κοσμικὴ διπλωματία καὶ διαπλοκή, γιὰ ἐξυπηρέτησι ἐγκοσμίων ἐπιδιώξεων καὶ ὠφελειῶν.

            Ἐμεῖς, οἱ ἐλέῳ Θεοῦ διακρατοῦντες τὴν Πίστιν ἀκαινοτόμητον καὶ ἐκπροσωποῦντες τὴν Συνείδησι τῆς Ἐκκλησίας καθαρὰ καὶ ἀλύμαντο, ἔχουμε χρέος νὰ ὑπενθυμίζουμε καὶ νὰ καλλιεργοῦμε τὸ Ὀρθόδοξο δέον γιὰ τὴν ἐπιτακτικὴ αὐτὴ ἐκκρεμότητα, πρὸς ἐκπλήρωσιν τοῦ ἱεροῦ καθήκοντός μας ἔναντι Θεοῦ, Ἐκκλησίας καὶ Ἱστορίας, ὥστε νὰ συμβάλουμε μὲ τὶς ἀσθενεῖς δυνάμεις μας στὴν ἐπιτέλεσι τῆς ἐντελῶς ἀπαραιτήτου ἐκκλησιαστικῆς ταύτης πράξεως, ὅταν οἱ συνθῆκες τὸ ἐπιτρέψουν. 








4. γιος Γρηγόριος Παλαμς



            ΠΡΙΝ νὰ ἀναφερθοῦμε μὲ συντομία στὶς Ἡσυχαστικὲς Συνόδους τοῦ ΙΔ΄ αἰ., εἶναι ἀνάγκη νὰ ὑπενθυμίσουμε ὀλίγα στοιχεῖα περὶ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. Γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολι τὸ 1296 ἀπὸ εὐγενῆ οἰκογένεια εὐλαβῶν γονέων. Διαποτίσθηκε ἀπὸ τὴν εὐσέβεια ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων καὶ ἀνέπτυξε στὸ ἔπακρο τὰ φυσικὰ καὶ ἐπίκτητα χαρίσματά του. Σπούδασε φιλοσοφία καὶ ἐπρόκειτο νὰ διαπρέψη κατὰ κόσμον σὲ θέσεις ὑψηλὲς τῆς κρατικῆς ἱεραρχίας. Ὅμως, ὁ πόθος τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος τὸν κατέτρωγε, ὡδήγησε τὰ βήματά του στὴν Μοναχικὴ ἀποταγή. Ἀσκήθηκε μὲ αὐταπάρνησι καὶ βαθειὰ ἐπίγνωσι στὸ Παπίκιον ὄρος τῆς Θράκης, στὸ Ἅγιον Ὄρος κυρίως καὶ στὴν Σκήτη Βεροίας. Ἔζησε μὲ ὑπακοή, ταπείνωσι, προσευχή, μετάνοια, ἐγκράτεια, αὐτοκυριαρχία, μελέτη καὶ διακονία. Καθάρθηκε καὶ ἐλλάμφθηκε ἀπὸ τὸ θεῖον Φῶς, τὸν Ὁποῖον ἐκζητοῦσε ἀπὸ νεότητος μὲ ἀληθινὴ δῖψα πνεύματος («φώτισόν μου τ σκότος»!). Ἔδωσε αἷμα καὶ ἔλαβε πνεῦμα6.

            Ἔλαβε τὸ χάρισμα τῆς Θεολογίας ἄνωθεν, ἔγινε Θεολόγος πλανς τς Παραδόσεως καὶ ὡς Προφήτης τς Νέας Χάριτος7 ἠδύνατο νὰ εἶναι ὄντως Στόμα Θεο, Κρυξ τς Χάριτος καὶ Μάστιγα τν αρέσεων.

            Ἀνεδείχθη μολογητς τῆς Πίστεως, φυλακίσθηκε τὸ 1343, ἀφωρίσθηκε ἀπὸ τοὺς φιλαιρετικοὺς τὸ 1344, ἐλευθερώθηκε, δικαιώθηκε καὶ χειροτονήθηκε Ἀρχιερεὺς τὸ 1347 καὶ ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ τὸν Νοέμβριο τοῦ 1359. Τὸ δὲ 1368 διεκηρύχθη ἡ Ἁγιότητά του μὲ ἐπίκλησι τῶν πολλῶν καὶ ἐντυπωσιακῶν Θαυμάτων του.









5. συχασμς



            Ο ΑΓΙΟΣ Γρηγόριος Παλαμᾶς εἶναι γνωστὸς ὡς συχαστς Θεολόγος καὶ ὡς ὑπέρμαχος τοῦ συχασμο.

            Ὁ Ἡσυχασμὸς δὲν ἦταν κάτι νέο στὴν Ἐκκλησία, τὸ ὁποῖο νὰ διαμορφώθηκε ἐκ τῶν ὑστέρων καὶ μάλιστα μὲ ἐπίδρασι δῆθεν ἀλλοτρίων ἀρχῶν, συστημάτων καὶ πηγῶν8. Ὁ Ἡσυχασμὸς νυπάρχει στὴν οσία καὶ στὸν πυρνα τῆς Εὐαγγελικῆς Πίστεώς μας. Εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη εὐσέβεια, ἡ ὁδὸς καὶ ἡ μέθοδος ἐσωτερικῆς καθάρσεως τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἐπανόδου του στὸν Θεό. Εἶναι ἡ ἄσκησι καὶ ὁ ἀγώνας κατὰ τῶν παθῶν μὲ μετάνοια καὶ ἀρετή. Εἶναι ἡ προσεκτικὴ καὶ ἐπίμονη ἀποδίωξις τῶν κακῶν λογισμῶν καὶ ἡ περιφρούρησις τῆς καρδιᾶς, γιὰ νὰ μὴ εἰσέλθουν αὐτοὶ ἐντὸς αὐτῆς. Εἶναι ἡ νῆψις, δηλαδὴ ἡ συγκέντρωσις τοῦ νοῦ στὴν καρδιά, κυρίως μὲ τὴν μονολόγιστη Εὐχὴ «Κύριε, ησο Χριστέ, λέησόν με»! Εἶναι τὸ πένθος, ἡ κατάγνωσις καὶ αὐτομεμψία, ὁ πόνος, τὸ σωματικὸ ἄλγος, ἡ ἀλλαγὴ προσανατολισμοῦ γιὰ ὀρθὴ πορεία καὶ ἐπιλογὴ στὴν ζωή, ὥστε νὰ ἑλκυσθῆ τὸ θεῖον Ἔλεος. Εἶναι μετοχὴ στὴν χαρὰ τῆς Λατρείας, Εὐχαριστιακὴ λειτουργικὴ συμμετοχὴ καὶ ἕνωσις μὲ τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους ἐν Ἀληθείᾳ καὶ Χάριτι. Εἶναι ὑγιὴς κοινωνικὴ ζωὴ θυσίας καὶ προσφορᾶς.

            Ἀπὸ τὴν Ἁγιοπνευματικὴ πεῖρα τους, οἱ Ἡσυχαστὲς Ἅγιοι καὶ μάλιστα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, γνωρίζουν ὅτι ὁ Θεός, ὅπως ὁ Ἴδιος ὑποσχέθηκε9, γίνεται προσιτὸς καὶ κατοικεῖ στὸν ἄνθρωπο καὶ ἑνώνεται μαζί του καὶ τοῦ μεταδίδει τὴν θεία Ζωή Του, τὸν καθιστᾶ Θεὸ κατὰ χάριν, τὸν θεώνει. 

            Ὁ Θεὸς ἐνεργεῖ καὶ ἡ Ἐνέργειά Του, ἡ Ὁποία προέρχεται φυσικῶς ἐκ τῆς Οὐσίας Του, εἶναι Θεία καὶ Ἄκτιστη καὶ θεώνει τὸν ἄνθρωπο, γίνεται δὲ μεθεκτὴ ὡς Φῶς· τὸ Φῶς αὐτὸ εἶναι αὐτὸ τοῦτο τὸ Φῶς τῆς Μεταμορφώσεως, τὸ Ὁποῖο ἔλλαμψε διὰ τοῦ Χριστοῦ στὸ Ὄρος Θαβὼρ καὶ εἶναι ἀπείρως ἀνώτερο ἀπὸ τὴν ἀνθρώπινη γνῶσι καὶ κατάληψι.

            Ἐκ τούτου ἐξάγεται, ὅτι στὸν Θεὸ ἔχουμε διάκρισι Οσίας, ἡ Ὁποία εἶναι ἐντελῶς ἀπρόσιτη καὶ ἀμέθεκτη γιὰ τὰ δημιουργήματα, καὶ νεργείας, ἡ Ὁποία εἶναι προσιτὴ καὶ μεθεκτή, θεοῦσα καὶ ἁγιάζουσα τὸν ἄνθρωπο.








6. πίθεσις το Λατινόφρονος Βαρλαμ Καλαβρο



            ΑΥΤΟΣ ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν τῆς ἐμπειρίας τῶν Ἁγίων, ὄχι μόνον ἀμφισβητήθηκε, ἀλλὰ καὶ εὐτελίσθηκε καὶ ὑβρίσθηκε ἀπὸ ἕναν «ἕλληνα οὐνίτη», τὸν Βαρλαὰμ Καλαβρό, σχολαστικὸ θεολόγο καὶ φιλόσοφο, ὁ ὁποῖος ἦλθε νὰ διδάξη στὴν Ἀνατολή, χρησιμοποιώντας τὴν λογικὴ καὶ τὸν στοχασμὸ σὲ βάρος τῆς θεοπτίας10.

            Ἡ ἐπίθεσίς του κατὰ τῶν Μοναχῶν, κατὰ τῆς προσευχῆς καὶ τῆς διακρίσεως στὸν Θεὸ «Οὐσίας» καὶ «Ἐνεργείας», δὲν ἄργησε νὰ ἐκδηλωθῆ. Περιέπαιξε τὴν Νοερὰ Προσευχή, ἀρνήθηκε τὴν διάκρισι Οὐσίας καὶ Ἐνεργείας στὸν Θεὸ καὶ ὅτι ἡ Ἐνέργεια εἶναι Ἄκτιστη, ἀποκαλοῦσε πλανεμένους ὅσους δέχονταν τὸ θεῖον Φῶς, τὸ δὲ Θαβώριον Φῶς τὸ θεωροῦσε κατώτερο τῆς νοήσεώς μας, ἐνῶ τὰ θεωρήματα τοῦ νοῦ μας ἀσυγκρίτως καλύτερα ἐκείνου, δίδοντας ἔτσι «λυτρωτικὴ» σημασία στὴν φιλοσοφία11.

            Ἄν ὅμως δὲν ὑπάρχει διάκρισις Οὐσίας καὶ Ἐνεργείας στὸν Θεό, ἄν ἡ Ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ εἶναι κτιστή, ὅπως ὑποστήριζε ὁ Βαρλαὰμ καὶ ὅπως ὑποστηρίζουν οἱ Παπικοί, τότε δὲν ὑπάρχει δυνατότητα σωτηρίας.

            Ἄν ὁ Νοητὸς Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης ὑπάρχει μέν, ἀλλὰ δὲν καταυγάζει μὲ τὶς θεῖες Ἀκτῖνες Του τὸν κόσμο καὶ ἐμᾶς, γιὰ νὰ μᾶς ζωογονήση καὶ νὰ μᾶς ἀνασύρη διὰ τῆς μετανοίας ἀπὸ τὰ βάθη τῶν πτώσεών μας στὸ Φῶς τῆς ἁγιότητος, τότε δὲν σχετίζεται μὲ μᾶς, δὲν μᾶς ἐπηρεάζει ἄμεσα, καὶ ἔτσι παραμένουμε ἀλύτρωτοι στὰ δεσμά μας καὶ στὸν ἀγνωστικισμό μας12.

            Ἡ ἔλλειψις αὐτῆς τῆς διακρίσεως, ὡδήγησε τὸν Παπισμὸ στὸ Filioque, στὸν νομικισμό, στὸν ἠθικισμό, στὴν θεώρησι τοῦ Πάπα ὡς ἐνδιαμέσου γῆς καὶ οὐρανοῦ, στὴν διπλῆ ἐξουσία του ὡς «ὑπερεπισκόπου» καὶ «βασιλέως-αὐτοκράτορος» κοσμικοῦ κράτους, στὴν ὑποτίμησι τοῦ ὑλικοῦ στοιχείου, στὴν γενικὴ-ὑποχρεωτικὴ ἀγαμία τοῦ Κλήρου, στὸν ραντισμὸ κατὰ τὴν Βάπτισι, στὴν διαφορετικὴ θεολογικὴ θεώρησι τῆς Ἐνανθρωπήσεως («ἐξιλέωσις») καὶ τοῦ Σταυροῦ («δικανικὴ ἱκανοποίησις»), στὴν ποικιλόμορφη ἐκκοσμίκευσι κλπ.13.  

            Ἡ ἐκ Δυσμῶν αὐτὴ ἐπιδρομή, ἀποτελοῦσε οὐσιαστικὰ ἕνα κτύπημα στὴν καρδιὰ τῆς Ἀνατολῆς, στὸν Ἡσυχασμό.

            Ἀλλὰ ὁ Ἡσυχασμός, Προνοίᾳ Θεοῦ, εἶχε ὑπερασπιστὴ τὴν στιγμὴ τῆς μεγάλης ἀνάγκης τὸν πλέον ἔξοχο ἐκπρόσωπό του, τὸν Ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ. Ὁ Ἅγιος ἀνέλαβε τὸ βάρος τοῦ ἀγῶνος κατὰ τῆς ἐπιβουλῆς καὶ πρωταγωνίστησε στὴν διὰ ἐκκλησιαστικοῦ παραδοσιακοῦ τρόπου ἐπίλυσι τῆς διαφορᾶς. Ὁ ἀγώνας δὲν ἦταν προσωπικὸς ἤ καιρικός. Ἡ Πίστις ἔπρεπε νὰ ὁριοθετηθῆ καὶ νὰ διασφαλισθῆ ἀπὸ κάθε παρόμοια μελλοντικὴ ἐπίθεσι, καὶ ὁ τρόπος ἦταν ὁ γνωστὸς καὶ καθιερωμένος στὴν Ἐκκλησία: διὰ Συνόδου Ἐκκλησιαστικῆς.








7. ναγκαιότης Συνοδικς ντιμετωπίσεως



            Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ Ἐκκλησία, θεωρεῖ ὡς ἀνώτερο κριτήριο ἐκκλησιαστικότητος τὴν Μεγάλη Σύνοδο καὶ μάλιστα τὴν Οἰκουμενική, ἡ ὁποία ἀντιμετωπίζει τὰ σοβαρὰ προβλήματα Πίστεως καὶ Τάξεως στὴν Ἐκκλησία, ἰδίως ὅταν ἡ σωτηρία διακυβεύεται. Ἀσχολεῖται δηλαδὴ μὲ ζωτικὰ προβλήματα, τὰ ὁποῖα ἀφοροῦν ἄμεσα στὴν ἐν Χριστῷ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων14

            Στὴν προκειμένη περίπτωσι, ἐφ� ὅσον μέσῳ τοῦ Βαρλαὰμ καὶ ἐν συνεχείᾳ τῶν ὑποστηρικτῶν καὶ συνεχιστῶν του Ἀκινδύνου καὶ Γρηγορᾶ εἴχαμε σύγκρουσι Ἀνατολῆς καὶ Δύσεως15, μὲ τὴν ἀπόπειρα μεταφορᾶς τῆς δυτικῆς αἱρετικῆς ἀλλοτριώσεως στὴν Ἀνατολή, τὸ καίριο τοῦτο πρόβλημα ἔχρηζε Συνοδικῆς ἀντιμετωπίσεως καὶ μάλιστα διευρυμένης.

            Τὸ κύριο θέμα ἦταν δογματικὸ καὶ ἀφοροῦσε ἄμεσα στὴν σωτηρία. Ὅπως οἱ παλαιοὶ αἱρετικοὶ Ἀρειανοὶ μία χιλιετία ἐνωρίτερα ἐπρέσβευαν ὅτι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι κτίσμα, ἔτσι καὶ ὁ Βαρλαὰμ ἐδίδασκε ὅτι ἡ Ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ εἶναι κτιστή16. Τὸ θέμα αὐτὸ ἀποτελοῦσε συνέχεια τῆς περί Θελήσεων καὶ Ἐνεργειῶν στὸν Χριστὸ διδασκαλία τῆς ΣΤ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ὅπως ἡ ἀνθρώπινη Φύσις στὸν Χριστὸ εἶχε Θέλησι καὶ Ἐνέργεια κτιστή, ἔτσι καὶ ἡ θεία Φύσις Του εἶχε Θέλησι καὶ Ἐνέργεια Ἄκτιστη.








8. πρώτη συχαστικ Σύνοδος το 1341



            Η ΠΡΩΤΗ Ἡσυχαστικὴ Σύνοδος17 συνῆλθε τὴν 10η Ἰουνίου τοῦ 1341 στὸν Ναὸ τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας στὴν Κωνσταντινούπολι. Συνεκλήθη ἀπὸ τὸν Αὐτοκράτορα Ἀνδρόνικο Γ΄ τὸν Παλαιολόγο, ὁ ὁποῖος ἔλαβε μέρος ὡς Πρόεδρος, καὶ συμμετεῖχαν ὁ Πατριάρχης Ἰωάννης Καλέκας, Ἐπίσκοποι, Ἀρχιμανδρῖται, Ἡγούμενοι, Συγκλητικοὶ καὶ ἄλλοι ἀξιωματοῦχοι, ὡς καὶ πλῆθος λαοῦ. Οἱ Συνεδριάσεις ἦσαν δημόσιες καὶ τὸ ἐνδιαφέρον τῆς κοινῆς γνώμης ἔντονο.

            Οἱ κατηγορίες τοῦ Βαρλαὰμ κατὰ τῶν Ἡσυχαστῶν ἐστράφησαν ἐναντίον τοῦ Θαβωρίου Φωτς καὶ τῆς Προσευχς το ησο. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὡς Ἁγιορείτης Ἱερομόναχος καὶ ἐπὶ κεφαλῆς τῶν Ἡσυχαστῶν, ὑπερασπίσθηκε τὴν ὀρθὴ δόξα ἐπὶ τῶν θεμάτων τούτων. Τὸ Φς τς Μεταμορφώσεως δὲν ἦταν ὑλικὸ καὶ πεπερασμένο, δὲν ἦταν ἐξωτερικὴ δόξα τοῦ σώματος, ἀλλὰ Δόξα καὶ Λαμπρότητα τῆς ὑποστατικὰ ἑνωμένης μὲ τὸ σῶμα Θεότητος. Ἐπίσης, δὲν ἦταν Οὐσία Θεοῦ, ἀλλὰ Ἐνέργεια καὶ Χάρις, προσιτὴ καὶ μεθεκτὴ στοὺς ἀξίους. Ἔτσι ἀναγνωρίσθηκε πανηγυρικὰ ἡ «ἀπόρρητος διάκρισις» καὶ «ὑπερφυὴς ἕνωσις» Οὐσίας καὶ Ἐνεργείας στὸν Θεὸ καὶ καταρρίφθηκε ἡ κατηγορία γιὰ δῆθεν διθεΐα τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου.

            Ἡ δὲ Προσευχ το ησο ἔλαβε τὴν Ἁγιογραφικὴ καὶ Πατερικὴ θεμελίωσί της καὶ ἀπορρίφθηκε κάθε κατηγορία ἐναντίον της.

            Ὁ Βαρλαὰμ εὑρισκόμενος σὲ δυσχερῆ θέσι, ἐζήτησε συγγνώμην καὶ ἐπικαλέσθηκε ἄγνοια, ἀλλὰ ὅπως φάνηκε ἐν συνεχείᾳ, ἐφ� ὅσον ἐξήμεσε καὶ πάλι τὸ δηλητήριο τῆς αἱρέσεώς του καὶ κατέφυγε στὴν Ἰταλία, ὅπου ὁ Πάπας τὸν ἐχειροτόνησε ἐπίσκοπο, ἡ μεταμέλειά του ἦταν ὑποκριτικὴ καὶ ἐπίπλαστη.

            ● Μετ τὴν φυγὴ τοῦ Βαρλαάμ, τὸν ἀντι-ησυχαστικὸ ἀγῶνα συνέχισε ὁ Γρηγόριος Ἀκίνδυνος, ὁ ὁποῖος ἀμφισβήτησε ὅτι εἶχε λυθῆ τὸ δογματικὸ ζήτημα διακρίσεως Οὐσίας καὶ Ἐνεργείας στὸν Θεό. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, χρειάσθηκε νὰ συγκληθῆ νέα Σύνοδος18, ὡς συνέχεια τῆς προηγουμένης, τὸν Αὔγουστο τοῦ 1341, στὸν Ναὸ καὶ πάλι τῆς Ἁγίας Σοφίας, μὲ τὴν προεδρία τοῦ Μεγάλου Δομεστίκου Ἰωάννου Καντακουζηνοῦ, προσωρινοῦ Ἐπιτρόπου τοῦ ἀνηλίκου Αὐτοκράτορος Ἰωάννου Ε΄ τοῦ Παλαιολόγου, ἐφ� ὅσον στὸ μεταξὺ ὁ Αὐτοκράτορας Ἀνδρόνικος Γ΄ εἶχε ἀποβιώσει αἰφνιδίως ὀλίγες ἡμέρες μετὰ τὴν προηγουμένη Σύνοδο τοῦ Ἰουνίου. Ἔλαβαν μέρος ὁ Πατριάρχης Ἰωάννης Καλέκας καὶ ὅσοι συμμετεῖχαν στὴν προηγουμένη Σύνοδο. Ἡ Σύνοδος καταδίκασε τὸν Ἀκίνδυνο καὶ τοὺς ὁμόφρονάς του ὡς ὁμοδόξους τοῦ αἱρετικοῦ Βαρλαάμ.

            Κατόπιν αὐτοῦ, συντάχθηκε Τόμος τῆς κοινῆς θεωρουμένης Συνόδου τοῦ Ἰουνίου καὶ τοῦ Αὐγούστου τοῦ 134119, τὸ μεγαλύτερο μέρος τοῦ ὁποίου εἶναι ἀφιερωμένο στὸ δογματικὸ ζήτημα τοῦ Θαβωρίου Φωτς καὶ ἐκφράζει τὶς θέσεις τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ.

             ● νωρίτερα, περὶ τὰ τέλη τοῦ 1340, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς γιὰ νὰ ἐνισχύση τὸν ἐπικείμενο ἀγῶνα του κατὰ τοῦ Βαρλαάμ, μετέβη ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκη στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ συνέταξε τὸν περίφημο «γιορειτικν Τόμον πρ τν ερς συχαζόντων», ἕνα κείμενο δογματικό, τὸ ὁποῖο εἶχε ἀποφασιστικὴ σημασία στὴν ἐξέλιξι τῆς διαμάχης, ὡς πρὸς τὴν ἐπικράτησι τῶν Ὀρθοδόξων ἀπόψεων. Ἐντὸς αὐτοῦ συνοψίζεται ἔξοχα ἡ Ἡσυχαστικὴ Θεολογία20.

            Γι� αὐτὸ καὶ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος, διεκήρυσσε ἐκ τῶν ὑστέρων, « τε γρ γιορειτικς κα Συνοδικς Τόμος, μετέρα μολογία στίν»21.

            Μετὰ δὲ τὴν Σύνοδο τοῦ 1341, ἅπαντες οἱ ἐκ τῶν προυχόντων, ἀποκαλοῦσαν τὸν θεῖο Γρηγόριο «διδάσκαλον εσεβείας κα κανόνα δογμάτων ερν κα στύλον τς ρθς δόξης κα πρόμαχον τς κκλησίας»22.








9. δευτέρα συχαστικ Σύνοδος το 1347



            ΤΗΝ ἑπομένη περίοδο, εἴχαμε ἔκρηξι θλιβεροῦ ἐμφυλίου πολέμου στὴν Πολιτεία, μὲ ἀνάμειξι τοῦ Πατριάρχου Ἰωάννου Καλέκα καὶ μία ἀνανέωσι τῆς λεγομένης «ἡσυχαστικῆς ἔριδος». Ὁ Πατριάρχης καὶ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος διεφώνησαν ὡς πρὸς τὶς ἀντιμαχόμενες παρατάξεις, ὁ Ἀκίνδυνος ἐπανῆλθε στὸ προσκήνιο καὶ ἄρχισε καὶ πάλι ἀντι-ησυχαστικὴ δρᾶσι μὲ τὴν κάλυψι τοῦ ἐκπεσόντος πλέον πατριάρχου23, ὁ δὲ Ἅγιος διακόψας τὴν κοινωνίαν μετὰ τοῦ πατριάρχου, εὑρέθη στὴν φυλακὴ (1343) καὶ μάλιστα ὑπέστη δῆθεν ἀφορισμὸ (1344) ἀπὸ τὸν ἀκινδυνιστὴ πατριάρχη, ὁ ὁποῖος εἶχε καταστῆ πλέον ἄκρως ἐπικίνδυνος καὶ πολυκίνδυνος, τὸν ὁποῖον (ἀφορισμὸν) βεβαίως ὁ Ἅγιος δὲν ἔλαβε ὑπ� ὄψιν του καὶ τὸν ἐθεώρησε, ὅπως καὶ ἦταν, ἄκυρο κατὰ πάντα. 

            Ὅμως, ἡ συνεχὴς ἄνοδος τοῦ γοήτρου τοῦ Ἁγίου, ὁ ὁποῖος συνέχισε τὸν ἀντι-αιρετικὸ ἀγῶνα κυρίως μὲ συγγραφές, ἀλλὰ καὶ τὴν σύνταξι ἐξόχων πνευματικῶν ἔργων, οἱ λανθασμένες καὶ ἀλλοπρόσαλλες ἐνέργειες τοῦ Λατινόφρονος πατριάρχου καὶ ἡ τροπὴ τῶν πολιτικῶν πραγμάτων, ὡδήγησαν στὴν σύγκλησι νέας Συνόδου στὰ Ἀνάκτορα, στὴν Κωνσταντινούπολι, στὶς 2 Φεβρουαρίου τοῦ 134724. Προήδρευσε ἡ Βασίλισσα Ἄννα Παλαιολογίνα μὲ τὸν ἀνήλικο υἱό της Ἰωάννη Ε΄ Παλαιολόγο. Ὁ ὑπόδικος πατριάρχης Ἰωάννης Καλέκας δὲν ἔλαβε μέρος, ἀλλὰ συμμετεῖχαν Ἀρχιερεῖς, Συγκλητικοί, ὁ Πρῶτος τοῦ Ἁγίου Ὄρους, Μοναχοὶ καὶ ἀνώτεροι κρατικοὶ ὑπάλληλοι. Ὁ Τόμος τοῦ 1341 ἐπικυρώθηκε, τὰ γραπτὰ τοῦ πατριάρχου Ἰωάννου Καλέκα ἐξετάσθηκαν καὶ ἀπεδείχθησαν κακόδοξα καὶ ἔτσι καταδικάσθηκε ὁριστικῶς ὁ Ἀκίνδυνος, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος εὐφημίσθηκε, ὁ δὲ κακόδοξος πατριάρχης κηρύχθηκε ἔκπτωτος καὶ καθαιρέθηκε γιὰ ἀπόκλισι ἀπὸ τὴν Ὀρθοδοξία «πρς τ κακόδοξα δόγματα τς λατινικς κκλησίας, ν ος κα ναγνώρισις το πρωτείου το πάπα»25, ἐπίσης γιὰ τὴν ἄδικη καταδίκη τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου, ὡς καὶ γιὰ τὸ ὅτι χειροτόνησε κληρικὸ τὸν αἱρετικὸ Ἀκίνδυνο26. Ἡ Σύνοδος εἶχε καὶ ἄλλες Συνεδριάσεις καὶ ἐξέδωσε Τόμο27, τὸν ὁποῖον ὑπέγραψαν συνολικὰ τριάντα Ἐπίσκοποι.

            Πατριάρχης χειροτονήθηκε ὁ Ἡσυχαστὴς Ἰσίδωρος Βουχερᾶς, ὁ δὲ Ἅγιος ἐκλέχθηκε Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης.

            ● Παρὰ τὸν θρίαμβο αὐτὸ τῆς Ἀληθοῦς Πίστεως, ὑπῆρξε μεγάλη ἀντίδρασις ἀπὸ πολλοὺς ἐπισκόπους, καὶ ὡς φαίνεται κήρυξις σχίσματος. Διότι, 22 τουλάχιστον ἀντιδραστικοὶ ἀρχιερεῖς, συνεκάλεσαν ἀντισύνοδο κατὰ Ἰούλιον τοῦ 1347 καὶ ἐξέδωσαν Τόμο κατὰ τῶν «Παλαμιτῶν», προέβησαν δὲ καὶ σὲ δῆθεν καθαιρέσεις τοῦ Πατριάρχου Ἰσιδώρου καὶ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Θεσσαλονίκης, ὡς «ἀρχηγοῦ κακοδοξίας»28!








10. τρίτη Μεγάλη συχαστικ Σύνοδος το 1351  



            ΜΕΤΑ τὸν θάνατο τοῦ Ἀκινδύνου καὶ τοῦ πρώην πατριάρχου Ἰωάννου Καλέκα, τὴν σκυτάλη τοῦ ἀντι-ησυχαστικοῦ ἀγῶνος παρέλαβε ὁ πολυμερὴς λόγιος Νικηφόρος Γρηγορᾶς, ὁ ὁποῖος ἤδη ἀπὸ τοῦ 1346 ἄρχισε νὰ γράφη ἀντιρρητικοὺς λόγους κατὰ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ. Μετὰ μάλιστα τὴν Κοίμησι τοῦ Ἁγίου Πατριάρχου Ἰσιδώρου καὶ τὴν ἀνάρρησι τοῦ ἐπίσης Ἡσυχαστοῦ Ἁγιορείτου Καλλίστου (1350), ὁ ὁποῖος εἶχε προστριβὲς μὲ τοὺς Ἀκινδυνιστές, κρίθηκε ὅτι χάριν τῆς εἰρηνεύσεως τῆς ἐκκλησιαστικῆς καταστάσεως ἀπαιτεῖτο νέα Σύνοδος, γιὰ ὁριστικὴ κατάπαυσι τῆς διαμάχης.

            Ἡ τρίτη Ἡσυχαστικὴ «θεία καὶ ἱερὰ Σύνοδος»29 συνεκλήθη στὶς 28 Μαΐου τοῦ 1351 στὰ Ἀνάκτορα τῶν Βλαχερνῶν στὴν Κωνσταντινούπολι ἀπὸ τὸν Αὐτοκράτορα Ἰωάννη Καντακουζηνὸ καὶ τὸν Πατριάρχη Ἅγιο Κάλλιστο. Αὐτὴ ὑπερέβαινε τὶς προηγούμενες δύο σὲ ἀριθμὸ συμμετεχόντων Ἀρχιερέων, ὡς καὶ λογίων καὶ σοφῶν ἀνδρῶν. Συμμετεῖχαν 32 Ἐπίσκοποι, βεβαίως καὶ ὁ Θεσσαλονίκης Γρηγόριος, ἐπιφανῆ μέλη τῆς Αὐτοκρατορικῆς οἰκογενείας, μέλη τῆς Συγκλήτου, Ἄρχοντες, Ἡγούμενοι, Ἀρχιμανδρῖτες, Ἱερεῖς, Μοναχοὶ καὶ λαϊκοί. Ἡ ἀντίπαλη παράταξις τοῦ Νικηφόρου Γρηγορᾶ περιελάμβανε τοὺς καθαιρεθέντας ἀπὸ τὴν Σύνοδο τοῦ 1347 μητροπολίτας Ἐφέσου Ματθαῖο καὶ Γάνου Ἰωσὴφ καὶ ἄλλους κληρικούς, στοὺς ὁποίους προσετέθη καὶ ὁ μητροπολίτης Τύρου Ἀρσένιος, ὡς ἀντιπρόσωπος τοῦ πατριάρχου Ἀντιοχείας.

            Οἱ ἀντι-ησυχαστὲς ἀρχικῶς ἐξέφρασαν τὴν ἀντίδρασί τους γιὰ τὴν προσθήκη ἡσυχαστικῶν ἐκφράσεων στὴν ὁμολογία Πίστεως τῶν νεοχειροτονουμένων Ἀρχιερέων καὶ γιὰ ὡρισμένες ἐκφράσεις στὰ Ἀντιρρητικὰ ἔργα τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ, ἀλλὰ ἀντιμετωπίσθησαν καταλλήλως. Στὴν δεύτερη Συνεδρίασι, ὁ Ἅγιος ἐπὶ κατηγοριῶν ἐναντίον του κατέθεσε μολογία Πίστεως τῆς ἀκριβοῦς δογματικῆς τοποθετήσεώς του, ἡ ὁποία ἐπιδοκιμάσθηκε. Στὶς ἑπόμενες ἐπίσης δύο Συνεδριάσεις, ἡ Ἀλήθεια διέλαμψε, οἱ Τόμοι τῶν Συνόδων τοῦ 1341 καὶ 1347 ἀπέδειξαν τὴν κακοδοξία καὶ καταδίκη τῶν ἀντι-ησυχαστῶν καὶ σὲ μία τελευταία πέμπτη Συνεδρίασι συνεζητήθησαν καὶ ἀπαντήθησαν ἐπιγραμματικῶς καὶ ὀρθοδόξως σὲ ἕξι δογματικὰ «Κεφάλαια» τὰ ἐρωτήματα τῶν ἀντιπάλων, τὰ ὁποῖα συνοψίζονται ὡς ἑξῆς: 

            «1. πάρχει διάκρισις μεταξ θείας οσίας κα θείας νεργείας. Διαφέρουν μεταξύ τους σ ατό, τι μν θεία νέγεια μετέχεται κα διαμερίζεται μερίστως κα νομάζεται κα κάπως κατανοεται π τ ποτελέσματά της, ν κα μυδρς, ν θεία οσία εναι μέθεκτος κα μέριστος κα νώνυμος, δηλαδ ντελς περώνυμος κα κατάληπτος.

            2. θεία νέργεια εναι κτιστος.

            3. Ατ δν προκαλε στν Θε καμμία σύνθεσι.

            4. θεία κα κτιστος νέργεια νομάζεται π τος γίους Θεότης.

            5. Γνωρίζομε τι θεία οσία κα θεία φυσικ νέργεια εναι χώριστες. Διότι δν μπορε ν πάρχη νέργεια χωριστ π τν οσία στν ποία νήκει.

            6. Τ φς τς μεταμορφώσεως το Κυρίου εναι κτιστο»30.

            Ἡ Σύνοδος ἐπεκύρωσε τοὺς Τόμους τῶν Συνόδων τοῦ 1341 καὶ 1347, ἀναθεμάτισε τοὺς Βαρλαὰμ καὶ Ἀκίνδυνο καὶ ἀπέκοψε τῆς Ἐκκλησίας τοὺς ὁμόφρονάς των, ἐπιβάλλουσα στοὺς κοινωνοῦντας ἐν γνώσει μὲ τοὺς αἱρετικοὺς ἐπίσης τὸ ἀνάθεμα καὶ θεωροῦσα τοὺς κληρικοὺς ἐξ αὐτῶν ἐστερημένους παντελῶς «πάσης ἱερατικῆς λειτουργίας». Τοὺς Κληρικοὺς ὅμως ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι μετενόησαν καὶ ἐδήλωσαν ὅτι εἶχαν παρασυρθῆ ἀπὸ τοὺς αἱρετικούς, τοὺς δέχθηκε στὴν ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία χωρὶς νὰ θίξη τὴν ἱερωσύνη τους31.

            Μετὰ τὸ πέρας τῆς Συνόδου, συντάχθηκε Τόμος, ὁ ὁποῖος ὑπογράφθηκε ἐν τέλει ἀπὸ τρεῖς Αὐτοκράτορες, τρεῖς Πατριάρχες, καὶ ἀπὸ 50 καὶ πλέον Ἀρχιερεῖς32.

            ● Ἡ δὲ Ἡσυχαστικὴ διδασκαλία περιελήφθη στὸ Συνοδικν τς ρθοδοξίας, τὸ ὁποῖο ἀναγινώσκεται τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας ἐκάστου ἔτους. Οἱ κύριες δογματικὲς θέσεις, οἱ ὁποῖες περιέχονται στὸν Συνοδικν τς ρθοδοξίας καὶ ἐκφράζουν τὴν Πατερικὴ διδασκαλία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, εἶναι οἱ ἀκόλουθες:

            «α. Τ φς πο λαμψε κατ τ μεταμόρφωση το Κυρίου δν εναι οτε κτίσμα οτε οσία το Θεο, λλ κτιστη κα φυσικ χάρη κα λλαμψη κα νέργεια ξ ατς τς θείας οσίας χωρίστως ε προϊοσα (πρτος ναθεματισμός).

            β. πως πάρχει στ Θε σύγχυτη νωση οσίας κα νεργείας, τσι πάρχει κα διάστατη διαφορά, ποία συνίσταται κυρίως στ τι οσία εναι μέθεκτη, ν νέργεια εναι μεθεκτ (δεύτερος ναθεματισμός).

            γ. Ο φυσικς νέργειες το Θεο εναι κτιστες, διότι σχυρισμς τι κάθε φυσικ νέργεια το Θεο εναι κτιστή, δηγε στ ναγκαστικ συμπέρασμα τι κα οσία το Θεο εναι κτιστ (τρίτος ναθεματισμός).

            δ. θεοπρεπς διάκριση οσίας κα νεργείας δν εσάγει καμι ννοια σύνθεσης στ Θε κα δν καταστρέφει τ θεία πλότητα, διότι νέργεια εναι προϊν τς φύσεως (τέταρτος ναθεματισμός).

            ε. ρος θεότης ποδίδεται χι μόνο στ θεία φύση, λλ κα στ θεία νέργεια, χωρς μ ατ ν καταστρέφεται μία θεότητα τς γίας Τριάδος (πέμπτος ναθεματισμός).

            στ. Ο σχυριζόμενοι τι θεία οσία εναι μεθεκτή, περιπίπτουν στν αρεση το Μασσαλιανισμο. Κατ τ διδασκαλία τς κκλησίας οσία το Θεο εναι μέθεκτη, ν νέργεια εναι μεθεκτ (κτος ναθεματισμός).

            Σ κάθε μία π τς παραπάνω θέσεις τονίζεται τι ατ διδασκαλία εναι σύμφωνη μ τ θεόπνευστη θεολογία τν γίων κα τ φρόνημα τς κκλησίας»33.





                           O επισκοπος Γαρδικιου ΚΛΗΜΗΣ



11. Σύνοδος το 1351 εναι Σύνοδος Οκουμενικ



            ΣΕ σχετικὰ πρόσφατο κείμενό του, μητροπολίτης τῆς Καινοτόμου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀντιμετωπίζων τὸ ἐπώδυνο φαινόμενο «κυοφορουμένης αἱρέσεως» στὴν [Καινοτόμο] Ἐκκλησία, τίθεται ὑπὲρ τῆς θεωρήσεως τῆς Συνόδου τοῦ 1351 ὡς Θ΄ Οἰκουμενικῆς34, διότι

            συμπεριελήφθησαν σὲ Αὐτὴν καὶ οἱ Τόμοι τῶν προηγουμένων Ἡσυχαστικῶν Συνόδων τοῦ 1341 καὶ 1347 καὶ ἔτσι δύνανται νὰ θεωρηθοῦν ἀπὸ κοινοῦ ὡς μία Σύνοδος, καταδικάσασα τοὺς αἱρετικοὺς Βαρλαάμ, Ἀκίνδυνο καὶ Γρηγορᾶ, καὶ τοὺς σὺν αὐτοῖς·

            θεωροσε ἑαυτὴν συνέχεια τῶν προηγουμένων Οἰκουμενικῶν Συνόδων καὶ μάλιστα τῆς ΣΤ΄ Οἰκουμενικῆς·

κατέγραψε τὶς ἀπόψεις τῶν ἀνωτέρω αἱρετικῶν, οἱ ὁποῖες ἀναφέρονται στὴν ἄκτιστη Ἐνέργεια καὶ τὴν μέθεξι Αὐτῆς ἀπὸ τοὺς Ἁγίους καὶ ἀπέδειξε τὸν αἱρετικὸ χαρακτῆρα τους, ἀνακηρύσσουσα τὸν Ἡσυχασμὸ ὡς προϋπόθεσι μεθέξεως τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ὡς καὶ γνήσιας λειτουργικῆς θείας ἐμπειρίας·

τεκμηρίωσε τὴν Ἡσυχαστικὴ Θεολογία στὰ κείμενα τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, καὶ τέλος

πικύρωσε τὰ δίκαια ἀναθέματα κατὰ τῶν αἱρετικῶν, ἐφ� ὅσον δὲν μετενόησαν, τοὺς δὲ ὁμόφρονάς τους θεώρησε ὡς «ἀποκηρύκτους τε καὶ ἀποβλήτους τῆς καθολικῆς καὶ ἀποστολικῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας».

            Ἔχει δὲ ἐκφρασθῆ καὶ ἄλλοτε ἡ σοβαρὰ ἄποψις, ὅτι ἡ Σύνοδος τοῦ 1351

            «ξίζει ν συναριθμται ες τς Οκουμενικς Συνόδους τς ρθοδόξου κκλησίας, τν ποίων δν στερε ες τίποτε ς πρς τν σωτηριολογικν σημασίαν τς θεολογίας της. Σύνοδος ατη ποτελε τν πόδειξιν τς συνεχείας τς συνοδικότητος τς ρθοδόξου κκλησίας κα τς ζώσης μπειρίας κα θεολογίας περ τς ν Χριστ σωτηρίας»35.

            Ἡ ὑποστήριξις περὶ τῆς Θ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐξεφράσθη ἤδη ἀπὸ τοῦ ΙΔ΄-ΙΕ΄ αἰῶνος ὑπὸ τοῦ Μητροπολίτου Ρόδου Νείλου (εἰδικῶς περὶ τῆς Συνόδου τοῦ 1341)36, στὰ δὲ νεώτερα χρόνια ὑποστήριξαν καὶ ὑποστηρίζουν τὴν ἄποψι αὐτὴ μεγάλοι Θεολόγοι, ὅπως ὁ μακαρίτης Καθηγητὴς Δογματικῆς π. Ἰωάννης Ρωμανίδης καὶ οἱ ἀκολουθοῦντες τὴν σκέψι του π. Γεώργιος Μεταλληνὸς καὶ π. Ἱερόθεος Βλάχος (νῦν μητροπολίτης Ναυπάκτου), ὁ π. Ἀθανάσιος Γιέβτιτς (νῦν ἐπίσκοπος) κ.ἄ.

            Ἐφ� ὅσον οἱ Σύνοδοι αὐτὲς συνεκλήθησαν μὲ διαταγή, παρουσία καὶ συμμετοχὴ Αὐτοκρατόρων, ἀσχολήθηκαν μὲ θέματα δογματικὰ καὶ ὄχι κανονιστικά, ἀφορῶντα ἄμεσα στὴν σωτηρία καὶ ὄχι θεωρητικά, προσετέθησαν μάλιστα τὰ συμπεράσματά τους στὸ Συνοδικν τς ρθοδοξίας καὶ διεκήρυξαν κατὰ τρόπον δεσμευτικὸ τὶς ἀποφάσεις τους γιὰ τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας, τὸ ὁποῖο ἐπιδοκίμασε αὐτές, μπεριέχουν σαφέστατα τν χαρακτρα τς οκουμενικότητος37.







12. νάγκη διακηρύξεως τς Θ΄ Οκουμενικς Συνόδου



            Ο ΑΙΩΝΑΣ ποὺ παρῆλθε, ἦταν ὁ αἰώνας τῆς οκουμενιστικς αχμαλωσίας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Τὰ οἰκουμενιστικὰ δεσμά, τὰ ὁποῖα ἐχαλκεύθησαν μετὰ μάλιστα τὴν Β΄ Βατικανὴ Σύνοδο πρὸ 50ετίας καὶ τὸν ἔκδηλο φιλοπαπισμὸ τῶν ἡγητόρων τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας, ἔγιναν ἰδιαιτέρως συνθλιπτικά. Ὁ λόγος γιὰ διακήρυξι τῆς Η΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐπὶ Μεγάλου Φωτίου καὶ τῆς Θ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐπὶ Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ εἶναι ἄκρως ἐπίκαιρος, εἶναι σαφῶς Θέλημα Θεο, μόνον ὅμως γιὰ ὅσους ποθοῦν τὴν λύτρωσι ἀπὸ τὰ συνθλιπτικὰ αὐτὰ δεσμά. Ἡ καταδίκη τῶν «λατινιζόντων» ἀντι-ησυχαστῶν τοῦ ΙΔ΄ αἰ. στρέφεται ἐν γένει κατὰ τῶν Λατινοφρόνων καὶ κατὰ τῆς «Λατινικῆς Ἐκκλησίας»38, ἡ ὁποία διακρατεῖ μέχρι σήμερα τὶς Βαρλααμιτικὲς καὶ λοιπὲς ἀντι-ησυχαστικὲς διδασκαλίες, ὡς καὶ ὅλες τὶς πλάνες καὶ αἱρέσεις ποὺ σχετίζονται ἄμεσα ἤ ἔμμεσα πρὸς αὐτές.

            Ἡ νίκη κατὰ τοῦ Βαρλαὰμ ἦταν νίκη κατὰ τῆς Δύσεως, τὴν ὁποίαν ἐκπροσωποῦσε ἐκεῖνος, καὶ κατὰ τοῦ Λατινισμοῦ, ἡ δὲ καταδίκη τοῦ Βαρλαὰμ ἦταν καταδίκη «κατ� αὐτῆς τῆς Λατινικῆς Ἐκκλησίας», ἡ ὁποία ἀναθεματίζεται καὶ ἀπὸ τὸ Συνοδικν τς ρθοδοξίας39.

            Ὅμως, ἐδῶ ἔγκειται ἡ τραγικότητα τῆς σήμερον:

            Οἱ Οἰκουμενισταὶ καὶ Λατινόφρονες πατριάρχαι, ἀρχιερεῖς, κληρικοὶ καὶ ὅλοι οἱ ἀκόλουθοι αὐτῶν, προσπαθοῦν διὰ συνόδου, τῆς ἀπὸ 50ετίας προετοιμαζομένης καὶ ὡς «Ἁγίας» καὶ «Μεγάλης» ὑπ� αὐτῶν χαρακτηριζομένης, νὰ ἐπιβάλουν καὶ ἐπευλογήσουν/καθιερώσουν τὰ θανατηφόρα ἐκκλησιολογικῶς οἰκουμενιστικὰ ἀνοίγματα καὶ «ἐπιτεύγματά» τους· καὶ ὄχι μόνον δὲν διανοοῦνται νὰ καταδικάσουν τὶς «Ἀδελφὲς Ἐκκλησίες» τους τῆς αἱρετικῆς Δύσεως, ἀλλ� ὅλως ἀντιθέτως ἐπιθυμοῦν τὴν ἐπίσημη ἀναγνώρισι καὶ ἀμνήστευσί τους, καὶ τὴν παραδοχὴ καὶ ἀποδοχὴ γενικὰ τοῦ ἀλλοτριωμένου καὶ αἱρετικοῦ χριστιανισμοῦ ὡς αὐθεντικοῦ!  

            Ἐκ τούτου, εἶναι σαφὲς ὅτι ἀπωλέσθησαν ἀπὸ τοὺς φύσει καὶ θέσει ὑπευθύνους διαχειριστὰς καὶ οἰκονόμους τῶν πραγμάτων καὶ θεμάτων τῆς Ἐκκλησίας, τὰ αθεντικ κριτήρια τς ληθείας, δηλαδὴ τὰ συχαστικά, καὶ ἔτσι συναπωλέσθηκε ἡ αἴσθησις ἀναγνωρίσεως τῆς ἀληθινῆς ἁγιότητος καὶ σωτηρίας, δηλαδὴ τῆς γνησίας Χάριτος, ἀπὸ τὴν νόθα τοιαύτη, τὴν πλανερὴ καὶ σφαλερή! Εἶναι βέβαιον ὅτι γιὰ τὸν σκοτασμὸ αὐτὸ τῶν ψυχῶν τῶν συγχρόνων «πατέρων», εὐθύνεται ἡ λλειψις ταυτότητος βιώματος πρὸς τοὺς Ἁγίους Πατέρας τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀλλὰ καὶ ὁ ἐπηρεασμὸς ἀπὸ τὸν συγχρωτισμὸ μὲ τοὺς πολυποικίλους αἱρετικούς, ὡς καὶ ὁ σύγχρονος ἐκκοσμικευμένος τρόπος ζωῆς, ὁ ὁποῖος εἶναι ἄκρως ἀντι-ησυχαστικός. Ὁπότε, οἱ σύγχρονοι ποιμένες τῆς ὀρθοδοξίας ἀντὶ νὰ ἀντλήσουν ἐκ τῶν πηγῶν τοῦ σωτηρίου καὶ νὰ διέλθουν τὴν καθαρτικὴ ὁδὸ τῆς ἀσκήσεως καὶ τῆς ὑπακοῆς, ὡς ἀπαραιτήτων προϋποθέσεων γιὰ ὄντως εὐχαριστιακὴ μετοχὴ καὶ ἐμπειρία, ὥστε νὰ λάβουν Φῶς ἐκ Φωτός, καὶ νὰ μεταδώσουν αὐτὸ στοὺς ἐν σκότει καὶ σκιᾷ καθημένους, ἐτράπησαν ἀλλοῦ γιὰ ψευδο-φωτισμό· ἐκεῖ, ὅπου δὲν ἐκπέμπεται τὸ θεῖον καὶ ἱλαρὸν Φῶς τῆς Ἀληθείας, ἀλλὰ τὸ σκότος τῆς αἱρέσεως καὶ τῆς πλάνης τῆς αὐταρεσκείας, τῆς λογικοκρατίας καὶ τοῦ ἰδίου θελήματος, δηλαδὴ τοῦ Βαρλααμισμοῦ, τοῦ κυρίου αὐτοῦ διώματος τοῦ Λατινισμοῦ καὶ ὅλων τῶν ἐξ αὐτοῦ πλανῶν, ὧν τὸ ὄνομα «λεγεών»...

            Ἐνώπιον αὐτῆς τῆς θλιβερᾶς διαπιστώσεως, ἔχει ὀρθῶς ἐπισημανθῆ, ὅτι ὁποιαδήποτε Σύνοδος -ἡ ὁποία θὰ ἤθελε νὰ χαρακτηρίζεται καὶ νὰ εἶναι ὄντως Πανορθόδοξος-, δὲν διακηρύξη πρωτίστως τὶς Η΄ καὶ Θ΄ Οἰκουμενικὲς Συνόδους, θὰ εἶναι καὶ θὰ χαρακτηρίζεται κατὰ τοῦτο ὡς Ψευδοσύνοδος40! Διότι, οἱ Σύνοδοι αὐτὲς ἀποτρέπουν τὸν σχετικισμό, τὴν πλάνη, τὴν ἐκκοσμίκευσι καὶ τὸν Οἰκουμενισμό, προτείνουν δὲ καὶ διδάσκουν τὴν Ἀληθινὴ Ἑνότητα, Κοινωνία καὶ Σωτηρία στὸ ἕνα καὶ μοναδικὸ Σῶμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τοῦ Ἑνὸς καὶ Μοναδικοῦ Σωτῆρος τοῦ κόσμου Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

            Ὑπάρχει σήμερα μεγάλη σύγχυσις καὶ ἐκτροπὴ στὶς διαχριστιανικὲς καὶ διαθρησκειακὲς σχέσεις τοῦ πανθομολογουμένως συγκρητιστικοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Ὁ παναιρετικὸς Παπισμός, μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τὸν οἰκτρὰ ἀμετανόητο Πάπα, διεκδικεῖ νὰ ἀποτελῆ τὸ ἑνοποιητικὸ κέντρο μιᾶς παγκοσμιοποιημένης θρησκείας ἑνὸς παγκοσμιοποιουμένου κόσμου.

           


 Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ἐν προκειμένῳ, ἐμπνέει διάθεσι μολογίας, ἀλλὰ καὶ μαρτυρίου. Καλεῖ σὲ μετάνοια, ὄχι σὲ ἐπανάπαυσι. Βεβαίως καὶ δὲν μᾶς προτείνει ἕνα αὐτάρεσκο-ναρκισσιστικὸ κλείσιμο στὸ ἐγώ μας, προσωπικῶς καὶ ἐκκλησιαστικῶς. Ἀλλά, μᾶς παραδίδει τὴν μέθοδο γιὰ τὴν ἀπόθεσι τῶν παθῶν καὶ τὴν ἀνακάλυψι τῆς κρυμμένης Χάριτος ἐντὸς ἡμῶν, πρὸς ἐπίτευξιν ἀληθοῦς κοινωνίας, ἐκκλησιαστικῶς δὲ μᾶς προτρέπει σὲ παραδοσιακὴ καὶ δημιουργικὴ πανέκφρασι τῆς Πίστεως, ἀναλόγως τῶν προκλήσεων καὶ τῶν ἀναγκῶν τοῦ σήμερα, χι μως σ πανερμηνεία νοθεία Ατς. Τὸ μόνο βέβαιο πάντως εἶναι, ὅτι μ μετανοοντες κα μ κεκαθαρμένοι νθρωποι, δν εναι δυνατόν -δν χουν ελογία, ν πιφέρουν καλ κα γαθ στν κκλησία!

            Ἐπίσης, ὁ Ἅγιος μᾶς ὑποδεικνύει τὴν Συνοδικ δό, ὡς τὴν μόνη ἁρμοδία πρὸς τελεσίδικον ἐπίλυσιν τῶν ἀντιλεγομένων ζητημάτων καὶ μάλιστα τῶν ἑτεροδιδασκαλιῶν στὴν Ἐκκλησία. Διὰ τοῦ τρόπου τούτου μαρτυρεῖται καὶ ὁμολογεῖται ἡ Ἀλήθεια, βάσει τοῦ κριτηρίου τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως, καὶ καλοῦνται οἱ ἐκτρεπόμενοι σὲ μετάνοια, ἤ ἐκκόπτονται ἀπὸ τὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ὥστε νὰ καταπαύση ὁ σάλος καὶ νὰ εἰρηνεύση τὸ ἐκκλησιαστικὸ πλήρωμα, ἡ δὲ Πίστις νὰ ὁριοθετηθῆ καὶ ἡ Ἀγάπη τῆς Ἀληθείας νὰ διαλάμψη καὶ νὰ θριαμβεύση.

            


 Εἴθε τὰ ὑγιῆ συχαστικ κριτήρια νὰ μὴ ἀπωλεσθοῦν ἀπὸ ὅσους τουλάχιστον ἐκπροσωποῦν τὴν Συνείδησι τς κκλησίας στὴν μεγάλη σύγχρονη ποστασία, ἀλλὰ νὰ ἀποτελέσουν τν βάσι γιὰ τὶς ἀναμενόμενες διακηρύξεις τῶν Η΄ καὶ Θ΄ Οἰκουμενικῶν Συνόδων, γιὰ τὴν μαρτυρία τῆς Ἀληθείας καὶ τῆς Ἐλπίδος καὶ τὴν καταδίκη κάθε ἑτεροδιδασκαλίας. Ἀμήν!



ερ Μον γίων Κυπριανο κα ουστίνης

Φυλ ττικς

Νοέμβριος 2012



Παραπομπές:



1. Πρωτ. Γεωργίου Μεταλληνο, γιος Γρηγόριος Παλαμς Πατέρας τς Θ΄ Οκουμενικς Συνόδου, κδ. ερς Μονς Μεγάλου Μετεώρου, 2009, σελ. 10.

2. Πρωτ. Γεωργίου Μεταλληνο, «Τ Μήνυμα τς Διδασκαλίας το γίου Γρηγορίου Παλαμ ες τν ποχήν μας» (Μάϊος 2010), βλ. www.impantokratoros.gr/grigorios-palamas-metallinos.el.aspx

3. Ατόθι.

4. Πρωτ. Γεωργίου Μεταλληνο, γιος Γρηγόριος Παλαμς..., νθ νωτ., σελ. 21.

5. πισκόπου ρεν Κυπριανο, ναπληρωτο Προέδρου, « Μέγος Φώτιος κα Η΄ Οκουμενικ Σύνοδος Πατερικ Συνοδικότης κα Παπισμός», στ περιοδ. «ρθόδοξος νστασις κα Μαρτυρία», Περ. Γ΄, ριθ. 5/Δεκέμβριος 2011, σσ. 40-48.

6. Περ το γίου Γρηγορίου Παλαμ γράφησαν πολλ ργα· νδεικτικς, βλ. Παναγιώτου Κ. Χρήστου, Καθηγητο Πανεπιστημίου, Κρυξ τς Χάριτος κα το Φωτός, κδ. ερς Μονς γίου Γρηγορίου Παλαμ Κουφαλίων Θεσσαλονίκης, 1984, σσ. 146, κα Μοναχο Θεοκλήτου Διονυσιάτου, γιος Γρηγόριος Παλαμς, κδ. β΄, γιον ρος Θεσσαλονίκη 1984, σσ. 290.

7. πισκόπου Γαρδικίου Κλήμεντος, «Ο γιοι Τρες Νέοι εράρχαι ς νέοι Προφται τς Χάριτος», στ περιοδ. «ρθόδοξος νστασις κα Μαρτυρία», Περ. Γ΄, ριθ. 4/Δεκέμβριος 2010, σσ. 55-58.

8. Μητροπολίτου Ναυπάκτου εροθέου, «Μία κυοφορούμενη αρεση στν ρθόδοξη κκλησία», βλ. www.romfea.gr (Τετάρτη, 13 ουλίου 2011). Περ το συχασμο, βλ. νδεικτικ κείμενο το δίου συγγραφέως: www.paterikiorthodoxia.com/2012/05/663. html

9. Βλ. ωάν. ιδ΄ 23: «άν τις γαπ με, τν λόγον μου τηρήσει, κα πατήρ μου γαπήσει ατόν, κα πρς ατν λευσόμεθα κα μονν παρ ατ ποιήσομεν».

10. Βλ. ρχιμ. εροθέου Σ. Βλάχου, «Τ Συνοδικν τς ρθοδοξίας», στ κκλησία κα κκλησιαστικ φρόνημα, κδ. ερς Μονς Γενεθλίου τς Θεοτόκου (Πελαγίας), Λεβάδεια 1990, σελ. 270.

11. Γενικά, ο ντι-ησυχαστς «πίστευον τι μόνον φυσικ γνσις τν ντων δηγε ες τν γνσιν το Θεο κα τι ατη λειτουργε ς ργανον παραίτητον ες τν λύτρωσιν το νθρώπου» (Χαραλάμπους Γ. Σωτηροπούλου, «Ο καταδικασθέντες αρετικο π τν ερν Συνόδων πολέμιοι το γίου Γρηγορίου Παλαμ», στν Τόμο γιος Γρηγόριος Παλαμς στν στορία κα τ Παρόν, κδ. ερς Μεγίστης Μονς Βατοπαιδίου, γιον ρος 2000, σελ. 575).

12. Βλ. Πρωτ. Γεωργίου Μεταλληνο, «Τ Μήνυμα τς Διδασκαλίας...», νθ νωτ.

13. Ατόθι.

14. Πρωτ. Γεωργίου Μεταλληνο, γιος Γρηγόριος Παλαμς..., νθ νωτ., σελ. 13-14· πίσης, θανασίου Γιέβτιτς, «Παράδοσις κα νανέωσις ν τ θεσμ τν Οκουμενικν Συνόδων», στ Χριστς ρχ κα Τέλος, κδ. δρύματος Γουλανδρ-Χόρν, θήνα 1983, σσ. 149-199. 

15. Πρωτ. Γεωργίου Μεταλληνο, γιος Γρηγόριος Παλαμς..., νθ νωτ., σελ. 18. πίσης, Χρήστου Γιανναρ, ρθοδοξία κα Δύση στ Νεώτερη λλάδα, κδ. Δόμος, θήνα 1996, σελ. 79.

16. ρχιμ. εροθέου Σ. Βλάχου, «Τ Συνοδικν τς ρθοδοξίας», νθ νωτ., σελ. 258.

17. Βλ. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, Ο συχαστικς ριδες κατ τν ΙΔ΄ αἰῶνα, κδ. «Παρατηρητής», Θεσσαλονίκη 1993, σελ. 49-56.

18. Ατόθι, σελ. 56-60.

19. Βλ. ωάννου Καρμίρη, Τ Δογματικ κα Συμβολικ Μνημεα τς ρθοδόξου Καθολικς κκλησίας, τ. Ι, ν θήναις 1960, σελ. 354-366.

20. Βλ. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 43· νάλυσι ατο βλ. Μοναχο Θεοκλήτου Διονυσιάτου, νθ νωτ., σελ. 152-162.

21. Βλ. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 63 ναίρεσις Γράμματος Καλέκα», 45, Συγγράμματα, Β΄, σελ. 621).

22. Βλ. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 66 (PG 151, στλ. 600Α).

23. Σ πρόσφατο ρθρο του («Διαστρεβλώσεις θέσεων το γίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, ρσενίου Καππαδόκου κα Γρηγορίου Παλαμ π τος Οκουμενιστς κα τος ποτειχισμένους Ζηλωτές», 19.11.2012, στολόγιο «κτνες»), πρωτ. γγελος γγελακόπουλος κ Πειραις, σκιαμαχν κατ τν συνεπν ντι-οικουμενιστν κα ποθέτων λανθασμένως τι ατο ποστήριξαν τ νιστόρητον, τι γιος Γρηγόριος Παλαμς διέκοψε κοινωνία μετ το Πατριάρχου ωάννου Καλέκα πρ τς Συνόδου το 1341, προσπαθε ν ποδείξη τι δν συνέβη οτως! Κα βεβαίως γιος Γρηγόριος δν διέκοψε τ μνημόσυνο το Πατριάρχου πρ τς Συνόδου, διότι τέτοιο θέμα δν φίστατο. Πατριάρχης κόμη ρθοφρονοσε κα προέστη τς Συνόδου το 1341 στς δύο φάσεις της (ουνίου κα Αγούστου). μως, δη στν Σύνοδο το Αγούστου Πατριάρχης νεφάνισε κάποια ποχωρητικότητα κα κατώρθωσε ν πιβάλη πως κίνδυνος μ καταδικασθ νοικτ-νομαστικά, πίσης δ συνέταξε μετ το γίου τν Τόμο τς Συνόδου, προκειμένου ν συμπεριλάβη σ ρισμένα τμήματα δική του θεώρησι (βλ. τ σχετικ στ Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 61-63). ταν ργότερα, μετ τν ναρξι το μφυλίου πολέμου, πατριάρχης γι κπλήρωσι τν πολιτικν φιλοδοξιν του λαβε ς σύμμαχό του τν κίνδυνο (βλ. ατόθι, σελ. 72), τότε γιος διέκοψε τν κοινωνία μετ ατο, φ σον κατέστη πλέον κοινώνητος-πεπτωκός, χωρς κόμη πατριάρχης ν χη κριθ κα κατακριθ π Σύνοδο. Ατ εναι τ σημαντικ κα οσιδες, κα χι τ ποστηριζόμενο λανθασμένως π το π..., τι δθεν « ποτείχιση το γίου δν γινε πρ συνοδικς κρίσεως, λλ μ βάση τς ποφάσεις τς Συνόδου» (το 1341). φ σον πατριάρχης παλινδρόμησε, γιος ταν πολύτως φυσικ κα ναμενόμενο ν το τ καταλογήση, γι ν ποδειχθ πασιφανς συνέπεια κα ατοκαταδίκη του. Τ τι μως γιος τονίζει τ γεγονς τοτο, σημαίνει ρά γε τι ἐὰν δν προηγετο Σύνοδος το 1341, θ κοινωνοσε νευ νδοιασμο μ τν πατριάρχη, ν κενος θ «κινδύνιζε», διότι δν θ πρχε προηγουμένως Συνοδικ καταδίκη το ντι-ησυχασμο; Τότε, γιατί γράφη σαφέστατα στν γιορειτικ Τόμο πρ πάσης Συνόδου (τέλη το 1340): «τν μ συμφωνοντα τος γίοις καθς κα μες κα ο μικρ πρ μν Πατέρες μν, μες τν ατο κοινωνίαν ο παραδεξόμεθα»; πρόκειτο γι «κβιασμό», προκειμένου μελλοντικ Σύνοδος ν πικυρώση τος συχαστάς, γι σαφ προειδοποίησι, τι ν Σύνοδος Πατριάρχης οοσδήποτε δν θ συμφωνοσε μ τος γίους, ς πρς τ πίμαχα θέματα, θ πεκηρύσσετο; Λοιπόν, δν τίθεται θέμα προηγουμένης Συνοδικς καταδίκης γι διακοπ κοινωνίας μ κτρεπομένους στν Πίστι. Γι ν συμβ τοτο, ρκε διακηρυγμένη κα μάλιστα πίμονη κα νυποχώρητη, λόγοις κα ργοις, μ συμφωνία τν κτρεπομένων πρς τος γίους στν Πίστι. Ατ εναι «χρυσ μεσότητα τς γίας ρθοδοξίας», κα χι κοινωνία μ τος αρετικος Οκουμενιστς τς σήμερον, ο ποοι διαφωνον μ τος γίους στν Πίστι, στω κα ν δν χουν κόμη καταδικασθ Συνοδικς· ντιθέτως, π... κα ο σν ατ ντι-οικουμενιστα ν τος λόγοις μόνον, προτιμον τν κοινωνία μ τος αρετικούς, παρ τν δθεν μ συμφωνία τους πρς τν συμφωνία τν Οκουμενιστν πρς τος γίους! Σ ατ τν τραγικ ντιφατικότητα τος δηγε δθεν διακριτικ στάσις τους!...  

24. Βλ. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 75-79.

25. Κατ τν πιφαν Καθηγητ Γρηγόριο Παπαμιχαλ (βλ. Μοναχο Θεοκλήτου Διονυσιάτου, νθ νωτ., σελ. 229).

26. Χαραλάμπους Γ. Σωτηροπούλου, νθ νωτ., σελ. 589· βλ. πίσης, ριστείδη Παπαδάκη-John Meyendorff, Χριστιανικ νατολ κα νοδος το Παπισμο - κκλησία π τ 1071 ς τ 1453, Κεφ. Ζ΄: « συχαστικ ριδα», σελ. 437, κδ. Μορφωτικο δρύματος θνικς Τραπέζης, θήνα 2003. Σημειωτέον, τι πατριάρχης ωάννης Καλέκας εχε ποκηρυχθ π Σύνοδο στν δριανούπολι τν Μάϊο το 1346, γι τν ντικανονικ χειροτονία το κινδύνου (Βλασίου Φειδ, κκλησιαστικ στορία Πανεπιστημιακα Παραδόσεις, τ. Β΄, θναι 1972, σελ. 509).

27. Βλ. ωάννου Καρμίρη, νθ νωτ., σελ. 366-374.

28. Βλ. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 80-81.

29. Βλ. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 85-99.

30. Παν. Χρήστου, νθ νωτ., σελ. 126-127.

31. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 98-99· Ναυπάκτου εροθέου, «Μία κυοφορούμενη αρεση...», νθ νωτ.

32. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 100· τν Τόμο, βλ. ωάννου Καρμίρη, νθ νωτ., σσ. 374-410.

33. Βενιζέλος Χριστοφορίδης, νθ νωτ., σελ. 101.

34. Ναυπάκτου εροθέου, «Μία κυοφορούμενη αρεση...», νθ νωτ.

35. θανάσιος Γιέβτιτς, νθ νωτ., σελ. 195.

36. Βλ. Γ. άλλη-Μ. Ποτλ, Σύνταγμα τν Θείων κα ερν Κανόνων..., τ. Α΄, θήνησιν 1852, σελ. 394-395· πίσης, ωάννου Καρμίρη, νθ νωτ., σελ. 351, κα Παναγιώτου Ν. Τρεμπέλα, Δογματικ τς ρθοδόξου Καθολικς κκλησίας, τ. Α΄, κδ. γ΄, « Σωτήρ», θναι 1997, σελ. 136.

37. ρχιμ. εροθέου Σ. Βλάχου, «Τ Συνοδικν τς ρθοδοξίας», νθ νωτ., σελ. 259. Εναι σημαντικ κα τ ξς χαρακτηριστικ περ τς Θ΄ Οκουμενικς Συνόδου: «Οκουμενικ χαρακτρα χουν κα ο Κανόνες τς συχαστικς Συνόδου, πο συνλθε κι ατ στν Κωνσταντινούπολη (1351 μ.Χ.). Σ ατ τ Σύνοδο περάσπισαν τ θεϊκ διδασκαλία τς κκλησίας περ το κτίστου Θαβωρίου Φωτός· ατ σημαίνει περ τν ϊδίων Θείων νεργειν, μ τς ποες Τριαδικς Θες πραγματικ εναι Παρν στν στορία το κόσμου κα το νθρώπου. Προφυλάσσοντας τν ρθ πίστη π τος αρετικος Βαρλααμίτες κα μαρτυροντες τν λήθεια τς διαφορς μεταξ θείας Οσίας κα θείας νέργειας, ο Πατέρες ατς τς Συνόδου, μ ρχηγ τν γιο Γρηγόριο Παλαμ, περασπίστηκαν λη τν ποκάλυψη κα τν αώνιο θησαυρ μπειρίας τς κκλησίας, πως κα τ δυνατότητα τς πραγματικς κοινωνίας μεταξ Θεο κα νθρώπου. Μ ατ περασπίστηκαν τν μόνη λπίδα το νθρώπου κα τν δυνατότητα τς δικς του σύνορης νάπτυξης μ τν αώνιο κα κτιστη Χάρη το Θεο. Ο ποφάσεις ατς τς Συνόδου εναι σν κορυφ κα τ κλείσιμο λων τν Κανόνων, λων τν μέχρι τότε Οκουμενικν κα Τοπικν Συνόδων. Ατς ο Σύνοδοι φανερ ποκαλύπτουν τ αώνια θεμέλια στν λο κόσμο κα στν νθρωπο, τν κτιστη ραιότητα στν κκλησία, σν Θεανθρώπινο κα Πνευματοφόρο ργαστήρι Σωτηρίας, Θεώσεως κα Θαβωρικς Μεταμορφώσεως» (Μητροπολίτου Μαυροβουνίου μφιλοχίου-πισκόπου Βουδαπέστης [Βουδιμίου] Δανιήλ, ρθόδοξη Παιδαγωγία, μτφρ.-πιμ. λεξίου Παναγοπούλου, κδ. «Διψ», Πάτρα 1995, σελ. 86-87). Πραγματικά, ἐὰν δν κατωχυρώνετο τ Δόγμα περ τν κτίστων νεργειν, μν σωτηριολογικ ποστολ τς κκλησίας θ σχετικοποιετο, « δ νθρωπος, ς πλάσμα Θεο, θ χάνετο ες τ κενόν, φ σον συνδετικς στς Θεο κα νθρώπου, α θεαι νέργειαι, δν θ πρχον» (Χαραλάμπους Γ. Σωτηροπούλου, νθ νωτ., σελ. 591).

38. ωάννου Καρμίρη, νθ νωτ., σελ. 348.

39. Κατ τν πιφαν Καθηγητ Γρηγόριο Παπαμιχαλ (βλ. ωάννου Καρμίρη, νθ νωτ., σελ. 353).

40. Βλ. Πρωτ. Γεωργίου Μεταλληνο, γιος Γρηγόριος Παλαμς..., νθ νωτ., σελ. 29· Το ατο, «Τ Μήνυμα τς Διδασκαλίας...», νθ νωτ.






Δημοφιλείς αναρτήσεις

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου